به منظور دستیابی به روش مناسب القای پینه زایی و باززایی در نیشکر، اثر سه فاکتور ژنوتیپ، محیط کشت و ریز نمونه در ارقام تجاری نیشکر ایران saccharum officinarum L. در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در دو آزمایش جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول جهت مطالعه پینه زایی ، ریز نمونه های برگ جوان و مریستم انتهایی از سه رقم نیشکر به نام های NCO310, CP57-614, CP48-103 در چهار محیط کشت موراشیگ و اسکوگ تغییر یافته MS2-1, MS2-0, MS3-1, MS3-0 کشت گردیدند. تجزیه های آماری نشان داد که ریز نمونه برگی در مدت زمان کمتری نسبت به مریستم انتهایی شروع به پینه زایی می نماید. بهترین ارقام در ریز نمونه برگی از نظر زمان شروع پینه زایی CP48 و CP57 با میانگین 11 روز و بهترین محیط های کشت MS3-0 ، MS3-1 بودند. در مورد ریز نمونه مریستم انتهایی اثر متقابل معنی داری بین ژنوتیپ ها با محیط کشت مشاهده گردید .از نظر حجم پینه ،ریز نمونه برگی بیش از ریز نمونه مریستم انتهایی پینه تولید نمود. در آزمایش دوم به منظور باززایی گیاهچه های کامل از پینه، ارقام فوق به علاوه رقم L64-96 و محیط های کشت MS-D+SH, MS, MS5 استفاده گردید. تجزیه واریانس درصد شاخه و برگ زایی و ریشه زایی اثر متقابل معنی داری را بین ریز نمونه، رقم و محیط کشت نشان داد. به طوریکه ریزنمونه برگی رقم L62 بیشترین و رقم CP48 کمترین میزان شاخه و برگ زایی را در هر سه محیط نشان دادند.