نشریه دانشکده پرستاری و مامایی
سال:1385 | دوره:16 | شماره:53 |تعداد مقالات:10

مقدمه: زایمان یکی از مهمترین وقایع زندگی هر زن است که خاطره آن برای همیشه در ذهن او می ماند. وقایع منفی این رویداد آثار روانی نامطلوبی برای زن و خانواده اش بوجود می آورد. به همین دلیل اخیرا به خوشایند کردن تجربه زایمان توجه زیادی معطوف شده است؛ رضایتمندی مادر از زایمان به عنوان یک شاخص مهم از کیفیت مراقبتی مادر به حساب می آید.هدف: این پژوهش با هدف تعیین تاثیر ماساژ بر رضایتمندی مادر از زایمان در زنان نخست زا مراجعه کننده به بیمارستان آیت اله شهید بهشتی اصفهان در سال 1384 انجام می گرفت.مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی می باشد. از بین زنانی که با درد زایمان به بیمارستان آیت اله شهید بهشتی اصفهان مراجعه کرده و واجد کلیه مشخصات و اصول پژوهش بودند، 75 نفر به عنوان نمونه مطالعه انتخاب شده و به طور تصادفی در سه گروه ماساژ، حمایت و مراقبت روتین قرار گرفتند. برای گروه ماساژ 20 دقیقه ماساژ افلوراج پشت در سه مرحله دیلاتاسیونی 5-4، 7-6 و 10-8 در حین و پس از انقباضات انجام شد در همین مدت حمایت برای گروه حمایت و مراقبت روتین در گروه سوم داده شد. ابزار گردآوری داده چک لیست مشاهده و معاینه و فرم اطلاعاتی بود. جهت اعتبار چک لیست مشاهده و معاینه از اعتبار محتوی و جهت پایایی آن از آزمون توافق بین ارزیابان استفاده شد و رضایتمندی از زایمان بلافاصله پس از زایمان سنجیده و در سه گروه مقایسه شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که میزان رضایت در سه گروه تفاوت معنی دار داشته (P=0.001) و هنگامی که مقایسه دو به دو صورت گرفت بین گروه حمایت و مراقبت روتین اختلافات آماری معنی دار مشاهده نشد (P=0.49). ولی گروه ماساژ و گروه مراقبت روتین (P=0.005) و گروه حمایت با ماساژ با (P=0.001) تفاوت معنی داری از نظر عامل رضایتمندی از زایمان داشتند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه ماساژ یکی از روشهای درمان غیردارویی و بدون عارضه جهت تسکین درد می باشد، بر اساس یافته های مطالعه حاضر به نظر می رسد که ماساژ بر رضایتمندی از زایمان موثر است. لذا می توان با آموزش این تکنیک ساده و راحت به دانشجویان مامایی و ماماهای فارغ التحصیل، جهت رشد و ارتقا کیفیت مراقبت های مامایی گام برداشت.

مقدمه: اختلالات خواب در بیماران همودیالیزی بسیار شایع بوده و در برخی مطالعات بیش از پنجاه درصد بیماران اختلال خواب داشته اند. با رعایت نکات مربوط به بهداشت خواب و کاهش عوامل مخل خواب، می توان میزان اختلالات خواب را در بیماران همودیالیزی کاهش داد.هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین میزان و نوع اختلالات خواب و رعایت بهداشت خواب در افراد تحت درمان با همودیالیز انجام شد.مواد و روشها: روش مطالعه این پژوهش توصیفی است. نمونه های پژوهش شامل 171 نفر از بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه و تحت درمان با همودیالیز در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بودند که واجد مشخصات واحدهای پژوهش بوده و به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها فرم مصاحبه ساختار یافته می باشد که با توجه به اهداف پژوهش طراحی و از طریق مصاحبه با توجه به پاسخ بیمار، توسط پژوهشگر تکمیل گردید. جهت تعیین اعتبار ابزار، از روش اعتبار محتوی استفاده شد و جهت پایایی آن در قسمت اختلالات خواب از روش آزمون مجدد و در قسمت بهداشت خواب از روش آلفاکرونباخ استفاده گردید. سپس با استفاده از نرم افزار آماری «اس پی اس اس» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: به طور کلی 34.76 درصد افراد مورد پژوهش اختلال خواب داشتند. نتایج پژوهش نشان داد که حداقل سه روز در هفته، 42.1 درصد بیماران تاخیر در به خواب رفتن، 63.2 درصد بیماران بیدار شدن مکرر در طول خواب، 17.6 درصد بیماران بیدار شدن زود هنگام در صبح، 25.1 درصد چرت زدن در طول روز و 22.3 درصد بیماران پاهای بیقرار داشتند. همچنین 6.4 درصد بیماران معیارهای بهداشت خواب را در حد خوب، 72.5 درصد از آنها در حد متوسط و 21.1 درصدشان در حد ضعیف رعایت می کردند. وضعیت بهداشت خواب بیماران با درصد اختلالات خواب رابطه معنی داری (با احتمال خطای کمتر از یک صدم) داشت. درد و ناراحتی های بیمار (شامل درد مفاصل، تنگی نفس، گرفتگی عضلانی، خارش، سرفه و عطش) با درصد اختلالات خواب رابطه معنی داری داشت.بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که به ترتیب، بیدار شدن مکرر در طول خواب و تاخیر در به خواب رفتن (هماهنگ با سایر مطالعات) بیشترین شیوع را داشتند. در مطالعه حاضر، بیدار شدن زود هنگام در صبح و پاهای بیقرار نسبت به سایر مطالعات شیوع کمتری داشت. نتایج این مطالعه بیانگر ارتباط وضعیت بهداشت خواب با اختلالات خواب می باشد و از طرفی بین ناراحتی های بیمار (نظیر درد مفاصل، تنگی نفس و گرفتگی عضلانی) با اختلالات خواب ارتباط معنی داری بدست آمده، لذا پرستاران باید این بیماران را بطور کامل بررسی کنند تا بتوانند بیماران در معرض خطر اختلالات خواب و نیز بیماران با خواب مختل را شناسایی کرده و نهایتا مراقبت های پرستاری لازم را برای آنان تعیین و اجرا نمایند.

مقدمه: ازدواج اولین و مهمترین مرحله در سیکل زندگی خانوادگی می باشد که در آن انتخاب همسر صورت می گیرد و موفقیت در دیگر مراحل زندگی به موفقیت در این مرحله بستگی دارد. انتخاب همسر موضوعی پیچیده و تصمیمی است که در زندگی آینده و سعادت و تیره بختی فرد نقش اساسی دارد. اگر در انتخاب همسر اصول و معیارهای صحیح رعایت نشود، طلاق درخت زندگی مشترک را می خشکاند.هدف: تعیین معیارهای انتخاب همسر زنان در شرف ازدواج در مراکز بهداشتی درمانی شهری تابعه دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران در سال 1384 می باشد.مواد و روشها: در این پژوهش توصیفی 252 زن از زوجین در شرف ازدواج مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهری تابعه دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه گیری از مراکز بهداشتی- درمانی وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهری به صورت تصادفی چند مرحله ای، انجام شد. ابزار مطالعه پرسشنامه بود که شامل سه بخش: بخش اول 16 سوال مربوط به اطلاعات دموگرافیک، بخش دوم شامل 44 سوال در مورد ویژگی های وضعیت خانوادگی، وضعیت ظاهری، روانی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی- اجتماعی و بخش سوم یک سوال باز پاسخ اختیاری در مورد دیگر معیارهای پیشنهادی در مورد انتخاب همسر بوده است. سوالات پرسشنامه در قسمتهای مختلف با دامنه پاسخ 6 رتبه ای از امتیاز 0 (بی اهمیت) تا 6 (بسیار مهم) طراحی شده بود. اعتبار آن بواسطه اعتبار محتوا و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه گردید.یافته ها: نتایج آزمونهای آماری نشان داد که اکثریت زنان در حیطه وضعیت خانوادگی به «اصالت خانوادگی» با 66.4 درصد، در حیطه وضعیت ظاهری به «نقص عضو ظاهری» با 55.6 درصد، در حیطه وضعیت روانی به «صداقت» با 95.6 درصد، در حیطه وضعیت اقتصادی- اجتماعی به «معاشرتی بودن همسر» با 67.9 درصد و در حیطه وضعیت فرهنگی- مذهبی به «اعتقاد به برابری زن و مرد» بیشترین و به وضعیت اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مذهبی کمترین اهمیت را می دهند.بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد زنان در شرف ازدواج به نقش و اهمیت شاخص فرهنگی مذهبی و اقتصادی- اجتماعی در استحکام خانواده ها نسبت به سایر شاخصها توجه کمتری نشان داده اند که علل آن می تواند تغییرات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و همچنین نوگرایی، تغییر ساخت اقتصادی و رواج شهرنشینی، اشاعه فرهنگ غرب در سطح جامعه باشد. با توجه به یافته های پژوهش و اهمیت معیارها در استحکام خانواده آموزشهایی در زمینه معیارهای انتخاب همسر ضروری به نظر میرسد.

مقدمه: در سال های اخیر شیوع و بروز انواع بیماری هایی که از طریق جنسی انتقال می یابند، بیماریهای مقاربتی بطور قابل توجهی افزایش داشته است. طبق آمارهای جهانی فقط 17 درصد از جوانانی که فعالیت جنسی دارند از روشهای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند و همه روزه در جهان بیش از 0.5 میلیون نوجوان 19 الی 24 ساله مبتلا به یکی از انواع عفونت های مقاربتی می شوند. اهمیت این بیماری ها از نظر شیوع، بروز، عوارض و عواقب خوب درک نشده و کمتر برآورد می شود. تعداد زیادی از مبتلایان که بدون علامت اند (مخصوصا زنان) نادیده انگاشته می شوند.هدف: هدف از این مطالعه تعیین میزان آگاهی دانشجویان کارشناسی ارشد عمران دانشگاه شریف در مورد بیماریهای مقاربتی می باشد.مواد و روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که به منظور تعیین میزان آگاهی دانشجویان کارشناسی ارشد عمران دانشگاه شریف در مورد بیماریهای مقاربتی و تعیین ارتباط بین 21 متغیر تحت مطالعه با میزان آگاهی این دانشجویان در سال 1383 انجام شده است. روش نمونه گیری به صورت سرشماری و تعداد نمونه 170 مورد می باشد. در این پژوهش ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که توسط دانشجویان کامل شد، که شامل سوالاتی مربوط به بررسی مشخصات فردی و آگاهی آنان در مورد بیماریهای مقاربتی بود.در سوالات 4 گزینه ای مربوط به آگاهی 12 سوال در نظر گرفته شد و دانشجویان با امتیاز 17-0 در گروه آگاهی ضعیف، با امتیاز 22-17 در گروه متوسط و با امتیاز 36-22 در گروه آگاهی خوب (مطلوب) قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس آمارهای بدست آمده 40 درصد از دانشجویان دارای آگاهی پایین بودند، 30 درصد دارای آگاهی متوسط بودند و فقط 30 درصد از آنان آگاهی خوبی در مورد بیماری های مقاربتی داشتند. بر طبق آزمون های آماری انجام شده بین میزان آگاهی و متغیرهای: تحصیلات مادر، شغل مادر، مراجعه به مراکز بهداشتی، سن دانشجویان، کسب اطلاعات از اینترنت، کسب اطلاعات از همکلاسی های دانشگاه، کسب اطلاعات از صدا و سیما و همچنین گذراندن واحد درسی تنظیم خانواده و رضایتمندی از آگاهی های کسب شده از این درس ارتباط معنی داری وجود داشته است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت موضوع و همچنین بالارفتن آمار ابتلا به بیماریهای مقاربتی در کشور آموزش کافی و کامل در زمینه بیماریهای واگیردار و مسایل مهم بهداشتی روز در محیط های آموزشی توصیه می گردد.

مقدمه: دستیابی به سیستم داخل عروقی برای تجویز مایعات، داروها، فرآورده های خونی و پایش وضعیت همودینامیک شایعترین اقدام تهاجمی می باشد. این روش درمانی مفید، خالی از عیب نبوده و عوارض متعددی را به همراه دارد که شایعترین آن فلبیت است.هدف: هدف این مطالعه مقایسه تاثیر ضدعفونی پوست با محلول کلرهگزیدین و الکل بر میزان بروز فلبیت مرتبط با کاتتر وریدی محیطی بوده است.مواد و روشها: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی است. تعداد 80 بیمار مبتلا به آنژین ناپایدار و یا انفارکتوس میوکارد که نیاز به جایگذاری کاتتر داخل وریدی داشته، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند (40 مورد در هر گروه). محل جایگذاری کاتتر را با محلول کلرهگزیدین در یک گروه و الکل در گروه دیگر ضدعفونی کرده سپس هر 12 ساعت از نظر وجود علایم فلبیت بررسی شد، لازم به ذکر است واحدهای مورد پژوهش در هر دو گروه از نظر سن، جنس، محل جایگذاری و بیماری زمینه ای همگون شدند. با استفاده از فرم جمع آوری اطلاعات، معیار فلبیت انجمن پرستاری تزریقات وریدی اطلاعات جمع آوری شد.یافته ها: میزان بروز فلبیت در گروه کلرهگزیدین و الکل به ترتیب 15 درصد و 37.5 درصد بود (p=0.041). همچنین در این مطالعه بین فلبیت و عواملی مانند سن، جنس، میزان تحصیلات، محل و سابقه رگ گیری ارتباط آماری معنی دار وجود نداشت.بحث و نتیجه گیری: ضدعفونی پوست با محلول کلرهگزیدین قبل از جایگزینی کاتتر وریدی محیطی در کاهش فلبیت موثرتر از الکل است.

مقدمه: نقص لوله عصبی دومین بیماری شایع مادرزادی بعد از بیماری قلبی می باشد که به علت نقص در بسته شدن لوله عصبی ایجاد می شود. به علت عدم مشاوره های قبل از بارداری، میزان مشاهده موارد فوق در ایران بالاتر از میزان استاندارد جهانی به نظر می رسد.هدف: هدف از این مطالعه تعیین میزان بروز نقایص لوله عصبی در نوزادان زنده متولد شده در بیمارستانهای علوم پزشکی تهران و شناسایی عوامل موثر بر آن بود.مواد و روشها: این مطالعه به روش توصیفی در 5 بیمارستان وابسته به دانشگاه تهران در مدت سه سال انجام شده است. از 38473 مورد تولد زنده گزارش شده، 143 نوزاد مبتلا به نقص لوله عصبی شناسایی شده است. شایعترین انواع نقص در این مطالعه شکل آنانسفالی و مننگومیلوسل بوده است که با نوع شیوع گزارش شده در دیگر کشورها متفاوت است. در این میان 11.9 درصد مادران نوزادان نقص لوله عصبی، سابقه بیماری زمینه ای مانند دیابت ملیتوس، صرع، بیماری کلاژن و اسکولار، بیماری قلبی بیماری و اعصاب و روان داشته اند. 80 درصد از مادران هیچ عوامل خطرزای محیطی برای ایجاد نقص لوله عصبی نداشته اند. قابل ذکر است که 95 درصد از مادران دارای هیچ گونه سابقه فامیلی تولد نوزاد اختلال لوله عصبی نداشته اند. در 20 درصد از موارد سابقه مصرف اسید فولیک را در حاملگی ذکر کرده اند، در حالی که هیچ موردی از مصرف اسید فولیک قبل از حاملگی مشاهده نشده است. بررسی ها نشان می دهد اسید فولیک هم در اختلالات ژنتیکی و هم در عوامل محیطی بر کاهش میزان بروز نقص لوله عصبی موثر است.بحث و نتیجه گیری: بسته شدن لوله عصبی در 28 روز اول بعد از حاملگی اتفاق می افتد. چون عموما حاملگی برنامه ریزی نشده زیاد اتفاق می افتد، مصرف اسید فولیک در تمام دوران تولید مثل توصیه می شود. آموزش صحیح و آگاهی دادن به مادران برای مصرف اسید فولیک میزان نقص لوله عصبی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

مقدمه: حجامت به عنوان یک روش درمانی غیردارویی اخیرا گسترش یافته است با توجه به اینکه در حجامت اولین سد دفاعی بدن یعنی پوست شکسته می شود رعایت اصول کنترل عفونت بسیار اهمیت دارد.هدف: این پژوهش با هدف تعیین نحوه رعایت موازین کنترل عفونت قبل، حین و بعد از حجامت در مراکز حجامت شهر تهران انجام دهد.مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. محیط آن شامل 16 مرکز حجامت با مجموعا 33 اتاق حجامت می باشد. جامعه پژوهش، 49 نفر از مجریان حجامت اعم از پزشک و پرستار بود. جمع آوری اطلاعات لازم جهت بررسی متغیرهای پژوهش توسط برگه مشاهده و پرسشنامه که توسط پژوهشگر تهیه و تنظیم شده بود از طریق مراجعه به مراکز حجامت، تکمیل گردید. اطلاعات بدست آمده با استفاده از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان می دهد که در رابطه با ساختار اتاق های حجامت، 29 اتاق از 33 مورد (87.9 درصد) در وضعیت مطلوب و (12.1 درصد) در سطح متوسط بودند. در رابطه با نحوه رعایت موازین کنترل عفونت قبل، حین و بعد از حجامت، قبل 34 نفر از 49 مورد (69.4 درصد) در سطح متوسط، حین 34 نفر از 49 مورد (69.4 درصد) در سطح مطلوب و بعد 26 نفر از 49 مورد (53.1 درصد) در سطح متوسط بودند.بحث و نتیجه گیری: در بررسی مشخص شد که در کل یک حجامت نحوه رعایت موازین کنترل عفونت (53.1 درصد) 26 نفر از 49 مورد در سطح مطلوب بودند.

مقدمه: افزایش جمعیت بیماران مبتلا به آلزایمر یکی از مهمترین چالشها در جامعه امروزی می باشد. این بیماران بواسطه اختلالات شناختی و رفتاری جهت برآورده ساختن نیازهای خود با مشکلات زیادی روبرو هستند و مراقبت کنندگان در خانواده بیشترین مسوولیت های مراقبتی برعهده دارند. بخاطر طولانی بودن دوره مراقبت، مشکلات فردی، اجتماعی و اقتصادی مراقبت کنندگان در حال افزایش است. از اینرو بررسی و شناخت دقیق مشکلات مراقبت کنندگان به منظور رفع این مشکلات ضروری می باشد.هدف: هدف از این پژوهش تعیین مشکلات مراقبت کنندگان اصلی بیماران مبتلا به آلزایمر بود.مواد و روشها: این مطالعه یک پژوهش توصیفی است که در آن 100 مراقبت کننده اصلی به روش سرشماری از انجمن آلزایمر تهران انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. اعتبار ابزار با استفاده از روش اعتبار محتوا و پایایی ابزار با استفاده از دو روش آزمون مجدد و تعیین همسانی درونی ابزار سنجیده شد. در تعیین همسانی درونی، آلفای کرونباخ 0.96 و در آزمون مجدد، ضریب همبستگی پیرسون 0.95 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد.یافته ها: میانگین سن مراقبت کنندگان 58 سال و 66 درصد آنها زن بودند. میانگین زمان مراقبت و حمایت ارایه شده 10.84 ساعت در روز بود 63 درصد مراقبت کنندگان اختلال خواب 62 درصد خستگی و 68 درصد بار مسوولیت در حد شدید، 74 درصد مشکل در برقراری ارتباط با بیمار، 65 درصد مشکل در برقراری ارتباط با سایر اعضا خانواده، 60 درصد مشکل در انجام امور داخلی منزل، 65 درصد مشکل در برقراری روابط اجتماعی، 55.3 درصد مشکل در اشتغال به تحصیل را در حد بالا بیان کردند. در زمینه مشکلات اقتصادی 55 درصد مشکلات خود را در حد متوسط ابزار نمودند.بحث و نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که اکثریت مراقبت کنندگان بیماران مبتلا به آلزایمر مشکلات خود را در حد شدید و بالا بیان کردند. این امر می تواند باعث کاهش توان جسمی و روحی آنها شده و عواقب سوء آن متوجه بیماران و مراقبت کنندگان خواهد شد. لذا برنامه ریزی جهت حل مشکلات آنها ضروری می باشد.