افضل الدین بدیل خاقانی شروانی را باید یکی از شاعران طراز اول و صاحب سبک ادب پارسی دانست که قصیده سرایی را به پایگاه بلندی رسانده است. اساسا شهرت و توان شاعری خاقانی بازبسته به سرودن قصایدی استوار و پر فخامت است که کسی جز او توان سرایش آن را ندارد. در این مقاله تلاش شده است زوایایی از هنر شاعرانه خاقانی بر اساس رویکرد صورت گرایی به شکلی هرچند گذرا باز نموده شود. شاعر در بیان خود سعی داشته معانی جدید خلق کند و اگر هم ناچار به تکرار مضامین و مفاهیم گذشتگان بوده است آن را در هیات الفاظ و واژه ها و تصویرسازی های بدیع به صورتی دیگر می نمایاند و این جلوه گری رنگارنگ را عمدتا در قالب انواع هنجارگریزی ها به دست می دهد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی هنجارشکنی ازدواج و علل آن بوده است. چارچوب نظری پژوهش، برگرفته از نظریه چلبی است.روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، روش کمی با فن پرسشنامه و حضور 117 نفر از افراد 18 تا 35 ساله شهر تهران از هر دو جنس بوده است. برای تحلیل داده های تحقیق از آزمون های مختلف آماری و تحلیل مسیر استفاده شده است.یافته ها: متغیرهای فرصت (فرصت رابطه ای)، انتظار (سازگاری درونی، اخلاق عملی، اخلاق نظری، کنترل) و معنا (نگاه به ازدواج)، با هنجارشکنی ازدواج، ارتباط معنادار دارند و این ارتباط به گونه ای ست که با افزایش این متغیرها، هنجارشکنی ازدواج کاهش می یابد.نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که میانگین هنجارشکنی مردان بیشتر از زنان است و متغیرهای مستقل محرومیت نسبی، فرصت مادی، فرصت رابطه ای، فرصت فرهنگی، کنترل، اخلاق عملی، سازگاری درونی، سازگاری بیرونی و نگاه به ازدواج، در احتمال هنجارشکنی ازدواج جوانان تاثیرگذارند. از دیدگاه پاسخ دهندگان، خانواده بیشترین تاثیرات را بر جوانان دارد. همچنین جامعه باید راهکاری برای ارضای نیاز جنسی جوانان در شرایط کنونی، با توجه به عدم سهولت ازدواج آنان بیابد؛ فراهم کردن فرصت های شغلی و فرهنگی بیشتر در سطح جامعه و تقلیل شرایط محرک غریزه جنسی در جامعه برای جوانان، به خصوص در زمانی که امکان تحقق ازدواج برای آنها مهیا نیست و فراهم کردن تفریحات سالم برای آنها در زمانهای اوقات فراغت می تواند از اولویت های مهم باشد.

زمینه و هدف: دین مبین اسلام بعنوان دیانت اصلی مردم ایران، در فرهنگ، رفتار واندیشه و دیگر زوایای زندگی آنان تاثیر داشته و از ورود اسلام به این سرزمین، به شکل هنجاری پذیرفته شده و قانونی الهی، مطابقت و عدم مطابقت با آن تبدیل به معیار و سنجش شده است. با ورود اندیشه های نو ومتاثر از فرهنگ غرب ومطرح شدن مضامین و درونمایه هایی مرتبط با دنیای جدید،دین گریزی و دین ستیزی و برخی نشانه های هنجارشکنی دینی به شکلی گسترده تر درآمد و مخالفت با دین و مظاهر آن به نوعی، نماد نواندیشی و پیشرفت و تمدن واز سویی مظهر ملی گرایی و وطن پرستی شد. نادر نادرپور که تحت تاثیر مکتب غربی رمانتیسم، شاخصه های این مکتب را در شعر خود بروز داد، نیز از این قاعده مستثنی نیست. روشها: این پژوهش، باتکیه برمطالعات نظری وشیوه های کتابخانه ای انجام گرفته و محدوده مورد پژوهش مجموعه اشعار نادرنادرپور است که توسط نشر چشمه منتشر شده است. یافته ها: توجه به نگاههای دینی باستان گرایانه ایرانی مثل زرتشت و مانی و بحث ثنویت و تجسید خداوند، نگاههای منافی توحید در اسلام، سرودن اشعار اباحی و عریان گویی در کلمات و تن کامگی بدون توجه به عرف جامعه، بسامد کاربرد شیطان و ابلیس در شعر و رساندن آن تا مرحله ربوبی ودادن چهره نیک به شیطان و تاثیر پذیری از مسیحیت به عنوان منبع الهام پیروان مکتب رمانتیسم ونیز جلوه های ناامیدی و مرگ اندیشی و مرگ طلبی را میتوان از مظاهر هنجارشکنی دینی نادرپور دانست. نتیجه گیری: او باتوجه به پیروی از رمانتیسم، نشانه های متعددی از هنجارشکنی دینی را در شعر خود بروز میدهد و غالب این نشانه ها شاخصه های این مکتب در شعر او هستند. البته او همیشه چنین اندیشه ای نداشته و در سروده های دیگری تاثیرپذیری وی از آیین اسلام مشاهده میشود و مشی شاعری وی که دلبستگی وی به شعر گذشته فارسی را نشان میدهد ونیز رشد در جامعهاسلامی او را به کاربرد نشانه های اسلامی، مجاب کرده است.

زمینه: رضایت شغلی کارکنان در هر سازمان با افزایش کارایی و ارتقای بهره وری آن سازمان همراه است. در این میان بروز رفتارهای مختلف هنجارشکنانه به سبب نارضایتی شغلی، می تواند زمینه ساز یا تشدیدکننده آثار سوء کاهش رضایت شغلی همچون ترک شغل باشد.هدف: مطالعه به منظور شناسایی و تعیین ارتباط بین رضایت شغلی و ترک شغل از طریق رفتارهای کاری هنجارشکنانه در پرستاران انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در سال 1389 بر روی 292 نفر از پرستاران بیمارستان های دولتی استان یزد انجام شد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده و جدول مورگان انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسش نامه جمع آوری و داده ها با آزمون آماری رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند.یافته ها: رضایت شغلی پرستاران هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم از طریق کاهش تمایل به رفتارهای هنجارشکنانه بین فردی و سازمانی به کاهش ترک شغل منجر شد. پرستاران مرد، متاهل و کم سابقه، بیش تر از سایر پرستاران به هنجارشکنی سازمانی و ترک شغل تمایل داشتند، در حالی که هیچ یک از پرستاران، به هنجارشکنی بین فردی تمایلی نداشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد اصلی ترین عامل ترک شغل در میان پرستاران، کاهش رضایت شغلی است و از آنجا که بین رضایت شغلی و رفتار هنجارشکنانه رابطه منفی وجود دارد، رفتار هنجارشکنانه با افزایش رضایت شغلی کاهش می یابد.

برجسته سازی ویژگی و مشخصه زبان ادبی است. اثر ادبی به این وسیله از واقعیت موجود جهان واقع و نیز ساخت آشنای متن آشنایی زدایی می کند. برجسته سازی را می توان با هنجارگریزی زبانی، یعنی انحراف هدف مند، نقش مند و غایت مند از قواعد کلی زبان، یک سان شمرد. هنجارگریزی نوشتاری یکی از انواع هشت گانه هنجارگریزی است که «لیچ» از آن ها نام برده است و بسیاری از شاعران معاصر از این شیوه برای افزودن معنا یا معناهایی ثانوی بر واحد اولیه زبانی سود برده اند.نصرت رحمانی یکی از شاعرانی است که در اشعار خود به شکل مناسب نوشتار و پیوند آن با معنا و عاطفه شعر توجه کرده است. شکستن سطرهای شعر، تکرار واژگان و نوشتن پلکانی سطرهای شعر، استفاده از شکل تصویری اعداد، جدانویسی حروف واژه ها و استفاده از علامت نگارشی مکث (...)، مهم ترین شیوه هایی اند که شاعر از آن ها سود برده است تا تصاویر، صداها، شکل طبیعی گفتار و کنش، وقفه ها و امتداهای زمانی، حالت تامل و تفکر و کتمان واژه، و سطر یا بندی از شعر را به خواننده نشان دهد. استفاده از این شیوه های نوشتار بر تاثیر عاطفی شعر می افزاید، خواننده را در سطح آگاهی بالاتری نسبت به شنونده قرار می دهد و او را در آفرینش شعر شریک می کند.

مولوی، همواره یکی از شاعران هنجارشکن به شمار آمده است. دامنه این هنجارشکنی که اساس سبک ویژه مولانا را تشکیل می دهد، در غزلیات شمس از دیگر آثار وی گسترده تر است. از این رو، شمار فراوانی از غزل های وی از نظر ساختار و درون مایه با دیگر غزل های فارسی متفاوت جلوه می کنند. از ویژگی های مولوی در عرصه غزل پردازی، گنجاندن داستان در غزل است. گاه غزل های او داستانی مستقل را باز می گویند. در بیشتر این موارد، سروده به مثنوی ماننده تر است تا غزل.غزلی که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد در غزلیات شمس دیده می شود، اما از نظر شمار ابیات (45 بیت) به قصیده و از نظر مضمون و محتوا، به مثنوی می ماند. مولوی در غزل یاد شده، از شخصیت پردازی و شیوه داستان در داستان بهره جسته است. همچنین سنت شکنی های او در عرصه داستان پردازی، روایت گنجانده در این سروده را به داستان هایی با صناعت مدرن نزدیک کرده است. از این رو، در این مقاله تلاش شده است تا افزون بر تحلیل ساختاری غزل، ساختار روایی آن نیز بررسی گردد و کارکرد های داستانی آن باز نموده شود.

سنت ادبی، جریانی تکرار شونده در شعر است که مورد پسند اهل ادب قرار گرفته و شعرا به تقلید از قدما بدان تمسک میجویند. رفته رفته تکرار بی رویه، موجب ملال و بی میلی صاحبان ذوق میشود و شاعری باقریحه در مسیر خلاف این سنت حرکت کرده، به ابداع و نوآوری شاعرانه دست میزند. تلاشی که صائب تبریزی پس از اشباع مضمونهای شعر عصر تیموری بدان دست زد و هنجارشکنی سنتهای ادبی را پیش گرفت و مضمونهایی بکر و تازه را در شعر وارد کرد. در تحقیق حاضر به بررسی هنجارشکنی آفتاب (خورشید) در چهار سطح برتری دیگران، بی اعتباری، نگاه نو به صفات مثبت و صور خیال پرداخته شده است. تصویرسازی او اغلب به بی اعتباری و برتری دیگران به آفتاب (خورشید) نظر داشته تا در مسیر مخالف با جریان شعری حرکت کرده باشد.

داستان های پسامدرن معمولا با بحث هایی بازیگوشانه درباره خود زبان و کنش داستان نویسی درصدد سلب اقتدار از «فراروایت» هستند. فراروایت نظامی دلالتی-معرفتی است که مدعی کشف معنای نهایی یا درک حقیقت است و می کوشد سلطه خود را بر ساختار دلالتی همه متون از جمله ادبیات بگستراند. ادبیات پسامدرن برای مقابله با این سلطه، هر گونه نظمی را که مایه قوام فراروایت هاست، در تمامی سطوح متن از جمله سطح دیداری به بازی می گیرد. در کنار بازی های نامتعارف سطح لفظی یا معنایی، هنجارشکنی های سطح دیداری این متون آن قدر زیاد است که می توان آنها را جزء ویژگی های سبکی به حساب آورد. یکی از اشکال هنجارشکنی که کاربرد خودآگاهانه آن خواننده را دچار تعلیق می کند، کاربرد نامتعارف علائم ویرایشی است. در این مقاله، هنجارشکنی های علائم ویرایشی در داستان های پسامدرن فارسی، با تاکید بر آثار بیست و شش تن از نویسندگان دهه های هفتاد و هشتاد بررسی می شود.