علوم پزشکی رازی
سال:1396 | دوره:24 | شماره:160 |تعداد مقالات:17

زمینه و هدف: تعبیه فیستول شریانی-وریدی یکی از مهم ترین شیوه ها جهت انجام همودیالیز است و پیش بینی قابلیت تعبیه، نحوه عملکرد فیستول، میزان شکست و قابل دستیابی شدن فیستول اهمیت بسزایی در این راستا دارد. در این مطالعه نقش یافته های سونو داپلر در جمعیت مورد مطالعه (بیماران مرحله انتهایی بیمای کلیوی) که کاندید تعبیه فیستول شریانی-وریدی برای انجام همودیالیز هستند، در پیش بینی قابلیت تعبیه، نحوه عملکرد فیستول، میزان شکست و قابل دستیابی شدن فیستول شریانی-وریدی بررسی شده است. روش کار: در این مطالعه مشاهده ای که به صورت یک بررسی مقطعی تحلیلی انجام شد، 108 بیمار نیازمند فیستول شریانی-وریدی که در معاینه بالینی اندام فوقانی شریان و به ویژه ورید مناسبی نداشتند را تحت سونوگرافی داپلر قرار دادیم که تعداد 61 نفر از مبتلایان به نارسایی مزمن کلیه که کاندید تعبیه فیستول شریانی – وریدی بودند و بر اساس سونوگرافی داپلر شرایط مناسب تعبیه فیستول را داشتند، به صورت در دسترس انتخاب شده و تحت عمل جراحی تعبیه فیستول قرار گرفتند و سپس ارتباط آن با میزان شکست و قابل دستیابی شدن فیستول شریانی-وریدی بررسی گردید. یافته ها: در انتهای عمل جراحی در 7/96% بیماران مورد بررسی تریل لمس شد که نشانگر موفقیت عمل بود. 2/92% بیماران تحت همودیالیز قرار گرفتند که عملکرد نهایی فیستول خوب بود. سایر متغیرهای تحت بررسی با عملکرد نهایی فیستول ارتباط آماری معناداری نداشتند (05/0p >). نتیجه گیری: در مجموع بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، چنین استنباط می شود که سونوگرافی داپلر اندام های فوقانی در بیماران همودیالیزی در پیش بینی و بالا بردن شانس تعبیه فیستول، کاهش شکست و قابل دستیابی شدن فیستول شریانی وریدی کمک کننده است.

زمینه و هدف: آتروفی عضله اسکلتی نقش مهمی در بیماری های مرتبط با تخریب عملکردبافتی مانند سارکوپنیا بازی می کند. در این راستا، نشان داده شده است که مسیر Wnt نقش مهمی در تکامل عضله اسکلتی دارد. برخی شواهد حاکی است که تمرینات ورزشی ممکن است تعدادی از مسیرهای مربوط به هایپرتروفی عضله ی اسکلتی را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر سه ماه تمرین هوازی بر مسیر پیام رسانی Wnt عضله اسکلتی موش های صحرایی نر انجام گردید. روش کار: این مطالعه در قالب طرح تجربی دوگروهی انجام شد. 16سر موش صحرایی نر سه ماهه به شکل تصادفی در دو گروه تمرین (8سر) و کنترل (8سر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه تمرین سه ماه در برنامه تمرین هوازی (VO2max 80-75%) شرکت کردند. 48ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، عضله نعلی آزمودنی ها استخراج و بیان ژن های بتا-کاتنین و گلیکوژن سنتازکیناز3-بتا با استفاده از روش RT-PCR بررسی شد. داده های حاصله توسط آزمون tمستقل، در سطح معنی داری 05/0 با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بیان ژن بتا-کاتنین عضله نعلی در گروه تمرین (17/0± 11/1) به طور غیر معنی داری کمتر از گروه کنترل (99/0± 60/1) بود (30%، 154/0 p=). با این حال، بیان ژن گلیکوژن سنتاز کیناز3-بتا عضله نعلی گروه تمرین (51/3± . 36/10) به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل (2/1± 99/1) بود (420%، 001/0 =p). نتیجه گیری: به نظر می رسد، سه ماه تمرین هوازی در افزایش بیان ژن کلیدی گلیکوژن سنتازکیناز3-بتا عضله اسکلتی تاثیر قابل توجهی دارد و این موضوع ممکن است با افزایش خطر آتروفی عضلانی همراه باشد. با این حال، اظهار نظر قطعی در مورد نحوه تاثیرپذیری شاخص های مربوط به مسیر Wnt در عضله اسکلتی از تمرینات ورزشی مختلف، منوط به انجام تحقیقات و مطالعات بیشتر در این زمینه می باشد.

زمینه و هدف: دیافراگم اصلی ترین عضله در سیستم تنفسی است، پارگی دیافراگم می تواند در زمینه ترومای بلانت، نافذ و یا به دنبال اقدامات پزشکی رخ دهد. حدوداً 8/0-6/1% از بیماران ترومای بلانت مشکوک به پارگی دیافراگم می باشند. پارگی دیافراگم به دنبال تروما یک اتفاق نادر بالینی است که اغلب مخفی مانده و از تشخیص دور می ماند، از این رو عوارض ناشی از پارگی دیافراگم به علت فتق های دیافراگمی موربیدیتی و مورتالیته فراوانی به همراه داشته است. معرفی مورد: در این گزارش، آقای 53 ساله ای معرفی می شود که 5 سال قبل برای وی ترومای بلانت، رخ داده و طی این مدت تشخیص داده نشده بود و سال ها با شکایت تنگی نفس مکرراً به پزشک مراجعه نموده و درمان دارویی دریافت کرده بود. در آخرین مراجعه بیمار به پزشک به علت درد شکم گرافی های شکمی در خواست شده که در آن تصویر کولون که در سمت چپ به داخل فضای توراکس راه پیدا کرده، مشاهده شده است و در نهایت تحت لاپاراتومی و توراکوتومی قرار گرفته است. نتیجه گیری: هرنی دیافراگماتیک تروماتیک می تواند سال ها بعد از رخ دادن تروما خود را نشان داده و بدون علامت باقی بماند. بنابراین با توجه به ناشایع بودن پارگی دیافراگم و تشخیص مشکل این بیماری، داشتن شک بالینی قوی، دقت در معاینه، انجام گرافی های سریال و به موقع، تبحر و دقت کافی در اکسپلور کامل شکم می تواند به تشخیص به هنگام این بیماری و جلوگیری از عوارض آن کمک نماید.

میکروRNAها توالی های به شدت حفاظت شده و تک رشته ای، با طولی در حدود 18-25 نوکلئوتید هستند. نقش بسیار مهم میکروRNAها در تنظیم بیان ژنوم پس از مرحله رونویسی mRNAها به اثبات رسیده است. در مطالعات متعددی از جمله بدخیمی ها و بیماری های خودایمن تغییرات در بیان میکروRNAها در سلول ها و بافت ها و ارتباط آن ها با بیماری نشان داده شده است. میکروRNAها علاوه بر درون سلول در مایعات بدن در ترکیب با لیپوپروتئین ها و یا محصور در بسته بندی هایی از غشاء دولایه به نام اگزوزوم وجود دارند. در مایعات مختلف بدن مانند سرم و ادرار علی رغم حضور ریبونوکلئازهای فراوان میکروRNAهای گردشی پایدار بوده و قابل اندازه گیری به صورت کمی نیز می باشند. در چند سال اخیر، بررسی میکروRNAها گردشی در مایعات بیولوژیک بدن پنجره ای جدید از پژوهش ها، برای یافتن بیومارکرهایی جدید، بی خطر و غیرتهاجمی را در علم پزشکی گشوده است. هدف از نگارش مقاله مروری فوق، بررسی و تشریح بیان میکروRNAها در مایعات بیولوژیک بدن و علاوه بر آن توصیف مطالعات اخیر انجام گرفته در این زمینه برای شناخت و معرفی بیومارکرهایی کارامد در تشخیص و پیگیری درمان در بیماری های مختلف است.

بیماری سندهوف یک بیماری ژنتیکی نادر است که با توارث اتوزومی مغلوب به ارث می رسد و علت آن نقص در آنزیم هگزوز آمینیداز بتا می باشد. علائم بیماری معمولاً از 6 ماهگی شروع می شود و شامل تاخیر تکاملی، نقص بینایی، تشنج و وجود لکه قرمز گیلاسی در چشم می باشد. در این مقاله به بررسی یک مورد مبتلا به بیماری سند هوف پرداخته شده که با روش های آنزیمی و مولکولی تایید شده است.

زمینه و هدف: درمان های متعددی برای کنترل بیماری مولتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis-MS) پیشنهاد شده است. در این میان داروی فینگولیمود اولین داروی خوراکی این بیماری است که از سال 2010 از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تاییدیه گرفت و از مهرماه سال 1392 این دارو در ایران تولید می شود. لذا، هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر داروی فینگولیمود بر تعداد پلاک های مغز بیماران مبتلا به MS با استفاده از ارزیابی تصاویر MRI است. روش کار: این مطالعه از نوع تحلیلی بود و تعداد پلاک های مغز 64 بیمار که دارای MS شناخته شده بودند، با استفاده از MRI در ابتدا و پایان مطالعه (پس از طی 12 ماه از مصرف دارو) مشخص شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری و نرم افزار SPSS ویرایش 22 تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: تعداد پلاک های فعال در MRI بیماران مبتلا به MS و همچنین تعداد پلاک های فعال به شکل رینگ بعد از مصرف داروی فینگولیمود افزایش معناداری یافت (05/0>p)؛ اما بین تعداد پلاک های فعال به شکل ندولر در MRI، قبل و بعد از مصرف داروی فینگولیمود تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0p>). نتیجه گیری: مصرف فینگولیمود با دوز 5/0 میلی گرم روزانه پس از طی 12 ماه نمی تواند از زیاد شدن تعداد پلاک های فعال براساس MRI در بیماران MS جلوگیری نماید.

زمینه و هدف: ناراحتی های روانی رو به افزایش بوده و سلامت را مختل می سازند. افسردگی وافت عزت نفس از مهم ترین مشکلات بوده که موجب بیماری های مزمن می گردند. یکی از مراحل تاثیر گذار بر سلامت روان در طول زندگی، دوره سربازی می باشد. این مطالعه به بررسی تغییرات افسردگی و عزت نفس طی دوره اموزشی سربازی و ارتباط ان با سبک زندگی افراد می پردازد. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد 246 سرباز در اردیبهشت ماه سال 1395 باتوجه به معیارهای ورود از یکی از پادگان ها به صورت خوشه ای انتخاب و پس از کسب رضایت نامه اگاهانه به سنجش افسردگی و عزت نفس و سایر شاخص ها پرداخته شد. پس از 8 هفته ارزیابی های تکرار و تغییرات افسردگی و عزت نفس محاسبه و به وسیله رگرسیون خطی ارتباط آن ها با سبک زندگی مشخص شد. مقادیر کمتر از 05/0 معنا دار بود. یافته ها: میانگین سنی افراد 54/1± 15/24 بود. درجه افسردگی و عزت نفس افراد قبل از دوره به ترتیب 72/2 و 33/4 بود که به 24/2 و 58/5 تغییر یافت. تنوع بالاغذایی از افسردگی می کاهد. کاهش وزن طی دوره سربازی روی تغییرات افسردگی و عزت نفس موثر بوده و از لحاظ اماری معنا دار می باشد. نتیجه گیری: افسردگی و عزت نفس افراد طی دوره اموزشی سربازی تغییر می یابد و تنوع غذایی بالا و وضعیت اقتصادی مناسب از فاکتورهای محافظت کننده در برابر این تغییرات هستند. مطالعات بیشتری برای تعیین این روابط پیشنهاد می شوند.

زمینه و هدف: انتخاب آگاهانه پزشک توسط بیمار از طریق ایجاد رقابت بین پزشکان می تواند منجر به بهبود کیفیت خدمات پزشکی شود. انتخاب آگاهانه بیماران موجب می شود که پزشکان نسبت به نیازها و انتظارات منطقی بیماران پاسخگو باشند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر انتخاب پزشک متخصص توسط بیماران شهر تهران انجام شده است. روش کار: برای انجام این پژوهش توصیفی و مقطعی از یک پرسشنامه 40 سوالی با روایی و پایایی بالا بر اساس مدل 10 Ps مصدق راد شامل محصول، مکان، قیمت، محیط فیزیکی، کارکنان، فرآیند ارائه خدمت، بسته خدمت، عملکرد، موقعیت و تبلیغات استفاده شد. تعداد 400 بیمار با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده در این پژوهش شرکت کردند. داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS تحلیل شد. یافته ها: عوامل مرتبط با ویژگی های بیمار و پزشک، محیط ارائه خدمات و عوامل زمینه ای بر انتخاب یک پزشک متخصص توسط بیمار اثر می گذارند. عوامل متعدد ساختاری، فرایندی و پیامدی مرتبط با پزشک متخصص انتخاب بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. به ترتیب ارائه خدمات پزشکی کامل، نحوه ارائه خدمت، نوع خدمت و تبلیغات مهمترین علل انتخاب یک پزشک متخصص توسط بیمار بود. بین عملکرد پزشک متخصص و انتخاب آگاهانه بیمار و توصیه پزشک به دوستان و آشنایان توسط بیمار رابطه آماری معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری: کیفیت خدمات پزشک متخصص یکی از مهمترین عوامل موثر بر انتخاب بیمار است. آگاهی از دلایل انتخاب پزشک توسط بیمار می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای بازاریابی پزشکان مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: بیماری تالاسمی یک کم خونی ارثی است که به علت اختلال در ساخت زنجیره های هموگلوبین ایجاد می شود. درمان این بیماران از طریق تزریق خون است که باعث بهبود علائم بالینی می شود. با این حال تزریق خون در این بیماران دارای عوارضی از جمله انتقال عفونت ها از راه خون نظیر عفونت با پاروویروس B₁ ₉ است. لذا، در این مطالعه عفونت پاروویروس B₁ ₉ در بیماران تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان های استان کردستان بررسی شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی 106 بیمار تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان های استان کردستان در سال 1395 بررسی شدند. برای هر یک از بیماران یک پرسش نامه که شامل اطلاعات دموگرافیک از جمله سن، جنس، فواصل زمانی تزریق خون و مدت زمان دریافت خون بود تکمیل شد. در این پژوهش از کیت الایزای شرکت Euroimmunبرای بررسی آنتی بادی های پاروویروس B₁ ₉ استفاده شد. پس از انجام آزمایش ها، جواب آن ها در فرم اطلاعاتی هر بیمار ثبت شد و اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری پیرسون تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که 19 نفر ( 9/17%) دارای آنتی بادی IgG و 4 نفر (7/3%) دارای آنتی بادی IgM بودند. رابطه معنی داری بین تفاوت تیتر آنتی بادی IgM وIgG بر حسب فواصل تزریق خون وجود نداشت (254/0p=، 377/0p=). تفاوت تیتر آنتی بادی IgGو IgM در دو جنس زن و مرد نیز معنی دار نبود (961/0p=، 61/0p=). نتیجه گیری: با توجه به مثبت بودن 7/3% از بیماران برای آنتی بادی IgM، غربالگری خون های اهدایی جهت تزریق به گروه های در معرض خطر از جهت احتمال آلودگی با پاروویروس B₁ ₉ در استان کردستان ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: مطالعات پیشین نتایج ضدونقیضی را در زمینه ارتباط بین پلی مورفیسم های TaqI، FokI، BsmI و ApaI ژن گیرنده ویتامین D و خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب به دست داده اند. هدف این مطالعه متاآنالیز تعیین ارتباط بین این پلی مورفیسم ها و خطر بیماری عروق کرونر قلب به صورت جامع بود. روش کار: به منظور دستیابی به تمام مطالعاتی که به مطالعه ارتباط بین پلی مورفیسم های شایع ژن گیرنده ویتامین D و خطر بیماری عروق کرونر قلب پرداخته بودند پایگاه های علمی MEDLINE و EMBAS به صورت نظام مند و با استفاده از کلیدواژه های مشخص مورد جستجو قرار گرفتند. نسبت های خطر (OR) به همراه فاصله اطمینان (CI) متناظر آن ها حساب شد و روابط ژنتیکی در مدل های غالب، مغلوب، آللی، هموزیگوت و هتروزیگوت مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: 9 مطالعه با حجم نمونه کلی 5259 مورد بیمار و 1981 کنترل سالم در متاآنالیز حاضر گنجانده شدند. رابطه آماری معنی داری بین پلی مورفیسم های TaqI، FokI، BsmI وApaI با خطر بیماری عروق کرونر قلب در هیچ کدام از مدل های ژنتیکی تعریف شده مشاهده نشد (P ˃ 0. 05). علاوه بر این، آنالیز زیرگروه ها بر اساس نژاد رابطه معنی داری بین پلی مورفیسم های موردتحقیق و شانس ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب در نژاد هند – اروپایی و آسیای شرقی در هیچ کدام از مدل های ژنتیکی نشان نداد (P ˃ 0. 05). نتیجه گیری: شواهد حاضر نشان می دهد که پلی مورفیسم های Taq1، FokI، BsmI و Apa1 ژن گیرنده ویتامین D ممکن است با استعداد ژنتیکی افراد برای ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب در ارتباط نباشند. برای تائید این نتایج مطالعات بیشتری با حجم نمونه بالاتر نیاز است.

زمینه و هدف: التهاب به عنوان پاسخ بدن به عوامل بیماری زاست که در پاسخ به فعالیت ورزشی نیز اتفاق می افتد. تحقیقات گذشته حاکی از نقش کاهنده روغن ماهی بر کاهش التهاب در بیماران بوده اند اما تاکنون تحقیق زیادی در رابطه با نقش التهاب بر تغییرات سطوح التهاب در افراد سالم و در پاسخ به فعالیت به همراه سنجش تغییرات در عملکرد عضلانی انجام نشده است. روش کار: تحقیق حاضر از نوع مطالعات تجربی بوده و برای این منظور از 16 مرد سالم (سن: 64/2 ± 90/26 سال، وزن 42/10± 33/78 کیلوگرم، درصد چربی 46/5± 4/18 درصد) به عنوان آزمودنی استفاده شد که در دو گروه روغن ذرت (7 نفر) و روغن ماهی (9 نفر) استفاده گردید که آزمودنی ها برای مدت 4 هفته اقدام به مصرف مکمل به میزان 6 گرم در روز نمودند و پاسخ آنان به آزمون بروس تعدیل شده تا سطح واماندگی قبل و بعد از مصرف مکمل ارزیابی گردید. در پاسخ به مکمل دهی سطوح فاکتور کشنده توموری (TNF-α )، اینترلوکین 10 (IL-10)، کورتیزول بزاقی و حداکثر انقباض ارادی (MVC) اندازه گیری گردید. برای اندازه گیری فاکتورهای خونی و بزاقی از روش الایزا و برای ارزیابی های آماری از نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید. سطح معناداری نیز معادل 05/0P< در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن بود که روغن ماهی باعث کاهش سطوح پایه مقادیر TNF-α و IL-10 و افزایش در مقادیر پایه MVC می شود (05/0P<). همچنین، تفاوت معناداری میان تغییرات دو گروه در پاسخ به مکمل دهی و فعالیت در مقادیر IL-10 (017/0P=، 17/9F=) و MVC (046/0P=، 79/4F=) مشاهده شد (05/0P<). نتیجه گیری: مجموعاً به نظر می رسد که مکمل دهی روغن ماهی باعث کاهش کلی سطح التهاب به همراه افزایش سطح عملکرد عضلانی می شود، هرچند مسیر دقیق سلولی ملکولی آن نیاز به بررسی بیشتری دارد.

سامانه دارورسانی پوستی روشی غیر تهاجمی و کارآمد است که رهایش آهسته ی دارو را فراهم کرده و دارو را به محل هدف می رساند. این سامانه می تواند کارآیی درمانی و ایمنی داروها را ارتقا بخشد، سطح پلاسمایی دارو را ثابت نگه دارد، از متابولیسم گذر اول کبدی جلوگیری کند و روشی مناسب و بدون درد است. با وجود مزایای زیاد این سامانه، استراتوم کورنئوم مانع اصلی برای نفوذ دارو به درون پوست است. تحقیقات زیادی به منظور غلبه بر آن جهت بهبود نفوذ دارو صورت گرفته است. با توسعه نانوتکنولوژی، اخیراً استفاده از سیستم های نانووزیکولی مانند اتوزوم ها مورد توجه قرار گرفته است. اتوزوم ها نانوحامل های فسفولیپیدی اتانولی هستند که عمدتاً برای دارورسانی پوستی استفاده می گردند. این وزیکول های انعطاف پذیر می توانند داروها را به اعماق پوست و یا گردش خون سیستمیک انتقال دهند. وجود اتانول در اتوزوم ها سبب افزایش سیالیت غشای لیپیدی سلول ها می گردد و نفوذ پوستی اتوزوم ها افزایش می یابد. اتوزوم ها مزایای زیادی از جمله بهبود کارآیی دارو، کاهش سمیت داروی بارگذاری شده در این نانووزیکول، افزایش رضایت بیماران، کاهش هزینه های درمانی و غیرسمی بودن وزیکول دارد. در این مقاله ی مروری تلاش شده است تا تمام جنبه های اتوزوم از جمله ساختار و ویژگی های اصلی اتوزوم ها، مزایا و معایب، روش های آماده سازی، سازوکار نفوذ و عملکرد اتوزوم ها توصیف گردد. همچنین ویژگی ها و نقش های مختلف آن در رساندن داروها، عملکرد نفوذ پوستی اتوزوم ها و مطالعات ارزیابی ایمنی در مطالعات آزمایشگاهی آورده شده است.