طلوع بهداشت
سال:1395 | دوره:15 | شماره:1 (مسلسل 55) |تعداد مقالات:22

مقدمه: باکتریوفاژها ویروس هایی هستند که بر سلول های پروکاریوت و به ویژه در تخریب باکتری ها اثرگذارند. مکانیسم اثر آن ها بسیار انتخابی است، به گونه ای که هر باکتریوفاژ تنها بر باکتری خاصی اثر می گذارد. باکتریوفاژ ها به دلیل داشتن خواص ویژه، می توانند جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک ها در درمان بیماری های عفونی باشند. هدف این تحقیق جداسازی باکتریوفاژ مخصوص باکتری اشریشیاکلی از فاضلاب است.روش بررسی: هشت نمونه از فاضلاب که هرکدام شامل حدود 50 میلی لیتر فاضلاب خام بود و بافاصله زمانی 10 دقیقه از تصفیه خانه زرگنده واقع در تهران جمع آوری شد. سپس با محیط کشت Brain-Heart Infusion Medium):BHI) به عنوان محیط کشت مایع جهت رشد میکروارگانیسم ها مخلوط شد. مراحل دیگر کار شامل خالص سازی، تلقیح باکتری و تعیین میزبان نیز برای جداسازی باکتریوفاژ انجام شدند. جهت انتخابی بودن تاثیر باکتریوفاژ بر روی میکروارگانیسم ها یی مانند: E.coli (ATCC 25922)، Enterococcus faecalis (ATCC 19433)، (Staphylococcus aureus (ATCC 2392 و (Yersinia enterocolitica (ATCC 9610 بررسی شد.یافته ها: از هر هشت نمونه باکتریوفاژ منتخب اشریشیاکلی جدا شد.آزمایش تعیین میزبان نشان داد که این فاژها، به خوبی قادر به لیز کردن و از بین بردن باکتری اشریشیاکلی هستند، اما روی سایر باکتری های مورداستفاده، هیچ تاثیری ندارند.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان داد که باکتریوفاژها به صورت اختصاصی عمل می کنند. با توجه به اینکه میزان مقاومت به آنتی بیوتیک ها در حال افزایش است، باکتریوفاژها می توانند جایگزین مناسبی برای کاربرد آنتی بیوتیک ها در درمان عفونت های باکتریایی باشند.

مقدمه: در صورت عدم کنترل صحیح مخاطرات و ریسک های زیست محیطی ناشی از صنایع، می تواند خسارات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد گردد. از این رو، این مطالعه با هدف شناسایی و ارزیابی ریسک های زیست محیطی (نظیر: انتشار آلاینده ها به هوا، تخلیه آلاینده ها به آب، تخلیه آلاینده ها به خاک، مصرف مواد خام، مصرف انرژی و ...) و برآورد هزینه های کنترلی به روش ویلیام فاین (william fine) و (PHA) در مجتمع فولاد کویر صورت گرفته است.روش بررسی: پس از دسته بندی مخاطرات زیست محیطی در لیست مقدماتی خطر (PHL: Preliminary Hazard List) بر اساس واحدکاری، فعالیت های انسانی و عملکرد ماشین آلات موجود در سالن تولید مجتمع فولاد کویر به صورت مطالعات میدانی شناسایی وارزیابی ریسک به روش ویلیام فاین جهت RAC 1 انجام شد. راهکار اصلاحی برای ریسک های بحرانی ارائه و RAC 2 محاسبه گردید. در این تحقیق از نرم افزار SPSS نسخه 19 جهت محاسبات آماری استفاده شد.یافته ها: بر اساس یافته های این تحقیق، تعداد 356 خطر زیست محیطی، در قالب 9 گروه خطر شناسایی شد. قبل از مداخلات، تعداد ریسک های قابل قبول89، پایین ترین حد قابل قبولALARP) ) 204 و ریسک های غیرقابل قبول (بحرانی) 63 بود. پیش بینی می شود پس از اجرای اقدامات کنترلی تعداد ریسک های قابل قبول به 183 و پایین ترین حد قابل قبول به 173 تغییر یابد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که شناسایی جامع و ارزیابی مخاطرات زیست محیطی در صنعت نورد، ضمن نمایش معایب و نواقص فنی مخرب محیط زیست و خطاهای پرسنل نسبت به این مقوله، نیاز به بازرسی های زیست محیطی، آگاه سازی و حساس سازی و تغییر نگرش پرسنل شاغل در این صنعت را نسبت به حفظ و ارتقاء سلامت محیط زیست، ضروری می سازد.

مقدمه: مشکلات خواب در کودکان سنین مدرسه شایع می باشد که علیرغم شیوع بالا، مشکلات خواب اغلب نادیده گرفته می شود. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی مشکلات خواب در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر کاشان می باشد.روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه توصیفی- مقطعی است که 300 نفر از کودکان سنین 7-12 سال مدارس ابتدایی شهر کاشان موردبررسی قرار گرفتند. نمونه گیری به روش تصادفی از نوع خوشه ای و ابزار گردآوری داده ها سوالات مربوط به سن و جنس کودک به همراه پرسشنامه BEARS که توسط مادران کودکان موردمطالعه تکمیل شد. جهت تجزیه تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آزمون T-Test نمونه های مستقل برای مقایسه میانگین طول مدت خواب و آزمون من ویتنی یو تست برای بررسی اختلاف بین گروه های سنی و جنسی استفاده شد.یافته ها: درمجموع 300 نفر در این مطالعه شرکت کردند که 44.3 % پسر و 55.7% دختر بودند. شایع ترین مشکلات خواب سخت بیدار شدن از خواب و کابوس شبانه بود. فراوانی نسبی بیدار شدن در طی شب در پسرها بیشتر از دختران بود (P<0.05).نتیجه گیری: فراوانی بالای مشکلات خواب در گروه موردمطالعه می تواند نشانگر اهمیت توجه به مشکلات خواب در دانش آموزان و اطلاع رسانی در خصوص الگوهای بهداشتی خواب به منظور ارتقا سطح آگاهی والدین از طریق مدارس و جلسات اولیا و مربیان باشد.

مقدمه: صنایع نساجی یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان ترکیبات آلی و رنگی می باشند. متیلن بلو رایج ترین ماده رنگی جهت رنگ آمیزی است. در مطالعه حاضر، پودر پوست بادام زمینی به عنوان یک جاذب ارزان قیمت جهت حذف رنگ متیلن بلو از محلول های آبی مورداستفاده قرارگرفته است.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، در مقیاس آزمایشگاهی اثر پارامترهای بهره برداری ازجمله pH (12-2)، زمان تماس (210-5 دقیقه)، مقدار جاذب (1-0.1 گرم بر لیتر) و غلظت اولیه رنگ (120-10میلی گرم بر لیتر) بر حذف رنگ از فاضلاب سنتتیک موردبررسی قرار گرفت. همچنین رفتار جذب رنگ توسط ایزوترم های فروندلیچ و لانگمویر ارزیابی شد.یافته ها: بالاترین راندمان حذف رنگ متیلن بلو از محلول در pH بهینه11، زمان تماس 75 دقیقه و دوز جاذب 8 گرم برلیتر و غلظت اولیه 10 میلی گرم بر لیتر حاصل شد. وقتی که غلظت از 10 به 100 میلی گرم بر لیتر می رسد راندمان حذف از 99.5 به 96.46 درصد کاهش می یابد. نتایج بررسی ایزوترم های جذب نشان داد که فرآیند جذب متیلن بلو با استفاده از پودر پوست بادام زمینی از مدل لانگمویر (R2 = 0.894) پیروی می کند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، پودر پوست بادام زمینی از توانایی مطلوبی در حذف رنگ متیلن بلو از محلول های آبی و فاضلاب های صنعت نساجی برخوردار است.

مقدمه: فلزات سنگین از عناصر سمی و پایدار در محیط هستند که با ورود به منابع آبی نهایتا وارد چرخه زیستی جانداران شده و اثرات نامطلوبی ایجاد می نمایند. پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات غلظت فلزات سنگین کروم و آرسنیک در رودخانه های حوضه سد بافت و سد رابر که بعضا به مصرف شرب رسیده و یا به این منظور پیش بینی شده اند، می پردازد.روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی است که از تابستان 1392 لغایت بهار سال 1393 انجام گرفت. طی بازدید میدانی 4 ایستگاه نمونه برداری از رودخانه های حوضه سدهای بافت و رابر انتخاب شد. تعداد 1 نمونه مرکب از رودخانه های مذکور و سدهای بافت و رابر در نیمه هرماه برداشت شد. غلظت فلزات سنگین کروم و آرسنیک در رودخانه های (بافت، سلطانی) حوضه سد بافت، و رودخانه های (رابر، سرمشک، سید مرتضی، رود در) حوضه سد رابر، به مدت 12 ماه اندازه گیری شد. غلظت کروم و آرسنیک با جذب اتمی کوره گرافیتی سنجش شد. داده ها با نرم افزار spss تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: میانگین غلظت کروم در رودخانه های حوضه سد بافت به ترتیب 5.01 و 5.19 ppb و در رودخانه های حوضه سد رابر به ترتیب 5.44، 5.5، 5.42 و 5.45 ppb به دست آمد. میانگین غلظت آرسنیک در رودخانه های حوضه سد بافت به ترتیب 16.52 و 11.71 ppb و در رودخانه های حوضه سد رابر به ترتیب 12.28، 13.6، 13.07 و 8.78 ppb حاصل شد. میانگین غلظت کروم در سدهای بافت و رابر به ترتیب 5.02 و 5.38 ppb و آرسنیک به ترتیب 23.53، 9.12 ppb به دست آمد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده غلظت فلز کروم در ایستگاه های موردمطالعه از رهنمود سازمان جهانی بهداشت، حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و حد مجاز موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران کمتر بود. غلظت فلز آرسنیک از رهنمود سازمان جهانی بهداشت، حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و از حد مجاز موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران بیشتر بود. این تفاوت ازنظر آماری معنی دار بود (P<0.0001). با توجه به اهمیت این موضوع ضرورت دارد که این مساله رسیدگی و در ارتباط با تقلیل آن برنامه ریزی های لازم به عمل آید.

مقدمه: هوش معنوی به درک رابطه با سرچشمه هستی و معنا بخشی به زندگی گفته می شود، یعنی آنچه هدف غایی ما از زیستن است را تشکیل می دهد. این پژوهش باهدف مقایسه هوش معنوی و سبک های اسنادی زنان معتاد و غیر معتاد شهر یزد انجام شده است.روش بررسی: این پژوهش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه زنان شهر یزد در سال 1392 بود، که نمونه ای به حجم 300 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای از مناطق سه گانه شهر یزد انتخاب شد، و از جامعه زنان معتاد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد در شهر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی نمونه ای با حجم 108 نفر انتخاب شد. در این پژوهش از پرسشنامه هوش معنوی 29 سوالی عبداله زاده وهمکاران و از پرسشنامه سبک اسنادی پترسون و سلیگمن (ASQ) استفاده شد و داده ها با روش های آماری تی مستقل و همبستگی پیرسون تحلیل شد.یافته ها: نتایج پژوهش بیانگر تفاوت معنادار میان هوش معنوی زنان معتاد و غیر معتاد بود (یک دامنه، 0.05> P، df=406، 3.22 =t)، همچنین زنان معتاد به طور معناداری از سبک اسنادی منفی در برابر شکست ها استفاده می کردند (یک دامنه، 0.001> P، df=406، 5.90=t) و بین هوش معنوی و سبک های اسنادی همبستگی مثبت وجود دارد (0.582= rs، N=306، 0.001> P، دو دامنه).نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، بدون درک معنای زندگی، زیستن ارزش چندانی برای انسان نخواهد داشت. چراکه رنج زندگی بدون معنویت، رنج معنادار نخواهد بود، و در مواجهه با چالش های زندگی انسان را به کناره گیری و درماندگی خواهد رساند. بر همین اساس یافتن معنای زندگی و داشتن سبک های اسنادی مثبت از عوامل اثرگذار بر گرایش افراد به مواد مخدر است.

مقدمه: کدروت آب به دلیل وجود ذرات، ترکیبات آلی و میکروارگانیسم ها بوجود می آید. مطالعه حاضر به منظور بررسی کارایی نانو ذرات مغناطیسی پوشش داده شده با پلیمر کاتیونی کیتوزان در حذف کدورت از محلول های آبی طرح ریزی گردید.روش بررسی: این مطالعه از نوع مداخله ای آزمایشگاهی می باشد. در این مطالعه از تکنیک ترسیب شیمیایی همزمان جهت سنتز نانو ذرات مغناطیسی و پوشش آن با پلیمر کیتوزان استفاده شد و اثرات دوز نانو ذرات مغناطیسی (4 و 3، 2، 1 گرم در لیتر)، pH (در محدوده 9 و 7، 6، 4)، زمان ته نشینی (60، 50، 40، 30، 20، 10 و 5 دقیقه)، قدرت میدان مغناطیسی خارجی (در محدوده 0.7 و 0.5، 0.25 و صفر تسلا) و مقادیر کدورت های اولیه مختلف (1000NTU و 750، 500، 250) بررسی گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که افزایش دوز نانو ذرات، زمان ته نشینی، قدرت میدان مغناطیسی خارجی و شرایط محیط اسیدی باpH 5 تا 6 از عوامل افزایش دهنده راندمان حذف کدورت توسط نانو ذرات مغناطیسی پوشش داده شده با کیتوزان بود. با کمک نانوذرات مورد مطالعه کدورت آب تا حد 99.5 درصد در شرایط بهینه کاهش یافت.بحث و نتیجه گیری: نانو ذرات مغناطیسی پوشش داده شده با کیتوزان، کارایی خوبی در حذف کدورت از محلول های آبی نشان داد. استفاده از یک میدان مغناطیسی خارجی توانست به طور موثر زمان ته نشینی فلوک های مغناطیسی را کاهش دهد. لذا کاربرد توام نانو ذرات مغناطیسی مورد مطالعه همراه با میدان مغناطیسی خارجی می تواند کدورت آب های بسیار کدر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

مقدمه: بیس فنول A یک آنتی اکسیدان غیرقابل تجزیه بیولوژیکی بوده که مخاطرات زیادی برای سلامتی انسان و حیوانات دارد. و به علت اینکه تنها مقدار کمی از آن در طی تصفیه فاضلاب حذف می شود، فاضلاب حاوی بیس فنول A می تواند منبع آلودگی در محیط آبزی باشد. لذا هدف از انجام این مطالعه بررسی عملکرد فناوری اولتراسونیک و پراکسید هیدروژن در حذف بیس فنول A از محلول های آبی می باشد.روش بررسی: آزمایشات سونوشیمیایی توسط دستگاه اولتراسونیک (ساخت شرکت Elma) در توان های 300 و 500 وات و فرکانس های 35 و 130 کیلوهرتز در انجام شد. غلظت پراکسید هیدروژن 5، 15و 30 میلی گرم در لیتر و غلظت اولیه بیس فنول A در محدوده 2، 5، 20 و 50 میلی گرم در لیتر بود. جهت اندازه گیری غلظت بیس فنول A از دستگاه Spectrometer UV/VIS Lambada 25 Perkin Elmer، Shelton استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داد که فرآیند تلفیقی اولتراسونیک و پراکسید هیدروژن با راندمان 65/98 درصد، بالاترین راندمان را در حذف بیس فنول A دارا می باشد. بیشترین میزان حذف نیز در فرکانس 130 کیلوهرتز و توان 500 وات همراه با 30 میلی گرم در لیتر پراکسید هیدروژن در PH=11 مشاهده شد. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که با افزایش pH سرعت تجزیه بیس فنول A توسط هر سه فرآیند (اولتراسونیک، پراکسیدهیدروژن و تلفیق اولتراسونیک و پراکسیدهیدروژن) افزایش می یابد.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که فرآیند تلفیقی اولتراسونیک و پراکسید هیدروژن می تواند به عنوان یک روش پاک و دوستدار محیط زیست جهت تصفیه آب های حاوی بیس فنول A در حد معقول مورداستفاده قرار بگیرد.

مقدمه: ازآنجاکه بوی آب آشامیدنی ازنظر مصرف کنندگان ناخوشایند است، بنابراین در مناطقی که بوی آب مورد اعتراض مصرف کنندگان می باشد، بایستی تحقیقاتی جهت یافتن عامل ایجاد بو در منابع تامین آن انجام گیرد تا بتوان راهکار های مهندسی و مدیریتی در جهت کاهش آن پیدا نمود. مشکل بو در چشمه ساسان کازرون نیز که از منابع تامین آب آشامیدنی شهرهای کازرون، بوشهر و تعدادی از روستاهای شهرهای مربوطه می باشد. در چندین سال اخیر باعث اعتراض مصرف کنندگان شده است. با توجه به اینکه مطالعات، فلور جلبکی منابع آبی را یکی از عوامل مهم ایجاد بو نشان داده اند، در این مطالعه نقش جلبک های مولد بو در بوی نامطبوع این چشمه موردبررسی قرار گرفت.روش بررسی: نمونه برداری های منظمی از آب چشمه صورت گرفت و پس از تعیین (TON: Threshold Odor Number) نوع جلبک ها تشخیص داده شد و سپس تعداد آن ها به روش شمارش مستقیم میکروسکوپی شمرده شد.با توجه به اینکه جرم توده جلبکی ارتباط مستقیم با غلظت نیتروژن و فسفر دارد، غلطت این عناصر که در سال های اخیر توسط نهادهای مسوول مورد آزمایش قرارگرفته بود بررسی گردید و با غلطت لازم این عناصر برای رشد جلبک ها مقایسه گردید.یافته ها: نتیجه مطالعات (TON) را برابر 4.477 تا 6.2 نشان داد که نشان از حد قابل تشخیص بو بود. نمودار ورگرسیون انجام شده ارتباط مستقیمی بین میزان TON و تعداد جلبک ها نشان داد. مقدار غلظت نیترات و فسفات در آب چشمه شرایط مساعد رشد جلبک ها را تایید می نمود. نتایج شناسایی جلبک ها نشان داد در آب چشمه جلبک اسیلاتوریا و میکروسیستیس از گروه سیانوباکتریها (جلبک های سبز-آبی) که از عوامل تولید کننده طعم و بو می باشد به تعداد زیاد وجود دارد که باعث ایجاد بوی خاکی- کپکی در آب می شود. بررسی نقشه های زمین شناسی نیز نشان داد که چشمه آبرفتی و متاثر از دشت طراف می باشد.نتیجه گیری: چون عامل بوی چشمه جلبک ها تشخیص داده شد و رشد جلبک ها وابستگی مستقیمی به وجود عوامل رشد دارد، و همچنین چشمه متاثر از نفوذ آلودگی های ناشی از کودهای بکار رفته در باغات اطراف است، لذا برای کنترل جلبک ها و بوی حاصله نیاز به مدیریت و کنترل استفاده از کودها و سایر آلاینده های حاوی ازت و فسفر می باشد.

مقدمه: مالاریا یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی در بسیاری از مناطق جهان می باشد. این بیماری در 106 کشور جهان به صورت آندمیک وجود دارد. این مطالعه باهدف مشخص نمودن سیمای اپیدمیولوژیک مالاریا در استان قم طی سال های 91-1380 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- مقطعی بوده و با استفاده از داده های موجود بیماران مبتلابه مالاریا، طی سال های 91-1380 در استان قم انجام شد. داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون های T و کای دو مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: 599 مورد بیمار مبتلابه مالاریا از استان قم گزارش شدند. مردان با 64.3 درصد اکثریت مبتلایان را تشکیل داده بودند. بیشترین موارد آلودگی (91.31%) ناشی از پلاسمودیوم ویواکس بوده است. 8.5 درصد از مبتلایان به مالاریا، ایرانی و 91.5 درصد بقیه غیر ایرانی بودند. همچنین بیشترین موارد بیماری (67.11%) در گروه سنی 15 سال و بالاتر رخ داده است.نتیجه گیری: با توجه به زائرپذیر بودن استان قم و نیز با عنایت به وجود پشه های ناقل، برنامه های مبارزه با مالاریا نظیر بیماریابی و درمان بیماران می بایست تداوم داشته باشد.

مقدمه: گیاهان دارویی به سبب دارا بودن ترکیبات آنتی باکتریایی طبیعی بسیار موردتوجه هستند و ایران نیز یکی از غنی ترین منابع گیاهان دارویی به شمارمی رود. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آنتی باکتریایی عصاره هسته انگور برافزایش عمر ماندگاری ماهی تیلاپیا است.روش بررسی: ماهی ها بلافاصله پس از صید و عمل شستشو به دو بخش تقسیم شدند. یک گروه در عصاره هسته انگور (غلظت 1.5%) به مدت 30 دقیقه غوطه ور و سپس در کیسه های پلی اتیلن بسته بندی گردیدند، دومین گروه نمونه ها نیز به عنوان شاهد بسته بندی و همه در دمای (1±4) درجه سانتی گراد یخچال نگهداری شدند. آزمایش های میکروبی شامل، شمارش کلی میکروب های هوازی مزوفیل (Totalcount)، باکتری های سرما گرا (PTC)، به همراه ارزیابی حسی در یک دوره 20 روزه در فواصل زمانی (2، 0، 5، 10، 20، 15) انجام شد.یافته ها: بر اساس نتایج حاصل، گروه حاوی عصاره به طور معنی داری (P<0.05) فساد میکروبی را نسبت به نمونه شاهد به تعویق انداخت، بطوریکه تعداد باکتری های شمارش شده در ماهی های تیمار شده با عصاره هسته انگور تا پایان دوره نگهداری کمتر از حد قابل قبول پیشنهادی (log cfu/g 7) باقی ماند.همچنین در بررسی حسی ماهیان تیمار شده با عصاره هسته انگور بالاترین کیفیت را در طول دوره نگهداری از خود نشان دادند.نتیجه گیری: ماهی تیمارشده با عصاره هسته انگور در این مطالعه تا انتهای دوره نگهداری قابل مصرف بود، به طوری که عصاره توانست عمر ماندگاری نمونه ها را نسبت به نمونه شاهد افزایش دهند.

مقدمه: بیماران باید از خطرات پرتوهای یونیزان مورداستفاده در آزمون های تصویربرداری پزشکی مطلع باشند تا بتوانند تصمیم های مناسبی درروند تشخیص و درمان بیماری خود داشته باشند. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان آگاهی بیماران مراجعه کننده به مراکز تصویربرداری بیمارستان های استان یزد در مورد خطرات انجام آزمون های رادیولوژی و سی تی اسکن می باشد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی است که بر روی 251 نفر بیمار از فروردین تا خرداد 1393 انجام شد. پرسشنامه ای با 33 سوال شامل سوالاتی در زمینه اطلاعات جمعیت شناسی، آگاهی از روش های مختلف تصویربرداری پزشکی و خطرات احتمالی مرتبط با آن و همچنین سوالاتی درباره انتظارات بیماران از پزشکان در بین بیماران توزیع شد و از آن ها خواسته شد که آن را تکمیل نمایند. یافته ها: میانگین نمره مربوط به آگاهی بیماران 56.21 درصد و انحراف معیار برابر با 16.78 درصد بود. رابطه معنی داری بین سن، جنسیت و مدرک تحصیلی بیماران با میزان آگاهی آن ها مشاهده شد. درحالی که 95.6 درصد بیماران انتظار داشتند که پزشکشان در مورد منافع و خطرات احتمالی هر آزمون به آن ها توضیح دهد ولی فقط 6 درصد پزشکان در این مورد به آن ها توضیح داده بودند.نتیجه گیری: آگاهی بیماران می تواند نقش مهمی در کاهش انجام آزمون های تصویربرداری غیر ضروری ایفا نمایند ولی باوجود تمایل فراوانی که در بین بیماران جهت کسب آگاهی در این زمینه وجود دارد، میزان آگاهی آن ها در این موضوع مطلوب نمی باشد. بنابراین باید با اتخاذ راهکارهایی آگاهی بیماران را افزایش داد.

مقدمه: عفونت ادراری یکی از شایع ترین عوارض بارداری به حساب می آید، که با به کارگیری رفتارهای پیشگیری کننده می توان از وقوع آن جلوگیری کرد. هدف از مطالعه حاضر تعیین رفتارهای پیشگیری کننده از عفونت ادراری در زنان باردار بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی در شهر یزد بود.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی، بر روی 160 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر یزد انجام شد، که مبتلا به عفونت ادراری بودند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه مبتنی بر ساختارهای مدل اعتقاد بهداشتی بود. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و جداول توزیع فراوانی بیان وبا آزمون های تی تست تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در میان زنان باردار مورد مطالعه 63.1% (101 نفر) نمره آگاهی متوسط و 36.9% (59 نفر) نمره آگاهی خوب داشتند. از نظر نمره سازه های مدل اعتقاد بهداشتی 73.1% (117 نفر) نمره موانع درک شده خوب، 95% (152 نفر) نمره منافع درک شده خوب، 95% (152 نفر) نمره حساسیت درک شده خوب و 81.3% (130 نفر) نمره شدت درک شده خوب داشتند. بین نمره کلی آگاهی با نگرش همبستگی معنی داری وجود داشت (P=0.02) ولی همبستگی آگاهی با رفتار (P=0.08) و همبستگی نگرش با رفتار (P=0.09) معنی دار نبود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج نیاز است که در مداخلات آتی بر سازه موانع درک شده در جهت پیشگیری از عفونت ادراری تمرکز شود و همچنین رفتارهای مربوط به عادات غذایی و نظافت بیشتر مد نظر قرار گیرد، همچنین لزوم مشارکت خانواده، همسر و رسانه های جمعی در طراحی برنامه های آموزشی ضروری است.

مقدمه: دیابت منجر به عوارض و مشکلات متعددی می شود که مشکلات دهانی یکی از مهم ترین مشکلات بهداشتی در این بیماران می باشند. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت شاخص DMFT در بیماران دیابتی نوع دو و رابطه آن با HbA 1 c در شهر یزد در سال 1392 انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 203 نفر از بیماران دیابتی نوع دو که در سال 1392 به مرکز تحقیقات دیابت یزد مراجعه کرده بودند، در دو گروه دیابت کنترل شده و نشده (HbA 1 c کمتر یا بیشتر از 7%) به صورت تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند.اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه ای که شامل شاخص DMFT و HbA 1 C به انضمام متغیرهای دموگرافی بود، جمع آوری گردید. داده های با استفاده از نرم افزار آماری 17 SPSS آزمون های Chi-square، Fisher exact test، ANOVA، T-test و ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد میانگین تعداد دندان های پوسیده و از دست رفته و ترمیم شده به طور معنی داری در گروه بیماران با دیابت کنترل نشده بالاتر می باشد (0.000= P). بین شاخص DMFT در دو گروه مورد بررسی بر حسب استفاده از مسواک و نخ دندان نیز اختلاف آماری معناداری وجود داشت (0.000= P).نتیجه گیری: شاخص DMFT در بیماران با دیابت کنترل نشده به طور معناداری بیشتر از گروه بیماران با دیابت کنترل شده بود. بنابر این لازم است به بیماران دیابتی کنترل نشده در این زمینه آگاهی داده شود.

مقدمه: پیام متنی می تواند به عنوان راهی برای ارائه برنامه های آموزشی پیشگیری مبتنی برالگوهای تغییر رفتار نظیر تئوری رفتار برنامه ریزی شده و مدل اعتقاد بهداشتی استفاده شود و می تواند به عنوان رویکرد جایگزینی نسبت به برنامه های آموزش فردی وگروهی در نظرگرفته شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثربخشی این روش نوین در ارتقاء رفتارهای مدیریت غذایی برگروهی از رابطین بهداشتی شهر یزد مبتنی بر الگوی باور سلامتی صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای تعداد 200 نفر از رابطین بهداشتی که در 16 مرکز بهداشتی درمانی شهر یزد مشغول فعالیت بودند شرکت داشته که بطور تصادفی و یکسان به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. پس از برگزاری پیش آزمون برای هر دو گروه، مداخله آموزشی بوسیله یک بسته آموزشی با تعداد تقریبی 500 پیامک در زمینه رفتارهای مدیریت تغذیه مبتنی بر الگوی باور سلامتی در مدت یک ماه و نیم به صورت روزانه ارسال شد و بعد از گذشت 8 هفته از مداخله پس از آزمون بعمل آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه ای مبتنی بر سازه های الگوی باور سلامتی به انضمام متغیرهای جمعیت شناختی بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و با بکارگیری آمارتوصیفی، آزمون های آماری Non Parametric Wilcoxon، Mann-Whitney و Kruskal-Wallis، ²X و RR مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: رفتار کلی مدیریت غذا، بعد از آموزش در گروه مداخله به طور معنی داری افزایش یافت، درحالی که در گروه کنترل افزایش معنی داری مشاهده نشد. رفتار پختن، بعد از آموزش در گروه مداخله و همچنین گروه کنترل افزایش معنی داری نداشت. رفتار بهداشت فردی، بعد از آموزش در گروه مداخله و همچنین گروه کنترل افزایش معنی داری نداشت. رفتار جداسازی، بعد از آموزش در گروه مداخله افزایش معنی داری نداشت، درحالی که در گروه کنترل به طور معنی داری افزایش یافت. میانگین نمره سازه های حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده بعد از آموزش در گروه مداخله به طور معنی داری افزایش یافت، درحالی که در گروه کنترل به جز سازه شدت درک شده که بطور معنی داری کاهش یافته بود.نتیجه گیری: سرویس پیام کوتاه می تواند به عنوان یک روش جدید و موثر در شکل دهی به رفتارهای مدیریت غذایی و بویژه تعیین کننده های آن مبتنی بر الگوی باور سلامتی استفاده گردد.

مقدمه: بررسی ها نشان می دهند که والدین کودکان با اختلال های گسترده اوتیسم بیش از والدین کودکان بااختلال های روان شناختی دیگر، در معرض فشارهای روانی ناشی از داشتن کودک ناتوان قرار دارند. تمامی مسائل و مشکلات این کودکان می تواند کیفیت زندگی و شادکامی خانواده های این کودکان را به خطر اندازد. لذا پژوهش حاضر با هدف اثربخشی روش شناخت درمانی گروهی بر کیفیت زندگی و شادکامی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم در شهر شیراز صورت گرفت.روش بررسی: پژوهش حاضر ازنوع شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل می باشد. بدین منظور ابتدا بر روی جامعه (130 نفری والدین اوتیسم در شهر شیراز) پرسشنامه های Happiness و quality of life اجرا و پس از بررسی نتایج به صورت تصادفی تعداد 30 نفر از مادرانی که نمره کمتری درپرسشنامه ها کسب کرده بودند انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند.روش شناخت درمانی گروهی بر روی گروه آزمایش به مدت 2.5 ماه طی 12 جلسه 1.5 ساعته اجرا گردید و طی همین مدت بر روی گروه گواه روش خاصی اجرا نشد، سپس پس آزمون اجرا گردید، آزمون پیگیری بعد از دو ماه اجرا گردید. داده ها از طریق آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی و کواریانس) مورد بررسی و تعبیر و تفسیر قرارگرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که شناخت درمانی گروهی در گروه آزمایش به طور معناداری باعث افزایش کیفیت زندگی و ابعادآن و میزان شادکامی مادران شده است (P<0.001) همچنین شناخت درمانی گروهی در مرحله پیگیری تاثیر معناداری بر کیفیت زندگی و شادکامی داشته است (P<0.001) نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان دادکه مداخله موجب بهبود کیفیت زندگی و ابعاد آن در والدین کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم می گردد که در نتیجه آن میزان شادکامی والدین افزایش یافته است.

مقدمه: امروزه استفاده رو به گسترش از MTBE و همچنین خواص فیزیکی و شیمیایی آن از جمله حلالیت بسیار بالا در آب، باعث ورود این ماده به منابع آب می شود. از طرف دیگر لجن فاضلاب شهری حاوی موادی است که عمده آن ها حاوی درصد کربن بالایی نیز می باشند. لذا هدف از این مطالعه تهیه کربن فعال از لجن تصفیه خانه فاضلاب شهری و بررسی کارایی آن جهت حذف MTBE می باشد.روش بررسی: پس از تهیه زغال از لجن تصفیه خانه و فعال کردن آن به وسیله محلول 3 مولار از H2PO4 و KOH و محلول 5 مولار از ZnCl2، اثر پارامترهایی چون نوع فعال کننده، PH (2-10)، زمان تماس (0.-240min)، دوز جاذب (2-6g/L) و غلظت اولیه MTBE (20-70 mg/L) در جذب MTBE بر کربن ساخته شده تعیین گردید. غلظت باقی مانده MTBE در محلول با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی تعیین شد. در پایان داده های تجربی بدست آمده با استفاده از مدل های جذبی فروندلیخ و لانگموئیر مدلسازی شدند.یافته ها: هرچند از لحاظ آماری تفاوت معنی داری در استفاده از فعال کننده های مختلف حاصل نگردید، اما بیشترین جذب MTBE در هر گرم از کربن فعال هنگامی حاصل می شود که از ZnCl2 به عنوان فعال کننده استفاده شد. بیشترین راندمان حذف (حدود %50) در pH اسیدی 4، دوز 6g/L از کربن فعال و غلظت 20mg/L از MTBE حاصل شد. نتایج ایزوترم های جذب نشان داد که مدل جذبی فروندلیخ تطابق بیشتری با داده های تجربی دارد.نتیجه گیری: با توجه به مشکلاتی که در دفع لجن تصفیه خانه های فاضلاب وجود دارد، بازیافت آن به عنوان یک جاذب می تواند بسیاری از این مشکلات را مرتفع سازد. لذا پیشنهاد می شود کارایی این ماده در حذف آلاینده های دیگر و بررسی های اقتصادی جهت کاربرد آن در مقیاس صنعتی مورد بررسی قرار گیرد.

مقدمه: فرمالدوئید یکی از ترکیبات آلاینده سمی، جهش زا و احتمالا سرطانزا می باشد که از صنایع مختلف دنیا به میزان زیاد به هوا تخلیه می گردد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی پارامترهای کینتیکی یک بیوفیلتر چکنده و در کنار آن ارائه مدلی ساده رگرسیونی می باشد.روش بررسی: در این مطالعه با کمک داده های حاصل از یک بیوفیلتر صافی چکنده در مقیاس آزمایشگاهی که در حذف بخار فرمالدوئید از هوا مورد استفاده قرار گرفته بود جهت تعیین ضرایب کینتیکی Km و rmax اقدام گردید. همچنین به کمک این داده ها یک مدل رگرسیونی ساده نیز محاسبه شد.یافته ها: در نهایت با کمک این معادلات نسبت به پیش بینی راندمان سیستم در غلظت های مختلف ورودی به بیوفیلتر اقدام گردید و داده های حاصل با اندازه گیری های واقعی در پایلوت مورد مقایسه قرار گرفت.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه مشخص نمود که مدل رگرسیونی از دقت بالایی بر خوردار است لیکن فقط قادر به پیش بینی متوسط راندمان بیوفیلتر در حذف بخار فرمالدوئید بود. ولیکن مدل کینتیکی دارای مقداری خطا در پیش بینی ها بود لیکن نتایج این مدل اتطباق زیادی با نتایج ورودی داشته و تقریبا فراز و فرودهای دوره راهبری سیستم را پیش بینی نمود.

مقدمه: موفقیت هر سازمانی در گرو وجود یک نظام ارزشیابی کارآمد است. استفاده از استانداردهای اعتباربخشی بسیار کمک کننده است. اعتباربخشی به معنی فرآیند ارزیابی خارجی جهت بررسی سطح عملکرد مراکز بهداشتی درمانی می باشد. پژوهش حاضر با هدف طراحی ساختار اجرایی اعتباربخشی از دیدگاه ذی نفعان انجام پذیرفت.روش بررسی: مطالعه توصیفی کاربردی حاضر به صورت مقطعی در سال 93-92 با مشارکت 200 نفر از ذی نفعان اعتباربخشی بیمارستان سراسر کشور انجام شده است. منظور از ذی نفعان کسانی هستند که درگیر اجرای اعتباربخشی هستند و از ساختار فعلی و هدف آن آگاهی دارند. ابزار بررسی در این پژوهش پرسشنامه بسته است. در فاز اول پرسشنامه نیمه باز توسط 72 نفر تکمیل گردید که پس از اضافه نمودن نظراتشان، پرسشنامه به صورت بسته دراختیار 128 نفر دیگر از ذی نفعان قرار گرفت. افراد به سوالات که در رابطه با ابعاد اجرای اعتباربخشی بود، در طیف10-0 امتیاز دادند. روایی داده ها توسط صاحبنظران و پایایی آن ازطریق آزمون آلفای کرونباخ 96.2 به دست آمد و با نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد اکثر ذی نفعان در رابطه با ساختار کلی اجرایی اعتباربخشی معتقدند بیمارستانها باید در ابتدا به صورت داوطلبانه و سپس اجباری توسط یک ارگان مستقل غیر دولتی مانند JCI با استانداردهای بین المللی بومی شده، به صورت سالانه و به همراه آموزش پیش از اعتباربخشی مورد ارزیابی قرارگیرند.نتیجه گیری: بطور کلی ذی نفعان با شیوه اعتباربخشی کنونی موافق نبوده و بر اساس نتایج بررسی توصیفی و تحلیلی نظرسنجی پاسخگویان مورد پژوهش، ساختار نهایی اجرایی اعتباربخشی ارائه گردیده است.

مقدمه: یکی از اولویت های نظام سلامت توجه به بهداشت روان است. از طرفی در سالیان اخیر، پرداختن به مذهب و معنویت به عنوان یکی از مولفه های اساسی رویکردهای درمانی و آموزشی، مورد تاکید قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روان درمانگری مبتنی بر کیفیت زندگی با جهت گیری اسلامی، بر افسردگی و کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است.روش بررسی: پژوهش حاضر، در قالب یک طرح نیمه آزمایشی انجام شده است. برای این کار، پس از انجام مصاحبه تشخیصی 40 نفر از دانشجویان افسرده مراجعه کننده به هسته های مشاوره دانشگاه در سال تحصیلی 93-94 انتخاب و بعد از اخذ رضایت آنان جهت شرکت در پژوهش، به روش جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. جهت سنجش متغیرها، از پرسشنامه های افسردگی بک و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده شد. هر دو گروه در پیش آزمون شرکت نمودند و سپس گروه آزمایش در 10 جلسه و هر جلسه به طور متوسط 90 دقیقه به صورت گروهی، مداخله درمانی را دریافت نمودند. برای تحلیل یافته ها از روش تحلیل کواریانس و نرم افزار SPSS- 18 استفاده شده است.یافته ها: نتایج نشان داد روان درمانگری اسلامی مبتنی بر کیفیت زندگی کاهش معنادار افسردگی (h2=0.73، P<0.001، f(1.33)=96.3) و افزایش کیفیت زندگی (h2=0.52، P<0.001، f(1.34)=35.77) را در گروه آزمایش به همراه داشته است.نتیجه گیری: پرداختن به بعد مذهب به عنوان یکی از مهمترین مولفه های تشکیل دهنده فرهنگ، و افزودن این بعد به مداخلات روانشناختی، با نگاهی کل گرایانه و یکپارچه نسبت به انسان می تواند به اثربخشی مداخلات کمک کند.