مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران (annals of military and health sciences research)
سال:1384 | دوره:3 | شماره:3 (مسلسل 11) |تعداد مقالات:13

سابقه و هدف: استفاده از مواد دافع حشرات به عنوان یکی از راه های اصلی حفاظت نیروهای نظامی از گزش حشرات محسوب می شود. مواد دور کننده از طریق کاهش ارتباط حشرات ناقل با انسان باعث قطع چرخه انتقال بیماری های منتقله به وسیله بند پایان می شود. اگر چه دی اتیل تولوآمید (DEET) امروزه به عنوان پر مصرف ترین ماده دافع حشرات می باشد، ولی ظهور تحمل (tolerance) در برخی از گونه های پشه های ناقل نسبت به این دافع و همچنین برخی عوارض جانبی ناشی از آن توجه محققین را به سوی سایر مواد دافع معطوف نموده است. بنابراین مطالعه حاضر در نظر دارد که مدت زمان حفاظت دهی (protection time) و اثر بخشی (Failure time) لوسیون دافع حشرات دی متیل فتالات (DMP) را که در کشورمان سنتز و فرموله شده است، در مقایسه با چند لوسیون مشابه خارجی و پماد سنگر در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار دهد.مواد و روش ها: در این مطالعه از روش آزمایشگاهی Screen cage که برای برآورد مدت زمان حفاظت دهی مواد دافع در مقابل پشه ها طرح ریزی شده است، استفاده شد. این روش به وسیله Barnard در سال 1999 مورد بازنگری قرار گرفته و در سال 2000 به وسیله WHO نیز تایید شده است.یافته ها: بر طبق نتایج حاصل از این مطالعه، مدت زمان حفاظت دهی لوسیون دافع حشرات DMP (60%) ایرانی در مقابل stephensi Anopheles در حدود 274 دقیقه (SE=8.04) تعیین شد که از این نظر اختلاف معنی داری با مشابه خارجی و پماد سنگر ندارد. همچنین مدت زمان اثر بخشی لوسیون دافع حشرات DMP ایرانی در مقابل An. Stephensi در حدود 327 دقیقه (SE=10.47) برآورد شد که از این لحاظ با لوسیون DMP خارجی و پماد سنگر اختلاف معنی دار دارد. مدت زمان اثر بخشی لوسیون DMP ایرانی از هر دو دافع دیگر کمتر می باشد.نتیجه گیری: لوسیون DMP (60%) ایرانی دارای پتانسیل لازم برای رقابت با مشابه خارجی می باشد ولی ارتقا کیفی در فرمولاسیون آن لازم است صورت گیرد تا شاخص مدت زمان اثر بخشی آن نیز تقویت گردد. بنابراین می توان از فرم ارتقا یافته این لوسیون به همراه پماد سنگر برای حفاظت نیروهای نظامی از گزند استفاده نمود. البته ارتقا کیفی پماد سنگر نیز که هم اکنون به عنوان ماده دافع حشرات در نیروهای نظامی ایران استفاده می شود، ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: یکی از آثار سمی ارگانوفسفره ها فلج عضلات اسکلتی است که در نهایت باعث مرگ می شود. اکسایم ها تقریبا تنها آنتی دوت های شناخته شده برای جلوگیری یا برگرداندن اثرات سمی ارگانوفسفره ها برروی عضلات اسکلتی می باشند. در این مطالعه اثرات احتمالی غلظت های مختلف اکسایم جدید  HI-6 در پیشگیری یا برگرداندن تغییرات ایجاد شه توسط پاراکسون در عضلات اسکلتی برروی بافت عصب- عضله دو سر گردن جوجه بررسی گردید.مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه تجربی می باشد. برای این منظور عصب حرکتی عضله گردن جوجه با فرکانس 0.1 هرتز و مدت زمان پالس 0.2 میلی ثانیه (با ولتاژی بالاتر از ولتاژ مورد نیاز برای ایجاد حداکثر پاسخ) برای تولید تکانه های انقباضی منفرد تحریک شده و پاسخ های انقباضی به صورت ایزوتونیک توسط فیزیوگراف (نارکو) ثبت گردید. با توجه به یافته های قبلی، غلظت 0.1 میکرومولار پاراکسون که قدرت انقباضی عضله را بیش از دو برابر افزایش می داد، مورد استفاده قرار گرفت. سپس اثر غلظت های مختلف HI-6 برای مهار یا برگرداندن اثر پاراکسون مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: HI-6  با غلظت 1000 میکرومولار تقریبا تمام اثرات پاراکسون (اگر قبل، همراه و یا بعد از پاراکسون به محیط بافت اضافه شود) را خنثی کرده و یا از آن جلوگیری می کند. غلظت های 30، 100، 300 میکرومولار HI-6 به ترتیب 25، 50 و 75 درصد از اثرات پاراکسون را برگردانده یا مهار می کند. غلظت 10 میکرومولار HI-6 اثر قابل ملاحظه ای نداشت. HI-6 با غلظت 1000 میکرومولار به تنهایی 20% اندازه تویچ ها را نسبت به کنترل کاهش می دهد.نتیجه گیری: در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که HI-6 در مقادیر به کار برده شده می تواند به عنوان آنتی دوت پاراکسون به کار رود، هر چند که در غلظت های بالاتر ممکن است اثرات دیگری نشان دهد.

سابقه و هدف: اشکال L، باکتری های گرم مثبت یا گرم منفی هستند که دارای نقص در دیواره سلولی خود بوده و فاقد پپتید و گلیکان می باشند، ولی در محیط های هیپرتونیک توانایی رشد و تکثیر دارند. نقش اشکال L در ایجاد عفونت های انسانی به درستی مشخص نیست، ولی تا به حال این اشکال را از عفونت هایی همچون باکتریوری، مننژیت، تب روماتیسمی، اندوکاردیت و سپتی سمی از انسان جدا نموده اند. آنتی بیوتیک ها نیز از جمله القا کننده های مهم اشکال L محسوب می شوند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی ارتباط میان غلظت های مختلف ونکومایسین با القا اشکال L استافیلوکوکی و بررسی پایداری و ناپایداری آنها در خون کامل انسان می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه، اثر غلظت های مختلف ونکومایسین بر روی سویه استاندارد استافیلوکوکوس اورئوس (ATCC-25923) آزمایش گردید. سپس رشد باکتری ها در محیط های چهار گانه LPM Agar, BHI broth, BHI Agar و LPM broth مورد بررسی قرارگرفت.  سپس با افزودن اشکال L القا شده به خون، پایداری یا ناپایداری آنها در خون بررسی شد.یافته ها: در غلظت های MIC و بالاتر از آن، باکتری های طبیعی قادر به رشد و تکثیر نبودند اما اشکال L پس از گذشت 3 الی 5 روز در محیط LPM broth القا شدند. با تلقیح اشکال L استافیلوکوکوس اورئوس به خون کامل انسان، این اشکال پایدار نبوده و پس از چند روز تبدیل به باکتری های طبیعی و دیواره دار گردیدند. در غلظت های پایین تر از MIC ونکومایسین، القا اشکال L صورت نگرفت و پس از تلقیح به محیط های چهار گانه فوق، رشد استافیلوکوک های معمولی در تمامی محیط ها مشهود بود.نتیجه گیری: با توجه به اینکه ایجاد اشکال L و سایر اشکال دارای نقص در دیواره سلولی، به عنوان یکی از راه های مقاومت دارویی باکتری ها مطرح است و از طرفی، در غلظت بالاتر از MIC ونکومایسین نیز امکان ایجاد اشکال L وجود دارد، لذا می توان چنین نتیجه گرفت که تجویز همزمان دو یا چند آنتی بیوتیک که اثرات ضد میکروبی یکدیگر را تقویت نمایند، یکی از راه های به حداقل رساندن القا اشکال L و بروز مقاومت دارویی می باشد.

سابقه و هدف: فنی توئین یک داروی ضد تشنج است که باعث پایدار نمودن غشای سلول های عصبی شده و انتشارات حملات تشنجی را از طریق افزایش خروج و یا کاهش ورود یون های سدیم از غشای سلول محدود می سازد. با توجه به فارماکوکینتیک خاص این دارو و ارتباط مهمی که غلظت آزاد دارو با سطح خونی آلبومین دارد و به جهت تغییراتی که در میزان آلبومین سرم در بیماران با ترومای سر به وجود می آید توجه به تغییرات فارماکوکینتیک و تنظیم دوز دارو در این بیماران اهمیت پیدا می کند.مواد و روش ها: در این مقاله توصیفی 83 بیمار 18 تا 50 ساله که همگی دچار ترومای سر شده و در بخش ICU بستری بودند، وارد مطالعه شدند. از این بیماران که داروی فنی توئین را بر اساس دستور پزشک معالج دریافت می کردند نمونه خونی در زمان های مشخص اخذ می شد و سپس غلظت خونی فنی توئین به روش (Fluorescense polarization immunoassay technique) FPIA اندازه گیری شده وبر اساس محاسبات فارماکوکینتیک جمعیتی (population pharmacokinetic) دوز دریافتی فنی توئین برای هر بیمار محاسبه و با دوز تجویز شده در بخش مقایسه گردید.یافته ها: بین دوزهای نگهدارنده محاسبه شده بر اساس غلظت های پیک و تراف و محاسبات فارماکوکینتیک با دوز تجویز شده در بخش برای هر بیمار اختلاف معنی داری مشاهده می شود (p<0.001). همچنین بین متوسط Vmax (ماکزیمم سرعت متابولیسم دارو) در بیماران مورد مطالعه با متوسط Vmax گزارش شده بر اساس سایر مقالات و در سایر نژادها اختلاف معنی داری مشاهده می شود (p<0.05).نتیجه گیری: از مطالعه حاضر، چنین نتیجه گیری می شود که در اکثر موارد (71%) به دلیل تغییرات فارماکوکینتیکی در این بیماران، غلظت خونی فنی توئین خارج از محدوده درمانی می باشد و با توجه به متوسط Vmax در جمعیت مورد بررسی، اندازه گیری سطح خونی فنی توئین و به خصوص پارامترهای فارماکوکینتیکی نظیر Vmax و اصلاح دوز درمانی بر اساس این پارامترها یک ضرورت کلینیکی می باشد.

سابقه و هدف: تریکوزوموییدس کراسیکودا، نماتودی متعلق به خانواده تریکوریده است که اولین بار از مثانه رات وحشی در سال 1845 گزارش شد. تصادفا این نماتود در لگنچه، کلیه و میزنای هم مشاهده می شود. وجود این انگل علاوه بر رت های قهوه ای و سیاه در رت های آزمایشگاهی نیز گزارش شده است. این انگل در ایران نیز از رت ها گزارش شده است. در این نماتود تفاوت های زیادی از نظر اندازه بین نر و ماده وجود دارد و کرم نر انگل رحم کرم ماده است. در این مطالعه ویژگی های مورفولوژیک این نماتود با گزارشات محققان دیگر در دنیا مقایسه شد.مواد و روش ها: در این مطالعه بعد از صید جوندگان، حیوان تشریح شده و از نظر انگل های مختلف خصوصا تریکوزوموییدس کراسیکودا مورد بررسی قرار می گرفت. در این بررسی تریکوزوموییدس های مثانه و میزنای مورد مطالعه قرار می گرفتند.یافته ها: در اندازه گیری های به عمل آمده، کرم های نر طولی در حدود 3-1 میلی متر و عرضی در حدود 40-20 میکرون داشتند. کرم های ماده هم 18-8 میلی متر طول و 250-180 میکرون عرض داشتند. انتهای قدامی کرم ماده در طرفین واجد برجستگی هایی بود که کم و بیش منظم بود. انتهای خلفی کرم ماده نوک تیز نیست و فاقد هر گونه خار یا برجستگی است. تخم های انگل واجد جداری ضخیم و تا حدودی شبیه تخم تریکوسفال در قطبین واجد دو برجستگی است که در داخل تخم لارو مشاهده می شود. همچنین تخم ها در رحم کرم ماده به وضوح مشاده می شود. لازم به ذکر است که اندازه تخم های مشاهده شده حدود 80-50 میکرون تخمین زده شد.نتیجه گیری: از نظر اندازه های محاسبه شده تفاوت های اندکی با بررسی های گذشته به چشم می خورد. احتمالا این تفاوت های کوچک می تواند مربوط به سوش های متفاوت کراسیکودا در مناطق جغرافیایی و یا اینکه می تواند مربوط به سن کرم باشد.

سابقه و هدف: مطالعات قبلی شیوع سردردهای میگرنی در بیماران مبتلا به اختلالات خلقی را بالاتر از جمعیت عادی گزارش کرده اند. این مطالعه با هدف مشخص کردن فراوانی نسبی سردردهای میگرنی در بیماران بستری با تشخیص اختلال افسردگی اساسی در تعدادی از بیمارستان های روان پزشکی تهران انجام گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه اپیدمیولوژیک به صورت توصیفی بر روی 105 بیمار بستری در بیمارستان با تشخیص اختلال افسردگی اساسی در سال 1384 انجام شد. تشخیص اختلال افسردگی اساسی بر اساس معیار DSM-IV و تشخیص میگرن بر اساس معیار (International Headache Society) IHS صورت گرفت. جمع آوری داده ها با استفاده از یک چک لیست شامل 5 متغیر طی یک مصاحبه نیم بنیادی با بیماران مورد مطالعه صورت گرفت. سپس با استفاده از آماره های توصیفی در نرم افزار آماری SPBS تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد.یافته ها: از میان 105 بیمار مورد مطالعه 62 نفر (59%) مبتلا به سردردهای میگرنی بودند. از 29 بیمار زن 16نفر (55.2%) و از 76 مرد مبتلا 46 نفر (60.5%) از سردردهای میگرنی رنج می بردند. از 2 بیمار در گروه سنی 19-0 سال هر دو نفر (100%)، از 44 بیمار در گروه سنی 39-20 سال 25 نفر (56.8%)، از 51 بیمار در گروه سنی 59-40 سال 31 نفر (60.8%) و از 8 بیمار 60 سال و بالاتر 4 نفر (50%) مبتلا به سردردهای میگرنی بودند. از 23 بیمار مجرد 10 نفر (43.5%)، از 71 بیمار متاهل 47 نفر (66.2%)، از 4 بیمار بیوه 2 نفر (50%) و از 7 بیمار مطلقه 3 نفر (42.9%) مبتلا به میگرن بودند. از 90 بیمار دیپلم و پایین تر 53 نفر (58.9%)، از 10 بیمار با مدرک فوق دیپلم 5 نفر (50%)، از 5 بیمار کارشناس 4 نفر (80%) از سردرد میگرنی رنج می بردند.نتیجه گیری: با توجه به شیوع 59% سردردهای میگرنی در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بررسی این بیماران از نظر ابتلا به سردردهای میگرنی ضروری است.

سابقه و هدف: عفونت مجاری ادراری (UTI) شایع ترین بیماری ادراری تناسلی و دومین عفونت شایع در کودکان می باشد. درمان مناسب، به موقع و به میزان کافی با آنتی بیوتیک گام مهمی در بهبود بیمار و جلوگیری از ایجاد اسکار در کلیه می باشد. هدف از انجام این پژوهش تعیین فراوانی عوامل باکتریال عفونت ادراری و الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی آنها در بیماران زیر 18 سال بستری در بیمارستان اکباتان طی سال های 1383 و 1384 می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی گذشته نگر که از فروردین 1383 تا آبان ماه 1384 انجام پذیرفت کلیه موارد ثبت شده جواب کشت ادرار و آنتی بیوگرام در 156 بیمار زیر 18 سال بستری در بیمارستان اکباتان مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: مطالعه حاضر بر روی 156 مورد نمونه کشت ادرار مثبت انجام شد که 77.4% آنها مربوط به بیماران دختر و 25.6% مربوط به بیماران پسر بود. شایع ترین سن UTI در پسرها 24-1 ماهگی و 18-6 سالگی و در دخترها 24-1 ماهگی بود. در مجموع شایع ترین عامل UTI اشریشیا کلی (82%) و در درجه بعدی آنتروباکتر (5%) بود. در برسی الگوی مقاومت دارویی ارگانیسم های مولد UTI نسبت به آنتی بیوتیک ها، حساس ترین آنها به ترتیب شامل: نیتروفورانتوئین، سیپروفلوکساسین، آمیکاسین، جنتامایسین، نالیدیسیک اسید، سفتی زوکسیم، کوتریموکسازول، سفتریاکسون و توبراماسین و مقاومترین آنتی بیوتیک ها شامل آمپی سیلین و تتراسایکلین بودند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، جهت درمان UTI در افراد زیر 18 سال، نیتروفورانتوئین (به جز در UTI تب دار)، سیپروفلوکساسین (در افراد بالاتر از 17 سال)، آمیکاسین، جنتامایسین، نالیدیسیک اسید، سفتی زوکسیم و کوتریموکسازول مناسب تر می باشد.

سابقه و هدف: از آنجایی که درصدی از مرگ و میر و درگیری ارگان های مختلف کودکان زیر یک سال در ارتباط با آلودگی دوران جنینی آنان به توکسوپلاسما گوندی می باشد، هدف این مطالعه تعیین شیوع توکسوپلاسموزیس در نوزادان مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی می باشد.مواد و روش ها: سرم 106 و 104 نوزاد تازه متولد شده مشکوک به توکسوپلاسموزیس مادرزادی یک روزه الی یک ماهه مراجعه کننده به بخش نوزادان بیمارستان طالقانی در مدت حدود یک سال به ترتیب جهت ارزیابی وضعیت آنتی بادی های اختصاصی کلاس های IgM و IgG توکسوپلاسما گوندی به روش های الیزا (ELISA) و ایمونوفلئورسانس غیر مستقیم (IFA) مورد برسی قرار گرفتند.یافته ها: در روش ایمونوفلئورسانس غیر مستقیم اگر رقت 1.100 را به عنوان حداقل عیار قابل قبول IgM اختصاصی در نظر بگیریم، تعداد مبتلایان 5 نفر از نوزادان تحت بررسی خواهد بود و در صورتی که عیار 1.200 را به عنوان حداقل عیار مثبت  IgGدر نظر بگیریم، 41 نفر مثبت هستند. در روش الیزا 6 نفر دارای آنتی بادی اختصاصی کلاس  IgMبوده اند و 38 نفر دارای آنتی بادی اختصاصی کلاس IgG بوده اند.نتیجه گیری: طبق نتایج، 5.66 درصد به توکسوپلاسموزیس مادرزادی مبتلا هستند و با حذف 6 مورد مثبت از نوزادان شیوع توکسوپلاسموزیس مزمن در بین مادران نوزادان مراجعه کننده در روش ایمونوفلئورسانس غیر مستقیم حدود 34 درصد و این میزان در روش الیزا حدود 30.2 درصد بود.

سابقه و هدف: ارایه خدمات بهداشتی درمانی در هر بخش، مستلزم شناخت صحیح از وضعیت موجود می باشد. لازمه برنامه ریزی در نظام ارایه خدمات سلامتی، وجود اطلاعات پایا و معتبر است. در این راستا، این مطالعه به منظور تعیین میزان تقاضای جامعه برای خدمات پزشکی با استفاده از میزان مراجعه افراد جامعه به خدمات پزشکان در استان گلستان طراحی و اجرا شده است.مواد و روش ها: مطالعه ار نوع مقطعی توصیفی- تحلیلی است که در چهار فصل در طول سال های 80 و 81 مناطق شهری و روستایی استان گلستان انجام شده است. جامعه آماری 9479 نفر بوده که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. واحد مطالعه فرد در خانواده بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. این فرم که حاوی اطلاعاتی در خصوص ویژگی های فردی، سابقه ابتلا به بیماری، سابقه بستری شدن در بیمارستان، سابقه مراجعه به پزشک، نوع تخصص پزشک، دفعات مراجعه و بستری و غیره بود. به وسیله پرسشگران آموزش دیده و به روش مصاحبه رودررو تکمیل شد. ملاک زمانی قضاوت در مورد بیماری، دو هفته قبل از مصاحبه و در مورد بستری شدن، 3 ماه قبل از مصاحبه بوده است.یافته ها: میانگین سن افراد مورد مطالعه 18.1±25.63 سال می باشد نسبت ابتلا 24.9% بوده که از این میزان 61.1% برای درمان به پزشک مراجعه نموده و 895 نفر (38.9%) به پزشک مراجعه نکرده بودند. بیماری های عفونی با 42.6% بیشترین شکایت بیماران بوده و در مرتبه بعد بیماری های اعصاب و روان با 13.3% و بیماری های داخلی با 12% قرار داشتند. بیشتر بیماران به وسیله پزشکان عمومی تحت درمان قرار گرفته اند. پزشکان مرد نقش بیشتری در درمان در سطح استان داشته اند (بیش از 85% موارد). 1.4 درصد جمعیت تحت مطالعه سابقه بستری داشته که اکثریت آنان را مردان تشکیل می دهند.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده گویای این حقیقت است که هنوز گروه بسیاری از مردم به دلایل مختلف نمی توانند از خدمات پزشکی استفاده نمایند. بیماری های عفونی در سطح استان جایگاه ویژه ای داشته و پزشکان عمومی بیشترین نقش را در درمان بیماران دارا می باشند.