امروزه امکان دسترسی انتخابی به اطلاعات بر روی وب، از طریق موتورهای جستجو فراهم می شود. اما در مواردی که نیاز ما در برگیرنده جستجو در اطلاعات مکانی نیز باشد وظیفه جستجو پیچیده تر می شود و احتیاج به توانایی های خاصی در بخش جستجوگر است. هدف اصلی انجام این پژوهش ایجاد بستری جهت استخراج اطلاعات مکانی نهفته در اسناد مکانی و پیاده سازی و ارزیابی نگرش یکپارچه در بازیابی این اطلاعات می باشد. نگرش کلی در بازیابی اطلاعات مکانی به نحوی است که این اطلاعات از طریق ارتباطی که به اطلاعات غیر مکانی دارند استخراج می شوند، در حالی که در اسناد مکانی موجود اطلاعات مکانی و غیرمکانی به صورت یکپارچه ذخیره می گردند. در پژوهش های پیشین اسناد مکانی و اطلاعات موجود در آن ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. منظور از نگرش یکپارچه در بازیابی اطلاعات مکانی، استخراج اطلاعات مکانی و توصیفی موجود در اسناد مکانی به صورت یکپارچه و همزمان می باشد. اجزای تشکیل دهنده سیستم مبتنی بر پژوهش حاضر شامل خزنده، پایگاه داده و واسط کاربری می باشد. در بخش خزنده، اسناد مکانی کشف شده و متن این اسناد برای استخراج اطلاعات تجزیه می‍شود. پایگاه داده در این سیستم وظیفه ذخیره و شاخص گذاری اطلاعات استخراج شده توسط خزنده را برعهده دارد و در نهایت واسط کاربری تعامل بین سیستم و کاربر را فراهم می کند. این سیستم به صورت آزمایشی برروی یک کارساز کاربری به عنوان یک شبیه سازی از فضای وب پیاده سازی شده است. پژوهش پیش رو با پیاده سازی نگرش یکپارچه، اطلاعات مکانی را از اسناد مکانی بازیابی می کند و به این ترتیب گام موثری در بهبود کارایی موتورهای جستجوی مکانی برمی دارد.

دسترسی به منابع مرتبط از میان انبوه منابع موجود در اینترنت یکی از دغدغه های جدی کاربران به شمار می رود. افزایش روزافزون تعداد موتورها و عدم توانایی آنها در جستجوی بسیاری از اطلاعات موجود در اینترنت، موجب طراحی فراموتورها شد. پرسش مطرح این است که آیا این ابزارهای کاوش می توانند بسیاری از نیازهای کاربران را در دسترسی به اطلاعات موجود در اینترنت پاسخ دهند؟ پژوهش به منظور بررسی امکانات جستجوی فراموتورهای کاوش، ضریی بازیافت آنها و نیز تفاوت رتبه بندی با موتورهای جستجوی مشترک زیر پوشش، انجام شده است. یافته ها نشان داد که فراموتورها از امکانات جستجوی مناسب برخوردارند و می توان برای کاوش و بازیابی مدارک مرتبط و مناسب تا حد زیادی به آنها اعتماد کرد. افزون برآن مشخص شد که بین رتبه بندی موتورها و فراموتورهای کاوش، تفاوت معنی داری وجود دارد. در نهایت، فراموتورهای دارای ضریب بازیافت و امکانات جستجوی بیشتر معرفی و راهکارهایی برای استفاده از فراموتورهای جستجو به همراه پیشنهادهایی برای پژوهشهای آینده ارایه شد.

مقدمه: از آن جا که وب به یک منبع مهم جهت کسب اطلاعات تبدیل شده است و ابزارهای جستجو به منظور بازیابی اطلاعات در وب استفاده می شوند، شناسایی توانایی ها و محدودیت های این ابزارها از اهمیت فراوانی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین عملکرد موتورهای جستجو و پایگاه های اطلاعاتی تخصصی پزشکی بر اساس چهار مقوله «معیارهای جستجو، نمایش، راهبری و کاربرپسندی» در بازیابی سرطان های شایع انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی بود. پنج کلید واژه آزاد و کنترل شده سرطان های شایع، از سرعنوان موضوعی پزشکی MeSH (Medical Subject Headings) انتخاب و در پنج موتور جستجوی تخصصی پزشکی و سه پایگاه اطلاعاتی تخصصی پزشکی جستجو گردید. به منظور بررسی عملکرد آن ها، از سیاهه وارسی محقق ساخته استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در قسمت معیارهای جستجو و نمایش، موتور جستجوی Trip و پایگاه های اطلاعاتی PubMed و Embase بیشترین امتیاز را کسب کردند. در قسمت معیارهای راهبری موتورهای جستجوی Trip و WebMD و پایگاه اطلاعاتی Embase و از لحاظ معیارهای کاربرپسندی نیز موتور جستجوی MedlinePlus و پایگاه اطلاعاتی Embase بیشترین امتیاز را به دست آوردند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تحقیق می تواند برای پژوهشگران وکاربران حوزه سلامت به ویژه حوزه سرطان که هدف از جستجوی آن ها دستیابی به بازیافت (جامعیت) یا دقت (مانعیت) در حوزه سرطان می باشد، بر اساس شرایط خود که مبتنی بر نیاز، دانش و. . . است، مفید باشد. طراحان و سیاست گذاران موتورها و پایگاه های اطلاعاتی هم می توانند از نقاط قوت و ضعف مطرح شده استفاده نمایند.