چکیده فارسی:تدوین الگوی اسلامی پیشرفت، از جمله دغدغه های سال های اخیر حضرت آیت الله خامنه ای برای بهبود کارآیی نظام اسلامی در مسیر دستیابی به آرمان های آن و تحقق تمدن نوین اسلامی در جهان است. از سوی دیگر، آرمان مهدویت و انتظار موعود، افق مطلوب انقلاب اسلامی و جهت گیری فعالیت ها و سیاست گذاری های آن در اندیشه ایشان و نیز در اندیشه امام خمینی (ره) به عنوان رهبران این انقلاب بوده است. این نوشتار در صدد بررسی مناسبات آموزه انتظار ظهور و حکومت مهدوی، با الگوی پیشرفت و کارکردهای این آموزه در تدوین الگوی اسلامی پیشرفت با توشه گیری از اندیشه های مهدوی مقام معظم رهبری و با روشی توصیفی-تحلیلی و مقایسه ای است. یافته های پژوهشی حاکی از آن است که از منظر مقام معظم رهبری، انتظار موعود، روح حاکم، ابزار سنجش، هدف و معیار الگوی اسلامی پیشرفت بوده و دارای کارکردهایی همچون امیدافزایی، ایجاد بلندهمتی، غرب ستیزی، تلاش جهادی و برنامه ریزی در مسیر تدوین و اجرای الگوی پیشرفت است. چکیده عربی:لقد کانت کتابة القدوة الإسلامیة المتطورة واحدة من الهواجس التی راودت وشغلت ذهن سماحة آیة الله السید علی الخامنئی فی السنوات الأخیرة وذلک من اجل تحسن أداء النظام الإسلامی فی مسیرة الحصول علی التطلعات والأهداف التی ینشدها وتحقق الحضارة الإسلامیة الجدیدة وإرسائها فی ارجاء العالم ومن جهة ثانیة فقد کانت الأهداف والقدوة والمثالیة المهدویة ومسألة إنتظار الموعود ونیل الأفاق المتعالیة والمطلوبة للثورة الإسلامیة وترسیم وتعین النشاطات والفعالیات وتحدید السیاسة العامة لها حاضرة دوماً فی افکاره ورؤیته الثاقبة وایضاً فی رؤیة الإمام الخمینی (ره) بإعتبارهما من یقود هذه الثورة ومسیرتها صوب برّ الآمان.وهذه المقالة هی بصدد دراسة العلاقة بین تعالیم إنتظار الظهور والحکومة المهدویة وذلک بواسطة طرح القدوة والإنموذج المتطور واستخدامات تلک التعالیم فی کتابة القدوة الإسلامیة المتطورة من خلال الاستعانة بالرؤی والأفکار المهدویة التی یحملها المرشد الأعلی للثورة الإسلامیة واعتمدت تلک المقالة فی ذلک علی الاسلوب الوصفی – التحلیلی والمقارن وقد خرجت بنتائج ومعطیات وهی ان الرؤیة التی یعتمدها سماحة قائد الثورة الإسلامیة فی تحقق الهدف والمعیار من القدوة الإسلامیة المتطورة هی وجود حالة من الإنتظار الموعود فی النفوس وإیجاد الروح الحاکمة وأداة القیاس حیث تکون لهذه العوامل والحالات إفرازات متعددة من قبیل زیادة الآمل والتطلع لمستقبل زاهر وزرع الهمة العالیة والعداء للغرب والسعی الجهادی والتخطیط والبرمجة فی طریق کتابة وتنفیذ القدوة المتطورة.

بزرگترین رمز و رازی که در دل خمریه فارضیه آرمیده، و روشنی بخش دل و دیده گردیده رمز ولایت و راز ولی است. که حقایق عوالم وجود، از ازل تا به ابد بر پهنای خلود، از این معنی و حقیقت تابد و از خورشید پرمهر این وجود، شیدمهر پاشد. ولولا شذاها ما اهتدیت لحانها                                         ولولا سناها ما تصورها الوهم ولو نصحوا منها ثری قبرمیت                                        لعات الیه الروح و النتعش الجسم آری حسین گشته زخمخانه ازل                                      هادی باده ازلی و شذای عشق گر پرتوی زماه محمد بدل نتافت                                      کی شد فروغ زهره زهرا هدای عشق گر نور حیدری و حسین و حسن نبود                                               تاریک بود عالم دل در ورای عشق زان باده ای که گر بفشانی به مرده ای                              جانش به تن بیاید و جسمش به پای عشق حر کیست؟ زنده از می قالوبلای دوست                           آن مرده ای که زنده شد از بانگ های عشق تا فنا پوسیدگان زیرپوست از آوای دوست که روی محبتت همه بدوست از عدم بازگردند. ای فنا پوسیدگان زیر پوست                                                           بازگردید از عدم زآوای دوست (مولوی)

چکیده فارسی:از آنجا که اثر بزرگ ملی میهنمان با نام خداوند جان و خرد آغاز شده است، این آغاز زیبا ارزش و منزلت خرد را از جنبه های مختلف بیان می دارد. حکیم توانا و چیره دست با بینش و اندیشه ای ژرف، زندگی راستین را در صحنه های رزم می جوید و با معرفی و نشان دادن محاسن اخلاقی، و با برحذر داشتن انسانها از رذایل اخلاقی، هدف والای شاد زیستن را جست وجو می کند:جهان چون گذاری همی بگذرد      خردمند مردم چرا غم خورددر مقاله حاضر، پژوهشگر درصدد برآمده است ارتباط خرد و شادی را در شاهنامه فردوسی بررسی کند و نتایج حاصل از بررسی را با شعر چند شاعر فارسی و عربی زبان تطبیق دهد و در نهایت، نتیجه مشترک را بیان کند. چکیده عربی:یحاول هذا المقال أن یبحث عن العلاقات الموجودة بین العقل والفرح فی شاهنامه لفردوسی، لیقارن النتائج مع عدد من شعراء الفرس والعرب؛ وأخیرا یتطرق إلی النتیجة المشترکة. وبما أن شاهنامه کنتاج وطنی جلیل یبدأ باسم رب الروح والعقل، فإن هذا المطلع الجمیل یعبّر عن قیمة العقل ومکانته من النواحی المختلفة. یبحث فردوسی، بوصفه حکیما قدیرا یمتلک رؤی عمیقة وأفکارا سامیة، عن الحیاة الحقیقیة فی معارک الحرب کما یبحث عن مسرات الحیاة بالحثّ علی المحاسن الأخلاقیة تارة، وبالکف عن الرذائل الأخلاقیة تارة أخری. وبالنظر إلی أن التعقل یعتبر من الطرق الأکثر سرورا لتقویة الروح، فإنه یسبب الثقة بالنفس ویؤدی إلی التقدم کما یجلب السرور فی الحیاة. وفی ظل التعقل یطیب مقال الإنسان وتحسن فعاله وترحل الأحزان عن کیانه.

چکیده فارس: سنایی غزنوی -شاعر قرن ششم- در سیرالعباد الی المعاد و آلیگیری دانته -شاعر ایتالیایی قرن پانزدهم میلادی- در اثر مشهور خود کمدی الهی، با استفاده از تمثیل های گوناگون و تاثیرشان بر روح، به آیین آخرت شناسی تاکیدی بیشتر دارند و درحقیقت، این دو اثر، آرمان شهر یا مدینه فاضله ای هستند که انسان کامل را توصیف می کنند.از آنجا که اساس داستان هر دو اثر، ماجرای روح است که از نوعی پدیده شناسی روح در یک سفر طولانی و پرمشقت حکایت می کند، می توان به مضامین و اهدافی مشترک میان آن دو دست یافت. در این مقاله، ضمن معرفی اجمالی این دو اثر، موارد شباهت ها و تفاوت های آن دو بررسی شده است. چکیده عربی: أکد سنایی غزنوی الشاعر الإیرانی، القرن السادس الهجری، فی «سیر العباد إلی المعاد» ودانتی ألیغیری الشاعر الإیطالی، القرن الخامس عشر المیلادی، فی أثره الشهیر «الکومیدیا الإلهیة» علی المعارف الأخرویة باستخدام التمثیلات المختلفة وتأثیرها علی الروح، وهما یعتبران الجسد والنفس الأمارة بالسوء والصفات الرذیلة، عراقیل تمنع الأرواح الطاهرة من السمو.إن هذین الأثرین بمثابة مدینة فاضلة، تصف الإنسان الکامل ولهما الدور الرئیس فی تقدیم الصفات المثالیة للإنسان. والقصة فی الأثرین تدور حول محور الروح لأنها حکایة عن ظاهرة الروح فی سفر طویل ملیء بالمتاعب، وبهذا الاعتبار یمکن لهذا المقال أن یبحث عن مضامین مشترکة، وغایات مماثلة فی هذین الکتابین.

چکیده فارسی:شباهت های مضمونی بسیاری میان سپهری و استعلای امریکایی وجود دارد. استعلای امریکایی به صورت جنبشی ادبی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و فلسفی در مقابل قواعد متعارف و نهادینه جامعه، با نویسندگان و شاعرانی مانند رالف والدو امرسون، ناتانیل هاثورن و هنری دیوید ثورو شکل گرفت. ازنظر ادبی، آنان خواستار سبکی آزاد از قید و بند با محتوای طبیعت و ذات طبیعی انسان بودند. از نظر اجتماعی، مخالف زرق و برق جامعه مصرفی بودند. در مقاله حاضر سعی شده است شباهت درونمایه آثار استعلاییان و اشعار سپهری به تفکیک در هفت فصل بررسی شود. چکیده عربی:تتشابه أشعار سبهری، وأدب أمیرکا الاستعلایی من حیث المضامین تشابها کثیرا. ظهر أدب الاستعلاء کنهضة أدبیة، واجتماعیة، وثقافیة، ومذهبیة، وفلسفیة حیال قوانین المجتمع المألوفة، والثابتة، بظهور کتّاب وشعراء، أمثال: رالف والدو إمرسون، وناثانیال هاوثورن، وهنری دیفید ثورو.حاول هذا المقال أن یدرس المواضیع المشترکة بین هؤلاء الأدباء، وأشعار سهراب سبهری وفقا للبنود السبعة التالیة. 1. العقل الشهودی تجاه العقل العلمی والتجربی 2. تعامل أجزاء الوجود، والروح العلیا 3. استیعاب الطبیعة باعتبارها رمزا 4. الاعتقاد بأصالة الخیر فی مقابل الشر 5. رفض المادیة، والثورة الصناعیة الموجودة فی الثقافات الجدیدة 6. الاقتراب من الثقافة العامة 7. الإیمان بالکفاءة الذاتیة، والأخلاق الفردیة.

رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاالدین یوسف، در دوره فتحعلی شاه قاجار(حک: 1212- 1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دوازده دستگاه در این رساله نیز نکته مهمی را در روند تاریخی مفهوم دستگاه روشن می کند. مفهوم وزن در موسیقی (ایقاع) که در این رساله، چون بیشتر رسالات موسیقی دوران صفوی و پس از آن، با نام “اصول” شناخته می شود، آخرین فصل این رساله است. بخش اول این فصل که با تاثیر از رساله موسیقی میرصدرالدین قزوینی (د. 1008 ﻫ.) نوشته شده، با تعریف اصول و نقره آغاز، و در ادامه از 5 دور متقدم و سپس هفده دور متاخر یاد می شود، سپس مولف به اصناف تصانیف (انواع یا ژانرهای موزون موسیقی) می پردازد؛ در بخش دوم که احتمالا تاثیر گرفته از رساله بهجت الروح است، بیست و چهار دور ایقاعی شرح داده شده است.

احمد جام از عارفان بنام قرن پنجم و ششم هجری (440- 536) صاحب آثار متعدد و اندیشه های ژرف و عمیق عرفانی است که پایه بسیاری از سخنان صوفیانه است. آثاری چون: رساله سمرقندیه، سراج السائرین، روضه المذنبین، مفتاح النجات، بحار الحقیقه، انس التائبین، کنوز الحکمه، فتوح الروح، اعتقادنامه، زهدیات، تذکیرات و دیوان اشعار؛ و اندیشه های عارفانه ای که در این مقاله از رهگذر اصطلاحات عرفانی شیخ دنبال شده اند. اصطلاحاتی چون: اخلاص، توبه، توحید، تقوا، توکل، سماع، شکر، صبر، عشق، عقل، فقر، معرفت که بیشترین تکیه گاه فکری شیخ هستند. او توحید را اصل همه اعمال و توبه را بر همگان واجب، و شرط پذیرش اعمال را اخلاص می داند. برای اتقیا دو مقام قایل است و از توکل به عنوان مخ اخلاص و ستون ایمان و پل یقین یاد می کند. سماع را به استناد آیات قرآن جایز می شمارد. در باب شکر و صبر، شکر را بر صبر فضل می نهد. در باب عقل و عشق، آن دو را در ارتباط با یکدیگر می داند و معتقد است هر که عقل او اندک تر باشد زودتر عاشق می شود. سرانجام در باب فقر «نیستی را در هستی می داند» و معرفت را به دو نوع خاص و عام منقسم می کند.

چکیه فارسی:از آنجا که در فقه اسلامی، واقعیت مرگ و حیات، موضوع حکم شرعی قلمداد شده است، احراز مرگ مغزی به مثابه مرز مرگ، بسیار اهمیت دارد. ساختار این مقاله جستجو در زمینه موضوع شناسی مرگ مغزی از منظر پزشکی و سپس کاوشی در ساحت فقهی - حقوقی آن است. دیدگاه برگزیده، پذیرش تلقی تساوق مرگ مغزی با زهوق روح است، دیدگاهی که در پروتکل الحاقی «قانون پیوند اعضا و مرگ مغزی» سنجه حدوث مرگ قطعی انسان بر شمرده شده است. مبنای این نگرش نیز از نظر پذیرش مرجعیت عرف خاص در این مساله و جزم فقیه به باور متخصصان در تساوق مرگ مغزی با مرگ طبیعی نشات می گیرد. گرچه در این فرض، نمی توان تا زمان سرد شدن بدن، احکام شرعی میت را بر وی مترتب دانست، اما ادامه معالجات، دیگر ضرورتی نخواهد داشت و با فرض حالت اضطرار، برداشت اعضای پیوندی جایز است.   چکیده عربی: تعتبر ظاهرة الموت والحیاة من وجهة نظر فقهیة موضوعا للحکم الشرعی، و علیه فإن إحراز الموت الدماغی - الذی هو بمثابة بوابة الموت - یعد أمرا بالغ الأهمیة. و هذا المقال دراسة لتنقیح الموضوع فی مسألة الموت الدماغی من الناحیة الطبیة، و معالجة له من الناحیة الفقهیة والحقوقیة.و قد انتهت الدراسة إلی اعتبار الموت الدماغی مساوقا لزهوق الروح. کما اعتبر البرتکول الملحق بـ (قانون زراعة الأعضاء والموت الدماغی) هذا النوع من الموت معیارا فی الموت القطعی. و ینشأ هذا الرأی من العرف الخاص و جزم الفقیه المستند إلی رأی الاخصائیین بتحقق الموت القطعی بالموت الدماغی. و إن کان لا یمکن فی هذا الفرض ترتیب أحکام المیت علیه إلی أن یبرد البدن، لکن لا یجب استمرار معالجته و یجوز نقل أعضائه فی حال الاضطرار.

غم و شادی از انفعالات و کیفیات نفسانی اند. غم نتیجه تاثر نفس است از حصول امری مکروه و شادی زاده تاثر آن از امری مطلوب. در روایات و احادیث آمده است که معصومان و مومنان حزن واندوهشان در دل و شادمانی و سرورشان در چهره است. علی علیه السلام می فرماید: اما حزنی فسرمد «کار همیشگی ام اندوه است و تیمارخواری» (نهج البلاغه، خطبه 202، ص 237). در نفحه الروح و تحفه الفتوح آمده است: «حزن حالتی است که چون بر سالک غالب شود و قایم گردد، او را غیر و اشتغال به غیر فانی گرداند و نتیجه آن ااشفاق است». (جندی، ص 138)