پژوهش های زراعی ایران
سال:1392 | دوره:11 | شماره:4 |تعداد مقالات:16

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

این آزمایش به منظور بررسی خصوصیات جوانه زنی و تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی بذر گیاه دارویی کاکوتی چندساله (Zizizphora clinopodioides Lam) در قالب یک طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. اثر هشت دمای ثابت (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد) در شرایط 12 ساعت نور / 12 ساعت تاریکی و با متوسط رطوبت نسبی 60-50 درصد در اتاقک رشد بر روی خصوصیات جوانه زنی بذر شامل درصد، سرعت و متوسط زمان جوانه زنی آن به مدت 21 روز مورد مطالعه قرار گرفت و دماهای کاردینال جوانه زنی بذر بر اساس سه مدل خطوط متقاطع، مدل 5- پارامتری بتا و مدل چند جمله ای درجه 2 برآورد شد. نتایج نشان داد که بذر این گیاه فاقد دوره خواب بوده و اثر دما بر سرعت، درصد و متوسط زمان جوانه زنی معنی دار (p≤0.01) بود. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی به ترتیب در دمای 20 درجه سانتیگراد با 29.6 درصد و 6.37 تعداد در روز و کمترین متوسط زمان جوانه زنی با 0.006 تعداد در روز مشاهده شد. بیشترین معکوس روز تا50 درصد جوانه زنی (1/GD50) در دمای 20 درجه سانتیگراد معادل 0.4 بود. دماهای پایه بین 5 تا 5.8 درجه سانتیگراد، بهینه بین 22 تا 22.6 درجه سانتیگراد و بیشینه بین 39.5 تا 40.5 درجه سانتیگراد در هر سه مدل متغییر بود و اختلاف آنها کمتر از 1 درجه سانتیگراد بود.

تولید علوفه در کشاورزی شور زیست یک راهکار عملی جهت استفاده از منابع آب و خاک شور می باشد. در این راستا توجه به کیفیت علوفه تولید شده می تواند در افزایش تولیدات دامی موثر باشد. به منظور بررسی اثر شوری بر وضعیت ساختار سلولی ساقه و همچنین ترکیبات برگ و ساقه کوشیا مطالعه ای با استفاده از سه سطح شوری (5.2، 10.5 و 23.1 دسی زیمنس بر متر) و سه توده کوشیا (بیرجند، بروجرد و سبزوار) با سه تکرار به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در این آزمایش صفات مورد بررسی شامل؛ ضخامت دیواره های مختلف سلولی، درصد سلول های مختلف در برش عرضی ساقه، درصد سلولز، همی سلولز و لیگنین برگ، ساقه و کل اندام هوایی بودند. نتایج نشان داد که بین سطوح شوری و توده های مورد مطالعه از نظر تمام صفات مورد ارزیابی به استثنای درصد لیگنین ساقه و درصد لیگنین کل اختلاف معنی داری وجود ندارد. ضخامت دیواره های مختلف سلولی سلول های اپیدرمی ساقه 1.11، کلرانشیم 1.12، کوتیکول کلرانشیم 0.92، فیبرهای آوندی 3.67، متوسط ضخامت دستجات آوند چوبی 2.82 و پارانشیم 1.02 میکرون بود. در برش عرضی ساقه سهم پارانشیم مغز 55.56%، متوسط ضخامت دستجات آوند چوبی % 24.16، فیبرهای آوندی % 2.73 و سلول های اپیدرمی، کلرانشیم و کورتیکول کلرانشیم در مجموع %17.51 بود. درصد سلولز، همی سلولز و لیگنین در اندام های مختلف کوشیا نشان داد که ساقه دارای درصد سلولز بیشتری نسبت به برگ بود ولی درصد همی سلولز در برگ بیشتر از ساقه بود. افزایش سطح تنش شوری به 10.5 دسی زیمنس بر متر موجب کاهش درصد لیگنین ساقه (1.2 درصد)، برگ (2.2 درصد) و کل اندام هوایی (5.9 درصد) شد. همبستگی بین درصد لیگنین کل با ضخامت دیواره اپیدرم ساقه و ضخامت دیواره فیبرهای آوندی ساقه مثبت و معنی دار بود ولی این همبستگی با درصد سلولز ساقه و درصد همی سلولز کل منفی و معنی دار بود. در کل با وجود عدم تغییر ضخامت دیواره های سلولی ساقه در اثر تنش شوری در 10.5 دسی زیمنس بر متر، کاهش لیگنینی شدن در اثر شوری می تواند افزایش کیفیت علوفه را به دنبال داشته باشد.

استفاده از کودهای بیولوژیک، تناوب زراعی و گیاهان پوششی از جمله مولفه های نظام های کشاورزی پایدار هستند که تاکید زیادی بر نهاده های درون مزرعه دارند. بر این اساس و به منظور بررسی برخی پارامترهای حاصلخیزی خاک و عملکرد ریحان تحت شرایط استفاده از کودهای بیولوژیک و گیاه پوششی، آزمایشی در سال زراعی 89-1388 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده با دو عامل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی دارای 2 سطح شامل گیاه پوششی و عدم گیاه پوششی و عامل فرعی دارای 4 سطح شامل کودهای بیولوژیک نیتروکسین (حاوی باکتری های Azotobacter sp. و (Azospirillum sp.، بیوفسفر (حاوی باکتری های Bacillus sp. و (Pseudomonas sp.، نیتروکسین بعلاوه بیوفسفر و تیمار شاهد بود. نتایج، نشان دهنده برابری مقادیر اغلب صفات از جمله طول ساقه فرعی، تعداد ساقه فرعی، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک در دو حالت کشت و عدم کشت گیاهان پوششی بود. در نتیجه استفاده از کودهای بیولوژیک، طول ساقه اصلی و فرعی، تعداد ساقه فرعی، وزن خشک اندام هوایی و وزن هزار دانه افزایش یافت و از نظر دو صفت اخیر، این کودها نسبت به شاهد، برتری مطلق نشان دادند. عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت در تیمار شاهد بیش از تیمارهایی بود که در آنها از کود بیولوژیک استفاده شده بود و بعد از آن، به ترتیب نیتروکسین و بیوفسفر قرار داشتند. از لحاظ وزن هزار دانه، گیاهان تحت تیمار نیتروکسین به علاوه بیوفسفر، بیشترین مقدار را دارا بودند. اثر متقابل کود بیولوژیک و گیاه پوششی در اکثر صفات معنی دار بود به طوری که استفاده از کود بیولوژیک (بویژه فسفر) در شرایط عدم کاربرد گیاه پوششی سبب افزایش عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه و شاخص برداشت شد.

نیتروژن به عنوان یک عنصر غذایی ضروری در بافت های گیاهی نقش حیاتی ایفا می کند و در بین عناصر ضروری برای رشد و نمو گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L.)، نیتروژن نقش مهمتری در افزایش سطح برگ، سرعت رشد بخش های هوایی و عملکرد غده دارد. بنابراین برای تعیین زمان و مقدار کود نیتروژن تکمیلی در مراحل مختلف رشد گیاه سیب زمینی، بکارگیری یک روش قابل اعتماد برای ارزیابی نیتروژن قابل جذب خاک در طول فصل رشد مورد نیاز می باشد. بدین منظور جهت استفاده از کلروفیل متر برای تشخیص زمان نیاز گیاه سیب زمینی به کود نیتروژن و مدیریت مصرف آن و نیز صرفه جویی در مصرف کودهای نیتروژن دار در زراعت سیب زمینی رقم آگریا، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد که آن کود نیتروژن سرک در دو سطح 100 و 150 کیلوگرم در هکتار در دو شاخص نیتروژن 90 و 95 درصد، با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد شاخص نیتروژن 95 درصد در مقابل شاخص 90 درصد از کارایی بیشتری در افزایش عملکرد گیاه سیب زمینی برخوردار است، اما در شاخص 95 درصد، سطوح کود نیتروژن 100 و 150 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. شاخص های نیتروژن و سطوح کود نیتروژن تاثیر معنی داری بر روی تعداد ساقه اصلی و تعداد غده در بوته نداشتند. افزایش مقادیر کود سرک درصد غده های درشت و متوسط را افزایش و درصد غده های ریز را کاهش داد. افزایش مقادیر کود سرک سبب افزایش وزن خشک بوته و شاخص های رشد سرعت رشد محصول (CGR) و شاخص سطح برگ (LAI) و کاهش شاخص رشد سرعت جذب خالص (NAR) شد و بر روی شاخص سرعت رشد نسبی (RGR) تغییر چندانی نشان نداد. در مجموع به نظر می رسد مدیریت مصرف کود نیتروژن به کمک دستگاه کلروفیل متر سبب تولید غده های مطلوب و با کیفیت می گردد.

از جمله مسائل مطرح در مبحث امنیت زیستی به حداقل رساندن زیان اقتصادی حاصل از ورود گونه های خارجی مهاجم به فلور طبیعی منطقه می باشد. در برخی گیاهان هرز مهاجم از قبیل مریافیلوم (Myriophyllum spp.) پدیده هیبریداسیون و به تبع آن قدرت بالای هیبریدها یکی از دلایل اصلی ایجاد قدرت تهاجم و قابلیت بالای آنها در تبدیل شدن به گونه مهاجم در منطقه جدید به حساب می آید. این مطالعه به منظور ارائه راهکاری برای شناسایی و تفکیک گونه های مهاجم جنس مریافیلوم از گونه های بومی هلند و همچنین شناسایی نمونه های هیبرید احتمالی در این جنس در دانشگاه واگنینگن هلند طی سال های 2010 و 2011 انجام گرفت. برای این منظور 71 نمونه مختلف جنس مریافیلوم که متعلق به 12 گونه بودند با استفاده از مکان بین ژنی هسته ای ITS برای شناسایی و تفکیک گونه ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آنالیز کلاستر بدست آمده از مناطق هسته ای بین ژنی ITS نشان داد که این مکان بین ژنی بدلیل درجه عمومیت بالا، قابلیت تکثیر و قدرت تفکیک بالای گونه ای در جنس مریافیلوم قادر به تفکیک گونه های بومی و مهاجم می باشد. برخلاف مطالعات مورفولوژیکی که برخی گونه های عقیم مریافیلوم موجود در فلور طبیعی هلند را بعنوان هیبرید معرفی نموده بودند، مناطق بین ژنی ITS آنها را در داخل گونه M. heterophyllum گروه بندی کرد. بنابراین به نظر می رسد که نمونه های مشکوک به هیبرید بررسی شده در مطالعه حاضر از جمله نمونه های مهاجمی باشند که در مناطق مختلف معرفی گردیده و تغییرات مورفولوژیکی و ژنتیکی را متحمل شده اند، ولی گونه جدیدی را بوجود نیاورده اند. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که با بهره گیری از روش های مولکولی و توالی یابی ژن های مرجع می توان گونه های مهاجم، بومی و هیبرید را از هم تشخیص داد که این مطلب بویژه در مرحله بذری و مراحل اولیه رشد گیاهان مهاجم باعث جلوگیری از گسترش آنها شده و در نتیجه حفظ تنوع زیستی و ثبات بوم نظام را به دنبال خواهد داشت.

به منظور گروه بندی ارقام کنجد از نظر صفات مورفولوژیک تحت شرایط تنش کم آبی با استفاده از تجزیه به عامل ها، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی پارس آباد اجرا گردید. در این آزمایش آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح (100 (شاهد)، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) و ده رقم کنجد به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه نیاز آبی کنجد از نرم افزار CROPWAT (روش پنمن- مانتیث) مطابق روش فائو-56 استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که بین سطوح آبیاری و رقم ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی دار وجود داشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که در اثر تنش کم آبی، عملکرد و اکثر صفات مورد مطالعه کاهش می یابد. در اکثر صفات، بیشترین مقدار در تیمار آبیاری کامل بدست آمد. در تیمار آبیاری به مقدار 50 درصد نیاز آبی، صفات مقدار کلروفیل برگ، طول ریشه، تعداد انشعابات ریشه و نسبت طول ریشه به ارتفاع بوته بیشترین مقدار را داشت. ارقام کرج1، اولتان، ناز چند شاخه و IS در اکثر صفات در شرایط تنش و بدون تنش، برتر از ارقام دیگر بودند. در تجزیه به عامل ها در شرایط بدون تنش و تنش 5 و 4 عامل اول به ترتیب 91.36 و 89.52 درصد از تغییرات صفات را توجیه کردند. گروه بندی ارقام کنجد بر اساس اولین و دومین عامل در شرایط بدون تنش نشان داد که ارقام کرج1، اولتان و ناز چندشاخه بهتر از ارقام دیگر بودند و در شرایط تنش، ارقام کرج1 و اولتان به عنوان ارقام متحمل به تنش کم آبی و دارای خصوصیات مورفولوژیک مطلوب گروه بندی شدند.

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمی کمپوست و تراکم بوته بر میزان روغن گل مغربی و اجزای آن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 88-1387 انجام شد. تیمارها شامل 4 سطح ورمی کمپوست (0، 2، 3 و 5 کیلوگرم در متر مربع) و 3 تراکم بوته (9، 12 و 20 بوته در متر مربع) بودند. استخراج روغن با دستگاه سوکسله و تجزیه اسیدهای چرب روغن با دستگاه گاز کروماتوگرافی انجام شد. دانسیته و ضریب شکست روغن نیز تعیین شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، اثر ساده ورمی کمپوست و تراکم بوته بر درصد روغن و ضریب شکست آن معنی دار شد ولی اثر متقابل تیمارها بر تمام صفات معنی دار بود. ترکیب اسیدهای چرب روغن در تمام تیمارها مشابه بود. عمده ترین اسید چرب اشباع، اسید پالمیتیک و عمده ترین اسید چرب غیراشباع اسید لینولئیک بود. میزان اسید گاما لینولنیک هم در حد اپتیمم و 8-7 درصد بود. در مجموع مصرف 2 کیلوگرم در متر مربع ورمی کمپوست و به ترتیب تراکم 20 بوته در متر مربع از نظر بهبود تولید روغن و تراکم 9 بوته در متر مربع از نظر کیفیت روغن و نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع به اشباع بهترین تیمارها تشخیص داده شد.

به منظور بررسی تاثیر تلقیح بذر سویا با ریزوبیوم جاپونیکوم (Rhizobium japanicum ) و کاربرد کود نیتروژن بر عملکرد و خصوصیات زراعی سویا، آزمایشی در سال 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف نیتروژن (صفر،30،60 و90 کیلوگرم اوره در هکتار) در کرت های اصلی و دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با باکتری رایزوبیوم جاپونیکوم (Rhizobium japanicum) در کرت های فرعی بودند. بررسی شاخص های رشدی نشان داد که حداکثر مقادیر بیوماس کل (435.4 گرم در متر مربع)، میزان رشد محصول (6.75 گرم بر متر مربع)، سرعت رشد نسبی (0.1003 گرم برگرم در روز) از ترکیب تیماری کاربرد 90 کیلوگرم اوره در هکتار در حالت تلقیح بذر با باکتری رایزوبیوم و پایین ترین میزان این شاخص ها از ترکیب تیماری عدم مصرف کود نیتروژن و عدم تلقیح بدست آمد. بالاترین ارتفاع بوته، تعداد نیام در بوته، وزن صد دانه و عملکرد در واحد سطح در بالاترین سطح کودی به کار گرفته شده (90 کیلوگرم اوره در هکتار) به همراه تلقیح با باکتری رایزوبیوم حاصل گردید. تلقیح با باکتری رایزوبیوم سبب افزایش در تعداد و وزن خشک گره در بوته ها شد. با افزایش مصرف نیتروژن تا 60 کیلوگرم اوره در هکتار به همراه تلقیح بذر با باکتری، تعداد و وزن خشک گره در هر بوته به طور معنی داری افزایش یافت و کمترین آن در حالت عدم تلقیح بذر با باکتری و عدم مصرف کود برآورد گردید. به نظر می رسد که به منظور افزایش عملکرد دانه در شرایط اقلیمی اردبیل میتوان پیشنهاد نمود که 60 کیلوگرم اوره در هکتار به همراه تلقیح بذر با باکتری به کار برده شود.

به منظور بررسی اثر متقال ژنوتیپ در محیط عملکرد دانه 8 لاین اولیه و ترکیبی اولیه تریتی پایرم در مقایسه با 4 رقم گندم نان و 5 لاین امیدبخش تریتیکاله در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در هفت محیط مجزا در سه منطقه کرمان، سیرجان و نی ریز در سال های زراعی 81-80، 85-84 و 89-88 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای عملکرد دانه در هفت محیط، تفاوت های معنی داری بین محیط ها و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط را نشان داد. نتایج تجزیه پایداری نشان داد اولا در گروه بندی ژنوتیپ ها با روش ابرهارت و راسل ژنوتیپ ها بر اساس پارامترهای شیب خط رگرسیون، متوسط عملکرد دانه و نیز انحراف از خط رگرسیون، لاین ترکیبی تریتی پایرم اولیه (Ka/b)(Cr/b)-5 و لاین های امیدبخش تریتیکاله 4115، 4108 و M45 دارای سازگاری مطلوب در تمام محیط های آزمایش ها شناخته شدند. ثانیا نتایج گروه بندی ژنوتیپ ها درتجزیه خوشه ای با معیار اکووالانس و واریانس پایداری، دقیقا یکسان بود. ثالثا بر مبنای پارامترهای اکووالانس، واریانس پایداری و میانگین عملکرد، لاین ترکیبی اولیه تریتی پایرم (Ka/b)(Cr/b)-5 و دو لاین امیدبخش تریتیکاله 4108 و M45با کمترین اثر متقابل ژنوتیپ در محیط و عملکرد بالاتر از میانگین سایر ارقام و لاین ها به عنوان بهترین ژنوتیپ ها شناخته شدند. این لاین تریتی پایرم برای اولین بار به عنوان یک لاین با پتانسیل مرتعی مناسب در نواحی خشک و نیمه خشک ایران به ویژه با آب و خاک شور برای انجام آزمایش های ثبت و کنترل گواهی بذر معرفی می شود. دو لاین امیدبخش تریتیکاله نیز به عنوان ارقام اصلاح شده برای تولید دانه غلات در اراضی با فقر غذایی و حاشیه ای ایران در نواحی خشک و نیمه خشک توصیه می شوند.

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی و کود نیتروژن بر عملکرد دانه و میزان تجمع عناصر غذایی پر مصرف شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم و کم مصرف شامل آهن، روی، منگنز و مس، درصد روغن، پروتئین و تیموکینون در دانه گیاه دارویی سیاهدانه، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک، شهرستان زابل در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. تیمارهای خشکی که با قطع آبیاری در مراحل مختلف رشدی گیاه بوجود آمدند شامل: شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری در مرحله ساقه رفتن تا شروع گلدهی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پر شدن دانه ها و قطع آبیاری در مرحله گلدهی و پر شدن دانه ها به عنوان عامل اصلی و چهار سطح کود نیتروژن از منبع اوره شامل شاهد (بدون مصرف هیچ نوع کود)، 30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد اعمال تنش خشکی در هر یک از مراحل رشدی گیاه منجر به کاهش عملکرد دانه در سیاهدانه شد. همچنین تنش خشکی تاثیر معنی داری بر میزان تجمع عناصر پر مصرف و کم مصرف در دانه سیاهدانه داشت، بجز عنصر آهن سبب افزایش همه آنها گردید. در این بین بیشترین مقادیر عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، مس، روی و کاهش عملکرد دانه در تیمار خشکی قطع آبیاری در مرحله گلدهی و پر شدن دانه ها و منگنز در تیمار خشکی قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا شروع پر شدن دانه ها بدست آمدند. بالاترین میزان عنصر آهن نیز مربوط به تیمار خشکی شاهد بود. در این آزمایش تیمار کودی نیتروژن تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و مقادیر تجمع کلیه عناصر کم مصرف و پر مصرف دارا بود. اثر متقابل خشکی و نیتروژن بجز عملکرد دانه و عنصر پتاسیم تاتیر معنی داری بر همه عناصر دارا بود. همچنین در طی بروز تنش خشکی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه ها بیشترین مقادیر عناصر کم مصرف و پرمصرف دانه ها در تیمارکود نیتروژن شاهد (بدون مصرف هیچ نوع کود) و30 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بدست آمدند. تیمار خشکی و نیتروژن همچنین سبب افزایش درصد پروتئین، روغن و تیموکینون دانه ها شدند، اما در طی بروز تنش خشکی و استفاده از کود نیتروژن، بیشترین درصد پروتئین و تیموکینون در تیمار قطع آبیاری در مرحله گلدهی و پر شدن دانه ها همراه با مصرف 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بدست آمد.

به منظور ارزیابی اثر تراکم اردک در مزارع برنج بر برخی از صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مرتبط با عملکرد شلتوک ارقام برنج (Oryza sativa L.)، آزمایشی در سال زراعی 91-1390در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا گردید. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد. دراین آزمایش عامل اصلی تعداد اردک در سه سطح (شامل شاهد، 400 و 800 اردک در هکتار) و عامل فرعی رقم برنج در سه سطح (شامل طارم به عنوان رقم محلی، شیرودی وقائم به عنوان ارقام اصلاح-شده) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بیانگر اختلاف کاملا معنی دار تعداد اردک، رقم و برهمکنش آنها از نظر صفات تعداد پنجه، محتوای کلروفیل (SPAD)، کلروفیل a وعملکرد شلتوک بود. نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر صفات مورفولوژیک (تعداد پنجه، تعداد برگ و طول ریشه)، صفات فیزیولوژیک (غلظت کلروفیل و عدد SPAD) و عملکرد شلتوک به ترتیب مربوط به تراکم های 800 و 400 اردک در هکتار بوده است. بالاترین میزان عملکرد شلتوک در تیمار 800 قطعه اردک در هکتار به ترتیب در ارقام شیرودی (5.3 تن در هکتار)، قائم (4.3 تن در هکتار) و طارم (3.6 تن در هکتار) بدست آمد. رابطه ی رگرسیونی بین صفات تعداد پنجه، طول ریشه، عدد SPAD و عملکرد شلتوک با تیمار تراکم اردک در واحد سطح نشان داد که واکنش ارقام برنج نسبت به افزایش میزان این صفات با افزایش تراکم اردک یکسان نبوده است، به طوری که رقم طارم با بالاترین رابطه ی خطی در افزایش میزان این صفات نسبت به ارقام دیگر برتر شناخته شده است. در مجموع نتایج نشان داد استفاده از رقم پابلند و بومی منطقه (رقم طارم) با قدرت رقابتی بالاتر نسبت به ارقام پاکوتاه و اصلاح شده (ارقام قائم و شیرودی) همراه با تراکم 800 قطعه اردک در هکتار می تواند شرایط را برای کشاورزان در دست یابی به عملکرد اقتصادی بالاتر فراهم سازد.

به منظور بررسی امکان استفاده از کود بیولوژیک میکوریزا به جای بخشی از کود شیمیایی فسفر مورد نیاز در زراعت نخود، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. تیمارها شاملB1:1 (شاهد (بدون استفاده از میکوریزا و کود فسفر))، 2: 2B (میکوریزا)، 3: 3 B(25 کیلوگرم در هکتار کود فسفر)، 4: 4B (25 کیلوگرم در هکتار کود فسفر + میکوریزا)، 5: 5B (50 کیلوگرم در هکتار کود فسفر)، 6: 6B (25 کیلوگرم در هکتار کود فسفر + میکوریزا) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایش، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن خشک برگ و ساقه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و غلظت فسفر دانه را در مقایسه با شاهد به طور معنی داری افزایش دادند، در حالی که تاثیر تیمارها بر وزن صد دانه و شاخص برداشت، معنی دار نبود. براساس نتایج، کاربرد قارچ میکوریزا، صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و تعداد غلاف را در گیاه نخود افزایش داد که این میزان افزایش، با مصرف 50 کیلوگرم کود فسفر در یک سطح آماری قرار دارند. همچنین درصد کلونیزاسیون ریشه با مصرف کود فسفر بطور معنی داری کاهش یافت. بنابراین با توجه به ضرورت کاهش مصرف کودهای شیمیایی، می توان کاربرد میکوریزا را در زراعت نخود توصیه نمود.

اگرچه کشت و بهره برداری از گیاهان دارویی در عرصه های طبیعی هزینه ی کمتری نسبت به روش های زراعی دارد. اما سرعت رشد بسیار پایین گونه ها موجب محدودیت استقرار کاشت در عرصه های طبیعی می شود. این آزمایش به منظور بررسی امکان افزایش درصد استقرار و سرعت رشد نهال های گیاه آویشن (Thymus vulgaris) در مرتع بهارکیش قوچان در سال 91 انجام شد. بذر های آویشن ابتدا در شرایط گلخانه (سینی-های کشت) کاشته و پس از 45 روز با دوگونه میکوریزا Glomus mosseae و G.intraradices تلقیح گردید. پس از یک ماه نهال های گلدانی به عرصه منتقل و به صورت طرح آزمایشی کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در مساحتی حدود 3600 مترمربع کشت شد. نتایج نشان داد که درصد کلونیزه شدن ریشه گیاه آویشن باغی با گونه G.mosseae حدود 92 درصد و با میکوریزا G.intraradices حدود 68 درصد بود. اگرچه در ابتدای فصل رویش تلقیح میکوریزا در استقرار این گیاه تاثیر معنی داری نداشت، ولی در انتهای فصل، همزیستی قارچ میکوریزا گونهG.mosseae به طور معنی داری (p≤0.01) سبب افزایش استقرار گیاه آویشن شد و استقرار این گیاه را تا 30 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. درصد کلونیزه شدن ریشه گیاه آویشن باغی با میکوریزا G.mosseae سبب افزایش وزن خشک کل گیاه، برگ، ساقه، ریشه و ارتفاع گیاه آویشن باغی شد، در حالی که همزیستی با G. intraradices سبب کاهش برخی از این صفات شد یا اینکه اثری نداشت. با توجه به نتایج مطالعه چنین به نظر می رسد که کاشت گلدانی گیاه آویشن باغی تلقیح شده با قارچ G.mosseae می تواند روش موفقی برای تکثیر آن درطبیعت باشد و می تواند تاثیر مطلوبی روی استقرار گیاه آویشن باغی در مراتع داشته باشد.