آموزش و سلامت جامعه
سال:1394 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

سابقه و هدف: روش آرام سازی پیشرونده عضلانی یک روش غیرتهاجمی، کم هزینه و بدون عوارض است که به طور مستقل توسط خود فرد قابل انجام است. با توجه به اهمیت مسائل روحی روانی زنان در بارداری، هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر مشاوره آرام سازی پیشرونده عضلانی بر میزان اضطراب زنان نخست باردار شهر همدان بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی بود که بر روی 120 نفر از زنان نخست باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر همدان در سال 1394 انجام گردید. زنان واجد شرایط با استفاده از نمونه گیری در دسترس پس از کسب رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. افراد به صورت تصادفی با در نظر گرفتن پنهان سازی اختصاص به دو گروه 60 نفره آزمون و کنترل تقسیم شدند. گروه کنترل فقط مراقبت های معمول را دریافت نمودند اما گروه مداخله علاوه بر مراقبت های معمول بارداری، پس از دو جلسه مشاوره و فراگیری تکنیک آرام سازی عضلانی به مدت 10 هفته، این تمرینات را در منزل انجام دادند و برگه ثبت عملکرد روزانه را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر تکمیل گردید. داده ها با نرم افزار SPSS-20 و آزمون های آماری تی تست، تی زوجی و تحلیل کوواریانس تحلیل شد.یافته ها: تحلیل داده ها بیانگر همگن بودن سطوح اضطراب آشکار و پنهان در دو گروه قبل از مداخله بود. پس از مداخله در گروه کنترل افزایش معنی دار (P<0.001) و در گروه آزمون کاهش معنی داری (P<0.001) در میانگین و انحراف معیار اضطراب آشکار و پنهان مشاهده گردید.نتیجه گیری: آموزش تکنیک آرام سازی پیشرونده عضلانی به زنان باردار می تواند تاثیر بسزایی بر کاهش اضطراب آنان داشته باشد.

سابقه و هدف: قلدری پدیده ای شایع در مدارس سراسر جهان می باشد. بنابراین روا سازی ابزارهای پرکاربرد در این حوزه حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه شیوع قلدری بود.مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات روان سنجی است. تعداد 400 نفر (200 دختر و 200 پسر) از بین دانش آموزان مدارس متوسطه شهر قم به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه شیوع قلدری (BPQ) و بهزیستی ذهنی (جهت روایی واگرا) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS-21 استفاده شد.یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه از سه عامل اشباع شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است. بین شیوع قلدری با بهزیستی ذهنی (P£0.05, r=-0.10) و پیشرفت تحصیلی (P£0.01, r=-0.18) رابطه منفی و معنی داری مشاهده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 0.81 و برای هر کدام از خرده مقیاس ها شامل قلدری 0.81، قربانی 0.75 و نفع اجتماعی 0.70 به دست آمد که در سطح قابل قبول بودند.نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه شیوع قلدری در جامعه دانش آموزان، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد.

سابقه و هدف: کیفیت زندگی به عنوان یکی از پدیده های مهم سلامتی از عوامل مختلفی تاثیر می پذیرد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش سرسختی روان شناختی و سلامت معنوی در تبیین کیفیت زندگی دانشجویان انجام شد.مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال تحصیلی 93-1392 بود. حجم نمونه برآورد شده 120 نفر بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری شامل پرسشنامه سرسختی روان شناختی اهواز، مقیاس سلامت معنوی پالوتیزیان و پارک و پرسشنامه کیفیت زندگی (SF-36) و همچنین برگه اطلاعات جمعیت شناختی دانشجویان بود. تحلیل داده ها در ویرایش 19 نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام انجام پذیرفت.یافته ها: بین سرسختی روان شناختی و کیفیت زندگی همبستگی مثبت معنی داری وجود داشت (P<0.05). بین سلامت معنوی و کیفیت زندگی نیز رابطه مثبت و معنی داری مشاهده شد (P<0.05)، اما بین کیفیت زندگی و سلامت معنوی در بعد وجودی رابطه معنی داری مشاهده نشد، در حالی که در بعد مذهبی رابطه معنی داری وجود داشت (P<0.05). سرسختی روان شناختی و سلامت معنوی جمعا 11.3 درصد واریانس کیفیت زندگی را پیش بینی کردند.نتیجه گیری: با توجه به رابطه بین متغیرهای پژوهش، پیشنهاد می شود به منظور بالا بردن کیفیت زندگی دانشجویان، با تدارک بسته های آموزشی در خصوص افزایش سلامت معنوی و سرسختی روان شناختی در دانشگاه ها اقدامات مناسب صورت گیرد.

سابقه و هدف: سالمندان به علت مشکلات فراوان جسمی و روانی مستعد ابتلا به آسیب های مختلفی می باشند، لذا نیازمند توجه و رعایت برنامه خودمراقبتی موثر در ارتقاء سلامت خود می باشند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مداخله آموزشی برنامه خودمراقبتی بر روند کیفیت زندگی سالمندان انجام گرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که بر روی 160 نفر از سالمندان تحت پوشش 8 مرکز بهداشتی درمانی شهر زنجان انجام شد. نمونه ها به روش خوشه ای انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمون (80 نفر) و کنترل (80 نفر) تقسیم شدند. برای گروه آزمون 66 جلسه آموزشی یک ساعته در زمینه برنامه خود مراقبتی برگزار گردید. ابزارهای مورد استفاده شامل اطلاعات جمعیت شناختی و پرسشنامه کیفیت زندگیSF-36 بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 200 و با به کارگیری آزمون های کای دو، دقیق فیشر، تی مستقل و تی زوجی مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج نشان دهنده افزایش میانگین نمرات ابعاد مختلف کیفیت زندگی سالمندان گروه آزمون پس از انجام مداخله آموزشی بود (P<0.001).نتیجه گیری: اگر سالمندان در مورد شیوه های صحیح زندگی اطلاعات درستی داشته باشند، می توان از بسیاری از مشکلات آنها پیشگیری نمود یا به نحو مطلوبی آنها را کنترل کرده و در جهت ارتقاء کیفیت زندگی آنان برنامه ریزی نمود.

سابقه و هدف: با توجه به توسعه سریع و استفاده گسترده از تلفن همراه و اثرات متنوع آن بر روی تعاملات و ارتباطات، مطالعه اثرات منفی استفاده از تلفن همراه بر روی سلامت کاربران حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش استفاده مفرط از تلفن همراه در پیش بینی کیفیت خواب، اضطراب و افسردگی در بین دانشجویان انجام پذیرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه های خوارزمی و پیام نور کرج در سال تحصیلی 94-1393 و نمونه 240 نفر از دانشجویان بود که به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس استفاده مفرط از تلفن همراه (COS)، آزمون کیفیت خواب پترزبورگ (PSQI) و مقیاس اضطراب- افسردگی هاسپیتال (HADS) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ویرایش 21 نرم افزار SPSS و به روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان انجام شد.یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر استفاده مفرط از تلفن همراه، تغییرات کیفیت خواب و اضطراب- افسردگی را به ترتیب با 31 و 14 درصد پیش بینی می کند و این متغیر همبستگی مثبت و معنی داری و با کیفیت خواب (r=0.56، P<0.001) و اضطراب-افسردگی (r=0.38، P<0.001) دارد.نتیجه گیری: استفاده مفرط از تلفن همراه می تواند تغییرات کیفیت خواب و اضطراب و افسردگی دانشجویان را پیش بینی نماید و پژوهشگران و متخصصین روان درمانی می توانند با کنترل این عامل، مسبب ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت روان دانشجویان گردند.

سابقه و هدف: پوکی استخوان یک اختلال متابولیک استخوانی شایع در زنان به شمار می رود. آسان ترین و ارزان ترین راه مقابله با این بیماری پیشگیری اولیه است، لذا آموزش عوامل خطر و رفتارهای پیشگیرانه در سال های نوجوانی اهمیت زیادی دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش پیشگیری از پوکی استخوان بر آگاهی، نگرش و رفتار دانش آموزان دختر در کرمانشاه صورت گرفت.مواد و روش ها: مداخله نیمه تجربی حاضر بر روی 118 دانش آموز دختر شهر کرمانشاه در سال 1393 انجام شد. شرکت کنندگان با نمونه گیری خوشه ای از مدارس راهنمایی ناحیه سه شهر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون (53 نفر) و کنترل (65 نفر) قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ه ای چهاربخشی شامل مشخصات جمعیت شناختی، آگاهی، نگرش و رفتار در زمینه پیشگیری از پوکی استخوان بود. داده ها قبل و یک ماه بعد از مداخله آموزشی با استفاده از نرم افزار SPSS-19 و آزمون های تی مستقل، تی زوجی، کای دو و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین نمره آگاهی، نگرش و رفتار در گروه آزمون و کنترل در قبل از مداخله تفاوت معنی دار نداشت (P>0.05). پس از اجرای برنامه آموزشی، میانگین نمره آگاهی (P=0.024) و نگرش (p=0.003) افزایش معنی داری در افراد گروه آزمون نسبت به گروه کنترل نشان داد، اما میانگین نمره رفتار در دو گروه اختلاف معنی داری نداشت (p=0.086).نتیجه گیری: آموزش در زمینه پیشگیری از پوکی استخوان باعث افزایش آگاهی و نگرش دانش آموزان دختر در کرمانشاه گردید ولی منجر به تغییر رفتار نگردید که بایستی این مساله در طراحی مداخلات آموزشی در این گروه هدف مدنظر باشد.

سابقه و هدف: صبحانه اولین وعده غذای مصرفی در روز است و مصرف آن توسط کودکان و نوجوانان با دریافت کافی مواد مغذی ارتباط دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در افزایش مصرف صبحانه در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر همدان انجام گردید.مواد و روش ها: این مطالعه نیمه تجربی بر روی 140 نفر (70 نفرگروه مداخله و 70 نفر گروه کنترل) از دانش آموزان دبیرستانی شهر همدان که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، انجام شد. پرسشنامه مشتمل بر سوالات دموگرافیک و سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود که به روش خودگزارش دهی قبل و دو ماه بعد از مداخله آموزش توسط دانش آموزان گروه مداخله و کنترل تکمیل گردید. شرکت کنندگان گروه مداخله سه جلسه آموزشی مبتنی بر سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده را دریافت کردند. داده ها با استفاده از SPSS-19 و با آزمون های تی مستقل، تی زوجی و کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین میانگین نمره مربوط به سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده (نگرش، کنترل رفتاری، قصد رفتاری) در گروه مداخله قبل و بعد از مداخله آموزشی اختلاف معنی داری وجود دارد (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، لازم است که برنامه های آموزشی مناسب جهت افزایش مصرف صبحانه در مدت زمان طولانی تری با استفاده از سایر تئوری های آموزش انجام شود.