مهندسی صنایع و مدیریت (شریف ویژه علوم مهندسی)
سال:1397 | دوره:34-1 | شماره:1/1 |تعداد مقالات:14

یکی از موضوعات مهم در زنجیره ی تامین، تعیین قیمت در سطوح مختلف است. اهمیت این موضوع زمانی که کالا خاص باشد و وسایل نقلیه ی ویژه یی برای حمل آن نیاز باشد، بیشتر است. وجود وسایل نقلیه که دارای ظرفیت ثابتی هستند، پیچیدگی این گونه مسائل را بیشتر می کند. در این مقاله یک زنجیره ی تامین متمرکز دوسطحی شامل دو شرکت حمل ونقل انحصاری و یک خرده فروش بررسی می شود. در مدل ارائه شده هزینه های حمل ونقل مربوط به وسایل نقلیه منجر به یک تابع سود غیرخطی عدد صحیح شد. ابتدا قسمت پیوسته ی تابع سود تحلیل شد و سپس با یک روش ابتکاری نقاط شکستگی که در اثر متغیر عدد صحیح ایجاد شده بود، برای یافتن مقدار بهینه جست وجو شد. در نهایت تاثیر پارامترهای مختلف بر سود نهایی بررسی شد که نشان داد در این مسئله کاهش ظرفیت کامیون ها باعث کاهش سود، و افزایش هزینه ی ثابت هر وسیله ی نقلیه باعث کاهش محسوس سود می شود.

در این پژوهش سه سیستم سری، موازی، و جایگزینی تک قطعه برای زمان بندی عملیات نگه داری و تعمیرات پیشگیرانه بررسی شده اند. برای هر سیستم یک مدل آماری از نوع هزینه در واحد زمان پیشنهاد شده است. یکی از نکات قابل تامل در مبحث نگه داری و تعمیرات، توازن بین هزینه و زمان شروع عملیات نگه داری و تعمیرات پیشگیرانه است. با در نظرگرفتن این موضوع، اهداف پژوهش شامل تعیین بهترین زمان شروع عملیات نگه داری و تعمیرات پیشگیرانه در هر سیستم و همچنین یافتن تعداد قطعات یدکی و تجهیزات مورد نیاز به ترتیب در سیستم های جایگزینی تک قطعه و موازی است، به طوری که هزینه ی کل در واحد زمان کمینه شود. در هر یک از سیستم های مورد بررسی، تعداد خرابی های هر تجهیز از توزیع پواسون و نرخ شکست این توزیع از توزیع گاما پیروی می کند؛ همچنین عملیات تعمیر و نگه داری پیشگیرانه به طور منظم در فواصل زمانی مساوی انجام می گیرد.

مدیریت زنجیره ی تامین با هماهنگی واحدها موجب بهبود علم و صنعت و جوامع شده است. با به کارگیری این مدیریت در یک پروژه ی عمرانی نیز، بهره وری کل زنجیره افزایش می یابد. انتخاب پیمانکار اولین و مهم ترین بخش در پروژه های عمرانی است که در این تصمیم گیری چندمعیاره، بهترین پیمانکار مطابق معیارهای منتخب، تعیین می شود. در این مقاله برای بهترین انتخاب، پس از بررسی های انجام شده، پرسش نامه یی مهیا و بین خبرگان توزیع شد. با آلفای کرونباخ 72٪ و آزمون بردا، 12 معیار پر اهمیت از نظرات پرسش نامه ی مذکور، مطابق چهار معیار اصلی) توان مالی، استانداردها و گواهی نامه ها، عوامل محیطی و تجهیزات فیزیکی، عملکرد گذشته و تخصص و تجربه فنی( با زیرمعیارهای مربوطه اند. سپس با روش PROMTHEE، به نرمال سازی و پایش معیارها و در نهایت انتخاب برترین گزینه پرداخته شده و در انتها با بررسی اطلاعات چند شرکت معتبر، برترین پیمانکار با توجه به تمام معیارها و اولویت ها تعیین شده است.

در این مقاله، مسئله ی تعیین اندازه ی انباشته ی پویای احتمالی با درنظرگرفتن تخفیف کلی بررسی می شود. مدل غیرخطی مسئله در دو حالت ارائه می شود. با رویکرد اول مدل تقریب تکه تکه خطی مسئله ارائه خواهد شد؛ رویکرد دوم مبتنی بر یک الگوریتم شاخه وکران است. در این الگوریتم زیرمسئله ی مربوط به هر گره، یک مسئله ی غیرخطی مختلط است که بر مبنای برنامه ریزی پویا حل می شود. هر مرحله از این برنامه ریزی پویا با روش ترکیبی شاخه وکران و آزادسازی لاگرانژ حل می شود. نتایج عددی ارائه شده در این مطالعه نشان می دهد که الگوریتم پیشنهادی نسبت به حل مدل ریاضی مسئله با استفاده از نرم افزار تجاری GAMS بسیار سریع تر به جواب بهینه می رسد. الگوریتم پیشنهادی برای حالت دوسطحی تخفیف با حل مدل تقریبی مسئله در این نرم افزار نیز مقایسه شده است.

این مقاله به هماهنگی سیاست های قیمت گذاری و تعیین میزان تبلیغات مشارکتی، با درنظرگرفتن هزینه های موجودی در یک زنجیره ی تامین دوسطحی شامل یک تولیدکننده و یک خرده فروش با تقاضای وابسته به قیمت گذاری و تبلیغات مشارکتی، می پردازد. متغیرهای تصمیم تولیدکننده عبارت اند از: قیمت عمده فروشی، میزان تبلیغات ملی، و نرخ مشارکت؛ همچنین متغیرهای تصمیم خرده فروش قیمت خرده فروشی و میزان تبلیغات محلی هستند. مسئله به وسیله ی سه بازی شامل دو بازی غیرهمکارانه ی نش و استکلبرگ-خرده فروش و یک بازی همکارانه حل شده است و با چند مثال عددی نقاط تعادل به دست آمده از بازی های با هم مقایسه شده اند. مقایسات نشان می دهند که سود تولیدکننده و خرده فروش در استکلبرگ-خرده فروش بیشتر از نش است. در نهایت، اثر تغییر پارامترهای هزینه ی تولید و تقاضای پایه بر روی قیمت عمده فروشی و خرده فروشی بررسی شده است که اثر هزینه ی تولید بر روی قیمت عمده فروشی بیشتر از خرده فروشی و اثر تقاضای پایه بر روی قیمت خرده فروشی بیشتر از عمده فروشی است.

در این مقاله، یک مدل مکان یابی_تخصیص دو هدفه و برنامه ریزی ظرفیت برای طراحی شبکه ی تسهیلات سلامت ارائه شده است. در طراحی شبکه ی سلامت مکان یابی تسهیلات جدید، راه اندازی و تعیین ظرفیت خدمات جدید در تسهیلات موجود و جدید، توسعه ی ظرفیت خدمات موجود، و تخصیص مراکز جمعیتی به تسهیلات درنظرگرفته شده است. توابع هدف مدل پیشنهادی کمینه کردن هزینه های طراحی شبکه ی تسهیلات و بیشینه کردن عدالت در ارائه ی خدمات درمانی است که عدالت، دسترسی آسان به خدمات با کیفیت تعریف شده است. همچنین امکان خدمت دهی هر بیمارستان به چندین مرکز جمعیتی، امکان خدمت گرفتن هر مرکز جمعیتی از چندین بیمارستان، و عدم امکان راه اندازی برخی از خدمات در بعضی از بیمارستان ها درنظرگرفته شده است. برای اعتبارسنجی، مدل پیشنهادی با استفاده از روش محدودیت اپسیلون توسعه یافته بر روی داده های واقعی استان اصفهان اجرا و نتایج حاصل از تحلیل حساسیت های مختلف گزارش شده است.

در این مقاله مدل جدیدی برای تعیین قابلیت اطمینان سامانه های تک کاره مانند موشک و راکت با استفاده از ترکیب دو نوع نمونه گیری مخرب و غیرمخرب ارائه می شود. روش سنجش قابلیت اطمینان این محصولات انجام آزمون مخرب روی نمونه ی کوچکی از آنهاست. از سوی دیگر، چنین نمونه ی کوچکی باید بتواند تضمین کننده ی سطح مشخصی از قابلیت اطمینان محموله باشد. همین امر چالش جدیدی را به وجود می آورد؛ زیرا معمولا این محصولات با قابلیت اطمینان بسیار بالایی تولید می شوند و احتمال این که در نمونه ی کوچک هیچ شکستی رخ ندهد بسیار زیاد است. برای حل این مشکل مدل جدیدی با استفاده از نظریه ی قابلیت اطمینان، نگهداری و تعمیرات، نظریه ی بیز، روش انتشار پراش و الگوریتم ژنتیک پیشنهاد می شود تا به کمک این مدل حفظ و نگهداری از قابلیت اطمینان سامانه های تک کاره بهینه شود.

این تحقیق به ارائه ی مدلی دوهدفه برای بهینه سازی یک زنجیره ی تامین سه سطحی می پردازد. این زنجیره ی تامین از نوع چندمحصولی و چنددوره یی است و سطوح آن به ترتیب شامل واحدهای تولیدی، مراکز پخش و مشتریان است. اهداف این مسئله شامل کمینه سازی هزینه های زنجیره ی تامین و به طور همزمان بیشینه سازی میانگین سطوح موجودی اطمینان است. مسئله در ابتدا در قالب یک مدل دوهدفه ی غیرخطی عدد صحیح فرمول بندی می شود. سپس به منظور حل مدل از دو روش بیشینه کمینه و معیار جامع استفاده می شود. مدل با استفاده از نرم افزار GAMS و در 30 اندازه ی مختلف اجرا می شود. در ادامه براساس سه معیار و با استفاده از آزمون فرض آماری روش های پیشنهادی با یکدیگر مقایسه و از دو الگوریتم تاپسیس و مجموع ساده ی وزنی برای انتخاب روش برتر استفاده می شود. درنهایت تحلیل حساسیت بر روی چند پارامتر صورت می گیرد.

در این مقاله با درنظرگرفتن سیاست جریمه و پاداش، به ارائه ی یک مدل برنامه ریزی غیرخطی برای تعیین سطح بازیابی و مکان مراکز جمع آوری و بازطراحی شبکه ی حمل ونقل در یک زنجیره ی تامین حلقه بسته می پردازیم. پارامترهای مدل به صورت اعداد فازی درنظر گرفته می شوند. همچنین برای افزایش تاب آوری تصمیم اتخاذی در برابر عدم قطعیت، از یک روش بهینه سازی استوار استفاده می شود. یک الگوریتم تفاضل تکاملی با پارامترهای تنظیم شده با روش پاسخ سطح برای حل مسائل با ابعاد واقعی به کار گرفته می شود. الگوریتم پیشنهادی بر اساس رویه ی نمایش مبتنی بر اولویت و یک فرایند رمزنگاری کارا طراحی می شود. برای ارزیابی عملکرد الگوریتم پیشنهادی از نرم افزار گمز در مسائل کوچک و مقایسه با الگوریتم ژنتیک در مسائل بزرگ و به کارگیری شاخص هایی چون بهترین جواب، میانگین جواب ها، میانگین درصد انحراف نسبی، و روش رتبه بندی شطرنج استفاده می شود. مقاله دربرگیرنده ی نوآوری هایی در مدل سازی، نمایش جواب، رمزنگاری، و ارزیابی عملکرد است.

در این نوشتار به منظور بهبود عملکرد نمودارهای کنترل ترکیبی میانگین متحرک موزون نمایی جمع تجمعی و جمع تجمعی میانگین متحرک موزون نمایی، از روش نوین نمونه گیری مجموعه ی رتبه دار به جای روش عمومی نمونه گیری ساده ی تصادفی استفاده شده است. علاوه بر این عملکرد نمودارهای کنترل ترکیبی پیشنهادی براساس الگوی نمونه گیری مجموعه ی رتبه دار با عملکرد نمودارهای کنترل کلاسیک مشابه بر اساس الگوی نمونه گیری ساده ی تصادفی با استفاده از شبیه سازی و معیار متوسط طول دنباله مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که استفاده از روش نمونه گیری مجموعه ی رتبه دار باعث حساسیت بیشتر نمودارهای کنترل ترکیبی در کشف تغییرات کوچک در فرایند می شود. همچنین عملکرد نمودارهای کنترل ترکیبی با روش نمونه گیری مجموعه ی رتبه دار بهتر از عملکرد نمودارهای کنترل جمع تجمعی و میانگین متحرک موزون نمایی با روش نمونه گیری مشابه است.

این مقاله یک روش جدید مبتنی بر الگوریتم های فراابتکاری برای زمان بندی وسایل نقلیه در مسائل بارانداز تقاطعی با درنظرگرفتن ذخیره ی موقت ارائه می کند. به عبارت دیگر، اگر وسیله ی نقلیه ی مورد نظر خروجی، در مقطعی از زمان برای بارگیری بعضی محصولات مورد نیاز، وجود نداشته باشد محصولات به طور موقت در یک فضای انبارش نگه داری می شوند تا زمانی که وسیله ی نقلیه ی مورد نظر به جایگاه خروجی وارد شود. روش پیشنهادی این مقاله در پی کمینه سازی زمان عملیات برای تخلیه و بارگیری کالاها در بارانداز تقاطعی است. برای این منظور در این مقاله فرض شده است که هردوی وسایل نقلیه ی ورودی و خروجی می توانند به طور مکرر به جایگاه های تخلیه و بارگیری وارد و خارج شوند. نتایج محاسباتی نشان می دهد که روش پیشنهادی این مقاله بهتر از روش معروف مورد مقایسه عمل می کند.

خدمات امداد هوایی با فراهم کردن امکانات و اقدامات درمانی پیشرفته در کوتاه ترین زمان برای مصدومان و کاهش زمان انتقال آنها به مراکز درمانی، نقش مهمی در کاهش تلفات ایفا می کند. در این مقاله یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح غیر خطی برای مکان یابی یکپارچه ی پایگاه های امداد هوایی و پدهای بالگرد تحت شرایط عدم قطعیت در محل وقوع حادثه ارائه شده است. هدف مدل پیشنهادی کمینه کردن زمان انتقال از مناطق تقاضا به بیمارستان در حالت های مختلف انتقال است. در ادامه اعتبارسنجی و کاربردپذیری مدل پیشنهادی در استان لرستان ارائه و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.

مسئله ی مسیریابی وسایل نقلیه، یکی از مهم ترین مسائل مدیریت زنجیره ی تامین است. این اهمیت از آنجا ناشی می شود که تخصیص مطلوب وسایل به مسیرهای مختلف، تاثیر بسیار زیادی بر کاهش هزینه ها دارد. در تحقیق حاضر، این مسئله با درنظرگرفتن شرایط دنیای واقعی ازجمله محدودیت تردد وسایل بررسی می شود. پس از تشریح مسئله و تعریف متغیرها و پارامترهای آن، مدل ریاضی این مسئله توسعه داده می شود. باتوجه به NP-hard بودن مسئله، ابتدا جواب بهینه ی مسئله در ابعاد کوچک مشخص می شود. به منظور حل این مسئله در ابعاد متوسط و بزرگ، مدلی مبتنی بر الگوریتم کلونی مورچگان توسعه داده می شود. به منظور اطمینان از عملکرد مدل پیشنهادی، مسائل متنوعی برای آزمون آن طراحی می شود و نتایج مورد ارزیابی قرار می گیرد. همچنین عملکرد الگوریتم پیشنهادی با نتایج حاصل از دو الگوریتم جست وجوی ممنوع (TS) و ژنتیک (GA) نیز مقایسه می شود.

هدف این مقاله، خوشه بندی یک سامانه ی پیچیده از طریق ماتریس ساختار طراحی فازی است. برای این منظور، رویکرد ماتریس ساختار طراحی مبتنی بر محصول و همچنین روش خوشه بندی برای گروه بندی اجزا به کار رفته اند. با توجه به قطعی بودن اعداد در سلول های ماتریس ساختار طراحی و عدم تمایز در میزان قدرت وابستگی بین اجزا از طریق اعداد دودویی، از روش ارزیابی فازی برای تحلیل دقیق تر قدرت وابستگی بین اجزا استفاده شده که این امر موجب افزایش کارایی ماتریس ساختار طراحی در تحلیل سامانه ها شده است. برای درنظرگرفتن نوع تاثیرات روابط بین اجزای یک سامانه، که اهمیت ویژه یی دارد، با توجه به اهمیت وابستگی بین عوامل در این مقاله روش تحلیل شبکه یی به کارگرفته شده است. در انتها، بعد از پیاده سازی رویکرد پیشنهادی بر روی محصول سرومکانیسم با دو درجه آزادی، اجزای سرومکانیسم به سه خوشه ی وابسته و دو جزء مستقل تقسیم شده اند.