مقاومت سیزده رقم آزاد گرده افشان آفتابگردان و سه هیبرید تولید داخلی نسبت به قارچ عامل بیماری سفیدک داخلی با روش غوطه ور کردن کامل گیاهچه ها در سوسپانسیون زئوسپورانژ مورد ارزیابی قرار گرفت. در این بررسی ها نه نشانه از نشانه های ماکروسکوپیک آلودگی به بیماری شامل مرگ گیاهچه، اسپورزایی روی کوتیلدون ها، اسپورزایی روی برگها، اسپورزایی روی کوتیلدون و برگها، کوتولگی، موزاییک یا رنگ پریدگی برگها، وجود زخم روی هیپوکوتیل، بدشکلی و بالاخره کاهش رشد ریشه، روی بوته های مایه زنی شده، بر اساس نمره دهی در نظر گرفته شدند. ارقام و هیبریدهای آفتابگردان با استفاده از میزان شاخص شدت بیماری حاصل از امتیازهای این نشانه ها در پنج گروه مقاوم، نیمه مقاوم، حساس، نیمه حساس و فوق حساس قرار گرفتند. براین اساس هیبرید گلشید و رقم پروگرس مقاوم، هیبریدهای آذرگل و گلدیس نیمه مقاوم، ارقام پردویک و گابور نیمه حساس، ارقام رکورد، چرنیانکا، لوچ آرماویرسکی، ونیمک 8931 ونیمک654، وی 227، مایاک، ان اس پی 317 حساس و رقم زاریا فوق حساس ارزیابی شدند.

سس (Cuscuta campestris Yunck) یکی از علفهای هرز مشکل آفرین در باغات انگور می باشد که کنترل آن بسیار سخت است. اثر علف کشهای ترفلان، سونالان، ترامات و داکتال برای کنترل سس در باغات انگور مورد بررسی قرار گرفت. دانه های سس بعلت داشتن پوسته سخت قادر به جوانه زنی نبودند. قرار دادن بذور سس به مدت 40 دقیقه در اسید سولفوریک غلیظ پوسته دانه را نرم کرده و دانه قادر به جوانه زنی گردید. مناسب ترین درجه حرارت برای جوانه زنی سس و رشد هیپوکوتیل آن 35-20 درجه سانتی گراد می باشد. ترامات از جوانه زدن سس جلوگیری کرد در حالی که ترفلان، سونالان و داکتال بعد از جوانه زدن دانه از طریق ساقه چه و هیپوکوتیل جذب شده و سبز شدن گیاهچه بذری را مانع شدند. آزمایشهای انجام شده در سطح باغات انگور نشان داد که ترفلان به مقدار 3 کیلوگرم ماده موثر در هکتار قبل و 1.5 کیلوگرم بعد از بیلکاری، سونالان 2.5 کیلوگرم ماده موثر در هکتار قبل و 1.25 کیلوگرم بعد از بیکاری توانستند سس را در باغات انگور به طور کامل کنترل نمایند. در این مطالعه داکتال تاثیر ضعیف تری در مقایسه با علف کشهای فوق نشان داد. همه علف کشها بعد از سمپاشی با خاک مخلوط گردیدند.

در این تحقیق اثر آلودگی نفت خام روی جنبه های ریخت شناسی، تکوین اندام زایشی و جوانه زنی دانه گیاه کلزا(Brassica napus L.(Brassicaceae)) مورد بررسی قرار گرفته است. گیاهانی که درشرایط یکسان در گلدان ها کشت شده بودند در اواخر دوره رویشی با دو غلظت از نفت خام (0.8و1.6درصد) هر کدام به 3 روش ( اسپری بر اندام های هوایی، اضافه کردن از طریق خاک و کاربرد توام دو روش فوق) مورد تیمار قرار گرفتند. گیاهان تحت مطالعه در مقایسه با موارد کنترل، کاهش رشد، کلروز و نکروز برگ، و کاهش کل محصول را از خود نشان دادند. کاربرد غلظت 1.6 درصد به شکل توام ( اسپری و خاک) بر گیاهان سبب کاهش تعداد دانه های گرده و تخمک ها گردید و در ساختار ساقه نیز آثاری بر جای ماند. در آزمایش دیگر درصد جوانه زنی بذر در تیمارها نسبت به شاهد کاهش یافت. طول هیپوکوتیل و درصد جوانه زنی بذر در غلظت 1.6 درصد نسبت به 0.8 درصد بیش تر بود. در برخی موارد آثار زیانبار نفت خام با غلظت آن رابطه مستقیم نداشت.

در این پژوهش یک دستگاه ماشین بذرکار با ابعاد مناسب مزارع کوچک با استفاده از نرم افزار اتوکد طراحی گردید. سپس یک نمونه سه بعدی رایانه ای از ماشین تهیه و نحوه کار ماشین بوسیله رایانه شبیه سازی و بر روی نوار ویدیویی ضبط گردید. بعد از تهیه نقشه های مهندسی، قطعات لازم ساخته شد و ماشین بذرکار طبق نقشه مونتاژ گردید. ارزیابی اولیه در کارگاه که با استفاده از ساچمه های پلی اتیلنی به قطر متوسط 3 میلی متر انجام گرفت نشان داد که در محدوده سرعت 2 تا 5 کیلومتر بر ساعت یک ساعت یک رابطه خطی بین سرعت و مقدار بذر پاشیده شده وجود دارد. سپس با توجه به صدمات مکانیکی وارد به ساچمه ها سه نوع موزع که از نظر شکل حفره های بذر متفاوت بودند ساخته و روی ماشین نصب شدند و ارزیابی کارگاهی مجدد، مناسب بودن موزع نوع ج را که دارای کمترین درصد شکستگی یعنی 1.24 درصد و بیشترین درصد پرشدگی حدود 97 درصد در سرعت پیشروی حدود 3 کیلومتر بر ساعت بود تایید نمود. در ادامه بذر کار مزبور طی دو مرحله آزمایش به ترتیب در روی بستر شنی و درمزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت و عملکرد آن با بذر کار بادی آکورد از نوع Miniair Super ساخت کشور آلمان مقایسه گردید. بین دو گروه نوع بذر کار در آزمون های بستر شنی از میانگین فواصل کاشت، کیفیت تغذیه، کپه کاری، نکاشت و عمق کاشت تفاوت معنی داری در سطح احتمال %1 وجود داشت. با توجه به نتایج آزمون های مزرعه ای در دو نوع بستر کشت تفاوت معنی داری بین دو بذرکار برای شاخص های میانگین فواصل بین بوته ای و دقت در دامنه 2 و شاخص های کیفیت تغذیه، کپه کاری، نکاشت، درصد سبز، انحراف از خط کاشت و سطح برگ بوته ای و وزن خشک بوته در سطح احتمال %1 و شاخص های میانگین عمق کاشت و قطر هیپوکوتیل در سطح احتمال %5 بدست آمد. با توجه به اینکه ارزیابی موزع فقط برای یکنوع بذر انجام و مناسب تشخیص داده شد، لذا مطالعات بیشتری در خصوص اشکال مختلف حفره برای انواع بذور باید انجام گیرد تا موزع های مختلف با توجه به نوع بذر و فواصل کاشت توصیه و ساخته شود. به منظور بهبود بخشیدن به سایر شاخص ها و نیز بهتر کردن شرایط استقرار بذور در خاک و افزایش میزان جوانه زنی در بذکار دستی پیشنهاد می شود لوله سقوط و اجزای درگیر در خاک مورد مطالعه مجدد قرار گرفته و بعد از انجام تغییرات لازم، بذرکار در بستر خاکی آزمایشگاهی و سپس در مزرعه مورد آزمون قرار گیرد.

بررسی حاضر به منظور ارزیابی پاسخ 4 رقم پنبه (کوکر 312- ساحل – سای اکرا و جوکوراوآ) جهت مطالعه درصد کالوس زایی از قطعات جدا کشت هیپوکوتیل، برگ و ریشه اجرا گردید.بذور ارقام فوق بعد از ضد عفونی بر روی محیط کشت MS عاری از هورمون کشت شدند. بعد از تولید گیاهچه های سترون قطعات جدا کشت هیپوکوتیل، برگ و ریشه جدا و بر روی محیط کشت MS حاوی (0.1 و 0.1)، (0.5 و 0.5)، (1 و 0.5)، (1 و 1)، (1 و 2) و (1 و 5) میلی گرم در لیتر 2.4-D و kin کشت گردیدند. نمونه ها تحت رژیم 16 ساعت نور و 8 ساعت تاریکی در دمای 2 (25 درجه سانتیگراد قرار داده شدند. در تمامی ارقام مزبور محیط کشت MS حاوی (0.1 و 0.1) و (0.5 و 0.5) میلی گرم در لیتر 2.4-D و kin بهترین محیط کشت جهت تولید کالوس از قطعات جدا کشت هیپوکوتیل بودند. اما در محیط کشت MS حاوی (0.5 و 0.5) میلی گرم در لیتر 2.4-D و kin قطعات جدا کشت برگ از پتانسیل بیشتری برخوردار بودند. فقط قطعات جدا کشت ریشه از رقم کوکر در محیط کشت MS با (0.5 و 0.5) میلی گرم در لیتر 2.4-D و kin قادر به تولید کالوس بوده و بقیه ارقام کالوس تولید نکردند. در مجموع نتایج حاصل از آنالیز واریانس نشان داد که فاکتورهای مورد بررسی اثر معنی داری بر روی قدرت کالزایی داشته و تنها اثر توام نوع قطعه جدا کشت و رقم معنی دار نمی باشد.

به منظور تعیین عکس العمل 6 گونه اسپرس بومی (Onobrychis ssp.) استان فارس نسبت به تنش خشکی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت فاکتوریل با 4 تکرار در سال 1381 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل 6 گونه اسپرس (O. sojakii، O. melanotricha، O. aucheri ssp. Psamophilla، O. viciaefolia،O. crista-galli، O. aucheri ssp. teheranica) و 4 پتانسیل اسمزی (صفر، -0.3، -0.7 و -1.1 مگاپاسکال) بود که به وسیله محلول پلی اتیلن گلایکول 6000 (PEG) ایجاد گردید. فاکتورهای مورد مطالعه شامل درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول و وزن محور زیر لپه (هیپوکوتیل) و وزن گیاهچه بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی، بر کلیه صفات فوق تاثیر منفی معنی داری داشته است. همچنین تنشهای خشکی اعمال شده اختلاف معنی داری را در سطح 1 درصد بین گونه های مورد مطالعه ایجاد کرد. از نظر درصد جوانه زنی نیز گونه های O. crista-galli وO. viciaefolia در کلیه پتانسیلها، بالاترین درصد جوانه زنی را به خود اختصاص دادند، در حالیکه گونه O. aucheri ssp. psamophilla را می توان حساسترین گونه به تنش خشکی دانست.

به منظور بررسی اثرات محیط کشت حاوی ترکیبات هورمونی بر روی تغییرات فنوتیپی و کروموزومی بافت های کشت شده چغندرقند، آزمایش هایی در سطوح مختلف نمک طعام و نیز مطالعات سیتولوژیکی کالوس های حاصل از کشت تعلیقی صورت گرفت. ابتدا هیپوکوتیل گیاهچه های هفت روزه دو رگه زراعی دیپلوئید، در محیط MS حاوی ترکیبات هورمونی کشت شده و کالوس تولید نمودند. دستجات سلولی و قطعات کالوس حاصل از آن بر روی محیط های PGoB با غلظت های متفاوت شوری (300-0 میلی مولار نمک طعام) قرار گرفتند و رشد آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که کالوس حاصل از رگه مولتی ژرم نسبت به رگه منوژرم به غلظت های متفاوت نمک طعام به طور آشکار، تحمل بیشتری نشان می دهد؛ به طوری که با انتقال کالوس های رگه منوژرم و مولتی ژرم از محیط شاهد به محیط حاوی 200 میلی مولار نمک طعام به ترتیب 15 و 75 درصد قطعات کالوس رشد نمودند. با انتقال کالوس رقم مولتی ژرم به محیط حاوی 100 میلی مولار نمک طعام، کلیه قطعات کالوس رشد خوبی داشتند. هم چنین در بین قطعات کالوس مربوط به هر تیمار نیز از نظر تحمل به شوری تنوع وجود داشت. در آزمایشی دیگر، تنوع سماکلونی در سطح کروموزوم سلول های کالوس حاصل از کشت تعلیقی بررسی گردید و حالاتی از پلی پلوئیدی و انیوپلوئیدی در بعضی سلولها مشخص گردید. از این رو، شناسائی و کنترل پدیده تنوع سماکلونی در کشت سلول چغندرقند در جهت دلخواه برای انتخاب رگه های متحمل به شوری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

با توجه به تاثیر ژنوتیپ، ریزنمونه و محیط کشت بر کالزایی و باززایی با در نظر گرفتن القای کالوس در محیط بدون هورمون به دلیل وجود هورمون های داخلی گیاه، سعی شد تا اثر این عوامل بر میزان کالزایی در کلزا مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور، بذور نه رقم کلزا به نام هایGlobal، Shiralee، PF504588، PF704591، Maluka Boanty، Orakel ،ACSN1، Lisandra، در پنج محیط کشت MS حاوی سطوح مختلف هورمونی، شاهد (صفر میلی گرم در لیتر 2-4-D و صفر میلی گرم در لیترBAP )،A 1 BAP, 0.5 2,4-D) )،B 2 BAP, 1 2,4-D) )، C (3 BAP, 1.5 2,4-D) و D (1 BAP, 2 2,4-D) و چهار نوع ریزنمونه هیپوکوتیل، کوتیلدون، ریشه و بذر مورد استفاده قرار گرفت. 10 ریز نمونه از هیپوکوتیل (0.9 – 1 cm)، کوتیلدون به همراه 2 میلی متر دمبرگ و بذر و پنج ریزنمونه از ریشه (0.9 – 1 cm) بر روی محیط های حاوی هورمون و بدون هورمون در یک آزمایش فاکتوریل 4×5×9 بر پایه طرح کاملا تصادفی نامتعادل در چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. پس از یک ماه درصد کالزایی، قطر کالوس، وزن تر کالوس، وزن خشک کالوس و محتوی آبی کالوس ها اندازه گیری شدند. به دلیل تفاوت کالزایی در محیط شاهد و حاوی هورمون تجزیه بر روی آنها به طور جداگانه صورت گرفت. مقایسه میانگین ها در محیط کشت های حاوی هورمون نشان داد که اثر ژنوتیپ، محیط کشت و ریزنمونه برای کلیه صفات در سطح احتمال 1% معنی دار است، ولی سطوح مختلف هورمونی از لحاظ درصد کالزایی تفاوت معنی داری از خود نشان ندادند. اثر متقابل دوجانبه و سه جانبه برای کلیه صفات به جز وزن خشک کالوس معنی دار شد. در بین ژنوتیپ ها دو رقم Global و Boanty بیشترین مقدار رشد کالوس و Maluka و Orakel کمترین مقدار را در محیط حاوی هورمون نشان دادند. محیط A بهترین محیط و ریزنمونه بذر به عنوان بهترین ریزنمونه در این محیط شناخته شد. تجزیه آماری در محیط بدون هورمون نشان داد که اثر ژنوتیپ، ریزنمونه و اثر متقابل آنها معنی دار است. مقایسات میانگین هم حاکی از آن بود که دو رقم Maluka و orakel بیشترین مقدار کالزایی را در این محیط دارا می باشند. این نتایج بیانگر بالابودن هورمون های داخلی گیاه و احتمالا اثر بازدارندگی آن بر روی رشد کالوس و کالزایی در محیط حاوی هورمون می باشد.

در این بررسی هشت نشانه از نشانه های ماکروسکوپیک آلودگی به بیماری سفیدک کرکی شامل مرگ گیاهچه، اسپورزایی روی کوتیلدونها، اسپورزایی روی کوتیلدون و برگ ها، کوتولگی، موزاییک یا رنگ پریدگی برگ ها، بد شکلی، وجود زخم روی هیپوکوتیل و کاهش رشد ریشه، به عنوان شاخص هایی برای تعیین حساسیت و مقاومت (ظهور یا عدم ظهور) در ارقام و هیبریدهای آفتابگردان مورد مقایسه قرار گرفتند. گیاهچه های سه روزه باروش غوطه ورسازی کامل گیاهچه ها در سوسپانسیون اسپور، مایه زنی گردیده و واکنش آنها دوهفته بعد مورد ارزیابی قرار گرفت. محاسبه همبستگی بین این علایم نشان داد که اسپورزایی روی کوتیلدون و برگ ها به عنوان مهم ترین صفت بروز بیماری، با صفات رنگ پریدگی یا موازاییک (M)، کوتولگی (S)، وجود زخم روی هیپوکوتیل (HL) و کاهش رشد ریشه (RR) همبستگی مثبت بالایی دارد. همچنین در میان مدل های رگرسیونی که بین صفات مختلف برای تعیین مقاومت بررسی شد، مدل قابل قبول دیگری نیز وجود داشت که از لحاظ آماری ضرایب آن معنی دار بودند و R2 بالایی داشت. این مدل برای تخمین سریع مقاومت قابل استفاده بود که از روی تک صفت (نشانه) موزاییک به دست آمد.

بهینه سازی انتقال ژن کیتیناز (از لوبیا) به پنبه (Gossypium hirsutum L.) که باعث مقاومت به بیماری های قارچی ورتیسیلیوز و فوزاریوز می شود با کمک اگروباکتریوم و پلاسمید pBI121 بررسی شد. به منظور تهیه پلاسمید حاوی ژن کیتیناز (pBI121-BCH)، ابتدا قطعه یک کیلو بازی کیتیناز لوبیا (CHI) در مکان EcoRI اپران lacZ در ناقل همسانه ساز pGEM–7Zf(+) همسانه مجدد شد. ژن کیتیناز (chti) الحاق شده متعاقبا با دو آنزیم برشی SacI/XbaI هضم و در مکان همولوگ به وکتور باینری pBI121 متصل شد. در این حالت، تظاهر ژن (chti) تحت کنترل مستقیم پیشبر ذاتی 35S ویروس موزاییک گل کلم قرار گرفت. جهت ژن chti بر اساس الگوی بدست آمده در اثر هضم دوگانه مورد تایید واقع شد. قطعات بافت هیپوکوتیل واریته های ساحل و کوکر پنبه با سه سویه C58، LBA4404 و EHA101 از Agrobacterium tumefaciens تیمار شدند. تمام سویه های باکتری دارای پلاسمید Ti و ناقل دوتایی pBI121 حاوی پروموتر CaMV35S و ژن کیتیناز لوبیا بودند. ریزنمونه های (محور زیر لپه) تیمار شده با باکتری به مدت 48 ساعت در محیط کشت کالوس زایی هم کشت شدند. بیشترین درصدکالوس ها (87 درصد) و گیاهان مقاوم به کانامایسین (68 درصد) مربوط به سویه LBA4404 بود. تجلی ژن gus در برگ رقم کوکر موید انتفال ژن بود. واکنش رنجیره ای پلیمراز نشان داد که گیاهان فرضی تراریخته در مقایسه با شاهد حداقل یک نسخه از ژن کیتیناز و nptII را در ژنوم دارا هستند.