زمینه و هدف: پاسخ های راه هوایی موقع خارج کردن لوله تراشه می تواند منجر به سرفه، لارنگواسپاسم و افزایش فشار خون شود. این مطالعه به منظور مقایسه اثر لیدوکائین وریدی و داخل تراشه بر روی پاسخ های راه هوایی و قلبی-عروقی بیماران هنگام خروج لوله تراشه انجام شد.روش تحقیق: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی 60 بیمار 15-60 ساله کاندید جراحی عمومی یا زنان که بر اساس طبقه بندی انجمن بیهوشی آمریکا در کلاس یک و دو بودند، انجام شد. سه دقیقه قبل از اتمام جراحی و هم زمان با قطع گازهای بیهوشی، لیدوکائین به مقدار 1.5 mg/kg به صورت وریدی یا داخل لوله تراشه تجویز شد. تعداد زور زدن و سرفه تا زمان خروج لوله، تعداد سرفه تا 30 دقیقه پس از خارج کردن لوله تراشه، فاصله زمانی بین قطع گازهای بیهوشی و خروج لوله و نیز تعداد ضربان قلب و فشار خون قبل و بعد از خارج کردن لوله تراشه ثبت گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار ) SPSSویرایش 16) و آزمون های کای دو و تی در سطح معنی داری 0.05>P تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین زمان خروج لوله در گروه لیدوکائین وریدی و گروه داخل تراشه به ترتیب 3.6±11.3 و 4±11.7 دقیقه بود (P=0.71). اختلاف معنی داری بین دو گروه از نظر تعداد زور زدن (P=0.19) و تعداد سرفه (P=0.97) وجود نداشت. تفاوت معنی داری در متغیرهای قلبی-عروقی بین 2 گروه دیده نشد.نتیجه گیری: اثر تجویز لیدوکائین وریدی یا داخل تراشه بر میزان زور زدن و سرفه و نیز زمان خروج لوله طی مرحله بازگشت از بیهوشی تقریبا یکسان است.