به گزارش روابط عمومی مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی SID، پربازدیدترین مقالات علمی نمایه شده در این پایگاه با موضوع معلول براساس میزان بازدید مخاطبان مشخص و معرفی شدند.
به افرادی که دچار ناتوانی یا کم‌توانی در فعالیت‌های اعضاء بدن خود هستند، معلول حسی یا معلول جسمی حرکتی گفته می‌شود. معلولان جسمی حرکتی، افرادی هستند که دارای ضعف، اختلال یا ناتوانی در اندام‌های حسی و حرکتی بوده و برای حرکت نیاز به وسایل خاصی دارند. گروه معلولین حسی حرکتی عموماً دچار نقص عضو یا ناهنجاری‌های اسکلتی یا ضایعات نخاعی و مغزی و یا اختلالات بیولوژیک و متابولیسم هستند. این دسته از معلولین به دو گروه نیمه متحرک، که از عصا یا چوب بغل استفاده می‌کنند و استفاده کننده از صندلی چرخ‌دار تقسیم می‌شوند.
حدود 15 درصد از مردم جهان را افراد معلول تشکیل می‌دهند. آمار تعداد معلولان در کشورهای درحال توسعه بیشتر است. براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، به اختلال یا ناتوانی فرد که او را از انجام نقش طبیعی باز می‌دارد، معلول گفته می‌شود. معلولیت، براساس مقاله «روش مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول»، به سه دسته تقسیم می‌شود: 1. معلولیت ذهنی یا عقب‌ماندگی ذهنی، 2. معلولیت جسمی و 3. معلولیت اجتماعی.
روز جهانی معلولان
روز جهانی معلولان، همه ساله در تاریخ 3 دسامبر برابر با دوازده آذرماه برگزار می‌شود. روز جهانی معلولان، از سال 1992 توسط سازمان ملل بنیان نهاده شد. هدف از برگزاری روز جهانی معلولان، به منظور ترویج درک مسائل مربوط به معلولان و حمایت از کرامت، حقوق و رفاه آنها در نظر گرفته شده است.
روز جهانی معلولان به دنبال آگاهی بخشی از دستاوردهای افراد معلول در جنبه‌های مختلف زندگی مثل سیاست، اجتماع، اقتصاد و فرهنگ است. از سال 2007، شعار هر سال روز جهانی معلولان متفاوت است و بر موضوع خاصی تمرکز دارد. شعار سال 2022 روز جهانی معلولان «راه حل‌های تحول آفرین برای توسعه فراگیر: نقش نوآوری در ایجاد جهانی در دسترس و برابر» است. شعار امسال روز جهانی معلولان که بر نوآوری تأکید دارد شامل موارد زیر است:
1. نوآوری برای توسعه فراگیر برای اشتغال معلولان
2. نوآوری برای توسعه فراگیر در کاهش نابرابری معلولیت
3. نوآوری برای توسعه فراگیر معلولیت به عنوان مثال ورزش
به‌همین منظور در این گزارش به بررسی مقالات فارسی با موضوع معلول در حوزه‌های موضوعی مختلف خواهیم پرداخت.
معرفی مقالات پربازدید علمی با موضوع معلول
جدول 1، پربازدیدترین مقالات فارسی با موضوع معلولان را نشان می‌دهد.
براین اساس، مقاله «روش مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول» پربازدیدترین مقاله فارسی با موضوع معلولان است. این مقاله در سال 1393 توسط اعتماد شیخ‌الاسلامی و دلجوان نگارش شده است و به بررسی توانبخشی به افراد معلول در اجتماع می‌پردازد. شبکه معابر شهری، به عامل ارتباطی فضاهای شهری گفته می‌شود که با مناسب‌سازی آن برای فرد معلول، بسیاری از مشکلات آنها را حل خواهد کرد. این مقاله به این نتیجه می‌رسد که از مهم‌ترین اقدامات برای معلولان، مناسب‌سازی و بهسازی محیط شهری است که از مهم‌ترین آن می‌توان به معابر شهری، تجهیزات شهری، فضاهای دسترسی و پارک‌ها اشاره کرد.
جهت دسترسی به لینک مقالات پربازدید با موضوع معلول به پیوست 1 در انتهای گزارش مراجعه شود.
جدول 1. مقالات فارسی پربازدید با موضوع معلولان
معرفی جدیدترین مقالات علمی با موضوع معلولان
جدول 2، جدیدترین مقالات فارسی با موضوع معلولان را نشان می‌دهد.
براین اساس، مقاله «تحلیل فضایی معلولیت مطالعه موردی: شهرستان های استان اردبیل» که در مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی) منتشر شده، جدیدترین مقاله با موضوع معلولان است. این مقاله بر لزوم توجه به برنامه‌ریزی کلان برای جامعه‌ی معلولان تأکید می‌کند. مقاله با هدف تحلیل وضعیت پراکنش فضایی معلولان و ارتباط آنها با مناطق مختلف شهرستان‌های اردبیل انجام گرفته و در ادامه به رسیدگی بیشتر به مشکلات دسترسی به خدمات شهری و ایجاد شرایط زندگی بهتر برای معلولان پرداخته است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که ارتباطی بین میزان توسعه یافتگی و معلولیت در شهرستان‌های استان اردبیل وجود ندارد. علاوه براین، در تمام شهرستان‌های این استان تعداد معلولان مرد بیشتر از معلولان زن است. همچنین اکثر معلولان استان اردبیل جوان هستند. نزدیک به 55.91 درصد از جامعه معلولان استان اردبیل بی‌سواد بوده و نزدیک به 64/96 درصد از معلولان این استان با معضل بیکاری مواجه‌اند.
جهت دسترسی به لینک مقالات جدید با موضوع معلولان به پیوست 2 در انتهای گزارش مراجعه شود.
جدول 2. مقالات جدید فارسی با موضوع معلولان
معرفی مجلات علمی پربازدید با موضوع معلول
بیشتر مقالات فارسی مرتبط با معلولان مربوط به حوزه‌های موضوعی «علوم پزشکی و سلامت»، «تربیت بدنی» و «روانشناسی» است. مجلات آرشیو «توانبخشی (توانبخشی)»، «مطالعات ناتوانی» و «طب جانباز» به ترتیب مجلاتی هستند که بیشترین تعداد مقالات فارسی با موضوع معلولان را منتشر کرده‌اند.
کلمات کلیدی مقالات فارسی با موضوع معلول
کلمات کلیدی عصاره هر مقاله است و نویسنده موضوعات مقاله خود را در کلمات کلیدی نشان می‌دهد.
شکل 1، مهم‌ترین موضوعات به کار رفته در مقالات مرتبط با معلولان را نشان می‌دهد.
براین اساس «کیفیت زندگی»، «حمایت اجتماعی» و «مناسب سازی» مهم‌ترین کلمات کلیدی در مقالات با موضوع معلولان هستند. دو موضوع پرتکرار در مقالات مرتبط با معلولان یعنی کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی در حوزه موضوعی روانشناسی و مناسب سازی مربوط به حوزه موضوعی معماری و شهرسازی هستند.
شکل 1. کلمات کلیدی به کار رفته در مقالات فارسی با موضوع معلول
منابع:
محمدی، ع.، و پیشگیر، ا.، و حسینی، ل. (1401). تحلیل فضایی معلولیت مطالعه موردی: شهرستان های استان اردبیل. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی), 22(66 ), 57-78.
اعتمادشیخ الاسلامی، س.، و دلجوان، ص. (1393). روش مناسب سازی محیط شهری برای افراد معلول. صفه, 24(65), 35-60.
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=290846
*************************
پیوست 1. جهت ورود به صفحه مقالات پربازدید با موضوع معلول روی عنوان مقاله کلیک کنید.
* روش مناسب‌سازی محیط شهری برای افراد معلول
* تاثیر آموزش مهارت های برقراری ارتباط موثر بر افزایش عزت نفس و کاهش کم رویی معلولان جسمی - حرکتی استان تهران
* سنجش میزان اثربخشی توانبخشی روانی بر کودکان دارای معلولیت جسمی و ذهنی
* معلولیت؛ نیمه پنهان جامعه: رویکرد اجتماعی به وضعیت معلولین در سطح جهان و ایران
* مشکلات خانواده های دارای فرزند معلول
پیوست 2. جهت ورود به صفحه مقالات جدید با موضوع معلول روی عنوان مقاله کلیک کنید.
* تحلیل فضایی معلولیت مطالعه موردی: شهرستان های استان اردبیل
* بررسی وضعیت سلامت و کیفیت زندگی کودکان مبتلا به معلولیت شنوایی و ارتباط آنها با مشخصات فردی کودکان
* تاثیر آموزش صبر بر مبنای قرآن بر تاب آوری و خودشفقت ورزی در همسران معلولان ضایعه نخاعی شهر اصفهان
* تبیین نگرش والدین نسبت به فرزند معلول براساس باور مذهبی و حمایت اجتماعی: میانجی گری رضایت زناشویی
* طراحی و ساخت مچ پای هوشمند فعال برای راه رفتن و دویدن از طریق بهینه سازی مصرف انرژی و توان