این پژوهش دو ساله بر روی عملکرد کیفی شلغم علوفه­ای (Brassica rapa var. rapa) به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی کرج در سال­های (1398- 1397) انجام شد. با افزایش نسبت ریحان (Ocimum basilicum) در کشت مخلوط، رنگیزه­های فتوسنتزی، قندهای محلول، کاتالاز، رطوبت نسبی برگ شلغم علوفه­ای افزایش یافتند و همچنین موجب افزایش تنفس خاک و کاهش شاخص پایداری غشا گردید. مصرف بیوچار و همچنین ورمی­کمپوست در سطح 5/18 تن در هکتار موجب افزایش کیفیت برگ شلغم علوفه­ای، تنفس خاک و کاهش شاخص پایداری غشا شد. برهم کنش کشت مخلوط (70 درصد شلغم علوفه­ای+ 30 درصد ریحان) × ورمی­کمپوست 5/18 تن در هکتار × کاربرد بیوچار منجر به افزایش کلروفیل a 51/148 درصد، کلروفیل b 93/130 درصد، کلروفیل کل 48/134 درصد، کاروتنوئید 94/214 درصد، رطوبت نسبی برگ 31/50 درصد، قندهای محلول 26/89 درصد، کاتالاز 200 درصد، و کاهش شاخص پایداری غشا 16/192 درصد نسبت به شاهد (شلغم علوفه­ای 100 درصد (تک کشتی)× ورمی­کمپوست 15 تن در هکتار × عدم مصرف بیوچار) شد. بیشترین مقدار تنفس خاک نیز مربوط به برهم کنش ورمی­کمپوست 5/18تن در هکتار×کشت مخلوط 70 درصد شلغم علوفه­ای+ 30 درصد ریحان 54/154 درصد، کشت مخلوط 70 درصد شلغم علوفه­ای+ 30 درصد ریحان و بیوچار 90/190 درصد و همچنین برهم کنش بیوچار و ورمی­کمپوست 5/18تن در هکتار × بیوچار 75/93 درصد نسبت به شاهد بود. کاربرد توأم نسبت کاشت70 درصد شلغم علوفه­ای + 30 درصد ریحان در ورمی­کمپوست 5/18 تن در هکتار و بیوچار پنج تن در هکتار بهترین تیمار این پژوهش بوده و قابل توصیه است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

گرماکافت بقایای گیاهی و تبدیل آن به بیوچار و افزودن به خاک علاوه بر ترسیب کربن و کاهش آلودگی هوا می تواند سبب اصلاح برخی ویژگی های خاک های آهکی شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی تاثیر بیوچار حاصل از گرماکافت پنج نوع بقایای گیاهی بر برخی ویژگی های خاک آهکی می باشد. بیوچارهای مورد استفاده از گرماکافت بقایای گندم، بقایای ذرت، چوب ذرت، بقایای پنبه و بقایای کنجد در دمای 500 درجه سلسیوس به مدت سه ساعت و در شرایط اکسیژن محدود به دست آمد. سپس تاثیر افزودن مقدار 2 درصد بیوچار به یک خاک آهکی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نمونه ها به مدت 90 روز در دمای 2±22 درجه سلسیوس و 50 درصد رطوبت اشباع نگهداری شده و سپس ویژگی های خاک شامل پ هاش، قابلیت هدایت الکتریکی، ظرفیت تبادل کاتیونی و مقدار کربن آلی، شکل های پتاسیم، مقدار نیتروژن کل، فسفر، آهن، منگنز، روی و مس قابل استفاده خاک در آنها اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که بیوچار حاصل از بقایای پنبه و کنجد سبب افزایش معنی دار پ هاش خاک گردید. همه بیوچارها مقدار کربن آلی و قابلیت هدایت الکتریکی خاک را به طور معنی داری افزایش دادند. مقادیر پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی تحت تاثیر افزودن بیوچار و نوع آن قرار گرفت. بیوچارها سبب افزایش 4.4 تا 7 برابری پتاسیم محلول شدند. مقدار افزایش پتاسیم تبادلی از 144 میلی گرم بر کیلوگرم با کاربرد بیوچار پنبه تا 209 میلی گرم بر کیلوگرم با کاربرد بیوچار کنجد متغیر بود. پتاسیم غیرتبادلی نیز با افزودن بیوچار از 290 تا 532 میلی گرم بر کیلوگرم افزایش یافت. قابلیت استفاده نیتروژن، فسفر، روی و مس تحت تاثیر کاربرد بیوچار قرار نگرفت، اما بیوچار بقایای پنبه و کنجد مقدار آهن قابل استفاده را افزایش دادند. همچنین منگنز نیز با کاربرد هر پنج نوع بیوچار افزایش معنی دار نشان داد. با توجه به افزایش قابل ملاحظه مقادیر شکل های مختلف پتاسیم و با توجه به کمبود پتاسیم در بعضی از خاک های آهکی استان فارس، می توان استفاده از بیوچار به عنوان منبع حاوی پتاسیم را در مدیریت حاصلخیزی این عنصر مد نظر قرار داد.