تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران
سال:1396 | دوره:25 | شماره:1 |تعداد مقالات:21

گونه کیکم یکی از گونه های مهم جنس Acer از خانواده Aceraceae می باشد. زیرگونه turcomanicum در جنگل های ناحیه رویشی ایران تورانی به عنوان گونه همراه ارس در ارتفاعات استان های خراسان رضوی و شمالی پراکنش دارد. سال بذردهی این گونه هر سه سال یکبار است. قوه نامیه بذر آن پایین و تعداد بذرهای رسیده و سالم کم می باشد. بذرهای این گونه دارای خواب بوده و قوه نامیه آن پس از طی دوره سرمادهی کاهش می یابد. متاسفانه، بسیاری از رویشگاه های این گونه تحت تاثیر چرای دام و دخالت های انسانی با تخریب زیادی مواجه شده است. به دلیل مشکلات تکثیر جنسی، استفاده از روش های غیرجنسی به منظور تولید نهال های با کیفیت مطلوب می تواند در احیاء رویشگاه های این گونه بسیار راهگشا باشد. یکی از راه های مطمئن تولید نهال، تکثیر غیرجنسی از طریق ریزازدیادی است. به این منظور ریزنمونه ها از رویشگاه آن تهیه و باززایی انجام شد. القاء کالوس در محیط های هورمونی مختلف انجام و غلظت های مختلف هورمونی برای باززایی کالوس بررسی شد. از بین محیط های مورد بررسی، باززایی غیرمستقیم از کالوس تنها در غلظت های 0.1 و 0.5 میلی گرم در لیتر هورمون رشد گیاهی تیدیازورون (TDZ) انجام شد. تعداد، رشد طولی و شادابی ساقه چه ها تحت تاثیر غلظت های مختلف هورمون TDZ بررسی شد و تیمار 0.5 میلی گرم در لیتر هورمون TDZ با متوسط 4.16 عدد بیشترین تعداد ساقه زایی را داشت. از نظر شادابی و ارتفاع ساقه چه ها تفاوت معنی داری بین تیمارها وجود نداشت. به طورکلی محیط پایه MS و هورمون TDZ برای باززایی کالوس گونه کیکم ترکمنی مناسب می باشد. گیاهچه های باززایی شده به منظور سازگاری به گلدان منتقل و بعد به خاک انتقال یافتند.

بادام کوهی (Amygdalus scoparia Spach) یکی از گونه های ارزشمند بادام با کابردهای زیست محیطی، حفظ خاک، دارویی و خوراکی است که به عنوان پایه در توسعه کشت بادام اهلی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش پس از استقرار درون شیشه ای جنین بادام کوهی و رشد شاخساره ها در محیط کشت DKW با ترکیب تنظیم کننده های رشد IBA، BA و TDZ با مقادیر به ترتیب 0.01، 0.5 و 0.05 میلی گرم در لیتر، تاثیر عوامل نور و تنظیم کننده های رشد بر ریشه زایی شاخساره های حاصل از جنین در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. از نور به عنوان عامل اول در دو سطح (الف: 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، ب: دائم در تاریکی به مدت 10 روز) و تنظیم کننده رشد در محیط کشت پایه DKW به عنوان عامل دوم در پنج سطح (1: IBA+NAA هریک به میزان 1 میلی گرم در لیتر، 2: NAA به میزان 1 میلی گرم در لیتر، 3: IBA به میزان 1 میلی گرم در لیتر، 4: IBA به میزان نیم میلی گرم در لیتر، 5: NAA به میزان نیم میلی گرم در لیتر) استفاده شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، دو عامل نور و تنظیم کننده رشد تاثیر معنی دار و متفاوتی بر همه صفات مورد مطالعه در ریشه زایی داشتند. روشنایی موجب رشد بهتر شاخساره ها نسبت به تاریکی شد. سطوح مختلف تنظیم کننده های رشد به کار رفته در محیط کشت هم اثرات متنوعی بر رشد شاخساره ها و ریشه زایی گذاشتند. ترکیب IBA و NAA بیشترین تعداد ریشه را تولید کرد. ولی IBA به مقدار 1 میلی گرم در لیتر بیشترین طول ریشه اصلی، تعداد و طول ریشه های فرعی را ایجاد کرد. اثر متقابل عوامل نور و محیط کشت بر طول شاخساره، طول ریشه اصلی، تعداد و طول ریشه فرعی اثر معنی داری گذاشت، به طوری که ترکیب دو تنظیم کننده رشد در روشنایی بیشترین تعداد ولی استفاده از 1 میلی گرم NAA در تاریکی بیشترین تعداد ریشه فرعی را تولید کرد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعات، وجود تناوب نور و تاریکی و استفاده از تنظیم کننده رشد IBA در تکثیر رویشی ژنوتیپ های مختلف بادام کوهی ضروریست.

نوروزک (.Salvia leriifolia Benth) گیاهی علفی و چندساله، متعلق به تیره نعناعیان که در سال های اخیر خواص مختلف دارویی این گیاه شناخته شده است. پلی پلوئیدی درون شیشه ای گیاهان دارویی در سال های اخیر یکی از موضوعات جالب توجه در بیوتکنولوژی و کشت بافت گیاهی می باشند. بر این اساس، با استفاده از غلظت های مختلف کلشی سین (0، 0.05، 0.1، 0.2 و 0.5 درصد) در سه سطح زمانی 24، 48 و 72 ساعت، القای پلی پلوئیدی در جوانه های انتهایی گیاهچه های باززا شده نوروزکمطالعه شد. برای شناسایی گیاهان پلی پلوئید، خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمایی و سیتوژنتیکی بررسی شد. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای مختلف کلشی سین بر درصد زنده مانی گیاهچه های حاصل در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. با مقایسه تیمارهای 0.05، 0.1، 0.2 و 0.5 درصد کلشی سین، بالاترین میزان زنده مانی ریزنمونه ها در تیمار 0.05 درصد برابر با 84.44 درصد مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان مرگ گیاهچه، در غلظت 0.5 درصد کلشی سین ثبت شد. القاء تتراپلوئیدی سبب تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، سیتولوژیکی و ترکیبات شیمیایی از قبیل افزایش طول و عرض روزنه در سطح زیرین برگ، عرض برگ، سطح برگ، میزان کلروفیل برگ، میزان آنتی اکسیدان کل، فنل کل و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی شد (آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز)، همچنین موجب کاهش طول برگ و تراکم روزنه در واحد سطح برگ شد. تعداد کروموزوم گیاهان دیپلوئید برابر با 22 عدد (2n=2x=22) و در گیاهان تتراپلوئید برابر با 44 (2n=4x=44) بود. بنابراین می توان بیان کرد که کلشی سین به طور موثری قابلیت القای پلی پلوئید در گیاه نوروزک را دارد.

گونه های مختلف صنوبر قابلیت های متفاوتی دارند که آنها را از هم متمایز می کند. ولی این تفاوت ها موجب شده است که برخی از گونه ها در شرایط متضاد اقلیمی سازگاری پیدا کنند. دورگ های بین این گونه ها نیز قابلیت های بینابینی از خود نشان می دهند که ممکن است بتوانند دامنه اکولوژیک صنوبرها را گسترش دهند. در این تحقیق سه پایه از دورگ های بین گونه ای حاصل از تلاقی بین دو گونه از صنوبر به نام های سپیدار (Populus alba) و پده (Populus euphratica) با ریزازدیادی تکثیر شدند تا ضمن بهینه کردن روش تکثیر این دورگ ها، تفاوت های احتمالی واکنش به ریزازدیادی در آنها نیز بررسی شود. در بخش پرآوری دورگ های مورد مطالعه واکنش های متفاوتی به محیط کشت های مورد استفاده از خود نشان دادند، به طوری که یکی از دورگ ها در سطوح سه گانه محیط های پرآوری، به میزان زیادی ریشه هم تولید کرد. این دورگ در مرحله پرآوری از نظر صفاتی مانند تعداد شاخه، طول شاخه، تعداد جوانه های جانبی و مقدار ریشه برتری زیادی نسبت به سایر پایه ‎‎ ها از خود نشان داد. در مرحله ریشه زایی هم پایه برتر در مرحله تکثیر، برتری ویژه ای از نظر تعداد و طول ریشه از خود نشان داد. سهولت در ریشه دهی یکی از دورگ ها، که در صورت انتخاب به عنوان یک رقم تجاری باید به صورت رویشی تکثیر و توسعه داده شود، می تواند امتیاز ویژ ه ای برای این دورگ باشد. البته اثر متقابل موجود بین دو عامل مورد مطالعه هم در بیشتر موارد برتری یکی از دورگ ها را نشان داد.

در این پژوهش اثر شدت خشکیدگی تاجی درختان بلوط ایرانی بر خصوصیات فیزیولوژیک برگ و شاخه در جنگل دچار خشکیدگی مله سیاه استان ایلام در فصول بهار و تابستان سال های 1393-1392 پایش شد. درختان بلوط بر اساس شدت خشکیدگی تاجی به چهار گروه با تعداد شش تکرار تقسیم شدند. نمونه گیری از برگ و شاخه دوساله درختان بلوط در جهت جنوبی تاج آنها به طور تصادفی انجام و نمونه ها برای اندازه گیری آنزیم های پراکسیداز و کاتالاز، پرولین، کلروفیل، کارتنوئید و محتوای رطوبت نسبی برگ به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج بررسی اثر شدت خشکیدگی تاجی بر صفات مورد مطالعه نشان داد که محتوای رطوبت نسبیبرگ درختان سرخشکیده بیشتر از درختان سالم است. میزان پرولین برگ درختان سرخشکیده بیشتر از درختان سالم بود. سایر صفات مورد مطالعه تغییر معنی داری بین درختان سالم و سرخشکیده نشان ندادند. نتایج بررسی اثر متقابل سال و فصل بر صفات مورد مطالعه نشان داد که پراکسیداز شاخه در بهار 93 بیشترین میزان را داشت، در بهار و تابستان 92 کمتر بود و در تابستان 93 کمترین مقدار را داشت. کاتالاز برگ در بهار و تابستان 92 بیشترین میزان و در بهار 93 کمترین میزان بود. کاتالاز شاخه در بهار 92 بیشترین میزان و در بهار و تابستان 93 کمترین میزان را داشت. نتایج نشان داد که تغییرات سالیانه (از 1392 تا 1393) میزان کلروفیل b، کلروفیل کل و محتوای رطوبت نسبی برگ به صورت افزایشی و کارتنوئید به صورت کاهشی بود. نتایج نشان داد که تغییرات فصلی (از بهار تا تابستان) میزان کلروفیل a، کارتنوئید و محتوای رطوبت نسبی برگ به صورت افزایشی، پرولین در سال اول تحقیق به صورت کاهشی و در سال دوم تحقیق به صورت افزایشی بود. نتیجه گیری شد که تغییرات مقادیر محتوای رطوبت نسبی برگ و پرولین در درختان سرخشکیده بلوط ایرانی در جهت کاهش تنش در پیکره درخت و گذر از بحران خشکسالی و عدم تغییرات معنی دار رنگیزه های فتوسنتزی و آنزیم ها در جهت حفظ و تداوم فعالیت های حیاتی در پیکره آن است.

عملکرد گونه های Satureja mutica و S. isophylla و پنج اکسشن از گونه S. mutica در شرایط دیم منطقه دماوند در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. گونه ها اختلاف معنی داری برای وزن خشک بوته، درصد اسانس، قطر تاج پوشش گیاه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی و طول برگ داشتند و گونه S.mutica از نظر این صفات برتر از گونه S. isophylla بود. همچنین، اکسشن های گونه S.mutica برای بازده اسانس، طول و عرض برگ، ارتفاع گیاه و تعداد شاخه اصلی و فرعی تفاوت معنی دار نشان دادند و دو اکسشن از شمال شرقی کشور به ترتیب برای بازده اسانس و تعداد شاخه و یک اکسشن از شمال کشور از نظر ارتفاع گیاه و طول برگ دارای بالاترین میزان بودند. همچنین، وزن خشک بوته با قطر تاج پوشش و تعداد شاخه همبستگی مثبت و معنی داری نشان دادند. در تجزیه به مولفه های اصلی، 3 مولفه اول به ترتیب با 66، 20 و 9 درصد و در مجموع بیش از 95 درصد از تنوع متغیرها را تبیین کردند. در مولفه اول، قطرتاج پوشش، وزن خشک بوته و میزان اسانس، در مولفه دوم، ابعاد برگ و در مولفه سوم، تعداد شاخه های اصلی و فرعی موثرترین صفات در این تغییرات بودند. تجزیه خوشه ای، گونه S. isophylla رادریک گروه مجزا قرار داد. اکسشن های mu1Kh و mu2Kh گونه S. mutica در یک گروه و اکسشن های mu2Gl، mu3Gl و mu1Mz این گونه در گروه دیگر قرار گرفتند. باتوجه به نتایج این مطالعه، اکسشن mu1Kh مرزه S.mutica قابل کشت و بهره برداری در شرایط دیم منطقه دماوند می باشد.

جنس بروموس از مهمترین گیاهان مرتعی می باشد که در سطح وسیعی از عرصه های طبیعی کشور پراکنش دارد. روابط بین گونه ای 45 جمعیت دیپلوئید از 9 گونه متعلق به دو بخش Genea و Bromus به همراه 55 جمعیت از گونه چچم یکساله بر اساس خصوصیات کاریوتیپی بررسی شد. در هر جمعیت 55 سلول متافازی از مریستم انتهایی ریشه بذرهای جوانه زده تهیه شد. طول کل کروموزوم، طول بازوی بلند و کوتاه اندازه گیری شد. شاخص سانترومری و نسبت بازوها، محتوای نسبی کروماتین، شاخص نامتقارن بودن درون و بین کروموزومی و درصد شکل کلی کروموزوم محاسبه شد. تقارن کاریوتیپی تعیین و نوع کروموزوم ها مشخص شد. تجزیه واریانس اختلاف معنی داری را در سطح یک درصد در خصوصیات کاریوتیپی در بین گونه ها و جمعیت های مورد مطالعه نشان داد. جمعیت ها کاریوتیپ متقارنی داشتند و بر اساس جدول دوطرفه استبینز در کلاس 1A و 2A قرار گرفتند و دارای کروموزوم های متاسنتریک و تعداد کمی کروموزوم ساب متاسنتریک بودند. گونه های دو بخش بر اساس تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای تفکیک شدند. تکامل کاریوتیپی گونه های بخش Bromus بیشتر از طریق مقدار کروماتین و بخش Genea بیشتر از طریق افزایش عدم تقارن درون و بین کروموزومی بود. در بخش Bromus دو گونه Bromus briziformis و B. squarrosus بیشترین و دو گونه B. scoparius و B. danthoniae کمترین تکامل کاریوتیپی را داشتند. از طرف دیگر دو گونه B. rechingeri و B. japonicus در بین این دو گروه قرار گرفتند. برای بخش Genea نیز گونه B. tectorum تکامل کاریوتیپی بیشتری نسبت به دو گونه B. sterilis و B. sericeus نشان داد.

گل انگشتانه از منابع مهم ترکیبات دارویی گلیکوزیدهای قلبی مانند دیگوکسین، دیژیتوکسین و لاناتوزیدها می باشند که در نارسایهایی احتقانی قلب کاربرد درمانی دارند. جنس Digitalis دارای چندین گونه با ارزش است و تنها گونه بومی ایران گونه نروسا (Digitalis nervosa) می باشد که تعدادی گلیکوزید قلبی در آن شناسایی شده است. نظر به اهمیت مطالعه و بررسی گیاهان بومی به منظور استفاده در صنایع دارویی، این پژوهش بر روی گونه نروسا انجام شد. یکی از ژن های کلیدی مهم در مسیر بیوسنتز کاردنولیدها در گیاه گل انگشتانه ژن 3b-HSD می باشد که کد کننده آنزیم 3b-HSD است که در مراحل اولیه بیوسنتز کاردنولیدها نقش کلیدی دارد. هدف این تحقیق توالی یابی، بررسی های فیلوژنتیکی و بیان ژن 3b-HSD در بافت های مختلف و تحت تیمار با الیسیتورهای سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بود. نتایج به ‎‎ دست آمده آشکار کرد که توالی کدکننده این آنزیم با گونه Digitalis lanata قرابت بسیار نزدیکی دارد. در بررسی بیان ژن 3b-HSD در سطح رونوشت نیز مشخص شد که در بافت برگ دارای میزان بیان چشمگیری است و تحت تیمارهای متیل جاسمونات و سالیسیلیک اسید میزان بیان این ژن افزایش می‎‎ یابد. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در راستای افزایش کاردنولیدها از طریق مهندسی متابولیک و دست ورزی ژنتیکی مفید واقع شود.

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 16 جمعیت از گونه Aegilops crassa با استفاده از 10 آغازگر ISSR، در مجموع 105 آلل تکثیر شدند که از این تعداد، 86 آلل (81.90 درصد) به عنوان آلل چندشکل تشخیص داده شدند. تعداد آلل های تکثیر شده از 6 تا 15 با میانگین 11 آلل متغیر بود. محتوای اطلاعات چندشکلی از 0.17 در آغازگر UBC842 تا 0.34 برای آغازگر ISSR12 متفاوت بود. همچنین شاخص نشانگر از 0.98 برای آغازگر UBC842 تا 2.7 برای آغازگر ISSR08 متفاوت بود. میانگین شباهت ژنتیکی محاسبه شده برای اطلاعات نشانگرهای بین ریزماهواره ای برابر 0.89 بود و از 0.76 (بین دو ژنوتیپ از کرمانشاه و تبریز) تا 0.96 (بین دو ژنوتیپ از ایلام و کرمانشاه) متفاوت بود. تجزیه خوشه ای بر اساس داده های مولکولی، ژنوتیپ ها را در سه گروه جداگانه قرار داد که به وسیله تجزیه واریانس مولکولی تایید شد. البته روش های گروه بندی خوشه ای و تجزیه به مختصات اصلی نتوانست جمعیت ها را به طور کامل از هم تفکیک کند و عدم ارتباط بین تنوع مولکولی و تنوع جغرافیایی را نشان داد که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالای این جمعیت ها می باشد. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که سطح بیشتری از تنوع به درون جمعیت ها (53 درصد) تعلق داشت، درحالی که (47 درصد) تنوع در بین جمعیت ها مشاهده شد.

به منظور بررسی تاثیر مبدا بذر و پایه مادری بر روی میزان جوانه زنی و برخی خصوصیات مورفولوژیکی نونهال های کیکم (Acer monspessulanum)، بذر آن از 20 پایه مادری در دو جمعیت (با ارتفاع از سطح دریای 2400 و 2700 متر) واقع در جنگل چنارناز در جنوب استان یزد جمع آوری شد و بعد در گلخانه تحقیقاتی واقع در دانشگاه یزد در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار کاشته شد. نتایج تجزیه وتحلیل واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که تاثیر ارتفاع از سطح دریای مبدا بذر بر روی صفات قطر یقه، طول ریشه و وزن تر ریشه نونهال ها معنی دار بود، به طوری که در بین این مشخصه ها، قطر یقه و طول ریشه نونهال های حاصل از رویشگاه با ارتفاع 2700 متر از سطح دریا، از وضعیت مطلوب تری نسبت به سایر نهال ها برخوردار بودند. هر چند تا حدودی رویشگاه با ارتفاع 2700 متر با توجه به خصوصیات مورد بررسی نونهال های پایه های مادری آنها به منظور جمع آوری بذر و تولید نهال و جنگل کاری و متعاقب آن احیای عرصه های تخریب یافته، مناسب تشخیص داده شد اما درصد کمتری از پایه های مادری رویشگاه با ارتفاع 2400 متر نیز می توانند به منظور حفظ تنوع مورد توجه قرار گیرند. از این رو در هر جمعیت، پایه های برتر از لحاظ مقدار عددی صفات، مشخص شد که پیشنهاد می شود توجه ویژه ای به این پایه ها به منظور جمع آوری بذر، معطوف شود.

مریم نخودی گیاهی است از خانواده نعناعیان و کاربرد وسیعی در صنعت داروسازی دارد. تنوع ژنتیکی 17 اکوتیپ مریم نخودی جمع آوری شده از سراسر استان کرمانشاه با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR مورد بررسی قرار گرفت. از 15 آغازگر ISSR استفاده شد که از میان آنها 12 عدد دارای نوارهای قابل امتیاز دهی بودند. آغازگرهای ISSR در مجموع توانستند 82 نوار تولید کنند، که 80 باند چند شکل مشاهده شد. میانگین تعداد نوار تولید شده توسط هر آغازگر برای 17 اکوتیپ برابر 6.83 بود. آغازگر IS6 بیشترین تعداد نوار (12 نوار) و آغازگر IS3 کمترین تعداد نوار (4 نوار) را نشان دادند. نشانگر ISSR در بین اکوتیپ ها چندشکلی مطلوبی نشان داد و تمام آغازگرها برای بررسی های گونه مریم نخودی مناسب بودند. نتایج نشان داد که اکوتیپ 1G (صحنه) بیشترین فاصله ژنتیکی را با اکوتیپ های 12G (صحنه)، 7G (گیلان غرب)، 13G (ثلاث) و 8G (دالاهو) داشت. گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای نشان داد که اکوتیپ ها در چهار گروه قرار گرفته و تنوع ژنتیکی با تنوع جغرافیایی تطابق نداشت. همچنین نتایج حاصل از گروه بندی با استفاده از تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA) و تجزیه به مختصات اصلی (PCo) تایید شد.

خارشتر (Alhagi camelorum F.) گیاهی است از خانواده بقولات که سازگاری خوبی با شرایط آب و هوایی مناطق خشک دارد. به دلیل پروتئین قابل هضم بالا، همچنین امکان بهره برداری ترنجبین از ساقه های آن و سازگاری با شرایط سخت زیست محیطی به عنوان یکی از گونه های مهم مرتعی و دارویی محسوب می شود. تکثیر این گونه در طبیعت توسط بذر و ریزوم انجام می شود، ولی بذر آن برای جوانه زنی دارای مشکل است. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر غلظت های مختلف ساکارز در ریزازدیادی گیاه خارشتر از طریق کشت تخمدان و جنین بذری برای بهبود تکثیر آن می باشد. برای این هدف، با جداسازی جنین از تخمدان و همچنین حذف پوسته بذر (جنین بذری)، ریزنمونه ها در محیط کشت MS حاوی غلظت های 0، 15، 30، 45 و 60 گرم در لیتر ساکارز برای بررسی جوانه زنی و تکثیر کشت شدند. درصد جوانه زنی و سایر صفات رشد گیاهچه طی چهار هفته بررسی شد. نتایج نشان داد که بین دو ریزنمونه در میزان درصد جوانه زنی و طول گیاهچه اختلاف معنی دار وجود داشت و درصد جوانه زنی جنین بذری در مقایسه با تخمدان به طور معنی داری (P<0.01) بیشتر بود. بیشترین درصد جوانه زنی جنین بذری (93.3 درصد) در تیمار 15 گرم در لیتر ساکارز به دست آمد که با مقایسه با سایر غلظت های ساکارز اختلاف معنی دار و مثبت داشت. با افزایش غلظت ساکارز تا 15 گرم بر لیتر سایر صفات رشد جنین مانند طول ریشه چه، طول ساقه چه و همچنین شاخص بنیه افزایش یافت. البته غلظت های بیشتر از 15 گرم در لیتر ساکارز در تمامی صفات اندازه گیری شده جنین اثر منفی داشت.

آویشن باغی (Thymus vulgaris) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که بیش از 20 نوع ترکیب شیمیایی مهم شناخته شده دارد. ژن 1-دی اکسی دی زایلوز 5-فسفات ردوکتوایزومراز (DXR) به عنوان نقطه کنترلی مهم در مسیر MEP عمل می کند، زیرا اولین مرحله اصلی و متمایزکننده مسیر MEP می باشد. گاماترپینن جزء کلیدی اسانس در آویشن باغی می باشد، که حدود 30% از اسانس را تشکیل می دهد و به وسیله گاماترپینن سنتاز تولید می شود. سیتوکروم های مختلف از P450s شامل CYP71D178 و CYP71D180 است که با واسطه گاماترپینن در بیوسنتز تیمول و کارواکرول دخیل هستند. این پژوهش، با هدف بررسی الگوی بیان ژن های دخیل در بیوسنتز تیمول و کارواکرول شامل DXR، گاماترپینن سنتاز، CYP71D178 و CYP71D180 در بافت های گل و برگ آویشن باغی انجام شد. در این مطالعه الگوی بیان این ژن هادر بافت های گل و برگ با استفاده از تکنیک RT-PCR نیمه کمیبررسی شد. میزان بیان ژن در بافت گل نسبت به برگ برای ژن های DXR، گاماترپینن سنتاز، CYP71D178 و CYP71D180 به ترتیب 1.7، 2.7، 1.9 و 2 برابر بیشتر بود و شدت بیان ژن های مختلف نیز با هم متفاوت بود. میزان بیان این ژن ها در کرک های غده ای بالا بود. بنابراین بیان بالا در بافت گل احتمالا به دلیل تراکم بالای کرک های غده ای می باشد. با توجه به این نتایج میزان اسانس بیشتر در گل نسبت به برگ می تواند ناشی از بیان بیشتر ژن های بررسی شده در گل نسبت به برگ باشد.

به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی برگ و میوه جمعیت های مختلف گلابی وحشی (Pyrus glabra)، نمونه های برگ و میوه تعداد 48 پایه از چهار جمعیت از این گونه در ارتفاع 2150 متر از سطح دریا (تنگ سرخ)، 2250 متر (وزگ)، 2450 متر (گرگو) و 2550 متر (ماه پرویز) واقع در حوزه شهرستان بویراحمد نمونه برداری شد. سپس 16 صفت کمی و کیفی مربوط به خصوصیات مورفولوژیک برگ و میوه اندازه گیری شد. از بین پارامترهای مورد مطالعه، صفات طول پهنک، طول دمبرگ، عرض پهنک در 0.1 و 0.9 طول برگ، حداکثر عرض پهنک، طول نسبی دمبرگ، شکل برگ، سطح برگ و قطر بزرگ و کوچک میوه در بین جمعیت های مختلف تفاوت معنی داری را با یکدیگر نشان دادند. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که صفاتی مانند حداکثر عرض پهنک، طول پهنک برگ، وزن خشک برگ، زاویه نوک برگ و سطح ویژه برگ بیشترین نقش را در گروه بندی ایفا کردند. همچنین صفات زاویه نوک برگ، وزن خشک برگ و سطح برگ دارای بیشترین ضریب تغییرات بودند. نتایج تجزیه وتحلیل تشخیصی نشان داد که صفات شکل برگ و قطر بزرگ میوه صفات تاثیرگذار در جداسازی جمعیت ها بودند. به طور کلی از صفات شکل قاعده برگ و قطر بزرگ میوه که در برابر تغییرات محیطی تغییرپذیری کمتری دارند می توان به عنوان صفات مناسبی برای شناسایی و تفکیک ژنوتیپ های گونه گلابی وحشی استفاده کرد.