بیمارستان
سال:1390 | دوره:10 | شماره:2 (مسلسل 37) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: برنامه ریزی برای تأمین نیازهای سلامت جمعیت رو به تزاید سالمندان، ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی الگوی مصرف خدمات بستری سالمندان در بیمارستانهای آموزشی دا نشگاه علوم پزشکی کاشان انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، 2067 نمونه از بین بیماران 60 ساله و بالاتر که طی دوره یکساله منتهی به مهرماه 1389 در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کاشان بستری شده بودند، به روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب شدند. داده های مربوط به مصرف خدمات بستری نمونه ها از پرونده های آنان گردآوری گردید و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت.نتایج: میانگین مدت اقامت سالمندان مورد مطالعه 4.67 روز بود. بیشترین سهم از مجمو ع روز – بستری های سالمندان، از نظر سن به گروه سنی  79-75سال، از نظر بخش، به بخش داخلی و از نظر بیماری، به بیماریهای دستگاه گردش خون تعلق داشت. مدت اقامت سالمندان در بیمارستان با نوع بخش، نوع بیماری، و تعداد بیماریهای همزمان آنان رابطه معنی داری نشان داد. سالمندان متوفی نسبت به سایر سالمندان بستری بطور معنی داری مدت بیشتری را در بیمارستان اقامت داشتند.نتیجه گیری: توجه خاص به بخشها و بیماریهایی که بیشترین بار بستری سالمندان به آنها مربوط می شود، ضروری است. در این راستا لازم است ضمن تأکید بر برنامه های پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی، پروتکل های درمانی بسمت ارائه مراقبت در منزل و یا مراکز ارائه خدمات طولانی مدت سوق یابند.

زمینه و هدف: در روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت ابتدا فعالیت ها شناسایی شده سپس هزینه های مستقیم و غیر مستقیم مرتبط با هر فعالیت بر مبنای تسهیم محاسبه می گردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین بهای تمام شده خدمات بخش رادیولوژی بر اساس روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بیمارستان آموزشی درمانی گلستان اهواز تدوین شده است.مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مطالعات کاربردی و مقطعی است در این مطالعه، قیمت تمام شده 35 خدمت رایج رادیوگرافی (مندرج در فهرست تعرفه های مصوب دولتی) با استفاده از روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت (ABC) برای بخش رادیولوژی بیمارستان گلستان اهواز در (1388) محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها، لیست ها و فرم های مربوط به فهرست هزینه های مستقیم و غیر مستقیم خدمات رادیولوژی و سایر مراکز فعالیت مرتبط بود. در این مطالعه برای برآورد سهم هزینه های سایر بخش ها در خدمات بخش رادیولوژی، ابتدا مبنا های تسهیبم تعیین سپس با استفاده از روش تسهیم مستقیم، هزینه ها برآورد شدند.نتایج: یافته های این مطالعه نشان داد، فقط قیمت تمام شده سه خدمت رادیوگرافی شامل: لمبوساکرال دو جهت با (6348 ریال)، دور سولومار روبرو و نیم رخ با (3995 ریال) و مهره ها و کمر ایستاده با (12001 ریال) اختلاف، کمتر از نرخ تعرفه های مصوب سال مطالعه، برآورد شد اما بهای تمام شده 32 خدمت دیگر رادیوگرافی با اختلاف مشخصی بیش از نرخ تعرفه های مصوب سالهای 87 و 88 بودند. به طور کلی مجموع هزینه های منتسب به خدمات بخش رادیولوژی 5795152383 ریال برآورد شد که بیشترین سهم ( 43.3درصد هزینه ها) مربوط به هزینه های نیروی انسانی بود.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بین قیمت واقعی خدمات رادیولوژی مورد مطالعه و تعرفه های مصوب تفاوت وجود دارد. این تفاوت خود را به شکل زیان مالی برای بیمارستان نشان می دهد، لذا برای بهبود نظام مالی بیمارستان و کاهش هزینه های آن لازم است از روش های دقیق محاسبه هزینه ها مانند هزینه یابی مبتنی بر فعالیت برای قیمت گذاری خدمات استفاده شود.

زمینه و هدف: مهارت های هوش هیجانی عامل اصلی در اثربخشی رهبری و موفقیت شغلی مدیران به شمار می آید. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان هوش هیجانی مدیران و ارتباط آن با عملکرد آنان در بیمارستانهای منتخب خصوصی و دولتی شهر تهران انجام گردید.مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی با نتایج کاربردی است که به روش مقطعی (cross-sectional) انجام شده است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه مدیران ارشد و میانی بیمارستانهای دولتی و خصوصی تحت پوشش دانشگاههای علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی است. تعداد 120 نفر از مدیران ارشد و میانی بیمارستانها بعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. این حجم برای اطمینان 95% و دقت 4 با استفاده از فرمول محاسبه گردید.برای ارزیابی عملکرد هر مدیر از دیدگاه 3 نفر از کارکنان بیمارستانهای مورد مطالعه استفاده شد که برای جمع آوری و نظرات دیدگاههای کارکنان لازم بود نظرات 360 نفرازکارکنان از طریق پرسشنامه جمع آوری شود بدین ترتیب تعداد 480 پرسشنامه تنظیم گردید. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز در پژوهش، یک پرسشنامه استاندارد (پرسشنامه شرینک) و یک پرسشنامه محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفت ضریب همبستگی پرسشنامه محقق ساخته 0.88 درصد بدست آمد که نشاندهنده پایایی مناسب پرسشنامه می باشد. آزمون هایی که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت عبارتند از آزمونKolmogrov Smirnov ، Manwitny, Kruskal-Wallis.یافته ها: بین هوش هیجانی مدیران و عملکرد آنها ارتباط وجود دارد ولی هیچ یک از حیطه های هوش هیجانی از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. در بین حیطه های مختلف هوش هیجانی مهارتهای اجتماعی دارای بالاترین میزان (60%) و خودانگیزشی دارای پایین ترین میزان (50%)است و میزان هوش هیجانی کل مدیران نیز 56% می باشد.نتیجه گیری: در مجموع نتایج این مطالعه معنی دار بودن رابطه هوش هیجانی و عملکرد مدیران از دیدگاه کارکنان را تایید نمی نماید.

زمینه و هدف: استانداردها نقش با ارزشی در نشان دادن حداقل مطلوب و عملکرد مورد انتظار، هدف گذاری، تعیین دقیق وضعیت فعلی بیمارستان و در نهایت ارزشیابی و نظارت و هدایت فعالیتهای سازمان دارند و از با ارزش ترین عناصر در سازمان به حساب می روند، از این رو ارزشیابی رعایت استاندارد از جمله عواملی است که به بهبود استانداردسازی هرچه بیشتر بیمارستان ها کمک فراوانی می کند. از آنجایی که عملکرد پرسنل نقش بسزایی در ارائه خدمات با کیفیت به بیماران دارد، هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت استانداردهای بخش اعمال جراحی و تاثیر آنها بر عملکرد پرسنل پرستاری در سال 1389 بوده است مواد و روشها: این پژوهش مقطعی تحلیلی بوده است. جامعه مورد پژوهش، بخشهای عمل جراحی و پرسنل پرستاری آنان در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در سال 1389بوده است. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای برابر با 120 نفر در 10 بیمارستان تعیین گردید که شامل 51 نفر زن و 56 مرد که از این تعداد 69 نفر کاردان و 38 نفر کارشناس می باشند چک لیست از طریق مطالعات علمی و منابع مختلف در راستای جمع آوری استانداردهای مربوط به بخش اعمال جراحی و ارزیابی عملکرد پرسنل تهیه گردید و سپس روایی آن مورد تأیید قرار گرفت. اعتبار چک لیست، 101 سوالی بررسی استانداردها در بخش اعمال جراحی برابر با 85% و اعتبار چک لیست 24 سوالی ارزیابی عملکرد 73.1% به دست آمده که حاکی از اعتبار ابزار اندازه گیری می باشد. اطلاعات به دست آمده پس از استخراج با استفاده از شاخص های مرکزی و پراکندگی و آزمون های کای دو، آنالیز واریانس یک طرفه و t مستقل توسط نرم افزار SPSSنسخه 16 بررسی شد.نتایج: از مجموع 404 امتیاز، بیمارستان 1 با 354 امتیاز یبشترین امتیاز رعایت استاندارد ها و بیمارستان 3 با 274 امتیاز کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند. از مجموع 96 امتیاز چک لیست ارزیابی عملکرد، بیمارستان 10 با 86.4 امتیاز بهترین عملکرد پرسنل و بیمارستان 6 با نمره بدترین عملکرد پرسنلی را دارا می باشد.نتیجه گیری: بررسی یافته های این پژوهش حاکی از این امر است که بین رعایت استاندارد های تجهیزاتی، ایمنی، بهداشتی بخش های عمل جراحی بیمارستان ها با عملکرد پرسنل پرستاری شاغل در آنها ارتباطی وجود نداشت ولی رعایت استانداردهای فضای فیزیکی در عملکرد پرسنل پرستاری موثربود. از سوی دیگر ارتباطی بین سن، تحصیلات، تاهل و سابقه کار پرسنل با عملکرد آنان موجود نمی باشد. اما جنسیت در عملکرد پرسنل موثر بود.

زمینه و هدف: بیماری دیابت عواقب جدی کلینیکی، اجتماعی و اقتصادی به دنبال دارد. شیوع روزافزون بیماری دیابت در سراسر جهان سبب بروز مشکلات فردی و اجتماعی بی شماری گردیده است. مطالعه حاضر، با هدف تعیین عوامل اجتماعی- اقتصادی موثر در دیابت نوع 2 و پیامدهای مرتبط با بیماری در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 انجام گرفت.مواد و روشها: این مطالعه، یک بررسی توصیفی- تحلیلی است که 450 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در آن شرکت نمودند. روش نمونه گیری به صورت مستمر بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه خود ساخته بود. در این ابزار 42 سوال در زمینه عوامل اقتصادی- اجتماعی بود. پایایی این ابزار نیز توسط ضریب آلفا کرونباخ اندازه گیری شد (0.89). در پایان تجزیه و تحلیل این پژوهش با استفاده نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و استنباطی انجام پذیرفت.نتایج: بیشتر افراد تحت بررسی دارای یک پیامد، دارای عارضه قلبی (%22.2)، دو پیامد، عوارض قلبی و چشمی (12.7%) و دارای سه پیامد، عوارض قلبی، چشمی و زخم پا (14%) بودند. اکثریت افراد تحت بررسی (50%)، یک پیامد دیابت را تجربه نموده اند، این در حالی است که 33.6 درصد افراد دو پیامد و 16.4 درصد افراد سه پیامد یا بیشتر داشته اند.نتیجه گیری: افراد با سطح اقتصادی- اجتماعی پایین چالش های محیطی بیشترو منابع روانی اجتماعی کمتری را مانند توانایی در سازگاری تجربه می نمایند. استراتژی های توانمندسازی باعث ایجاد تغییرات فاحش در افراد میشود تا انتظارات مثبت، امید، عزت نفس و اطمینان خود را افزایش دهند. اهداف فرآیند توانمندسازی بر افزایش بالقوه کنترل فرد و اعمال خود - تعیینی استوار است.

زمینه و هدف: جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی از سال 1382 در ایران مطرح و در هشت دوره ای که تاکنون برگزار گردیده، سازمانهای برتر ایرانی را معرفی کرده است. در این جایزه با تغییراتی که در بخش بندی متقاضیان اعمال گردید، بخش بهداشت و درمان در سال 86 از سایر بخش ها تفکیک شد. همچنین در سال 1389 ویرایش جدید این جایز معرفی شد لیکن الگویی اختصاصی سازی شده جهت بخش بهداشت و درمان بر اساس ویرایش جدید تهیه نگردیده است. هدف از این مقاله تشریح ضرورت بازآفرینی الگوی تعالی سازمانی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا متناسب با بخش بهداشت و درمان جهت استفاده در جایزه ملی بهره وری و تعالی سازمانی می باشد.مواد و روش ها: برای تعیین ضرورت بازآفرینی الگوی تعالی سازمانی در بخش بهداشت و درمان، دو سئوال مطرح گردید: "آیا سوابقی از اینکه سازمان های بخش بهداشت و درمان (علی الخصوص بیمارستانها) از مدل های تعالی سازمانی (علی الخصوص مدل (EFQM برای برنامه ریزی بهبود استفاده می کنند وجود دارد؟ (در واقع آیا بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM به عنوان یک نیاز در بخش بهداشت و درمان مطرح است؟) و در صورتیکه پاسخ به سئوال اول مثبت باشد، تا کنون چه اقداماتی جهت بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM برای بخش بهداشت و درمان صورت گرفته است؟ جهت پاسخ به سئوالات فوق، با استفاده از کلمات کلیدی متعدد، جستجوهای مختلفی در پایگاه های علمی انجام گرفت و منابع بدست آمده در این جستجوها برای بررسی در سه طبقه دسته بندی گردید.نتایج: یافته های حاصل از منابع مورد بررسی در سه طبقه "متناسب سازی و استفاده از مدلهای تعالی در بخش بهداشت و درمان"، "ارزیابی و مدیریت عملکرد در بخش بهداشت و درمان بر اساس مدلهای تعالی سازمانی" و "بررسی های آماری در اثربخشی بکارگیری مدلهای تعالی سازمانی و کیفیت در بخش بهداشت و درمان" ارائه گردیده است.نتیجه گیری: با بررسی یافته های تحقیق مشخص گردید که سوابقی متعددی از بکارگیری مدل های تعالی سازمانی (علی الخصوص مدلEFQM ) برای برنامه ریزی بهبود توسط سازمان های بخش بهداشت و درمان (علی الخصوص بیمارستانها) وجود دارد، لیکن تا کنون اقداماتی جهت بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM برای بخش بهداشت و درمان صورت گرفته نگرفته است. لذا بازآفرینی و اختصاصی سازی مدل تعالی EFQM به عنوان یک ضرورت در بخش بهداشت و درمان مطرح می باشد.

زمینه و هدف: مدیریت دانش یکی از دستاوردهای عصر اطلاعات و دانش است و با توجه به ویژگی های آن، امروزه سازمان های موفق به شدت احساس نیاز به بهره مندی از آن دارند. از طرفی چون تغییر فرهنگ سازمانی یکی از مهمترین جنبه های هر نظام مدیریت دانش می باشد، بررسی وضعیت فرهنگ سازمانی موجود و تاثیر آن بر استقرار مدیریت دانش ضروری می باشد. در همین راستا، این تحقیق با هدف تعیین ارتباط بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در بیمارستان هاشمی نژاد تهران انجام گرفت.مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی مقطعی بود که در تابستان 1388 در بیمارستان هاشمی نژاد تهران انجام گرفت. جامعه آماری کلیه کارکنان بیمارستان هاشمی نژاد بودند که از بین آنها 120 نفر به صورت طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و با آزمون های anova، t-Test و همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار آماری spss مورد تحلیل قرار گرفتند.نتایج: اکثر افراد تحت بررسی در این بیمارستان (72%)، وضعیت فرهنگ سازمانی را مناسب ارزیابی کردند. بیشترین امتیاز در بعد مشارکت در کار و کمترین امتیاز در بعد سازگاری حاصل شد. وضعیت مدیریت دانش نیز از سوی پاسخ دهندگان در حد متوسط ارزیابی شد (63%). در نهایت رابطه آماری معناداری بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در سطح a=0.01 با P-value=0.000 و r=0.75 به دست آمد.نتیجه گیری: فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در این بیمارستان از وضعیت مناسبی برخوردار بودند. این ویژگی زمینه ساز سایر تغییرات موفقیت آمیز در بیمارستان خواهد بود و مدیران را در پیش بینی نظام مند الویت های تغییر و تدوین بهتر استراتژی ها برای اجرای موفقیت آمیز تکنیک ها و فرایند های مدیریت یاری خواهد رساند.

زمینه و هدف: بیمارستان ها یکی از ارکان اصلی نظام سلامت محسوب شده و بخش مهمی از منابع آن را به خود اختصاص می دهند. اداره صحیح و علمی بیمارستان ها می تواند ضمن افزایش کیفیت خدمات تشخیصی و درمانی، موجب کاهش هزینه های بخش سلامت شود. مدیریت اثربخش بیمارستان، درگام اول نیازمند شناسایی عوامل مؤثر برعملکرد بیمارستان و اولویت بندی این عوامل و درگام بعدی انتخاب و اجرای مداخلات مناسب می باشد. در این پژوهش، عوامل مدیریتی مؤثر بر عملکرد مرکز قلب تهران شناسایی و رتبه بندی شده اند.مواد و روش ها: در این پژوهش که در نیمه اول سال 1389 انجام شده، ابتدا عوامل مدیریتی مؤثر بر عملکرد مرکز قلب تهران به روش کیفی شناسایی و سپس به روش کمی به عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر تفکیک و بر اساس شدت تأثیرگذاری، رتبه بندی شدند.جامعه پژوهش شامل مدیران ارشد و میانی مرکز قلب تهران بود. در مرحله شناسایی عوامل مدیریتی، داده ها از طریق مصاحبه، تکمیل پرسشنامه و مطالعه متون مرتبط جمع آوری و با استفاده از نرم افزارSPSS با تست آماری "One Sample t-test" آزمون شدند. در مرحله بررسی تأثیرمتقابل عوامل بر یکدیگر، داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه، جمع آوری و با استفاده از نرم افزارهای Excel و MATLAB با تکنیک دیماتل فازی (Fuzzy DEMATEL) تحلیل شدند.نتایج: در این پژوهش 9 عامل مدیریتی موثر بر عملکرد مرکز قلب تهران شناسایی شدند و با اندازه گیری شاخص (D~i-R~i)، 7 عامل برحسب مقدار مثبت این شاخص، تاثیرگذار و 2 عامل برحسب مقدار منفی این شاخص، تاثیرپذیر شناخته شدند. همچنین بر اساس مقدار عددی شاخص (D~i+R~i)، عوامل مدیریتی به ترتیب شدت تأثیرگذاری عبارت بودند از: تفویض اختیار (3.16)، تعهدو مسؤولیت پذیری مدیران (2.96)، اختیارات متناسب با مسؤولیت (2.67)، انگیزه مدیران (2.61)، فرآیندگرایی (2.26)، رویکرد سیستمی (2.25) و ثبات مدیریت (1.68).نتیجه گیری: توجه و تمرکز برروی عوامل مدیریتی تأثیرگذار مانند تفویض اختیار، تعهد و مسؤولیت پذیری مدیران، تناسب اختیارات و مسؤولیت ها، ثبات مدیریت و نیز انگیزش مدیران، در بهبود عملکرد بیمارستان مؤثر است.

زمینه وهدف: نیروی انسانی به عنوان باارزش ترین منابع سازمانی محسوب می شود. یکی از عوامل ایجاد منافعی همچون بهره وری، رفتارشهروندی سازمانی است. آنچه مسلم است، جهان تاکنون به سرعت درحال تغییر است. یکی از پیامدهای این تغییرات وجود معضلاتی هم چون کم کاری، پرخاشگری و لجبازی است. این رفتارها نه تنها بر عملکرد سازمان ها تأثیرگذار است، بلکه روابط بین شخصی و روحیه همکاری کارکنان را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. از این رو سازمان در پی کاهش این گونه رفتارها و افزایش هرچه بیشتر رفتارهایی است که برای سازمان منافعی ازجمله بهره وری داشته باشد، به این گونه رفتارها، رفتارشهروندی سازمانی می گویند.مواد و روش ها:این تحقیق که در شش بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهیدبهشتی انجام شد و داده ها از طریق توزیع 2 پرسشنامه در بین 429 نفر از کارکنان این بیمارستانها به روش نمونه گیری دومرحله ای تصادفی جمع آوری شد. روش پژوهش، توصیفی-مقطعی و نوع تحقیق میدانی بوده است. به منظور بررسی تایید یا رد فرضیه های تحقیق از آزمون های همبستگی اسپیرمن و رگرسیون و از نرم افزارSPSS  (ورژن 16) استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که بین رفتار شهروندی سازمانی و بهره وری کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که وجود رفتار شهروندی سازمانی بر میزان بهره وری کارکنان تاثیر داشته است.نتیجه گیری: در رابطه با مولفه رفتارهای کمک کننده، در بیمارستان های مورد مطالعه متفاوتی بدست آمد ولی مولفه در مورد رفتار مدنی نتایج یکسانی بدست آمد. در نهایت، دلایل عدم بهبود مناسب و یا افت این شاخص ها در انتها مورد بررسی قرار گرفته است و تعدادی راهکار و پیشنهاد برای حل آن ها ارائه گردید.