مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران (annals of military and health sciences research)
سال:1382 | دوره:1 | شماره:3 (مسلسل 3) |تعداد مقالات:11

سابقه و هدف: علیرغم استفاده گسترده سلاحهای شیمیایی در جنگ جهانی اول و ممنوعیت استفاده از سلاحهای شیمیایی توسط معاهده 1925 ژنو در طی سالهای جنگ تحمیلی این عوامل توسط رژیم عراق علیه رزمندگان ایران استفاده شد. اثرات مختلف خردل گوگردی بر سیستم تنفسی، خونی، گوارشی و اثرات آن بر پوست، چشم و تغییرات ژنتیکی و سرطان زایی آن قبلا گزارش شده بود. اما اثرات آن بر سیستم اندوکرین تا دهه اخیر ناشناخته بود. این مطالعه با هدف ارزیابی سیستم اندوکرین بیماران مورد مواجهه با گاز خردل گوگردی انجام شده است.مواد و روشها: این مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی و بر روی 146 رزمنده 18 تا 54 ساله که با سلاحهای شیمیای مصدوم شده بودند از نظر اندازه گیری هورمونهای T3 و T4 آزاد، TSH سرم، غلظت کورتیزول وACTH سرم، تستوسترون، گنادوتروپین ها و پرولاکتین سرم و اثر مواد شیمیایی بر روی سیستم اندوکرین انجام یافته است.یافته ها: اثر سلاحهای شیمیایی حاوی سولفورموستارد بر سیستم آندوکرین شامل کاهش سطح عمومی هورمون های تیروئید، افزایش T3 معکوس و ACTH در هفته اول، افزایش FT4I و TSH در هفته سوم، استمرار افزایش ACTH تا هفته پنجم و کاهش قابل توجه کورتیزول در هفته های چهارم و پنجم پس از مصدومیت با سلاحهای شیمیایی حاوی خردل گوگردی بود. بعلاوه کاهش شدید تستوسترون توتال و آزاد و DHEA-S پنج هفته پس از مصدومیت شیمیایی مشاهده گردید و 30 درصد از مصدومین 1 تا 3 سال پس از مصدومیت دچار اولیگواسپرمی بودند.بحث و نتیجه گیری: در مجموع اثرات سلاحهای شیمیایی حاوی خردل گوگردی در هفته های اول به علت استرس شدید شبیه سوختگی است و از طرف دیگر اثرات مستقیم بر توقف تکثیر DNA در هسته سلولها دارد. که اثرات مخرب آن در اسپرماتوژنر ممکن است برای سالها باقی بماند پیگیری فعالیت هرمونی مصدومین شیمیایی در سالهای پس از مصدومیت به ویژه کار عملی بیضه ها و اسپرماتوژنر توصیه می شود.

سابقه و هدف: گاز جنگی سولفورموستارد در جنگ عراق- ایران بکار گرفته شده است و موجب ضایعات چشمی، سیستم تنفسی و پوستی در غالب موارد می گردد. مصدومین مورد مواجهه با آن بیش از یک میلیون نفر می باشند که دچار درجات مختلف ناتوانی عملی سیستم ریوی می باشند. این مطالعه با هدف تعیین رابطه ضایعات دیررس چشمی با ناتوانی عملی ریه در مصدومین شیمیائی مورد مواجهه با گاز سولفورموستارد انجام گردید، تا در طول زمان تاثیرات گاز جنگی خردل بر روی چشم و سیستم تنفسی مشخص گردد.مواد و روشها: تعداد 500 مرد مصدوم شیمیایی با گاز سولفورموستارد بطور داوطلبانه از سراسر ایران انتخاب و به بررسی شدت ضایعات چشمی در سه سطح خفیف، متوسط و شدید با نارسایی عملی سیستم تنفسی از طریق آزمونهای تنفسی پرداخته شده است.یافته ها: گروه مورد مطالعه مبتلا به آسم (55%) و بیماری مزمن انسدادی (35%) و فیبروز منتشر ریه (10%) بودند. 500 مرد مصدوم با سن (5.2+36.5 سال) و سابقه 82.2% مجروحیت یکبار و عارضه پوستی 99.2% در این مطالعه بررسی شدند. ضایعات چشمی با درجه خفیف 80% و متوسط 13.2% و شدید 6.8% را دارا بودند. ناتوانی عملی ریوی شامل 69.2% خفیف 19.4% متوسط و 11.4% شدید بودند. رابطه آماری معنی داری (P<0.005) بین ناتوانی عملی سیستم ریوی و شدت ضایعات چشمی وجود دارد.نتیجه گیری و توصیه ها: در مجموع ناتوانی عملی سیستم ریوی بیش از شدت ضایعات چشمی بود و ناتوانی عملی 30.8% در حد متوسط و شدید معرف میزان بالای ناتوانی در مصدومین ایرانی نسبت به گزارش جنگ جهانی دوم می باشد، علت آن تاثیر گاز سولفورموستارد با دوز پائین در زمان جنگ بر سیستم تنفسی باشد که نسبت به عوارض چشمی کمتر مورد توجه بوده است و نیازمند مطالعه اپیدمیولوژیک گسترده تر می باشد تا ضمن پاسخ مناسب به سوال منجر به اتخاذ روشهای پیشگیری گردد.

سابقه و هدف: آنتی بادی آنتی اسپرم در ناباروری 12-8 درصد زوجهای کم بارور (subfertile) دخیل است. اطلاعات اندکی در زمینه  رابطه میزان آنتی بادی آنتی اسپرم در سرم با میزان آن در موکوس گردن رحم وجود دارد. در برخی مطالعات نشان داده شده که میزان آنتی بادی آنتی اسپرم در سرم نشان دهنده وجود آن در ترشحات دستگاه تولید مثل زنان نمی باشد. این مطالعه با هدف تعیین رابطه آنتی بادی آنتی اسپرم سرم در زنان نابارور با میزان آن در موکوس گردن رحم انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی تعداد 153 زن که تحت ارزیابی جهت ناباروری بودند، از سرم و موکوس گردن رحم آنها نمونه برداری انجام شد و با روش (IBT) Indirect Immunobead tese ، میزان آنتی بادی آنتی اسپرم اندازه گیری شد. داده های حاصله با استفاده از نرم افزار آماری SPSS10 و با شاخص ضریب همبستگی و آزمون آماری رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بین آنتی بادی های آنتی اسپرم (Iga , IgG) در سرم بیماران با میزان آن در موکوس گردن رحم ارتباط همبستگی مثبت وجود داشت و اما تحلیل و رگرسیون نشان داد که با داشتن آنتی بادی های اسپرم در سرم نمی توان میزان آنها در موکوس گردن رحم را پیش بینی کرد.نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج بدست امده نشان می دهند که اندازه گیری آنتی بادی های اسپرم فقط از یک مایع منفرد در بدن، برای ارزیابی زنان از نظر ناباروری ایمونولوژیک کافی نمی باشد. در ایجاد و تظاهر آنتی بادی آنتی اسپرم در زنان، فاکتورهای پیچیده و متعددی دخیل هستند.

سابقه و هدف: یکی از عوامل مهم ناباروری مردان، ضایعات نخاعی است که با توجه به سابقه جنگ تحمیلی درصد بالایی از جمعیت مردان نابارور را در کشور ما تشکیل میدهد. براساس مطالعات انجام شده، مهمترین مشکل این بیماری ناتوانی در انزال و کیفیت پائین مایع منی است. هدف این تحقیق تعیین رابطه کیفیت مایع منی مردان مبتلا به ضایعات نخاعی بر روی میزان ناباروری به روش (ICSI) Intra Cytoplasmic Sperm Injection و مقایسه آنها با مردان سالم می باشد.مواد و روش ها: مطالعه بصورت گذشته نگر در مرکز ناباروری کوثر بر روی 71 مرد ضایعه نخاعی و 44 مرد سالم (زوجهای نابارور Unexplain) که هر دو گروه به روش ICSI تحت معالجه قرار گرفته اند، انجام شد. پارامترهای بررسی شده عبارتند از: حجم مایع منی، PH Liqui fication، Viscosity ، داده ها تحت بررسی آماری قرار گرفتند.یافته ها: اختلاف آماری معنی داری از لحاظ تاثیر پارامترهای مورد بررسی بر روی میزان باروری به روش ICSI در دو گروه شاهد و مورد وجود نداشت. P-value بدست آمده در مورد متغیرهای Liquification, Volume وPH به ترتیب عبارتند از 0.07، 0.32، و 0.066 فقط در مورد Viscosity اختلاف آماری معنی داری (P=0.042) در دو گروه وجود داشت.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به یافته های آماری و مقایسه اثرات فاکتورهای مورد بررسی بر روی میزان باروری به روش ICSI، به نظر می رسد یکی از بهترین روشهای باروری برای درمان ناباروری مردان مبتلا به SCI استفاده از روش IVF-ICSI است. اگر چه مشخص است که وضعیت باروری وابسته به متغیرهای زیادی است و کار بیشتری را در این زمینه می طلبد.

سابقه و هدف: سن آغاز بلوغ جنسی به عوامل متعددی مثل نژاد، سطح اجتماعی، اقتصادی و وضعیت تغذیه وابسته است. از آنجایی که دانستن سن طبیعی بلوغ برای تشخیص موارد غیر طبیعی مثل بلوغ زودرس لازم است بر آن شدیم که سن طبیعی مراحل مختلف بلوغ جنسی را در بخشی از تهران تعیین نماییم.مواد و روشها: این مطالعه، مقطعی و آینده نگر با حجم نمونه 658 نفر می باشد. نمونه ها از 4 مدرسه دخترانه شهرری تهران انتخاب شدند. نحوه نمونه گیری به روش خوشه ای بوده است. در ابتدا تمام نمونه ها از جهت سلامتی مورد معاینه قرار گرفتند و کسانی که مشکلی از نظر سلامتی داشتند از مطالعه خارج شدند. اطلاعاتی در رابطه با وضعیت اجتماعی- اقتصادی ایشان جمع آوری شد، علایم ثانوی جنسی در آنها مورد بررسی بالینی قرار گرفت و قد و وزن نمونه ها اندازه گیری و ثبت گردید.یافته ها: نمونه ها اکثرا در سطح اجتماعی- اقتصادی پایینی قرار داشتند و تمام شاخصهای رشدی آنان از مقادیر استاندارد کمتر بود. میانگین (انحراف معیار) سن آغاز رشد پستان (0.82 ±9.75) سال، میانگین سن رویش موهای پوبیس (1.12±10.45) سال و میانگین سن منارک (1.4 ±13.42) سال بود. نتیجه گیری و توصیه ها: نمونه ها از وضعیت اجتماعی، اقتصادی پاینی برخوردار بودند و سن آغاز منارک در آنها نسبت به دیگر گزارشها دیرتر بود ولی سن آغاز علایم ثانویه جنسی با گزارشهای مربوط به دختران سفیدپوست دیگر کشورها و دختران شرق تهران تفاوتی نداشت. بنابراین وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین می تواند باعث سیر کندتر بلوغ و طولانی تر شدن مراحل مختلف آن گردد.

سابقه و هدف: افسردگی از شایعترین بیماریهای روانپزشکی است که شیوع بسیار بالایی از آن گزارش شده است با توجه به شیوع بالای آن و عوارضی همچون یاس، ناامیدی از زندگی، نارضایتی، افکار انتحاری، بلا تصمیمی این مطالعه با هدف شناخت وضعیت این بیماری در مراجعه کنندگان به بیمارستان 506 در پاییز و زمستان 1381 انجام گرفت.مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی مقطعی در 200 نفر از مراجعین به بیمارستان 506 ارتش و با استفاده از تست تشخیصی Beck و مصاحبه بالینی از بیماران انجام گرفت.یافته ها: از میان پاسخ دهندگان 89 درصد دچار درجاتی از افسسردگی بودند که 24 درصد افسردکی خفیف (mild)، 24 درصد افسردگی متوسط (moderate) و 41 درصد افسردگی شدید (اساسی) بودند.نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به شیوع بالای افسردگی ایجاد مرکز مشاوره، تخصیص بودجه بیشتر در جهت امور تفریحی و زیارتی و حل مشکل وضعیت اقتصادی می تواند در بهبود این وضیت موثر باشد.  

سابقه و هدف: در کشورهای مختلف مطالعات بسیاری در مورد توزیع، فراوانی سنی و جنسی و علل و محل آسیب های فک و صورت انجام شده است و در ضمن علل و شیوع متغیری نیز گزارش شده است. در ایران گزارش دقیقی در مورد شیوع شکستگی های فک و صورت و ضایعات همراه وجود ندارد. هدف این مطالعه بررسی شیوع شکستگی های فک و صورت و آسیب های همراه در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان بعثت می باشد.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی 45 بیمار مذکر و 5 بیمار مونث با محدوده سنی 16 تا 50 ساله از نظر سن، جنس، محل و علت شکستگی فک و صورت و ضایعات همراه مورد بررسی قرار گرفته اند.یافته ها: در طی 2 سال فراوانی شکستگی ها به قرار زیر بود: 32 شکستگی فک تحتانی، 14 شکستگی بینی، 12 شکستگی گونه، 6 شکستگی ماگزیلا، 4 شکستگی دنتوآلوئولا و یک شکستگی کاسه چشم، بیشترین عامل شکستگی حوادث رانندگی (24 مورد) بود و موارد شکستگی های ناشی از نزاع (9 مورد)، سقوط از بلندی (9 مورد) بوده است.نتیجه گیری و توصیه ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که، بیشترین علل شکستگی های فک و صورت، تصادفات با وسایل نقلیه می باشد که 48% شکستگی فک و صورت را بخود اختصاص داده است و بیشترین آسیب های ارتوپدی همراه 9 مورد (50%) بوده است. با توجه به این که وسایل ایمنی حین رانندگی و کار فقط در یک بیمار استفاده شده بود، از این رو بنظر مرسد رعایت اصول و قوانین حین رانندگی و کار بتواند از میزان شکستگی های فک و صورت کم کند.

سابقه و هدف: بیماری کاسلمن (castleman’s disease) یک بیماری بسیار نادر با اتیولوژی ناشناخته می باشد که می تواند با درگیری لنفنودها در هر قسمتی از بدن تظاهر یابد. بر اساس پاتولوژی به دو فرم واسکولار و پلاسماسل تقسیم می شود. در این بیماری افزایش سطح سرمی IL-6  دیده می شود که پاتوژنر آن یک اختلال لنفوپرولیفراتیو خوشخیم با اتیولوژی نامشخص می باشد. بیماران مبتلا به بیماری کاسلمن با تب، آنمی، افزایش ESR، افزایش پروتئین C-Reactive، پلی کلونال گاماگلو بولینمیا و طیف متغیری از اتوآنتی بادیها مراجعه میکنن. در این مطالعه به معرفی 3 بیمار مبتلا به بیماری نادر کاسلمن اقدام گردیده است. معرفی بیمار: بیمار اول: خانم 54 ساله که با شکایت اصلی تب های مکرر از پنج سال قبل به همراه آرتریت قرینه مفاصل و آرترالژی بدون خشکی صبحگاهی مراجعه کرده بود.بیمار دوم: خانم 49 ساله با شکایت اصلی تنگی نفس مراجعه کرده بود که از هشت ماه قبل تب 40 درجه سانتیگراد و ضعف و بی حالی را ذکر می کرد.بیمار سوم: آقای 31 ساله با شکایت اصلی تب مراجعه کرده بود که کاهش وزن و دردهای استخوانی را نیز ذکر می کردند. برای هر سه بیمار آزمایشهای کشت خون و ادرار، کشت مغز استخوان، CXR، سونوگرافی و CT اسکن شکم انجام گردیده بود، که پس از بیوپسی از غدد لنفاوی بیماران، تشخیص castleman’s disease برای آنها داده شد. که از سه بیمار فوق دو مورد به فرم Pelasma cell و یک مورد به فرم Hyaline vascular بودند.نتیجه گیری و توصیه ها: در این برسی فرم پلاسماسل شایعتر بود، تظاهرات سیستمیک از قبیل تب، آنمی، هیپرگاماگلوبولینمیای پلی کلونال، ارگانومگالی و کاهش وزن در هر دو فرم بیماری مشاهده شد. در فرم هیالین واسکولار، لنفادنوپاتی لوکالیزه و در فرم پلاسماسل لنفادنوپاتی متعدد واضح مشاهده شد.

سابقه و هدف: ایدز یک بیماری کشنده قرن و پاندمی جهانی است که تقریبا مشکل بهداشتی تمام کشورهاست. از سال 1981 تا کنون بیش از 20 میلیون نفر در سرتاسر جهان جان خود را به علت ابتلا به بیماری ایدز از دست داده اند.در ارتش های بزرگ دنیا افراد در موقع استخدام و ورود به ارتش از نظر ابتلا به ویروسHIV  مرد آزمایش قرار می گیرند و راههای انتقال ایدز برای آنان آموزش داده میشود. در ایران نظامیان و سربازان نیز از گروه های در معرض خطر می باشند. هر چند تعداد افراد مبتلا به ایدز در نیروهای مسلح کم میباشد ولی در هر صورت عدم اقدامات پیشگیرانه باعث شیوع ایدز در نیروهای مسلح خواهد شد.مواد و روش ها: این مطالعه به روش مروری (Review Article) از نوع تحلیلی انجام گرفت. به طور سیستماتیک با استفاده از کلمات کلیدی Prevention-military-AIDS HIV transmission به جستجوی مقالات موجود بین سال های 2003-1995 در سایت های WWW.pubmed.com و سایت سازمان بهداشت جهانی (WWW.who.org) پرداخته که خلاصه بیش از 60 مقاله در اختیار قرار گرفت، سپس با استفاده از سایت های ovid و proquest متن کامل مقالات تهیه و 19 مقاله جهت تهیه این مقاله مورد استفاده قرار گرفت. نتیجه گیری و توصیه ها: با  توجه به اینکه بالغین جوان قسمت اعظم پرسنل نیروهای مسلح را در ایران تشکیل می دهند، لذا جهت پیشگیری از آلودگی به ویروس HIV در بین پرسنل نیروهای مسلح رعایت موارد و اقداماتی که در این مقاله به آنها اشاره می شود توصیه می گردد.یافته ها: در ایران حدود 6-5 هزار بیمار مبتلا به ایدز و حدود 30-20 هزار نفر آلوده به ویروس HIV بدون علامت وجود دارند که می تواند شیوع یک باند در کشورمان باشد. سن شایع بیماری 45-20 سال بوده، در آمار جهانی شیوع ایدز در بین نیروهای مسلح بیش از افراد معمول بوده ولی در ایران بیشترین گروه مبتلایان به ایدز را معتادان تزریقی تشکیل می دهند.