فصلنامه کودکان استثنایی
سال:1382 | دوره:3 | شماره:4-3 (پیاپی 10-9) |تعداد مقالات:6

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش راهبرد خود نظارتی در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه شهر تهران است. با استفاده از روش نمونه گیری انباشته، تعداد 5 نفر دانش آموز دارای اختلال نقص توجه مرضی کودکان بر اساس CSI-4 انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع طرح تک آزمودنی است که بر اساس آن دو رفتار مربوط به اختلال نقص توجه شامل توجه بر تکالیف خواندن و بی اجازه صحبت کردن در کلاس ریاضی، طی سه مرحله خط پایه (شامل مشاهده فراوانی این دو رفتار در آزمودنیها)، مرحله مداخله (شامل آموزش راهبرد خود نظارتی و ثبت فراوانی این رفتارها توسط آزمودنیها) و مرحله پیگیری (بررسی تداوم زمانی اثر خود نظارتی بر رفتارهای مذکور) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش راهبرد خودنظارتی موجب افزایش میزان توجه و کاهش میزان بی اجازه صحبت کردن در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه می شود.

برخی دانش آموزان بویژه دانش آموزان دارای نارسایی های ویژه در اکتساب حساب قادر به انجام صحیح عملیات بنیادین حساب (جمع، تفریق، ضرب و تقسیم) نیستند. آنها بکرات مرتکب خطاهای محاسباتی شده و از ادامه عملیات منصرف می شوند. پژوهشگران علاقمند به این حیطه علت این مشکلات را در آموزش ناکافی و نادرست معلم و یا ناتوانی دانش آموزان در اکتساب مفاهیم بنیادین (مطابقت یک به یک، شمارش، مجموعه ها و ...) می دانند. با تحلیل خطاهای محاسباتی این دانش آموزان معلوم شده است که آنها الگوهای مشابهی در خطاهای خود نشان می دهند. معلمان با درک این الگوها می توانند در حل مسایل دانش آموزان موفق شده و مشکلات آن ها در درک مفاهیم کمی را به حداقل برسانند. به منظور دستیابی به این هدف 20 نفر از دانش آموزان مراجعه کننده به مرکز مشکلات ویژه یادگیری در شهرستان یاسوج که پس از ارزیابی های کارشناسان شاغل، حساب نارسا تشخیص داده شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. خطاهای دانش آموزان در حوزه عملیات آزمون پیشرفت تحصیلی ایران- کی مت بررسی و طبقه بندی شد. نتایج نشان داد که از عمده ترین مشکلات دانش آموزان حساب نارسا اشکال دانش آموزان در شناخت واقعیت های ریاضی است. مشکلات دیگر نتیجه اشکال در درک دانش روشی (شیوه ای)، زمان و مکان استفاده از واقعیت ها یا روش های معین و نیز خطاهای تصادفی ناشی از بی دقتی یا بی توجهی است.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه شیوه های فرزندپروری مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی، اضطرابی و وسواس فکری و عملی با مادران کودکان عادی بود. به این منظور با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای، تعداد 40 کودک عادی 7 تا 11 سال (دختر و پسر) از مدارس 3 منطقه آموزشی شهر تهران و تعداد 90 کودک با تشخیص اختلال های افسردگی (افسردگی اساسی و افسرده خویی) اضطرابی (اختلال اضطراب فراگیر، اضطراب جدایی (هراس اجتماعی) و وسواس فکری و عملی به روش نمونه هدفمند از بیمارستانهای امام حسین، روزبه، نواب صفوی و درمانگاه شهید اسماعیلی انتخاب شدند. مادران 130 کودک برگزیده (عادی و بالینی) با استفاده از پرسشنامه شیوه های فرزندپروری دیانا باوم ریند آزمون شدند. اطلاعات بدست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس یک متغیری تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی، اضطرابی و وسواس فکری و عملی با مادران کودکان عادی در شیوه های فرزند پروری قاطع و اطمینان بخش و مستبدانه تفاوت وجود دارد. همچنین مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی، اضطرابی و وسواس فکری و عملی بیشتر از مادران کودکان عادی از شیوه فرزندپروری مستبدانه در تربیت فرزندان خود استفاده می کنند. در حالی که مادران کودکان عادی در مقایسه با مادران کودکان دارای اختلال های افسردگی بیشتر از شیوه قاطع و اطمینان بخش در تربیت فرزندان خود استفاده می کنند. اما میزان گرایش آنان به استفاده از این شیوه (قاطع و اطمینان بخش) تفاوتی با مادران کودکان دارای اختلال های اضطرابی و وسواس فکری و عملی ندارد.

در این پژوهش به بررسی برخی ویژگی های کلی گفتار و زبان دانش آموزان کم توان ذهنی مدارس استثنایی شهر تهران در سال 1380 پرداخته ایم. 133 دانش آموز (66 پسر و 67 دختر) که در پایه های تحصیلی آمادگی مقدماتی، آمادگی تکمیلی، اول و دوم ابتدایی مشغول به تحصیل بوده و دارای طیف سن تقویمی 6.7 تا 13.6 سال بودند. این دانش آموزان با روش نمونه گیری چند مرحله ای از مدارس استثنایی شهر تهران انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این تحقیق عبارت بود از «آزمون رشد زبان» که دارای 6 خرده آزمون اصلی (واژگانی و نحوی) و 3 خرده آزمون تکمیلی (تولیدی و شنیداری)، می باشد. با ترکیب نمرات 6 خرده آزمون اصلی، 6 نمره ترکیبی نیز به دست می آید. در این مطالعه برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون t، و آزمون ناپارامتری «یومان ویتنی» استفاده شد. نتایج به دست آمده از این مطالعه حاکی از این است که: 1- جنسیت دانش آموزان بر عملکرد گفتاری و زبانی آنها تاثیری ندارد، 2- سن تقویمی 13 سالگی، مقطع بروز تفاوت در عملکرد دانش آموزان در اکثریت مهارت های زبانی مورد مطالعه است، 3- پایه تحصیلی دوم، مقطع بروز تفاوت در عملکرد دانش آموزان در بیشتر مهارت های زبانی مورد مطالعه است، 4- عملکرد دانش آموزان مبتلا به نشانگان داون از عملکرد دانش آموزان غیر داونی، بطور معناداری پایین تر و ضعیفتر است، 5- بیشترین مشکل دانش آموزان در واژگان شفاهی و تقلید جمله بوده و کمترین مشکل ایشان در درک واژگانی (واژگان تصویری) است 6- دو زبانگی بر عملکرد آزمودنی ها در مهارتهای زبانی مورد مطالعه بی تاثیر است.

هدف از این پژوهش، هنجاریابی تست افسردگی کودک رینولدز بر روی دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر تهران بود. به این منظور، با استفاده از روش نمونه برداری چند مرحله ای، تعداد 448 دانش آموز پایه های تحصیلی دوم تا پنجم ابتدایی (224 دختر، 224 پسر) به شیوه تصادفی از 14 مدرسه ابتدایی واقع در 7 منطقه آموزشی شهر تهران انتخاب و با استفاده از فرم HS تست افسردگی کودک رینولدز (RCDS) آزمون شدند. نتایج نشان داد که RCDS از اعتبار و روایی کافی جهت سنجش شدت نشانه های افسردگی کودکان 8 تا 11 ساله تهرانی برخوردار است.