نشریه پرستاری ایران
سال:1388 | دوره:22 | شماره:59 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: سو تغذیه کودکان یکی از مشکلات مهم بهداشتی در جهان، به ویژه کشورهای در حال توسعه می باشد که اثرات نامطلوبی بر سلامت جسمی و ذهنی کودکان به جا می گذارد، به طوری که ارتباط قوی بین سوء تغذیه و مرگ و میر کودکان در این کشورها وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سوء تغذیه در کودکان 36-1 ماهه و ارتباط آن با برخی عوامل انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی، تحلیلی و مقطعی از اول مهر ماه تا پایان اسفند 85 بر روی 360 کودک 36-1 ماهه بستری در بخش کودکان بیمارستان امام علی (ع) زاهدان انجام شد. اطلاعات از طریق اندازه گیری وزن، قد و پرسشنامه ساختاری با روش مصاحبه از والدین جمع آوری گردید. جهت تشخیص سوء تغذیه از سه معیار وزن به سن، قد به سن و وزن به قد طبق معیار واترلو استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: شیوع سوء تغذیه در جامعه مورد پژوهش بر اساس سه شاخص وزن به سن، قد به سن و وزن به قد به ترتیب 68.6 درصد، 60.1 درصد، 38.4 درصد تعیین شد. بین سوء تغذیه با وزن تولد، شغل مادر، میزان تحصیلات مادر و پدر و مدت تغذیه انحصاری با شیر مادر، ارتباط معنی داری وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری کلی: با توجه به شیوع سوء تغذیه در کودکان بستری و ارتباط آن با متغیرهای فوق اقداماتی مانند افزایش آگاهی و سواد والدین مادران، تداوم تغذیه با شیر مادر تا 2 سالگی، شروع به موقع تغذیه تکمیلی و ارتقا وضع اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی خانواده ها و پیشگیری و کنترل بیماری های عفونی به خصوص گاستروآ نتریت در کودکان توصیه می شود.

زمینه و هدف: گزارش نویسی یکی از مهم ترین عملکردهای پرستار است که در حدود 28-13 درصد وقت آنان را به خود اختصاص می دهد. هیچ چیز به اندازه یک ثبت کامل و استاندارد نمی تواند بیانگر تمام مراقبت های داده شده به بیماران باشد. هدف از این پژوهش تعیین دانش و عملکرد پرستاران شاغل در بیمارستان های دانشگاهی شهر کرمان در مورد اصول گزارش نویسی پرستاری بود.روش بررسی: مطالعه توصیفی و تحلیلی بوده و 226 پرستار شاغل در این مطالعه شرکت نمودند. روش نمونه گیری به صورت سرشماری و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که شامل سه بخش مشخصات فردی، سوالات دانش و چک لیست عملکرد بود. جهت  تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های مرکزی و پراکندگی و نیز از آزمون های کروسکال والیس و من ویتنی یو و ضریب همبستگی اسپرمن استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد 46.9 درصد پرستاران در گروه سنی 26-22 سال با میانگین و انحراف معیار 30.1±6.45 و 86.7 درصد زن بودند، 55.3 درصد پرستاران سابقه گذراندن دوره گزارش نویسی پرستاری را نداشتند. یافته ها همچنین نشان داد که 46.5 درصد پرستاران از دانش متوسط در زمینه اصول گزارش نویسی برخوردار بودند و عملکرد 85 درصد پرستاران بد بود و همچنین بین آگاهی و عملکرد پرستاران در زمینه اصول گزارش نویسی ارتباط معنی دار (r=0.24 P<0.001) مشاهده گردید. بین گذراندن دوره گزارش نویسی پرستاری و دانش پرستاران نیز تفاوت معنی دار مشاهده شد (P<0.001) به طوری که میانگین رتبه دانش پرستارانی که دوره دیده بودند بیش از پرستارانی بود که این دوره را نگذرانده بودند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده بایستی در جهت ارتقا آگاهی پرستاران نسبت به اصول گزارش نویسی با برگزاری دوره های آموزشی گزارش نویسی اقدامات لازم انجام داد و جهت عملکرد موثر بر ضمانت اجرایی آموزش های داده شده تاکید ورزید.

زمینه و هدف: بیماران مبتلا به سکته مغزی با مشکلات متعدد جسمی، حسی ادراکی، ذهنی، روانی و اجتماعی درگیر هستند، که این امر منجر به کاهش کیفیت زندگی در این بیماران می شود. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی در بیماران سکته مغزی انجام شده است.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه همبستگی بود؛ جامعه پژوهش کلیه بیماران مبتلا به سکته مغزی در شهر مراغه بودند. نمونه گیری به روش آسان و با توجه به معیارهای ورودی انجام شد. مجموعا 106 بیمار واجد شرایط انتخاب شدند و داده ها به وسیله ابزار کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی تهیه شده توسط پژوهشگر و با روش مصاحبه جمع آوری گردید. سپس داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (ضریب پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه) توسط نرم افزار SPSS (ver. 15) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد کیفیت زندگی در 70.8 درصد و حمایت اجتماعی در 82.1 درصد بیماران مطلوب می باشد و بین این دو متغیر رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد (r=0.3 و P=0.002) در زیر شاخه های کیفیت زندگی بعد اجتماعی در 97.2 درصد و بعد جسمی در 63.2 درصد بیماران مطلوب بود در حالی که بعد روانی در نیمی از بیماران نامطلوب بود. در زیر شاخه های حمایت اجتماعی بیشترین حمایت مطلوب مربوط به بعد حمایت عاطفی بود (96.2 درصد)، تاثیر حمایت ابزاری و حمایت اطلاعاتی بر کیفیت زندگی از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: نزدیک به یک سوم از بیماران مورد مطالعه از کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی مطلوبی برخودار نبودند و با توجه به رابطه مثبت بین این دو، به خصوص تاثیر بارز حمایت در بعد عاطفی بر کیفیت زندگی توصیه می شود برنامه ریزان مراقبتی و مسوولین ترتیبی اتخاذ نمایند تا علاوه بر تقویت حمایت ابزاری و اطلاعاتی حمایت عاطفی در این گروه تقویت و بدین طریق موجب بهبود کیفیت زندگی بیماران گردد.

زمینه و هدف: زخم پا یکی از مشکلات اساسی در بیماران مبتلا به دیابت است. با توجه به نقش مثبت آموزش در پیشگیری از این مشکل، یافتن یک روش مناسب آموزشی جهت انتقال مفاهیم و دانش لازم در ارتباط با خود مراقبتی از پای دیابتی در این بیماران حائز اهمیت است. تحقیق حاضر با هدف تعیین تاثیر دو روش آموزش انفرادی و گروهی بر دانش، نگرش و مهارت های خود مراقبتی افراد دچار زخم پای دیابتی صورت گرفت.روش بررسی: مطالعه حاضر پژوهشی نیمه تجربی است. که در آن 80 بیمار مبتلا به دیابت شیرین به روش نمونه گیری در دسترس از محیط پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آموزشی انفرادی و گروهی (هر کدام 40 نفر)  قرار گرفتند. نکات مهم در ارتباط با خود مراقبتی از پا در دو گروه آموزشی ارایه گردید. میزان دانش، نگرش و مهارت بیماران قبل و بعد از آموزش در دو گروه با پرسشنامه و فرم مشاهده اندازه گیری و مقایسه شد. داده ها با آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و تحلیلی (تی تست) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که سطح دانش اکثر بیماران در هر دو گروه قبل از آموزش ضعیف، سطح نگرش آنان مثبت و مهارتشان در سطح متوسط بود. تاثیر آموزش در افزایش دانش (P=0.091) و مهارت (P=0.214) به روش انفرادی بیش از روش گروهی بود اما این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. تغییر نگرش در آموزش گروهی به طور معنی داری بیش از آموزش انفرادی بود (P=0.011).نتیجه گیری: تاثیر آموزش در افزایش دانش، نگرش و مهارت در امر مراقبت از پا در و روش آموزش فردی و گروهی یکسان است. اما استفاده از روش آموزشی گروهی مقرون به صرفه تر است.

زمینه و هدف: مسوولین بیمارستان ها باید با سنجش کیفیت خدمات ارایه شده، بخش ها را از نظر کامل بودن و مقبولیت ارزیابی و همچنین وضعیت بیمارستان خود را با سایر بیمارستان ها مقایسه کنند. این مطالعه با هدف مقایسه وضعیت فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی بیمارستان ها و رضایت مندی بیماران بیمارستان های دولتی و خصوصی استان قم در سال 1385 طراحی و اجرا شد.روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی، تحلیلی بود. نمونه پژوهش جهت ارزیابی میزان رضایت مندی، 500 نفر از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان های منتخب استان قم در سال 1385 بودند که به صورت تصادفی طبقه بندی انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ای دو بخشی (بخش اول ویژگی های فردی و بخش دوم سوالات مربوط به رضایت مندی) و چک لیست محقق ساخته برای ارزیابی وضعیت فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی جمع آوری شد. همچنین وضعیت فضای فیزیکی و تجهیزات پزشکی 5 بیمارستان دولتی و 3 بیمارستان خصوصی مورد مطالعه، به شیوه سرشماری توسط چک لیست مورد مشاهده قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ثبت و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در این نرم افزار تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین میزان رضایت بیماران بستری در بخش های عمومی و اورژانس بیمارستان های دولتی به ترتیب 69 و 71.14 درصد و در بیمارستان خصوصی به ترتیب 80.2 و 78 درصد بوده است. از نظر وضعیت تجهیزات پزشکی موجود در بخش های عمومی و اورژانس، بیمارستان های دولتی و خصوصی به ترتیب تا حدودی مجهز و در مجموع مجهز بوده است. وضعیت فضای فیزیکی از نظر متراژ و امکانات رفاهی و نمای ظاهری و تناسب در بخش عمومی بیمارستان های دولتی قابل قبول، بخش اورژانس نسبتا قابل قبول و وضعیت استاندارد فضای فیزیکی بخش عمومی و اورژانس بیمارستان های خصوصی هر دو نسبتا قابل قبول بوده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه در بیمارستان های خصوصی 80 درصد بیماران بستری راضی بودند. اما با به کارگیری مناسب تدابیری مانند افزایش طول مدت ملاقات، بهبود وضعیت سرویس های بهداشتی، و اصلاح طرز برخورد کارکنان می توان میزان رضایت مندی را افزایش داد. همچنین با تهیه و بهینه سازی فضای بیمارستانی و همچنین  تجهیزات پزشکی می توان به رفع کمبود های جاری و افزایش تجهیزات کمک و در جهت پیشبرد اهداف سازمان تلاش کرد.

زمینه و هدف: انجام پژوهش یکی از نقش های اساسی پرستاران بوده و مدیران پرستاری در این زمینه رسالت ویژه ای دارند. با توجه به نقش کلیدی مدیران پرستاری در امر پژوهش، مطالعه با هدف تعیین نگرش نسبت به تحقیق و نظرات نسبت به موانع انجام آن در مدیران پرستاری شاغل در بیمارستان های شهر کرمان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی و نمونه پژوهش کلیه مدیران پرستاری شاغل در هفت بیمارستان شهر کرمان بودند (151 نفر). جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه پژوهش گر ساخته که روایی و پایایی آن قبل از جمع آوری داده ها مورد تایید قرار گرفت، استفاده شد. پرسشنامه در سه بخش سوالات ویژگی های فردی، عبارات نگرشی و موانع انجام پژوهش تنظیم شده بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های مرکزی و پراکندگی استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که میانگین سنی مدیران پرستاری 39.16 سال، تحصیلات 96.4 درصد آن ها لیسانس و اکثریت این جامعه را زنان تشکیل داده بودند، 84.1 درصد مدیران بیشترین فعالیت پژوهشی که در آن شرکت داشتند، "شرکت در کلاس های روش تحقیق" بود. در مجموع 71.8 درصد مدیران پرستاری نمره نگرش را کسب کردند که حاکی از نگرش نسبتا مثبت به پژوهش بود. در بررسی موانع انجام تحقیق، بیش از هفتاد درصد مدیران موانع انجام تحقیق را زیاد یا متوسط ارزیابی کرده بودند، 96.4 درصد موانع انجام تحقیق را «سنگین بودن شیفت های بیمارستانی به دلیل کمبود نیروی انسانی» و 96.4 درصد «در نظر نگرفتن زمان قانونی برای انجام فعالیت های تحقیقاتی در ساعات اداری» اعلام کرده بودند.نتیجه گیری: در بررسی انجام فعالیت های پژوهشی در مدیران پرستاری مشخص گردید که در اکثریت موارد مدیران در فعالیت های پژوهشی فعال نبودند و بیش از هفتاد درصد مدیران موانع انجام تحقیق را زیاد یا متوسط ارزیابی کرده بودند، نتایج کسب شده هشداری به سیستم آموزشی و مدیران پرستاری است که در صورت ادامه این وضعیت نقش پرستاران بالینی در تولید علم پرستاری کم رنگ خواهد بود که این امر در نهایت منجر به از دست رفتن هویت واقعی حرفه پرستاری خواهد شد.

زمینه و هدف: تغذیه با شیر مادر سالانه جان 1.3 میلیون کودک را در جهان نجات می دهد. این در حالی است که کوتاه شدن مدت تغذیه نوزاد با شیر مادر به خصوص در کشورهای در حال توسعه یکی از مسایل بهداشتی جدی می باشد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر تماس کانگورویی بر مدت زمان تغذیه انحصاری با شیر مادر و موفقیت شیردهی در نخست زایان مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی شهید اکبرآبادی شهر تهران در سال 1386 بود.روش بررسی: پژوهش حاضر، یک کارآزمایی تصادفی کنترل  شده و محیط پژوهش شامل بخش های زایمان و مامایی مرکز آموزشی درمانی شهیداکبرآبادی و منازل نمونه ها بوده است. 100 زن نخست زای سالم به روش نمونه گیری مستمر انتخاب و از طریق گمارش تصادفی به دو گروه آزمون (50 نفر) و کنترل (50 نفر) تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل یک فرم مشخصات و ابزار ارزیابی تغذیه با شیر مادر در شیرخواران بود. داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های کای دو و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که تماس کانگورویی موفقیت اولین شیردهی در نخست زایان را افزایش می دهد (P=0.00) اما بر مدت زمان تغذیه انحصاری با شیر مادر در ماه چهارم پس از زایمان تاثیری ندارد.نتیجه گیری: اگر چه نتایج این مطالعه شواهد کافی مبنی بر تاثیر این نوع تماس بر مدت زمان تغذیه انحصاری با شیر مادر به طور مستقیم ارایه نکرد، اما از آنجا که موفقیت اولین شیردهی که یکی از عوامل مهم در تداوم تغذیه انحصاری با شیر مادر می باشد و در این مطالعه در اثر تماس کانگورویی افزایش یافته است، لذا به کارگیری وسیع تر این روش مراقبتی توصیه شده و مطالعه تاثیر این نوع از مراقبت به صورت مداوم بر متغیرهای شیردهی پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف: استئوپورز و شکستگی های ناشی از آن به دلیل ایجاد ناخوشی، ناتوانی، کاهش کیفیت زندگی و مرگ و میر یک مساله مهم بهداشتی در سرتاسر دنیا می باشد. شواهد نشان می دهد که با پذیرش برخی تغییرات در سبک زندگی می توان از بروز استئوپورز پیشگیری کرد یا وقوع آن را به تاخیر انداخت. مهم ترین عوامل خطر قابل اصلاح در این رابطه دریافت مقادیر کافی کلسیم و انجام ورزش های تحمل وزن نظیر پیاده روی می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین میزان تاثیر کاربرد مدل باور بهداشتی بر به کارگیری عوامل پیشگیری کننده از استئوپورز در زنان یائسه می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی و در دو گروه آزمون (43 نفر) و شاهد (41 نفر) صورت گرفته است. این دو گروه به روش نمونه گیری غیر احتمالی و از میان مراجعین به 4 پایگاه بسیج واقع در شهر ری انتخاب شدند. گروه آزمون در یک برنامه آموزشی طراحی شده بر مبنای مدل باور بهداشتی در طی 6 جلسه و هر جلسه به مدت 90-60 دقیقه شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک شامل 2 بخش اطلاعات فردی و عادات فردی از جمله انجام پیاده روی، پرسشنامه اجزای مدل باور بهداشتی و پرسشنامه بسامد غذاهای غنی از کلسیم بود که قبل و دو ماه بعد از انجام مداخله تکمیل شد.یافته ها: قبل از مداخله دو گروه از نظر مشخصات فردی، اجزای مدل باور بهداشتی، میزان مصرف کلسیم و انجام پیاده روی اختلاف معنی داری نداشتند. بعد از مداخله، آزمون تی مستقل در زمینه حساسیت درک شده (P<0.0001)، شدت درک شده (P<0.0001)، موانع درک شده کلسیم (P=0.001) و موانع درک شده ورزش (P<0.0001) بین دو گروه اختلاف معنی داری نشان داد. اما در میزان منافع درک شده کلسیم (P=0.06) و ورزش (P=0.06) اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در گروه آزمون میزان دریافت کلسیم از 295.93±821.26 میلی گرم قبل از مداخله به 906.55±282.45 میلی گرم بعد از مداخله افزایش یافت اما اختلاف بین دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود (P=0.40). در زمینه پیاده روی آزمون آماری تی مستقل اختلاف معنی داری از نظر تعداد دفعات پیاده روی بین دو گروه نشان داد (P=0.005) اما از نظر مدت زمان انجام پیاده روی بین دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد (P=0.07).نتیجه گیری: برنامه آموزشی بر اساس مدل باور بهداشتی بر افزایش حساسیت، شدت درک شده نسبت به بیماری و کاهش موانع درک شده انجام ورزش و نیز تعداد دفعات هفتگی پیاده روی تاثیر داشته است، اما بر میزان دریافت کلسیم تاثیر چشمگیری نداشته است.