گیاه چویل با نام علمی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. متعلق به تیره Apiaceae می باشد که از زمان های قدیم به صورت سنتی به عنوان مسکن، هضم کننده در درمان کرم های روده مصرف می شد. این بررسی به منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی گونه چویل جهت معرفی به منظور کشت انبوه آن برای استفاده دارویی و همچنین جلوگیری از تخریب رویشگاه های طبیعی گونه F. angulata انجام شد. درصد پوشش تاجی، تعداد پایه و گونه های همراه گیاه چویل در هر پلات به صورت تصادفی سیستماتیک و با استفاده از تعداد 220 پلات بر روی 6 ترانسکت تعیین گردید. پارامترهای خاک شامل کربن آلی، عمق، pH، EC و بافت خاک با استفاده از تعداد 6 نمونه خاک تعیین و مشخصات اقلیمی زمین شناسی، توپوگرافی، تیپهای اراضی و تیپ رویشگاه این گونه شناسایی و ثبت گردید. نتایج نشان داد که گیاه چویل اغلب همراه با گونه های Allium bodeanum Regel.، Arum albispathum Stev.، Astragalus adscendens Boiss. & Hausskn و Tulipa Montana Lindl. در منطقه ای با اقلیم نیمه مرطوب سرد، دامنه ارتفاعی 2700 تا 3300 متر ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب بیشتر از 40 تا 45 درصد و خاک های دارای بافت لومی و سندی لومی با C=1.51، pH=7.5 و EC=1 می روید. گلدهی گیاه از اوایل خرداد ماه آغاز و تا اوایل تیر ادامه دارد. به طور کلی با توجه به اهمیت و مصارف درمانی فراوان گیاه دارویی چویل و نقش بهینه آن در اقتصاد خانوارهای روستایی، این مطالعه می تواند در راستای کشت و اهلی کردن گونه چویل موثر باشد.

نماتد ریشه گرهی یکی از مهم ترین نماتدهای مهم انگل گیاهی است که خسارت بسیاری به محصولات کشاورزی، بویژه جالیز وارد می سازد. با توجه به این که امروزه استفاده از مواد طبیعی برای کنترل آفات و بیماری های گیاهی در اولویت قرار گرفته است، این پژوهش بمنظور بررسی اثر بازدارندگی عصاره آبی گیاهان چویل،Ferulago angulata  و آویشن شیرازی،Zataria multiflora  بر نماتد مولد گره ریشه،Meloidogyne javanica  در گوجه فرنگی انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب کاملا تصادفی با 3 فاکتور (1- نوع عصاره در 2 سطح چویل و آویشن شیرازی در مقایسه با شاهد آب مقطر، 2- غلظت عصاره در 3 سطح با نسبت های 0.04، 0.2 و 0.4 درصد، 3- اندام عصاره گیری در 3 سطح گل، برگ و ساقه) و در 4 تکرار برای هر تیمار انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره هر دو گیاه باعث افزایش چشمگیر درصد مرگ و میر لاروهای سن دوم و کاهش تفریخ تخم نماتد می شود که عصاره 0.4% گل و عصاره های 0.2% و 0.4% برگ چویل با ایجاد بیش از 90% مرگ و میر در لارو سن 2 بر عصاره 0.4 درصدی برگ آویشن شیرازی که 72% مرگ و میر را سبب شده است، برتری نشان می دهد. در حالی که در تیمار شاهد مقدار مرگ و میر 4.33% برآورد گردید، عصاره 0.4% گل چویل با 97.33% مرگ و میر لارو سن 2 بر عصاره 0.4% ساقه این گیاه که 61.67% مرگ و میر را سبب می شود، برتری دارد. عصاره هر دو گیاه موجب کاهش 69 تا 91 درصدی تفریخ تخم می شوند که در این بین تیمار عصاره 0.4% گل چویل با 90.11% جلوگیری از تفریخ تخم، نسبت به همه تیمارها موثرتر بود. نتایج تجزیه شیمیایی، وجود فلاونوئید و تانن را در اندام های گیاهان مورد بررسی را ثابت نمود. تنها اندام فاقد استروئید ساقه چویل بود و ساپونین در هیچیک از اندام های گیاهی مورد آزمایش یافت نشد.

نماتد ریشه گرهی از جمله نماتدهای مهم انگل گیاهیست که خسارت بسیاری به محصولات کشاورزی، به ویژه جالیز وارد می سازد. بر اساس آزمایش های انجام شده در شرایط گلخانه، میزان خسارت این نماتد، بر مبنای وزن خشک ساقه و ریشه، 49-56 درصد برآورد گردید. افزایش روزافزون استفاده از سموم دفع آفات موجب نگرانی متخصصان محیط زیست و علوم تغذیه شده است و استفاده از مواد طبیعی برای کنترل آفات و بیماریهای گیاهی در اولویت قرار گرفته است. این تحقیق در راستای کاهش مصرف سموم و کشاورزی ارگانیک، به منظور بررسی اثر نماتدکشی پودر و عصاره آبی گیاهان چویل (Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss.) و آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.) بر نماتد مولد گره ریشه در گوجه فرنگی (گونه Meloidogyne javanica) انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملا تصادفی با سه فاکتور، 1- گونه گیاهی در دو سطح چویل و آویشن شیرازی در مقایسه با شاهد (آب مقطر) 2- غلظت عصاره و پودر در سه سطح با نسبت های 0.1، 0.2 و 0.4 درصد 3- اندام عصاره گیری در سه سطح گل، برگ و ساقه و در چهار تکرار برای هر تیمار انجام شد. نتایج نشان داد که بهترین تیمار به لحاظ اثر بر فاکتورهای مرتبط با نماتد ریشه گرهی، تیمار %0.2 گل چویل و %0.2 ساقه چویل می باشد. از نظر بهبود اندام های رویشی گیاه، تیمار پودر برگ و ساقه چویل در سطوح %0.1 و %0.2 به عنوان تیمارهای قابل توصیه مطرح هستند که تیمارهای برگ چویل %0.1 و %0.2 علاوه بر تاثیر کافی بر فاکتورهای مرتبط با نماتد، به فاکتورهای رشدی گیاه نیز صدمه ای وارد نمی کنند.

زمینه و هدف: مصرف بی رویه آنتی بیوتیک های درمانی باعث ایجاد مقاومت دارویی شده است. استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها عامل ایجاد جهش (موتاسیون) در میکروارگانیسم بوده و باعث ظهور میکروارگانیسم های جدید و مقاوم به آنتی بیوتیک های رایج می شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر ضد میکروبی عصاره های آبی و اتانولی گیاه چویل بر باکتری های استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس، انتروباکتر ائروژینوزا و یرسینیا انتروکولیتیکا و مقایسه آن با آنتی بیوتیک های رایج درمانی می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، بعد از جمع آوری گیاه چویل از ارتفاعات استان چهارمحال و بختیاری عصاره گیری با استفاده از روش ماسراسیون انجام شد. از آزمون انتشار دیسک به روش کربی- بوئر برای ارزیابی فعالیت ضد میکروبی استفاده گردید. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی با استفاده از روش رقت لوله ای تعیین گردید.یافته ها: بیش ترین قطر هاله عدم رشد در غلظت 40 میلی گرم بر میلی لیتر مربوط به باکتری استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و کم ترین قطر هاله در این غلظت مربوط به باکتری گرم منفی انتروباکتر ائروژینوزا بود. حداقل غلظت مهار کنندگی عصاره آبی و اتانولی برای انتروباکتر آئروژینوزا به ترتیب 64 و 32 میلی گرم بر میلی لیتر و حداقل غلظت کشندگی عصاره آبی و اتانولی نیز در خصوص آن به ترتیب 128 و 64 میلی گرم بر میلی لیتر بود.نتیجه گیری: عصاره اتانولی چویل در مقایسه با آنتی بیوتک های رایج درمانی اثر بازدارندگی بیش تری روی برخی سویه های مورد مطالعه داشت. هم چنین عصاره های چویل بر باکتری های گرم مثبت در مقایسه با باکتری های گرم منفی اثر بازدارندگی بیشتری را نشان داد.

بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی ناشی از Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici از مهم ترین بیماری های این محصول محسوب می شود. با توجه به خطرات زیست محیطی که ناشی از مصرف بی رویه سموم شیمیایی است، استفاده از روش های غیرشیمیایی و طبیعی جهت کنترل عوامل بیماری زا، ضروری به نظر می رسد و لذا این تحقیق با هدف امکان سنجی استفاده از عصاره های گیاهی در مبارزه با بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی انجام شد. در این بررسی اثر ضدقارچی عصاره دو گیاه چویل Ferulago angulata و آویشن شیرازی Zataria multiflora بر قارچ Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici در آزمایشگاه و گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. غلظت های 0.4، 0.8 و 1.2 درصد از عصاره های مذکور به محیط کشت PDA اضافه شد و محیط کشت بدون عصاره به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. تاثیر عصاره آبی اندام های هوایی این دو گیاه به تفکیک در جلوگیری از رشد میسیلیوم قارچ در محیط غذایی PDA در داخل تشتک پتری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره های به کار برده شده بر رشد این قارچ اثر بازدارندگی دارند که تاثیر عصاره برگ آویشن شیرازی با غلظت 1.2 درصد بیشتر از برگ چویل ارزیابی گردید. در شرایط گلخانه ای نیز تاثیر گیاهان مذکور با سه غلظت فوق در یک طرح کامل تصادفی بر پایه فاکتوریل با 12 تیمار انجام شد و شدت آلودگی با الگوی Ishikawa تعیین گردید. تیمار های برگ آویشن شیرازی با غلظت 0.4، 0.8 و 1.2 درصد، برگ چویل با غلظت 1.2 و گل چویل با غلظت 0.8 و 1.2 درصد بهترین تیمارها در آزمایش گلخانه ای ارزیابی شدند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

اسانس های گیاهی به عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی محسوب می شوند. در این تحقیق اثر اسانس های Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss. (Apiaceae)و Ballota aucheri Boiss. (Lamiaceae) بر شاخص های تغذیه ای حشرات کامل شپشه قرمز آرد ((Tribolium castaneum (Col.: Tenebrionidae) که یکی از آفات مهم محصولات انباری به شمار می رود، بررسی شد. شاخص های نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ مصرف نسبی (RCR)، کارآیی تبدیل غذای خورده شده (FDI) و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضدتغذیه ای اسانس تعیین شدند. پس از استخراج اسانس از دو گیاه، غلظت های 00، 0.4، 0.6، 1، 2 و 3 میکرولیتر به دیسک های آردی اضافه شد و بعد تعداد 10 حشره کامل شپشه ی آرد روی هر تیمار قرار داده شد. پس از گذشت سه روز از شروع آزمایش، میزان غذای خورده شده و تغییر وزن حشره اندازه گیری گردید. این تحقیق با استفاده از اسانس دو گیاه F. angulata و B. aucheri در غلظت های 0.4، 0.6، 1، 2 و 3 میکرولیتر بر دیسک در دو آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در پنج تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اسانس F. angulate دارای اثر بهتری نسبت به گیاه B. aucheri است و RGR و RCR را به طور معنی داری کاهش می دهد. همچنین اسانس F. angulate کارآیی تبدیل غذای خورده شده را در مقایسه با اسانس B. aucheri به طور معنی داری کاهش می دهد. البته اسانس F. angulata در غلظت های بسیار پایین در مقایسه با B. aucheri اثر بازدارندگی تغذیه ای خوبی را نشان داد.