استرس در واقع پاسخ بدن به نیازهای فیزیکی یا احساسی است. استرس عاطفی میتواند در ایجاد افسردگی نقش داشته باشد و یا از علائم آن باشد. قرار گرفتن در یک موقعیت استرسزا، میتواند باعث ایجاد احساس افسردگی شود و وجود داشتن حس افسردگی، مبارزه و درمان اضطراب را سختتر میکند. رویدادهای پراسترس، مانند از دست دادن شغل و یا پایان دادن به یک رابطه عاطفیِ طولانی مدت، میتواند منجر به افسردگی شود. البته این حرف به این معنا نیست که هرکسی که در این موقعیتها قرار بگیرد قطعاً افسرده خواهد شد، اما درصد بسیاری هستند که این احساسات را تجربه میکنند.
چرا افسردگی و استرس به وجود میآید؟
علل متفاوتی میتواند منجر به ایجاد استرس و افسردگی در افراد شود. از دست دادن یکی از اعضای خانواده، طلاق، و نقل مکان، همه از علتهای عمدهای هستند که میتواند در زندگی افراد افسردگی و استرس را ایجاد کنند. برخی از مطالعاتی که بر روی سیستم استرس افراد انجام شده، نشان میدهد که استرس بیش از اندازه باعث ایجاد و بالا رفتن سطح کورتیزول در بدن میشود که میتوانیم این بالا بودن را با سایر شرایط سلامتی مانند افسردگی مرتبط دانیم. هنگامی که ذهن افراد احساس خطر میکند، بدن هورمونهای استرس بیشتری را تولید میکند (مانند کورتیزول) تا به بدن در مبارزه با خطرِ پیشرو، کمک کند. این عملِ بدن، در شرایطی که واقعاً خطر وجود داشته باشد بسیار مفید است اما در زندگی روزمره کاربرد چندانی ندارد و بیشتر به سلامت روان افراد آسیب میزند. نمونههای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند منجر به استرس و افسردگی شوند به شرح زیر است:
- دعوا کردن با همسر یا افراد مهم زندگی
- از دست دادن شغل و اخراج شدن
- بلایای طبیعی بزرگ مانند زلزله، سیل و غیره که ممکن است به خانه و خانواده شما آسیب برساند
- تصادفات رانندگی که میتواند باعث آسیب فیزیکی، احساسی و مالی شود
- دزدی، سرقت و یا مورد حمله اشخاص دیگر قرار گرفتن
- مصرف مواد و الکل
- ورزش نکردن
- سیگار کشیدن
- صرف زمان زیاد برای تماشای تلویزیون و استفاده از بازیهای ویدئویی
- استفاده زیاد از تلفن همراه به طوری که بر روی میزان خواب تأثیرگذار باشد
- استفاده بیش از حد از اینترنت و پرسه زدن طولانی مدت در شبکههای اجتماعی در طول روز
افسردگی میتواند، نوع نگاه شما به زندگی را تغیر دهد و توانایی کنار آمدن با اتفاقات پیشرو را از شما بگیرد و زندگی را چالش برانگیزتر کند. استرسهای کوچک و بزرگ ممکن است هرروزه در زندگی رخ دهد اما زمانی که این استرس با افسردگی ترکیب میشود، انرژی افراد را برای مبارزه و مقابله کاهش میدهد. این موقعیت میتواند علائم هر دو مشکل را تشدید کند.
تأثیر استرس بر افسردگی
در حالی که استرس به تنهایی نیز میتواند تأثیرات منفی بر روی سلامتی بگذارد، در صورتی که همراه با افسردگی شود، این اثرات چندین برابر میشود. استرس باعث میشود شما به تواناییهای خود شک کنید و به طور مداوم با خودتان فکر کنید که نمیتوانید راه کارهای مقابله با افسردگی را پیش ببرید و فکرهای مثبت شما را تضعیف میکند. این موارد خودشان باعث تشدید علائم افسردگی میشوند. در زمانی که عادات سالم خود را قطع کنید و خانه نشین شوید، انوع مختلف اعتیاد به سراغ شما میآید؛ برای مثال اعتیاد به الکل، مواد مختلف، اعتیاد به خوابیدن و غیره. این اقدامات باعث ایجاد و یا افزایش استرس در افراد شده که همزمان بر میزان افسردگی نیز تأثیرگذار است. استرس همچنین میتواند بر خلق و خوی افراد تأثیر بگذارد. زیرا با افزایش استرس، افراد نسبت به اتفاقات اطرافشان حساستر میشوند و در نتیجه اضطرابشان نیز بالاتر میرود. هنگامی که یک عامل استرسزا، باعث ایجاد حس اضطراب در شخصی میشود، در نهایت ممکن است منجر به احساسات منفی و یا ناامیدی بیشتر در فرد بشود. حتی اگر این عامل استرسزا موقتی باشد، باز هم تأثیرات عنوان شده را به جا خواهد گذاشت.
نکاتی برای مدیریت استرس و افسردگی
تکنیکها و نکاتی که برای مدیریت و کنترل استرس عنوان میشوند، برای کنترل و کاهش افسردگی نیز بسیار مفید هستند. در واقع افراد با مدیریتِ استرس خود، بخش قابل توجهی از افسردگی را نیز درمان میکند. برخی از تکنیکهای مفید کنترل استرس عبارتند از:
- خواب کافی
- رژیم غذایی سالم
- ورزش منظم
- تفریح و مسافرت رفتن
- مصرف کمتر کافئین و نوشیدنیهای الکلی
- انجام و یادگیری تمرینات تنفسی برای کاهش ضربان قلب
علل بسیاری از استرسهایی که در زندگی افراد به وجود میآید، نوع و سبک زندگیای است که انتخاب کردهاند. این سبک زندگی میتواند در مورد سبک زندگی کاری، شخصی و یا عاطفی اشخاص باشد. برای حل کردن این موارد میتوانید کارهای بسیاری را انجام دهید؛ از جمله:
- خودتان را برای نوع عملکردتان در مدسه یا محیط کار، تحت فشار کمتری قرار دهید.
- در محل کار یا خانه، مسئولیتهای بیش اندازه را قبول نکنید.
- خودتان را از محیطها یا موقعیتهای استرسزا دور کنید.
- فعالیتهای ورزشی مانند یوگا و مدیتیشن کمک کننده هستند.
- برای افزایش آرامش به خدا پناه ببرید و ایمان داشته باشید.
ترکیب چند تا از راه کارهای عنوان شده، میتواند تأثیر به ویژه سریعتری بگذارد و کمک بیشتری به شما بکند. مهمترین نکته این است که روشی را انتخاب کنید که برای شما مناسبتر باشد. همچنین داشتن دوستان و خانواده حمایتگر که مایل هستند به شما کمک کنند تأثیر بسیاری بر حال شما میگذارد. البته بهترین و مطمئنترین راه برای مقابله با استرس و افسردگی، مراجعه به روانشناس خوب و با تجربه و مشورت با درمانگر است. متخصصان سلامت روان، با تجربه و دانش بالای خود به شما کمک میکنند تا در سریعترین حالت ممکن از حالتهای استرس و افسردگی خارج شوید. بنابراین به روانشناس خود اعتماد کنید و تمرینهای لازم را انجام دهید تا بهترین نتیجه ممکن را دریافت کنید.
پیشنهاد میشود برای اقدام جدی، لطفاً به صفحه درمان افسردگی در سایت دکتر لیلا جبلی به آدرس drjebeli.com مراجعه نمایید.