مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1397 | دوره:15 | شماره:6 (پیاپی 64) |تعداد مقالات:10

مقدمه: با توجه به اهمیت اطلاعات در سازمان های مراقبت بهداشتی و درمانی، مشکلات بخش مدیریت اطلاعات سلامت می تواند نقش مهمی در اداره این سازمان ها داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی مشکلات بخش مدیریت اطلاعات سلامت و علل آن در ایران بود. روش بررسی: این مطالعه کاربردی به روش کیفی و Delphi در سال 1396 انجام گردید. ابتدا مشکلات بخش مدیریت اطلاعات سلامت و علل آن با استفاده از روش تحلیل مقایسه مداوم استخراج گردید. سپس اعتبار یافته های به دست آمده با استفاده از تکنیک Delphi و در دو راند مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: از دیدگاه افراد شرکت کننده در تحقیق، مشکلات مربوط به نابرابری سازمانی، ساختمان و محیط کار و قوانین و فرایندها به ترتیب با 89، 86 و 85 درصد، مهم ترین چالش های بخش مدیریت اطلاعات سلامت در بیمارستان ها بود. اصلی ترین دلایل به وجود آمدن این مشکلات نیز عدم وجود نظام صنفی (95 درصد) و امور مالی (92 درصد) بود. نتیجه گیری: بخش مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان ها با چالش های مختلفی مواجه است که علت اصلی آن مربوط به سیاست گذاری های کلان، فقدان قوانین و نگرش مدیران بیمارستان به این بخش می باشد.

مقدمه: هدف از توسعه سیستم های اطلاعات بیمارستانی، ارتقای سرویس مکانیزه اطلاعات بیمار می باشد که به منظور ارتقای اثربخشی و عملکرد مطلوب خدمات، طراحی می شود. در این راستا، استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت، نقش بسزایی را در اتخاذ تصمیمات و تعیین استراتژی توسط مدیران ایفا می نماید. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بود و به صورت موردی در مرکز آموزشی-درمانی بوعلی سینای شهر ساری در سال 1396 انجام شد. جامعه آماری مطالعه را 111 نفر از کاربران سیستم اطلاعات بیمارستانی آن مرکز تشکیل داد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ای شامل 9 مؤلفه (78 عامل) بود. داده ها در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تحلیل وضعیت عوامل مؤثر بر مهندسی مجدد از دیدگاه کاربران نشان داد که سطح وضعیت مؤلفه ها، 8/65 درصد متوسط، 8/19 درصد نامطلوب و 4/10 درصد مطلوب بود. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده برای مدیران در سطوح مختلف جهت بهبود عملکرد سیستم های اطلاعات بیمارستانی در راستا ی استقرار سیستم های اطلاعات مدیریت قابل استفاده است.

مقدمه: نقص سیستم های اطلاعات بیمارستانی، منجر به عدم وصول درامد بیش از 30 درصد خدمات ارایه شده می گردد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقاط اتلاف اطلاعات و اسناد پزشکی در طرح تحول سلامت و ارایه راهکار انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع کیفی و تحلیل محتوا بود. به منظور شناسایی اتلاف منابع بیمارستانی و راهکارهای کاهش هزینه، پایگاه های PubMed، Irandoc، Scientific Information Database (SID)، Google Scholar و Magiran با استفاده از کلید واژه های «اتلاف، اطلاعات، اسناد، هزینه و کاهش هزینه، طرح تحول سلامت» مورد جستجو قرار گرفت و مقالات مرتبط استخراج گردید. برای تأیید و دسته بندی اتلاف از تکنیک گروه اسمی و جهت تأیید راهکارها از بحث گروهی متمرکز استفاده شد. یافته ها: مهم ترین نقاط اتلاف شناسایی شده در حوزه اطلاعات و اسناد پزشکی بیمارستان شامل «الزامات اداری تکراری و ناهماهنگ، پراکنده بودن اطلاعات بیماران و افزایش کسورات بیمه ها» و مهم ترین راهکارهای کاهش هزینه شامل «ترسیم مسیر درست حرکت داده از بیمارستان تا سطح وزارت، ایجاد نرم افزار استاندارد برای تأیید صلاحیت و اوضاع مطالبات، برنامه های الکترونیک بیمار محور و کاهش کسورات بیمه ای» بود. نتیجه گیری: اطلاعات و اسناد پزشکی، مبنای تصمیمات مدیران بیمارستانی می باشد. از آن جا که امروزه اهمیت مدیریت مالی بسیار بیشتر از قبل شده است و با توجه به محدودیت منابع، به نظر می رسد که میدان مانور مدیران برای مدیریت مصرف، کاهش هزینه ها از طریق حذف یا کاهش اتلاف منابع است.

مقدمه: طرح تحول سلامت با هدف محافظت مالی مردم در قبال هزینه های سلامت، در سال 1393 اجرا گردید. پژوهش حاضر با هدف مقایسه هزینه های مستقیم خدمات سلامت، قبل و بعد از اجرای طرح تحول سلامت انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه که از نوع توصیفی-پیمایشی بود، با استفاده از بانک اطلاعاتی موجود در سازمان های بیمه گر منتخب استان اصفهان (سازمان بیمه سلامت ایران و سازمان بیمه تأمین اجتماعی) و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، کلیه داده های مربوط به هزینه های مستقیم سلامت که در سال های 1392 و 1394 هزینه شده بود، با استفاده از چک لیست محقق ساخته جمع آوری گردید و در نهایت، در نرم افزار Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از اجرای طرح تحول سلامت، هزینه ها به میزان 49 درصد در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 130 درصد در بیمه سلامت، 118 درصد در سازمان تأمین اجتماعی و در مجموع، 92 درصد افزایش داشت. نتیجه گیری: به دنبال اجرای طرح تحول سلامت، هزینه های مستقیم سازمان های بیمه گر منتخب و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان افزایش یافت. بنابراین، پیشنهاد می گردد در صورت تداوم اجرای این طرح، فاز بعدی آن در ارتباط با راهکارهای کنترل هزینه های مستقیم سلامت اجرا گردد.

مقدمه: طرح تحول نظام سلامت به شیوه های مختلف بر فعالیت بیمارستان ها تأثیر می گذارد. با توجه به اهمیت کسورات بر درامد بیمارستان، پژوهش حاضر با هدف مقایسه کسورات صورت حساب های بیمه قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت در مرکز آموزشی-درمانی الزهرای (س) اصفهان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود. داده های مربوط به کسورات بیمه ای 50288 پرونده بستری سال 1392 و 51699 پرونده بستری سال 1394 تحت پوشش بیمه های تأمین اجتماعی و خدمات درمانی مرکز آموزشی-درمانی الزهرا (س) به کمک گزارش های کارشناسان واحد فن آوری اطلاعات و گزارش های مالی سیستم اطلاعات سلامت در قالب فایل های الکترونیکی جمع آوری گردید و با استفاده از آزمون های t و Paired t در سطح معنی داری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نسبت کسورات به درامد بیمارستان در سال 1394 نسبت به سال 1392 کاهش معنی داری را نشان داد (010/0 = P). این کاهش در نسبت کسورات به درامد خدمات ویزیت، بیهوشی، جراحی، هزینه تخت و خدمات پاراکلینیک مشاهده شد. حجم خدمات پاراکلینیک، مشاوره، بیهوشی، جراحی و کل خدمات پس از طرح تحول نظام سلامت افزایش معنی داری داشت. نتیجه گیری: کسورات بیمه ای مرکز آموزشی-درمانی الزهرا (س) پس از اجرای طرح تحول نظام سلامت کاهش یافت. بیشترین افزایش کسورات در خدمات پاراکلینیکی بیمه تأمین اجتماعی مشاهده گردید. علت این امر را می توان به بالا بودن حجم اسناد این بیمه یا نامساوی بودن مراجعان تحت پوشش بیمه ها نسبت داد. با این وجود، بهتر است علل کسورات به تفکیک بیمه ها مورد بررسی قرار گیرد و راهکارهایی جهت کاهش کسورات بیمه تأمین اجتماعی ارایه گردد.

مقدمه: کتاب درمانی می تواند برای طیفی از مشکلات سلامت روانی استفاده شود. زندانیان از جمله گروه های نیازمند توجه از نظر سلامت روانی می باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر کتاب درمانی بر سلامت روانی زنان زندانی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع شبه تجربی بود. جامعه تحقیق را کلیه زندانیان ندامتگاه زنان شهر ری و نمونه ها را 30 نفر از آنان تشکیل داد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. اعضای نمونه به صورت تصادفی در دو گروه آزمون (15 نفر) و شاهد (15 نفر) قرار گرفتند. مداخله شامل 10 جلسه کتاب درمانی در طول یک ماه بود که برای گروه آزمون اجرا گردید. سلامت روانی قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه اندازه گیری شد. ابزار پژوهش، پرسش نامه 28 سؤالی سلامت عمومی 28-GHQ (28-General Health Questionnaire) بود. داده ها با استفاده از آزمون Independent t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از انجام مداخله، تفاوت معنی داری در نمره کلی سلامت روانی بین دو گروه آزمون و شاهد به نفع گروه آزمون وجود داشت (023/0 = P). همچنین، نمرات گروه آزمون در خرده مقیاس های علایم جسمانی و اضطراب به طور معنی داری پایین تر از گروه شاهد بود. نتیجه گیری: کتاب درمانی توانست سلامت روانی زنان زندانی را بهبود بخشد. نتایج به دست آمده می تواند برای استفاده کتابداران بالینی و گروه های مداخله کننده در حوزه سلامت روان مفید باشد.

نظام سلامت کشورهای مختلف در جهت به کارگیری پزشکی از راه دور با چالش ها و فرصت های متعددی روبه رو می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین فرصت ها و چالش های پیش روی نظام سلامت کشورهای مختلف در به کارگیری فن آوری پزشکی از راه دور بود. در این مطالعه بر اساس راهبرد جستجو، پایگاه های داده ای داخلی و خارجی در بازه زمانی ژانویه 2000 تا ژانویه 2018 جستجو گردید و در مرحله نهایی، تجزیه و تحلیل بر روی 24 مقاله منتخب شناسایی شده صورت گرفت. به کارگیری فن آوری پزشکی از راه دور با چالش های عمده ای در رابطه با زیرساخت های ارتباطی-اطلاعاتی، تجارت الکترونیک، امنیتی، بهداشتی-درمانی، استانداردها، قوانین و مقررات و آموزش مواجه بود. با وجود چالش های مذکور، فرصت های قابل توجهی به ویژه در ارتباط با همه گیر شدن فن آوری ارتباطات و اطلاعات، فراهم شدن دسترسی همگانی به اطلاعات به روز و از بین رفتن شکاف های فن آوری به واسطه بروز پدیده جهانی شدن فراهم شده است که می تواند راهگشای مناسبی برای حذف چالش های مذکور باشد.

مقدمه: رشد چشمگیر فن آوری های وب 2 و شبکه های اجتماعی، پتانسیل بسیار زیادی را جهت اشاعه برنامه های تغییر رفتار سلامت و مراقبت های بهداشتی ارایه نموده ا ست. سازمان ها و مراکز خدمات بهداشتی نیز به عنوان عامل اصلی این برنامه ها، نقش مهمی در استفاده از این ابزارها دارند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی متون منتشر شده برای شناسایی فرصت ها و چالش های پیش رو در استفاده از شبکه های اجتماعی در سازمان های بهداشتی بود. روش بررسی: این مطالعه به صورت مروری نظام مند، به بررسی مقالات چاپ شده بین ژانویه سال 2008 تا جولای سال 2018 با استفاده از کلید واژه های مرتبط در پایگاه های داده ای Emerald، ScienceDirect، Springer، Wiley، Magiran، SID، Irandoc و PubMed پرداخت. یافته ها: 15 فرصت و 6 چالش برای سازمان های بهداشتی شناسایی گردید. فرصت های پیش روی سازمان ها شامل «ایجاد حمایت اطلاعاتی، ایجاد حمایت اجتماعی، جستجو برای حمایت ابزاری، کاهش هزینه های سازمان، ایجاد رضایت در بیماران، پایش مخاطبان به صورت بی درنگ، دسترسی به فضایی جدید برای ارتباط با مخاطبان، آموزش مخاطبان، برندسازی، مدیریت دانش، افزایش دسترسی به مخاطبان خاص، تشویق در تغییر رفتار، ارتباط مستقیم با مخاطبان، ارتباط فوری با مخاطبان و شناسایی فرصت های بهبود کیفیت در سازمان» و چالش های پیش رو شامل «اکتفا به رابطه یک طرفه، کمبود تخصص در حوزه فن آوری اطلاعات و نحوه تعامل با مخاطبان، حراست از حریم خصوصی مخاطبان، محدودیت در استنباط نقطه نظر عامه مردم، کامنت های منفی بیماران و در نهایت، دنبال شدن بیشتر توسط سازمان ها دیگر تا افراد» بود. نتیجه گیری: توجه به شناسایی فرصت ها و چالش های مطرح شده، امکان برنامه ریزی و بهره برداری مطلوب تر از این شبکه ها توسط سیاستگذاران و مدیران سازمان های بهداشتی را فراهم می نماید.