ارگونومی
سال:1394 | دوره:3 | شماره:3 |تعداد مقالات:11

مقدمه: پارافین و آب مواد تغییر فاز شناخته شده ای برای کاربرد در جلیقه های خنک کننده هستند. هدف از انجام این مطالعه طراحی و ساخت جلیقه خنک کننده با استفاده از ترکیبات پارافین تجاری و یخ و سپس تعیین تاثیر آن ها بر روی پارامترهای استرین گرمایی تحت شرایط آب و هوایی گرم در اتاقک شرایط جوی بود.مواد و روش ها: ابتدا یک جلیقه خنک کننده از پارچه پلی استر با 17 بسته آلومینیومی طراحی و ساخته شد. هر بسته آلومینیومی با 72 گرم آب و 65 گرم پارافین تهیه شده پر شد. سپس 10 نفر از دانشجویان در اتاقک شرایط جوی تحت شرایط گرم (دمای خشک = 40oC و رطوبت نسبی = 40%) آزمون را با جلیقه خنک کننده و بدون جلیقه خنک کننده در دو شدت فعالیت سبک (2.8 کیلومتر در ساعت) و متوسط (4.8 کیلومتر در ساعت) بر روی تردمیل انجام دادند. در هر مرحله از آزمون، مدت استراحت 30 دقیقه و مدت فعالیت بر روی تردمیل نیز 30 دقیقه بود. در طول انجام آزمون نیز ضربان قلب، دمای دهانی و دمای پوست اندازه گیری شد.یافته ها: گرمای نهان پارافین تهیه شده108 kJ/kg و پیک نقطه ذوب 30oC بود. نتایج آنالیز آماری نشان داد که اختلاف میانگین پارامترهای ضربان قلب، دمای دهانی، دمای پوست، میزان تعریق افراد در هنگام فعالیت با جلیقه خنک کننده و فعالیت بدون جلیقه خنک کننده در هر دو شدت فعالیت معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: جلیقه خنک کننده محتوی پارافین و یخ می تواند استرین حرارتی را از طریق کاهش دادن ضربان قلب، دمای دهانی، دمای پوست و میزان تعریق کاهش دهد.

مقدمه: اطلاعات ناچیزی در مورد نیازهای روان شناختی شغل و کنترل (آزادی تصمیم گیری) در محیط کار و ارتباط آن با آسیب های اسکلتی عضلانی (MSDs) در پرستاران ایرانی در دسترس است. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین نیازهای روان شناختی شغل و کنترل در محیط کار و ارتباط آن با شیوع علائم MSDs در پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، 385 نفر از پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شیراز که به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند، شرکت نمودند. نسخه فارسی پرسش نامه محتوای شغلی و پرسش نامه استاندارد نوردیک برای جمع آوری داده ها استفاده شد. از آمار توصیفی، رگرسیون لجستیک و نرم افزار SPSS نسخه 11.5 برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: میانگین (انحراف استاندارد) ابعاد نیازهای روان شناختی شغل (5.14) 38.19 و کنترل (6.50) 58.15 به دست آمد. بر این اساس، ابعاد نیازهای روان شناختی در سطح بالا و بعد کنترل در سطح پایین قرار داشتند. نتایج نشان داد که 29.1% از پرستاران مورد مطالعه در حالت استرین بالا مشغول به کار می باشند. مدل سازی رگرسیون مشخص ساخت که شانس آسیب در ناحیه پا در پرستارانی که در خانه استرین بالا قرار دارند 2.35 برابر پرستارانی است که در خانه استرین پایین قرار می گیرند.نتیجه گیری: اغلب پرستاران مورد مطالعه در خانه استرین بالا از مدل نیاز کنترل قرار داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده، هر گونه برنامه مداخله ای جهت پیشگیری از MSDs در پرستاران می بایست بر افزایش کنترل و تغییر حالت کار از استرین بالا به استرین پایین یا شغل فعال متمرکز شود.

مقدمه: اختلالات اسکلتی عضلانی یکی از ده آسیبی است که باعث غیبت از کار می شود. ابزارهای متعددی جهت ارزیابی این اختلالات استفاده می شود. پرسشنامه توسعه یافته نوردیک یکی از ابزارهای مورد استفاده در ارزیابی این اختلالات است. هدف این مطالعه ترجمه، بومی سازی، بررسی روایی صوری و تکرارپذیری نسخه فارسی پرسشنامه توسعه یافته اسکلتی عضلانی نوردیک است.مواد و روش ها: مطالعه حاضر از لحاظ روش شناسی یک مطالعه غیرتجربی می باشد. جهت انجام کار از روش International Quality Of Life Assessment استفاده شد. روایی صوری بر روی 15 بیمار مبتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی مورد بررسی قرار گرفت و جهت بررسی تکرارپذیری مطلق و نسبی به ترتیب از خطای معیار اندازه گیری و ضریب همبستگی درون گروهی بر روی 48 نفر نمونه انجام شد. همچنین جهت اندازه گیری توافق بین دو بار اندازه گیری از ضریب توافق کاپا جهت متغیرهای اسمی استفاده شد.یافته ها: فرایند ترجمه و بومی سازی پرسشنامه توسعه یافته نوردیک آسان و مطلوب گزارش شد. نتایج حاصل از بررسی روایی صوری نشان داد همه آیتم ها مورد تائید می باشد. ضریب همبستگی درون گروهی و شاخص خطای معیار اندازه گیری نسخه فارسی پرسشنامه توسعه یافته نوردیک در سطح قابل قبول (ICC>0.70, 76.1-56.0=SEM) به دست آمد. دامنه ضریب توافق کاپا بین 1 – 0.78 محاسبه شد.نتیجه گیری: نسخه فارسی پرسشنامه توسعه یافته اسکلتی عضلانی نوردیک یک ابزار سنجش، با اعتبار و تکرارپذیر، جهت ارزیابی اختلالات اسکلتی عضلانی در افراد ایرانی می باشد.

مقدمه: خستگی رانندگان عاملی موثر بر بروز حوادث ترافیکی است. در اکثر جوامع، آمدوشد گروه چشمگیری از افراد با استفاده از اتوبوس های درون شهری صورت می گیرد؛ بنابراین خستگی رانندگان این اتوبوس ها نه تنها می تواند موجب فرسودگی شغلی آنها شود، بلکه ممکن است با تاثیر بر بروز حادثه افراد عادی جامعه را در معرض خطر قرار دهد. تاکنون روش هایی گوناگون برای سنجش خستگی ذهنی مطرح شده است. کاربرد پرسشنامه، نسبت به دیگر روش ها سریع تر بوده و دسترسی به آن در محیط اجرایی آسان تر است. هدف این مطالعه طراحی پرسشنامه خستگی ذهنی برای رانندگان اتوبوس درون شهری است.مواد و روش ها: برای اجرای مطالعه، ابتدا با استفاده از معیارهای پژوهش کیفی (مصاحبه با پرسش های نیمه ساختاریافته و پرسش های جستجوگر؛ و نیز توجه به دستیابی به اشباع داده ها) با رانندگان اتوبوس های درون شهری مصاحبه شد تا ویژگی های خستگی ذهنی در این شغل از زبان خود آنها مشخص گردد. پس از مصاحبه با 30 نفر، داده ها به اشباع رسید و نمونه گیری متوقف شد. آنالیز مصاحبه ها موجب دستیابی به درون مایه ها (themes) شد که با جمع بندی آنها فهرست اولیه ای از گویه ها (items) به دست آمد. سپس، ویژگی های روان سنجی پرسشنامه با بهره گیری از معیارهای روایی محتوا و همسانی درونی مورد بررسی قرارگرفت. روایی محتوا بر اساس رویه لوشی انجام شد. بر پایه این رویه، گویه هایی که شاخص CVR آنها حداقل 0.99 و شاخص CVI آنها حداقل 0.75 به دست آید، از نظر روایی محتوا پذیرفتنی اند. برای تعیین سازگاری درونی، پرسشنامه نهایی توسط 200 نفر تکمیل شد و داده ها در نرم افزار SPSS16 برای تعیین میزان پایایی (آلفای کرونباخ) با معیار پذیرش 0.7 آنالیز شد.یافته ها: در مصاحبه با 30 تن از رانندگان، فهرست اولیه ای با 26 گویه تهیه شد. در این میان، مقدار شاخص CVR در نه گویه کمتر از 0.99 بود که موجب حذف آن ها گردید و گویه های پرسشنامه به 17 مورد رسید. گویه ها همگی از سادگی، وضوح و ارتباط کافی (CVI=0.75) برخوردار بودند. میزان آلفای کرونباخ 0.87 به دست آمد و نشان داد که پرسشنامه نهایی از پایایی درونی برخوردار می باشد.نتیجه گیری: می توان از این پرسشنامه که از نظر روایی و پایایی تایید شده، برای ارزیابی خستگی رانندگان اتوبوس درون شهری استفاده کرد.

مقدمه: ازجمله موضوعات بسیار مهم در امر ایمن سازی ماشین آلات صنعتی، نصب حفاظ های مناسب جهت جلوگیری از آسیب های ناشی از کارکرد ماشین و برخورد کارگران با آن می باشد. طراحی حفاظ ماشین آلات، موضوع مهمی در ارگونومی و ایمنی بوده و در آنتروپومتری دست، توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. هدف این تحقیق، استخراج ابعاد بخش های مختلف دست کارکنان در یک مرکز صنعتی، طراحی یک نوع حفاظ ثابت شبکه ای مستطیل شکل در یک ماشین صنعتی و به کارگیری اطلاعات حاصله در استانداردسازی حفاظ ماشین آلات صنعتی کشور به منظور پیشگیری از حوادث می باشد.مواد و روش ها: 97 نفر از کارکنان زن و مرد شاغل در یک واحد صنعتی جهت اندازه گیری 13 بعد آنتروپومتری دست راست مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس جهت طراحی حفاظ ثابت مناسب، برای ابعاد طولی صدک 99 مردان و برای ضخامت (قطر) و پهنا، صدک 1 زنان محاسبه گردید.یافته ها: بر اساس اندازه های به دست آمده، حفاظ ثابت مناسب با فاصله ایمن حفاظ تا قسمت خطرناک 196.61 میلی متر، طول شکاف 10.19 میلی متر و عرض شکاف 8.29 میلی متر طراحی گردید. مقایسه 6 پارامتر PIP، DIP،MCP ، DPC، TE و WRدر این مطالعه با استاندارد OSHA، نشان داد که پارامترهای PIP و WR کاهش و DIP، MCP و TE افزایش یافته است و DCP به علت نبود اطلاعات کافی در OSHA مقایسه نشد.بحث و نتیجه گیری: طراحی حفاظ ماشین آلات جهت جلوگیری از حوادث صنعتی جزء لاینفک ایمنی کار می باشد. مقایسه پارامترهایPIP ،DIP ، MCP DPC،TE و WR در مطالعه حاضر نشان می دهد که برخی پارامترها در مقایسه با استاندارد OSHA کاهش و برخی افزایش یافته است. همچنین استاندارد 11800 سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیاز به بازبینی دارد.

مقدمه: نیروی چنگش دست (چنگش قدرتی و ظریف) از پارامترهای مهم در عملکرد عضلانی دست از جنبه های بالینی و ارگونومیکی بوده و داده های حاصل از اندازه گیری نیروی چنگش دست می تواند کاربردهای متعدد از جمله طراحی های ابزارهای دستی داشته باشد. این مطالعه با هدف تعیین مقادیر نیروی چنگش قدرتی دانشجویان دختر و پسر با محدوده سنی 19 تا 36 سال با استفاده از نیروسنج جامار و مقایسه مقادیر اندازه گیری شده با سایر گروه های جمعیتی انجام گرفته است.مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی بوده که بر روی 234 نفر از دانشجویان دختر و پسر 19 تا 36 سال دانشگاه علوم پزشکی انجام گرفته است. در این مطالعه برای اندازه گیری قدرت گیرش دست، دستورالعملSouthampton و نیروسنج جامار بکار گرفته شد.یافته ها: در این مطالعه میانگین قدرت چنگش دست مردان و زنان به ترتیب برابر 44.39 و 20.48 کیلوگرم به دست آمد. انحراف معیار قدرت چنگش دست زنان و مردان به ترتیب برابر 5.86 و 9.71 می باشد. آنالیز همبستگی یک رابطه قوی بین نیروی چنگش قدرتی دست راست و چپ نشان داد (P<0.001، r=0.94) همچنین اختلاف نیروی چنگش قدرتی در دست غالب و مغلوب معنی دار بود.نتیجه گیری: اطلاعات حاصل از این مطالعه و مطالعات مشابه پیرامون نیروی چنگش قدرتی جامعه ایرانی می تواند توسط سازندگان ابزارها و نیز ارگونومیست ها در بهینه سازی طراحی ابزارهای دستی و همچنین وظایفی که نیازمند نیروی عضلانی دست می باشد مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: ﺩر محیط های بیمارستانی، ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪﺩﻱﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ عوامل ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻭ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ (ﺳﺮﻭﺻﺪﺍ، ﻧﻮﺭﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ)، ﻋوامل ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ (ﺗﻌﺎﺭﺽﺑﺎ همکاران)، عوامل ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ (ﺗﺮﺍﻛﻢﻛﺎﺭﻱ، شیفت کاری نامناسب ﻭ...) ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ استرس ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﺨﺺﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ موثر ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ، ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﻋﻮﺍﺭﺽﻣﺘﻌﺪﺩ ﺟﺴﻤﻲ، ﺭﻭﺍﻧﻲ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ می شود. هدف از این مطالعه ارزیابی استرس شغلی کارکنان پرستاری و طراحی مدلی به منظور بررسی شدت اختلالات اسکلتی-عضلانی به دلیل وجود استرس شغلی در پرستاران می باشد.مواد و روش ها: 500 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر همدان در این مطالعه تحلیلی-مقطعی شرکت کردند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه شامل چهار پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاخ، ابعاد استرس شغلی و ویژگی های دموگرافیک و نقشه بدن بود. داده ها با استفاده از نرم افزارspss نسخه 16 و نرم افزار لیزرل نسخه 8.3 و آزمون های آماری توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاصل از مدل یابی معادله ساختاری نشان داد که عامل فرسودگی شغلی نقش واسطه ای بین شدت اختلالات اسکلتی-عضلانی و استرس شغلی دارد. به این معنی که در صورت وجود عامل فرسودگی شغلی در کار، ریسک فاکتورهای روانی-اجتماعی حاصل از ابعاد پرسشنامه استرس شغلی در شدت اختلالات اسکلتی-عضلانی دخیل خواهند بود.نتیجه گیری: با توجه به اثرات زیان بار استرس شغلی در پرستاران پیشنهاد می گردد، مسوولان برای کاهش عوامل استرس زا مانند نیازهای روانی و فیزیکی محیط کار، فقدان حمایت و عدم امنیت شغلی اقدام نمایند.

مقدمه: با وجود معرفی و توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در بخش دامپروری کشور، هنوز هم انجام بسیاری از امور دامپروری به فعالیت فیزیکی قابل توجهی نیاز دارد. انجام فعالیت های مربوط به دامپروری به خصوص عملیات شیردوشی مستلزم وضعیت و حرکات بدنی نامناسب است که این موارد باعث افزایش خطر بروز اختلالات عضلانی-اسکلتی در کارگران شیردوش می شود.مواد و روش ها: در مطالعه ی حاضر فشار کاری وضعیت بدن کارگر در حین عملیات شیردوشی در ایستگاه دامپروری دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان و دامداری های گاو شیری واقع در شهرستان رامهرمز مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی ها روی سه روش شیردوشی سنتی (دستی)، استانشیون (شیردوش سیار تک واحدی) و جایگاه آزاد نوع تاندم (دارای شش جایگاه) صورت پذیرفت. ارزیابی فشار کاری وضعیت بدن در حین کار با استفاده از روشی تلفیقی روی 34 کارگر شیردوش مرد انجام گرفت.یافته ها: این ارزیابی ها نشان داد که در شیردوشی های دستی و استانشیون به دلیل کار در ارتفاع پایین اغلب نواحی بدن بیش از 70 درصد از زمان شیردوشی در پوسچر خمیده قرار داشتند. در نقطه مقابل در شیردوشی تاندم به دلیل کار در ارتفاع بالا بیش از 90 درصد از زمان شیردوشی بدن در پوسچر قائم و ایستاده قرار داشت. همچنین در مورد وضعیت انگشتان دست کارگر، حالت «حلقه شدن پنج انگشت» در هر سه روش شیردوشی غالب بود.نتیجه گیری: خم شدن طولانی مدت کمر در روش شیردوشی سنتی و استانشیون و سر پا ایستادن طولانی مدت در روش تاندم می توانند باعث بروز درد و اختلالات عضلانی-اسکلتی در ناحیه کمر در بین کارگران شیردوشی سنتی و مکانیزه شود. در مورد پوسچرهای مربوط به انگشتان دست، با افزایش میزان مکانیزه شدن در فرآیند شیردوشی، پوسچرهای طولانی مدت، متناوب و مکرر برای انگشتان دست کارگران شیردوش کاهش می یابد.