حیات
سال:1386 | دوره:13 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: تجزیه و تحلیل سوالات فرآیندی است که کیفیت و کمیت سوالات و کل آزمون با آن ارزیابی می شود. این مطالعه با هدف تعیین میزان تاثیر تجزیه و تحلیل سوالات آزمون های پایان ترم بر کیفیت طراحی سوال توسط اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفته است.روش بررسی: بررسی حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است. در این مطالعه سوالات آزمون یکی از دروس تدریس شده توسط هر یک از اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران در نیمسال دوم 84-83 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج همراه توصیه های آموزشی به صورت یک جزوه به هر یک از آنان ارایه شد. سپس در نیمسال اول 85-84، سوالات طرح شده توسط همان اعضای هیات علمی تجزیه و تحلیل و با نتایج نیمسال 84-83 مقایسه گردید. از تعداد 33 نفر عضو هیات علمی 27 نفر قبل از مداخله و 21 نفر بعد از مداخله در تحقیق شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها چک لیست پنج قسمتی شامل فرم ظاهری متن سوالات و گزینه ها، فرم ظاهری کل آزمون، روایی محتوا، سطح سوال در حیطه شناختی و نکات اجرایی آزمون بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t، پیرسون، اسپیرمن و آزمون دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: قبل از مداخله 1056 سوال و بعد از مداخله 803 سوال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج مقایسه شد. بین شکل متن سوالات و گزینه ها (P<0.001)، سطح سوالات در حیطه شناختی (P<0.05)، و تحلیل گزینه های انحرافی (P<0.001) قبل و بعد از مداخله اختلاف معنادار آماری وجود داشت. اما بین ضریب دشواری و ضریب تمیز سوالات، شکل آزمون، روایی محتوا و نکات اجرایی آزمون ها قبل و بعد از مداخله اختلاف معناداری وجود نداشت. همچنین آزمون آماری پیرسون ارتباط آماری معناداری بین متغیرهای سن (r=-0.535 P<0.004) و سابقه کار (r=-0.546 P<0.003) با ضریب دشواری نشان داد.نتیجه گیری: مقایسه وضعیت کمی و کیفی سوالات طراحی شده پایان ترم توسط اعضای هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی در دو نیم سال مقطع کارشناسی نشان داد که ارایه نتایج تجزیه و تحلیل سوالات به همراه جزوه های آموزشی به اعضای هیات علمی در ارتقای طراحی سوالات از جنبه های شکل متن سوالات و گزینه ها، سطح سوالات در حیطه شناختی و گزینه های انحرافی نقش مثبت داشته است.

زمینه و هدف: دیابت شایع ترین بیماری ناشی از اختلال متابولیسم، با عوارض دراز مدت است. خودمراقبتی یکی از ارکان کنترل بیماری می باشد. بیماران دیابتی اگر منافع برنامه های خودمراقبتی را درک نمایند تبعا موانع رفتارهای خودمراقبتی ضعیف جلوه می نماید (منافع خالص) و احتمال انجام برنامه های خودمراقبتی بیشتر می شود. این پژوهش با هدف تعیین وضعیت منافع و موانع درک شده و ارتباط آن ها با رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت یزد انجام شده است.روش بررسی: این مطالعه مقطعی، بر روی 120 بیمار دیابتی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت یزد، انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه دو قسمتی بوده، بخش اول مربوط به مشخصات فردی و بخش دوم جهت ارزیابی سازه های منافع درک شده، موانع درک شده و رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی بوده که به صورت مصاحبه ای تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت.یافته ها: آزمودنی ها به طور متوسط 88% نمره قابل اکتساب منافع درک شده را به دست آوردند، ضمن آن که آن ها 75/25% موانع پیش بینی شده در راه انجام رفتارهای خودمراقبتی را درک کرده بودند. 79/62% بیماران رفتارهای خودمراقبتی را انجام می دادند. با افزایش طول دوره دیابت کاهش معنادار در منافع درک شده مشاهده گردید. منافع درک شده همچنین با رفتارهای خودمراقبتی همبستگی مستقیم و معنادار داشت (01/0=p). بین موانع درک شده و رفتارهای خودمراقبتی نیز همبستگی معنادار و معکوس مشاهده شد (01/0=p)، منافع خالص با رفتارهای خودمراقبتی با 01/0=p همبستگی مستقیم داشت. همچنین منافع درک شده و موانع درک شده با یکدیگر با 01/0=p همبستگی معنادار معکوس داشتند. متغیرهای منافع و موانع درک شده 2/28% از تغییرات رفتارهای خودمراقبتی را پیشگویی نمودند که موانع درک شده قدرت پیشگویی کننده قوی تری داشت.نتیجه گیری: بیماران دیابتی هر چه بیشتر منافع خود مراقبتی را درک کرده باشند، بیشتر از خودمراقبت می نمایند و این ادراک در صورتی تقویت و منجر به عمل می شود که موانع انجام مراقبت دیابت تا حد امکان به حداقل برسد. لذا جهت ارتقای کیقیت زندگی این بیماران، باید در برنامه ریزی های آموزشی به این عوامل مهم توجه شود.

زمینه و هدف: آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که مشکل عمده بهداشتی در اغلب نقاط دنیا می باشد. کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به آسم به علت درمان طولانی و حملات بیماری تحت تاثیر قرار می گیرد. هدف از این مطالعه تعیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم است.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی است. نمونه ها (386 نفر) از بین بیماران مبتلا به آسم مراجعه کننده به درمانگاه ریه بیمارستان امام خمینی تهران به طور تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای شامل 2 بخش بود. بخش اول مربوط به مشخصات فردی و بخش دوم در مورد کیفیت زندگی بیماران بود. جهت تعیین اعتبار پرسشنامه از اعتبار محتوا و برای تعیین اعتماد آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت.یافته ها: اکثریت واحدهای مورد مطالعه زن، متاهل، بی سواد و در دامنه سنی 50-41 سال بودند. به لحاظ ابعاد مختلف کیفیت زندگی بیشترین واحدهای مورد بررسی در ابعاد جسمانی، روانی و خواب و استراحت دارای کیفیت نامطلوب و در بعد اجتماعی-شغلی نسبتا مطلوب برخوردار بودند. کیفیت زندگی کلی 1/45% بیماران نسبتا مطلوب و 3/45% نامطلوب بود. بین جنس، سن، تحصیلات و درآمد با کیفیت زندگی نیز ارتباط آماری معنادار مشاهده گردید (05/p<0).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که کیفیت زندگی کلی واحدهای مورد مطالعه نامطلوب و نسبتا مطلوب بوده است لذا باید برای درمان و مراقبت از آن ها برنامه ریزی دقیق تری به عمل آید.

زمینه و هدف: زنان با حاملگی پرخطر با تغییراتی در زندگی شخصی، خانوادگی و اجتماعی روبرو می شوند که این تغییرات می تواند بر کیفیت زندگی و افسردگی آنان تاثیر داشته باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر نوع حاملگی (پرخطر و طبیعی) بر کیفیت زندگی و افسردگی در زنان باردار انجام گرفته است.روش بررسی: این بررسی، یک مطالعه تحلیلی از نوع مورد شاهدی است که بر روی 100 نفر (50 نفر گروه مورد، 50 نفر گروه شاهد) از زنان بارداری که جهت انجام مراقبت های دوران بارداری به مراکز بهداشتی - درمانی دانشگاه علوم پزشکی کاشان مراجعه کرده بودند، انجام گرفته است. نمونه ها به صورت تصادفی انتخاب شدند، سپس با توجه به تعریف حاملگی پرخطر و حاملگی طبیعی، در یکی از دو گروه حاملگی طبیعی (گروه شاهد) و حاملگی پرخطر (گروه مورد) قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سه قسمتی شامل مشخصات فردی، پرسشنامه فرم کوتاه (sf-36) و پرسشنامه سنجش افسردگی بک بود.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد که میانگین امتیاز کسب شده کیفیت زندگی در مادران باردار با حاملگی پرخطر (53.20±16.83) پایین تر از مادران باردار با حاملگی طبیعی(62.82±12.48) بوده است و بین میانگین نمرات افسردگی در حاملگی طبیعی (9.8±5.44) با حاملگی پرخطر (15.34±9.15) اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین کیفیت زندگی و افسردگی در هر دو گروه مادران با حاملگی پرخطر و حاملگی طبیعی (7/0-=r) ارتباط معناداری را نشان داده است (001/p<0).نتیجه گیری: کیفیت زندگی در زنان باردار با حاملگی پرخطر در مقایسه با زنان باردار با حاملگی طبیعی پایین تر است. همچنین میزان افسردگی در این زنان بیشتر از زنان باردار با حاملگی طبیعی است.

زمینه و هدف: امروزه به دلیل شهرنشینی، تغییر الگوی مصرف غذا و کاهش فعالیت های بدنی، زمینه برای بروز انواع بیماری های مزمن فراهم آمده است. شیوه صحیح زندگی می تواند خطر بروز بیماری های مزمن را کم کند. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوه زندگی پرستاران که نقش مهمی را در آموزش شیوه صحیح زندگی به گروه های مختلف مردم ایفا می کنند، صورت پذیرفته است.روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی است. جامعه مورد مطالعه را پرستاران شاغل در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل می دهند. حجم نمونه 300 نفر و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. اطلاعات جمع آوری شده با بهره گیری از آزمون های آماری t، ANOVA، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن و نرم افزار آماری SPSS ویرایش 5/11 تجزیه و تحلیل گردید و 05/p<0 از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که 54% آزمودنی ها وضعیت تغذیه متوسط، 3/60% فعالیت فیزیکی در حد متوسط، 38% وضعیت بهداشت روان متوسط و 24% وضعیت بهداشت روان مطلوب داشته اند. 6/44% افراد در بهداشت فردی و 62% در پیشگیری از بیماری ها نمره نامطلوب گرفته اند. 3/96% از آزمودنی ها سیگار نمی کشیده اند و 7/95% از آن ها هرگز الکل مصرف نمی کردند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، به نظر می رسد پرستاران، با وجود داشتن دانش و آگاهی در زمینه انواع بیماری ها و نقش مهمی که در قبال آموزش رفتارهای صحیح به بیماران دارند، خود از شیوه زندگی مطلوبی بر خوردار نیستند.

زمینه و هدف: شناسایی عوامل خطرساز برای زایمان زودرس و وزن کم موقع تولد که زمینه ساز بیماری ها و عوارض نوزادی است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وزن زیاد موقع تولد در نوزادان و یا حاملگی های طولانی مدت در جوامعی که مصرف بالای ماهی با اسید چرب امگا-3 دارند، موید اثر این اسید چرب بر افزایش رشد و وزن جنین داخل رحم و در نتیجه کاهش میزان زایمان زودرس و کم وزنی نوزادان هنگام تولد می باشد.روش بررسی: در این مطالعه کوهورت از میان زنان باردار مراجعه کننده به درمانگاه های استان گیلان، تعداد 1200 نفر که دارای ویژگی های ورود به مطالعه بودند، از طریق نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب و از هفته 16 بارداری به طور آزادانه وارد مطالعه شدند. اطلاعات مربوط به مصرف ماهی هر ماه و اطلاعات مربوط به سن حاملگی و وزن موقع تولد نوزاد، بعد از زایمان توسط پرسشنامه معتبر و برگه ثبت اطلاعات جمع آوری و با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در بین مادرانی که در دوران حاملگی بیش از 3 بار، 3-1 بار و کمتر از 1 بار در ماه مصرف ماهی داشتند، به ترتیب 5/94%، 91% و 5/91% آنان 37 هفته کامل بارداری را پشت سرگذاشتند. در میان نوزادان این مادران، وزن هنگام تولد بیش از 3000 گرم به ترتیب 7/75%، 7/74% و 2/71% بود. ارتباط آماری معنادار بین مصرف ماهی بیش از 3 بار در دوران بارداری با کاهش زایمان زودرس (001/p<0) و افزایش وزن هنگام تولد نوزادان (05/p<0) مشاهده گردید.نتیجه گیری: مصرف ماهی یک عامل موثر جهت کاهش احتمال زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد محسوب می شود. لذا تدوین و ارایه برنامه های آموزشی تغذیه برای زنان باردار ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: بخش های همودیالیز از مراکزی است که به علت وجود وسایل و تجهیزات پزشکی، ماشین های همودیالیز و انجام فرآیند همودیالیز متاسفانه محیط مناسبی برای شیوع عفونت های بیمارستانی می باشد. به همین دلیل مطالعه حاضر جهت بررسی نحوه به کارگیری روش های کنترل عفونت توسط کارکنان مراکز همودیالیز انجام گرفته است.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی است. در این تحقیق کلیه مراکز همودیالیز بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران که 4 مرکز می باشد، بررسی گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل یک پرسشنامه سه قسمتی و همچنین 5 برگه مشاهده مربوط به مشخصات محیط فیزیکی، نحوه ضد عفونی کردن محیط، ماشین های همودیالیز و وسایل مشترک مصرفی و نحوه به کار بستن روش های محافظتی توسط کارکنان بود. اطلاعات جمع آوری شده توسط نرم افزار کامپیوتری SPSS و آمار توصیفی جهت دستیابی به اهداف پژوهش استفاده گردید.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که به لحاظ مشخصات محیط فیزیکی، یکی از مراکز در سطح نسبتا مطلوب و سایر مراکز در سطح نامطلوب بوده اند. نحوه به کارگیری روش های ضدعفونی و پاک سازی در مورد محیط فیزیکی در 50% مراکز در سطح مطلوب و در 50% نسبتا مطلوب، در مورد سطوح و لوله های ماشین های همودیالیز کلیه مراکز در سطح مطلوب، در مورد وسایل مشترک مصرفی در بخش های همودیالیز کلیه مراکز در سطح نسبتا مطلوب و در مورد به کار بستن روش های محافظتی توسط کارکنان، 25% مراکز در سطح نسبتا مطلوب و 75% دیگر در سطح نامطلوب بوده اند.نتیجه گیری: به طور کلی یافته های پژوهش نشان می دهد که نحوه به کارگیری روش های کنترل عفونت توسط کارکنان مراکز همودیالیز چندان مطلوب نیست.

زمینه و هدف: شرایط کاری در بعضی از حرفه ها به ویژه ارایه دهندگان مراقبت های بهداشتی به گونه ای است که روزانه در محل کار با عوامل استرس زای زیادی مواجه می شوند. این استرس می تواند تاثیرات ناگواری بر وضعیت سلامت روانی آن ها داشته باشد. با توجه به مشکلات حرفه ای خاص رشته مامایی این مطالعه با هدف تعیین وضعیت سلامت روانی ماماهای شاغل در بیمارستان های دولتی شهر تهران و عوامل موثر بر آن انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی انجام شد. جهت انجام پژوهش کلیه ماماهای واجد شرایط شاغل در بیمارستان های دولتی شهر تهران (370 نفر) که مایل به شرکت در پژوهش بودند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد GHQ-12 بود. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون آماری x2 و نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که 1/35% واحدهای مورد پژوهش از سلامت روانی مطلوب برخوردار نیستند. وضعیت سلامت روانی ماماها با سطح تحصیلات (P<0.001)، وضعیت اقتصادی (P<0.04)، وضعیت تاهل (P<0.001) و نوبت کاری (P<0.02) آنان ارتباط معنادار داشت.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه مبنی بر بالا بودن میزان اختلالات روانی در جامعه مورد پژوهش انجام مطالعات تکمیلی به منظور شناسایی عوامل شغلی مرتبط با این پدیده و اقدام در جهت رفع آن ها، ضروری به نظر می رسد.