تحقیقات منابع آب ایران
سال:1394 | دوره:11 | شماره:3 (مسلسل 34) |تعداد مقالات:15

رودخانه زرینه رود از مهمترین رودخانه های حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. از آنجا که بخش کشاورزی در این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد و همچنین در سال های اخیر فشار زیادی بر منابع آب این حوضه وارد آمده که در نتیجه آن دریاچه ارومیه با مشکلات عدیده زیست محیطی روبرو شده است، لذا ارزیابی تخصیص بهینه آب محصولات زراعی به خصوص در شرایط خشکسالی می تواند تاثیر بسزایی بر بهره وری بهتر از آب در سطح حوضه داشته باشد. در مطالعه حاضر تلاش شده است با پیش بینی جریان در یک سال آینده از روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) و تاکید بر راهکارهای مدیریتی پیشنهاد شده در طرح مدیریت ریسک خشکسالی دریاچه ارومیه و بهره گیری از مدل تخصیص بهینه بخش کشاورزی که هسته اصلی آن شبیه سازی عملکرد گیاهی بر اساس روابط جدید و قدیم فائو می باشد، بهترین شیوه های تخصیص آب و زمین تعیین گردد. نتایج نشان داد که هر کدام از این روش ها ترکیب متفاوتی از تخصیص و سطوح کشت بهینه را ارائه می دهند که بر اساس آن، روش FAO- 2009 نسبت به روش FAO- 1979 در کلیه سطوح خشکسالی افزایش درآمد و بهره وری را به همراه داشته است. همچنین روش SVM برای پیش بینی جریان در دو سناریوی خشکسالی که یکی تامین نیاز زیست محیطی دریاچه به صورت کامل تحت هر شرایط و دیگری کاهش آن بر مبنای وضعیت خشکسالی می باشد، از همبستگی بالای 90 درصد برخوردار بوده و تلفیق آن با مدل تخصیص قابلیت برنامه ریزی و اعمال اقدامات مدیریتی متناسب با شرایط پیش آمده را به همراه دارد که این مجموعه می تواند در قالب یک سیستم تصمیم یار در مدیریت حوضه مورد استفاده قرار گیرد.

از جمله دستورالعمل های مدیریت صحیح منابع آب، طراحی بهینه مقاطع کانال های انتقال آب است. طراحی مقطع کانال با کمترین میزان تلفات آب شامل کمینه کردن میزان نشت و تبخیر از کانال تحت شرایط جریان یکنواخت در کانال می باشد. تا کنون طراحی بهینه مقاطع کانال بر اساس روابطی با خطای بالای در تخمین میزان نشت بوده که می بایست مورد بازنگری قرار گیرد. در این تحقیق به کمک بسته نرم افزاری SEEP/W، میزان نشت در کانال برای حالت های مختلف مدلسازی و پس از آن مناسب ترین مدل نرم بین داده های ورودی و خروجی استخراج خواهد شد. این مدل با سایر روابط تجربی مقایسه و ضمن تایید صحت دقت بالای تخمین نشت توسط آن، از آن به عنوان روشی دقیق تر در فرآیند بهینه سازی با هدف کمینه کردن تلفات آب از کانال مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج مطالعه در قالب نمودارهایی بی بعد ارائه می شود که امکان طراحی ساده ابعاد کانال را فراهم می نماید. مقایسه نتایج مطالعه حاضر با سایر تحقیقات مشابه، نشان دهنده تغییرات قابل ملاحظه ابعاد بهینه کانال بین تحقیق حاضر با سایر تحقیقات به دلیل استفاده از روش پیشنهادی تخمین نشت می باشد.

تبخیر-تعرق از اجزاء اصلی چرخه هیدرولوژی است و در تعیین نیاز آبی گیاه، مطالعات بیلان آبی و مدیریت منابع آب نقش مهمی دارد. تاکنون روش های مستقیم و غیر مستقیم متعددی برای برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع ارائه شده است، اما هر یک از این روش ها دارای محدودیت هایی هستند. به عنوان مثال، از محدودیت های روش های اندازه گیری مستقیم می توان به عدم دقت وسایل اندازه گیری و مسائل مربوط به مقیاس اشاره کرد، در حالیکه روش های غیر مستقیم نظیر معادله پنمن-مانتیث، به پارامترهای اقلیمی روزانه زیادی نیاز دارند. در این تحقیق سعی گردید از روش نگاشت خود-سامان به عنوان یک روش شبکه عصبی مصنوعی غیر نظارت شونده در پیش بینی تبخیر-تعرق با حداقل پارامترهای هواشناسی به عنوان ورودی، استفاده گردد. بر اساس شاخص های ارزیابی خوشه بندی فازی، مقادیر ETo در مشهد به دو خوشه با تبخیر-تعرق کم و زیاد تقسیم شد که با اقلیم منطقه مطابقت نشان داد. همچنین به منظور ارزیابی کارایی مدل ارائه شده از معیارهای آماری شامل (ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب تعیین ومعیار ناش-ساتکلیف) استفاده گردید و نتایج حاصله با برآوردهای حاصل از مدل های تجربی مقایسه گردید. نتایج حاصله نشان داد که حتی ساده ترین مدل نگاشت خود-سامان با ترکیب متوسط دمای هوا و حداکثر ساعات آفتابی به عنوان ورودی نیز خطای کمتری نسبت به معادلات تجربی دارد.

در دهه های اخیر استفاده از مدل های رفع اختلاف در زمینه مدیریت منابع آب از جمله آب های زیرزمینی به عنوان راه حلی مناسب برای لحاظ تضاد ها و تعاملات بین ذی نفعان درگیر و در نتیجه رسیدن به راه حل های بهینه قابل اجرا، رواج چشمگیری داشته است. در این تحقیق، با استفاده از تلفیق مدل های شبیه ساز - بهینه سازی بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و مدل های چانه زنی بازگشتی، ضمن توجه به مطلوبیت های طرف های درگیر و معیارهای اجتماعی از جمله عدالت، بهترین سیاست های تخصیص تعیین شده است. برای تعیین منحنی تعامل بین اهداف متضاد، مدل بهینه ساز چند هدفه NSGA-II با فرامدل شبیه ساز M5P که با سری اطلاعات ورودی-خروجی حاصله از اجرای مکرر مدل MODFLOW آموزش و صحت سنجی شده، تلفیق گردید. از روش مونت کارلو برای تولید پایگاه داده جهت آموزش و صحت سنجی فرامدل به ازای مقادیر مختلف پمپاژ استفاده شد. به دلیل ماهیت چندهدفه بودن مساله حاضر، مدل های چانه زنی بازگشتی برای انتخاب نقطه مورد توافق روی منحنی تعامل بین اهداف به کار رفته است. کارآیی ساختار پیشنهادی با استفاده از اطلاعات آبخوان دشت داریان در استان فارس، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد اعمال سیاست بهینه تخصیص حاصل از مدل چانه زنی بازگشتی با هم آرایی موجب کاهش %54 برداشت از آبخوان و افزایش 4.2 متری سطح تراز آبخوان می شود.

با توجه به خشک شدن دریاچه اورمیه، هم اینک راهکارهای متعددی در دست بررسی و تدوین هستند. بدون تردید، کاهش تقاضای آب در بخش کشاورزی از طریق برنامه هایی همچون «تغییر الگوی کشت» را باید از جمله راهکارهای جدی تلقی کرد که تحقق آن، نیازمند انجام ارزیابی اقتصادی ابعاد و پیامدهای مربوط به اجرای چنین برنامه ای است. در پژوهش حاضر، تلاش شده تا در قالب ابزار سیاستی «پرداخت بهای خدمات اکوسیستمی» (PES)، نتایج ارزیابی فنی و اقتصادی راهکار تغییر الگوی کشت در یکی از زیرحوضه های دریاچه اورمیه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. برای این منظور، پس از استخراج نقشه کاربری اراضی و شناسایی عرصه های مورد نظر، اقدام به جمع آوری اطلاعات موردنیاز برای ارزیابی برنامه PES با استفاده از تکنیک تلفیقی مصاحبه-پرسش نامه گردیده است. طی عملیات میدانی، تعداد 398 فقره پرسش نامه تکمیل و از میان سازوکارهای قابل پیشنهاد در قالب برنامه PES، پرداخت به کشاورزان به منظور تغییر الگوی کشت با استفاده از سه نوع گونه روغنی کلزا، سویا و گلرنگ جهت تصحیح مدیریت منابع آبی در حوضه آبریز سیمینه رود مطرح شده و نتایج حاصله، از نظر اقتصادی، مورد ارزیابی واقع شده اند. نتایج این تحقیق نشان داد که فقط پیشنهاد تغییر الگوی کشت برای استفاده از گونه گلرنگ از توجیه اقتصادی و فنی لازم برخوردار است.

مدل های تولید داده مصنوعی به عنوان ابزار مناسبی جهت پیش بینی و تولید سری های زمانی جانشین یا یک سری بسیار طولانی مدت در مطالعات منابع آب شناخته شده و این مدل ها به طور وسیعی در سراسر دنیا توسط محققین مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این مدل ها برای تولید داده های مصنوعی سالیانه، ماهیانه و روزانه بارندگی یا جریان رودخانه ای در طی دهه های اخیر توسعه داده شده اند. در این میان مدل های تولید داده مصنوعی ماهیانه به دلیل استفاده در مطالعات مهم و اساسی سیستم های منابع آب از جمله سیستم مخازن ذخیره، پایش خشکسالی و غیره دارای اهمیت خاصی بوده و استفاده از آنها تحلیل دقیقتر از رفتار عملکرد واقعی چنین سیستم هایی را فراهم می کند. از طرف دیگر، پایه نظری مدل های استوکاستیک مختلف تولید داده های ماهیانه متفاوت بوده و این امر می تواند اثر قابل توجهی در عملکرد آنها داشته باشد. لذا انتخاب یک مدل مناسب تر در مطالعه و تحلیل دقیق و درست یک سیستم منابع آب یکی از دغدغه های مهم متخصصین منابع آب می باشد. در این مطالعه با استفاده از روش شبیه سازی مونت کارلو، عملکرد چهار تیپ ازمدل غیرپارامتریک Bootstrap و مدل های پارامتریک Valencia-Schaake، Thomas-Fiering و Fragment در تولید داده های ماهیانه مصنوعی مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور داده های جریان ماهیانه 47 ساله سه رودخانه نازلوچای، شهرچای و باراندوزچای واقع در استان آذربایجان غربی درشمال غرب ایران مورد استفاده قرار گرفته و 1000 سری زمانی مصنوعی جریان های ماهیانه 47 ساله برای هر سه رودخانه مذکور به ازاء هر کدام از مدل های هفتگانه مورد مطالعه، تولید و مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان داد که مدل توزیعی Valencia-Schaake دارای عملکرد بسیار مطلوب نسبت به سایر مدل ها به ازاء تمامی آماره های مطرح ارزیابی است.

استفاده از روش های هوشمند تکاملی و مدل های ترکیبی برای پیش بینی زمانی مکانی نوسانات سطح آب زیرزمینی در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه محققین قرار گرفته است. الگوریتم ژنتیک و نروفازی از روش های جدید پیش بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی هستند که برای پیش بینی مسائل پیچیده و غیرخطی می توانند به صورت منفرد و ترکیبی به کار روند. در این پژوهش، از روش های فوق برای مطالعه آبخوان دشت هادیشهر که به دلیل برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی، سطح آب زیرزمینی آن افت شدیدی پیدا کرده است، استفاده شد. دشت هادیشهر در شمال غرب استان آذربایجان شرقی واقع شده و بخشی از محدوده مطالعاتی جلفا دوزال است. به منظور یافتن راهکارهایی مفید برای پیش بینی زمانی مکانی سطح آب زیرزمینی، از روش های هوش مصنوعی مانند نروفازی و برنامه ریزی ژنتیک و ترکیب بهترین مدل آن ها با روش های زمین آماری استفاده شد. بارش و تبخیر در گام زمانی t0 و سطح آب زیرزمینی در گام زمانی t0-1 ورودی های مدل های نروفازی و برنامه ریزی ژنتیک بودند. نتایج نشان داد دقت مدل برنامه ریزی ژنتیک بیشتر از مدل نروفازی است به طوری که RMSE میانگین برای پیزومتر های منتخب در مرحله آزمایش در مدل برنامه ریزی ژنتیک 19 سانتی متر و در مدل نروفازی 23 سانتی متر به دست آمد. لذا مدل برنامه ریزی ژنتیک برای ترکیب با مدل زمین آماری (کریجینگ) استفاده شد و در نهایت مدل ترکیبی کریجینگ ژنتیک برای پیش بینی زمانی مکانی به دست آمد، و نتایج شبیه سازی شده به کل دشت و مناطق فاقد شبکه پایش سطح آب زیرزمینی بسط داده شد.

توسعه شهرنشینی و درنتیجه کاهش سطوح نفوذناپذیری سبب افزایش خطرپذیری سیلاب و آلودگی بیشتر آب های پذیرنده می شود. این مقاله مدیریت خطرپذیری سیلاب شهری را با هدف کاهش آبگرفتگی و تخلیه آلاینده ها در آب های پذیرنده با به کارگیری دو روش های متداول و نوین ارائه می نماید. روش های متداول شامل افزایش ابعاد کانال های شبکه، کاهش ضریب زبری آن ها و روش های نوین شامل اجرای سیستم ماند بیولوژیکی، روسازی نفوذپذیر، ترانشه های نفوذ و حوضچه های نگهداشت در شبکه جمع آوری آب های سطحی می باشد. مدل بهینه سازی چندهدفه با استفاده از الگوریتم ژنتیک چندهدفه توسعه یافته که با مدل شبیه سازی شبکه جمع آوری آب های سطحی توسط نرم افزار SWMM ترکیب می شود. اهداف مدل بهینه سازی حداقل نمودن سه معیار هزینه اقتصادی، خطرپذیری آبگرفتگی سیلاب و آلودگی محتمل آب های پذیرنده است. در کنترل بار آلودگی، آلاینده های TSS، TN و TP مدنظر قرار گرفت. کاربرد روش پیشنهادی بر روی مطالعه موردی شبکه جمع آوری آب های سطحی شهر گلستان تشریح شد. نتایج نشان می دهد بکاری گیری ترکیب بهینه هر دو رویکرد متداول و نوین، منجر به کاهش قابل ملاحظه و موثر خطرپذیری آبگرفتگی و تخلیه آلاینده ها در آب های پذیرنده می شود. نتایج رویه بهینه نشان می دهد کنترل بهینه خطرپذیری آبگرفتگی رابطه معکوس با میزان کنترل بهینه تخلیه آلاینده ها در آب های پذیرنده دارد.

تحقیق حاضر تاثیر پدیده تغییراقلیم بر رواناب حوضه رودخانه اعظم هرات، در دوره 2030-2015 میلادی با لحاظ نمودن خطای مربوط به پارامترهای تنظیم مدل بارش-رواناب و عدم قطعیت دو مدل بارش-رواناب IHACRES و HEC-HMS، سناریوهای اقلیمی A1B، A2 و B1 حاصل از مدل های AOGCM و دو مدل ریزمقیاس نمایی آماری LARS-WG و SDSM بررسی می کند. ابتدا ضمن واسنجی و صحت سنجی مدل های بارش-رواناب، به آنالیز حساسیت پارامترهای این مدل ها پرداخته شد. در ادامه با ریزگردانی داده های اقلیمی 15 مدل AOGCM و سه سناریو اقلیمی توسط LARS-WG و معرفی هر یک از آن ها به مدل های بارش-رواناب محدوده تغییرات رواناب منطقه در دوره مذکور مشخص گردید. نتایج نشان داد دمای منطقه در دوره آتی افزایشی تا 1.5 درجه سلسیوس خواهد داشت و میزان بارش و توزیع زمانی آن تغییر می کند. طبق هر سه سناریوی انتشار و مدل های هیدرولوژیکی، رواناب در ماه های ژانویه و دسامبر افزایش و در ماه مارس، اکتبر و نوامبر کاهش می یابد. نتایج نشان داد که عدم قطعیت مربوط به مدل های هیدرولوژیکی در اکثر ماه ها بسیار بالاتر از مدل های AOGCM و سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای است که دلیل آن وجود پارامترهای حساس در ساختار مدل های بارش-رواناب است. برای بررسی عدم قطعیت روش های ریزمقیاس نمایی، داده های اقلیمی مدل HadCM 3 -A 2 با دو مدل LARS-WG و SDSM ریزمقیاس شد. نتایج نشان داد، عدم قطعیت مدل های هیدرولوژیکی بسیار بزرگتر از روش های ریزمقیاس نمایی و عدم قطعیت مدل های AOGCM بزرگتر از سناریوهای انتشار گازهای گلخانه ای است.

تخمین صحیح و دقیق تبخیر-تعرق تاثیر بسزایی در مدیریت و برنامه ریزی صحیح منابع آب به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک دارد. روش های متعددی برای برآورد تبخیر-تعرق توسط محققان ارائه شده است. از جمله این روش ها می توان به انواع معادلات تجربی و روش های داده محور اشاره کرد. در این مطالعه از سه روش داده محور شبکه های تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی (ANFIS)، مدل درختی (M5) و ماشین های بردار پشتیبان (SVM) و پنج معادله تجربی برای تخمین تبخیر-تعرق روزانه در هشت اقلیم نیمه خشک ایران استفاده شده است. برای این منظور از داده های هواشناسی حداکثر و حداقل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی و 11 ترکیب مختلف این متغیرها بین سال های 1980 تا 2009 به عنوان ورودی به روش های داده محور برای مدل سازی تبخیر-تعرق بهره گرفته شد که 80% داده ها برای آموزش و 20% آن ها برای آزمون مدل ها استفاده شد. سپس نتایج حاصله با مقادیر به دست آمده از معادله استاندارد پنمن- مانتیث فائو 56 مقایسه شدند. عملکرد روش های مورد نظر با استفاده از شاخص های آماری میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تبیین (R2) و شاخص توافق (d) مورد بررسی قرار گرفت. روش های ماشین بردار پشتیبان و شبکه تطبیقی مبتنی بر سیستم استنتاج فازی در نه ترکیب متغیرهای هواشناسی بهترین عملکرد را با RMSE بین 0.24 تا 1.55 میلی متر بر روز ارائه دادند. RMSE معادلات تجربی در دامنه بین 0.71 تا 5.96 میلی متر بر روز متغیر بودند و از میان آن ها معادلات بلانی- کریدل و مک گاینس-بردنه در غالب ایستگاه ها بالاترین دقت را داشتند. همچنین روش M5 نسبت به دو روش ANFIS و SVM در مواجهه با ورودی های مختلف در اقلیم های مطالعاتی عملکرد پایین تری را از خود نشان داد.

اقلیم می تواند اثرات قابل توجهی بر زندگی موجودات زنده و محیط زیست داشته باشد. لذا پیش بینی وضعیت و ارزیابی اثرات آن به منظور کاهش آسیب پذیری و مقابله با آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. پیکره های آبی اولین منابع تحت تاثیر این پدیده خواهند بود و در این بین رودخانه ها به عنوان شریان های حیاتی اکوسیستم ها مورد توجه اند. این تحقیق تلاش دارد تا اثر پدیده تغییر اقلیم را بر روی یکی از سیستم های آبی جنوب البرز (رودخانه کردان) ارزیابی و چگونگی تغییر شاخص مطلوبیت زیستگاه آبزیان را در طولی از رودخانه به اندازه 2 کیلومتر بررسی نماید. بدین منظور ابتدا، شرایط تغییر اقلیم در منطقه با استفاده از خروجی های مدل گردش عمومی HadCM 3 و با در نظر گرفتن دو سناریو A2 و B1 برای دوره پایه (1985-2010) و دوره های 30 ساله آتی (2011-2040، 2041-2070 و 2071-2099) بررسی گردید. همچنین به منظور بررسی اثرات تغییر اقلیم بر دما و جریان رودخانه از مدل SWAT استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که تحت شرایط تغییر اقلیم و در 3 دوره 30 ساله جریان رودخانه روندی رو به کاهش خواهد داشت، تا جایی که دبی از 3.3 مترمکعب بر ثانیه در دوره پایه به 2.66 در سناریو A2 و 2.8 در سناریو B1 خواهد رسید. همچنین تغییر اقلیم باعث ایجاد تغییر در شاخص مطلوبیت زیستگاه (HSI) گونه سگ ماهی جویباری (Oxynemacheilus bergianus) و همچنین توزیع مکانی مطلوبیت زیستگاهی این گونه در رودخانه دارد. بررسی منحنی فراوانی تجربی مقادیر HSI نیز حاکی از کاهش 20 تا 25 درصدی شاخص مطلوبیت زیستگاهی معادل 0.4 تا 0.6، در دوره 2071-2099 می باشد.

هدف از این تحقیق استفاده از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی (DO، pH، NO 3-، PO 4-3، TDS، TSI) و شاخص کیفیت آب IRWQI جهت ارزیابی آلودگی و تاثیر مکانی – زمانی کاربری اراضی بر کیفیت آب تالاب چغاخور می باشد. جهت نمونه برداری و سنجش این پارامترها ابتدا 12 ایستگاه نمونه برداری به صورت غیرتصادفی و سیستماتیک انتخاب شدند. در ابتدا بر اساس میانگین سطح و عمق پارامترهای کیفی و با استفاده از توابع درون یابی در محیط GIS، مدل شاخص IRWQI تهیه گردید. سپس از ضریب همبستگی پیرسونی شاخص کیفیت آب با مجاورت ایستگاه های نمونه برداری از زه آبهای کاربری اراضی با استفاده از روش بافر سازی جهت تعیین تاثیر کاربری اراضی استفاده گردید. نتایج نشان داد که شاخص IRWQI با ضریب همبستگی 0.78 و پارامترهای PO 43-، NO 3- و TDS به ترتیب با ضرایب همبستگی جزئی -0.82، -0.64 و 0.62 ناشی از آلودگی زه آب های کاربری های کشاورزی و مسکونی در نیمه جنوبی و غربی تالاب است. همچنین نتایج تاثیر مکانی - زمانی کاربری اراضی با استفاده از روش های آماری و GIS نشان داد که در فصل بهار و ابتدای پاییز با ضرایب همبستگی 0.70 و 0.59 بیشترین تاثیر و تابستان با ضریب همبستگی 0.1>، کمترین تاثیر بر کیفیت آب تالاب چغاخور ایجاد می شود. بیشترین میزان تروفی و بدترین وضعیت کیفی در دمای 13.5-10.5oC سطح آب در نیمه ابتدایی ماههای بهار و پاییز با وضعیت متوسط تا نسبتا خوب 50 تا 61 به دلیل افزایش فعالیتهای کشاورزی، سیلابها و بارندگی های فصلی و بهترین آن در دما های بیشتر از 19.5oC و کمتر از 6oC سطح آب در فصول تابستان و نیمه ابتدایی زمستان با وضعیت خوب 70 تا 82 به دلیل کاهش فعالیت های کشاورزی، سیلاب ها و زه آبهای ناشی از بارندگی های فصلی است.

خطرهای ناشی از سیل بر روی مخروط افکنه با پتانسیل تغییر مکان آبراهه در سرتاسر عرض مخروط افکنه ادغام شده و باعث خسارات فراوانی می گردد. این تغییر مکان جداشدگی (avulsion) نامیده می شود. با توجه به اینکه جریان بر روی مخروط افکنه ها دو بعدی می باشد از یک مدل دو بعدی بنام FLO-2D برای شناسایی نواحی با پتانسیل جداشدگی جریان در این پژوهش استفاده گردیده است. این پژوهش بر روی دو مخروط افکنه یکی (فریزی) در شمال شرقی و دیگری (سرباز) در جنوب شرقی ایران صورت گرفته است. با استفاده از این مدل جریان بر اساس دبی 100 و 500 ساله شبیه سازی شد، سپس با استفاده از تصاویر هوایی اخیر از مخروط افکنه با پلات کردن نتایج این مدل روی این عکس های هوایی، نواحی که پتانسیل جداشدگی جریان دارند شناسایی گردید. برخی از این جداشدگی ها بیشتر در نواحی رخ داده اند که تاکنون احتمال خطر سیل در آنها وجود نداشته است، در حالی که نتایج نشان از وقوع جداشدگی های بزرگی بر روی آنها را می دهد. بنابراین استفاده از این روش می تواند به شناسایی نواحی با ریسک جداشدگی کمک کند و خسارات احتمالی ناشی از آن را کاهش دهد.

امروزه تکنیک های مدرن بر اساس مدل های زمین آمار برای به دست آوردن غلظت نیترات آب زیرزمینی در نقاط نامعلوم و تعیین نقاط جدید نمونه برداری به کار گرفته شده است. در این تحقیق، از مدل های کوکریجینگ و نروفازی، جهت ارزیابی تغییرات مکانی غلظت نیترات در آبخوان کرج استفاده گردیده است. تخمین غلظت نیترات با استفاده از مدل های مذکور بر اساس نمونه های حاصل از 179 حلقه چاه آب شرب در آبخوان کرج انجام پذیرفته است. بدین منظور، مقادیر غلظت نیترات در سال 1384 به عنوان متغیر اولیه و مقادیر غلظت نیترات در سال های 1379 تا 1383 به عنوان متغیرهای کمکی مدل کوکریجینگ و متغیرهای ورودی به مدل نروفازی در نظر گرفته شده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد، پنج مدل نروفازی تهیه شده جهت پیش بینی غلظت نیترات سال 1384، در مقایسه با مدل های کوکریجینگ از کارایی و دقت بیشتری برخوردار است. همچنین از بین مدل های نروفازی بررسی شده، مدلی که غلظت نیترات سال 1383 را به عنوان متغیر ورودی در نظر گرفته است از شاخص های ارزیابی بالاتری نسبت به دیگر مدل های نروفازی برخوردار بوده است.