سلامت کار ایران
سال:1396 | دوره:14 | شماره:2 |تعداد مقالات:19

زمینه و هدف: یک سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) هر چند هم در پیاده سازی و استقرار موفق باشد ولی تضمینی در کیفیت عملکرد آن وجود ندارد، بنابراین وجود یک سیستم ارزیابی عملکرد جامع جهت نظارت، ارزیابی و بهبود مستمر این سیستم ها امری ضروری است و چنانچه این ارزیابی ها بر مبنای برنامه ریزی استراتژیک سازمان استوار باشد، در مسیر صحیحی قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر پیاده سازی کارت امتیازی متوازن (BSC) در بهبود عملکرد سیستم مدیریت HSE در یکی از شرکت های بزرگ تولیدی کشور می باشد.روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که به لحاظ ماهیت، کاربردی و به لحاظ روش اجرا پیمایشی می باشد. طی مراحل تحقیق، ابتدا مطالعات گسترده ای بر مبنای نظری انجام و سپس مدل BSC در سیستم HSE شرکت، پیاده سازی شد. در مرحله بعد، یک مدل مفهومی ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت HSE در قالب کارت امتیازی متوازن طراحی گردید و توسط مدل طراحی شده، عملکرد سیستم مدیریت HSE، قبل و بعد از پیاده سازی BSC مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بعد از پیاده سازی BSC، سیستم مدیریت HSE از میان 67 شاخص عملکردی مورد بررسی، در 43 شاخص (64.2%) پیشرفت داشته است و عمده این پیشرفت در منظر فرآیندهای داخلی و مشتریان قابل مشاهده است. در منظر رشد و یادگیری عملکرد ضعیف تری نسبت به سایر منظرهای استراتژیک وجود دارد، بنابراین سازمان باید با فراهم ساختن بستری برای رشد و یادگیری در حوزه HSE اهتمام بیشتری بورزد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه موردی نشان داد که پیاده سازی BSC می تواند منجر به بهبود عملکرد سیستم مدیریت HSE گردد.

زمینه و هدف: امروزه اتاق های پاک به جزئی جداناپذیر از صنایع با تولیدات حساس تبدیل شده است. منابع آلودگی در اتاق های پاک سبب اختلال در عملکرد و کیفیت محصولات حساس در اتاق های پاک می گردند. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی کارایی صافی های هپا و بررسی غلظت و تعداد ذرات هوابرد اتاق های پاک در یک صنعت دارویی می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش تجربی کاربردی است که در سال 1394 در یک صنعت دارویی انجام شد. روش انجام کار در این مطالعه بررسی آزمون نشتی صافی های هپا و غلظت و تعداد ذرات در اتاق پاک بر اساس استاندارد ISO 14644 – 3 بود. در این مطالعه 17 صافی هپا مربوط به اتاق های پاک با کلاس پاکیزگی B، C و D مورد بررسی قرار گرفت. میزان نشتی صافی ها با استفاده از دستگاه های آئروسل فتومتر، آئروسل جنراتور و پمپ تزریق مثبت مورد آزمون قرار گرفت و از دستگاه شمارش ذرات برای اندازه گیری غلظت ذرات استفاده شد.یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد که در اندازه گیری کارایی و آزمون نشتی 17 صافی هپای موجود در اتاق های پاک، 3 صافی (18درصد) دارای نشتی و بقیه صافی ها فاقد نشتی بودند و کارایی قابل قبولی را ارائه دادند (99.99 درصد). هم چنین نتایج نشان می دهد با افزایش سرعت جریان، میزان نفوذپذیری و افت فشار در گستره اندازه ذرات مورد بررسی افزایش و عامل کیفیت کاهش یافت. بعلاوه، نتایج سنجش غلظت ذرات در اتاق های پاک نشان می دهد که میانگین تراکم آلودگی ذرات در سه گروه پاکیزگی B، C و D از حد مجاز استاندارد ISO-14644 پایین تر بود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که غلظت ذرات هوابرد دراتاق های پاک از میزان حدود مجاز تعیین شده توسط استاندارد ISO-14644 بسیار پایین تر بود. نکته قابل توجه در این مطالعه، تاثیر کیفیت مطلوب هوای ورودی به اتاق های پاک درکارایی مناسب صافی های هپا بود.

زمینه و هدف: برنامه ریزی برای افزایش تولید و تمایل به افزایش کارایی نیروی انسانی در سازمان های تولیدی بدون برآورد هزینه های اقتصادی وارد بر سازمان سبب می شود که ارزش واقعی ایمنی در محیط کار نادیده گرفته شود. از میان هزینه های مختلف یک سازمان تولیدی، موضوع ارتقای ایمنی کارکنان از طریق کاهش مخاطرات احتمالی، منجر به تحمیل هزینه هایی می شود که اغلب با بی میلی کارفرمایان مواجه شده و سعی وافر آنها را برای کاهش چنین هزینه هایی در پی خواهد داشت. هدف از این مطالعه، تعیین میزان عددی ارزش ایمنی از دیدگاه کارکنان پالایشگاه از طریق برآورد میزان مبلغی است که کارکنان جهت تحمل شرایط ناایمن در محیط کار مایلند دریافت نمایند که این مبلغ می تواند معادل اهمیت پیشگیری از حوادث و ارتقاء ایمنی در محیط کار از منظر نیروی کار تلقی گردد.روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط (CVM) و با بررسی میزان تمایل به دریافت (WTA) کارکنان در ازاء چشم پوشی از بهبود شرایط ایمنی محیط کار، ارزش اقتصادی ارتقای ایمنی در شرکت پالایش نفت اصفهان از دیدگاه کارکنان برآورد گردیده است. بدین منظور و با هدف تشکیل بازاری فرضی برای ایمنی به عنوان کالایی غیرمبادله ای، پرسشنامه ویژه ای طراحی و داده های اختصاصی مرتبط با ارزش ایمنی از منظر 140 نفر از کارکنان واحدهای عملیاتی، طی دو مرحله پیش آزمون و آزمون نهایی در سال 1393 جمع آوری شده و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، میانگین تمایل به دریافت (WTA) هر یک از کارکنان به ازای یک ماه فعالیت در محل پالایشگاه معادل 2 میلیون و پانصد هزار ریال برآورد شد. همچنین کل ارزش اقتصادی برآورد شده برای ایمنی در پالایشگاه اصفهان به ازاء 1300 نفر پرسنل رسمی شاغل در واحدهای عملیاتی، معادل 39 میلیارد ریال برآورد گردیده و با توجه به مجموع هزینه سالیانه ایمنی پالایشگاه که معادل 6 میلیارد و 700 میلیون ریال تعیین گردیده، مشخص شد از دیدگاه کارکنان، ارزش اقتصادی ارتقای ایمنی پالایشگاه معادل 5.8 برابر بیش از هزینه های فعلی اختصاص داده شده در برنامه های بهبود شرایط ایمنی محیط کار، بوده است.نتیجه گیری: بر اساس چنین رویکردی، ضرورت بازنگری در بودجه سالیانه موردنیاز برای اجرای اقدامات ایمنی در شرکت مورد مطالعه مطرح شده و از نقطه نظر اقتصادی، تمرکز برجستجوی شرایط بهینه از نظر کارآئی بازاری و اثربخشی هزینه ای مربوط به اقدامات ایمنی، اهمیت می یابد.

زمینه و هدف: فرودگاه ها و مناطق پروازی اطراف آنها از حساس ترین و پرخطر ترین مناطق برای پرواز یک هواپیما است. توسعه صنعت هواپیمایی در دهه های اخیر و بکارگیری فناوری ها، فرآیندهای اجرایی و زیر ساخت های جدید، در این صنعت، در کنار خلق فرصت های جدید، خطراتی نیز در بر داشته است که ایمنی فعالیت های این حوزه را تهدید می نماید. یکی از راه های کنترل و کاهش خطرات این صنعت، شناسایی و مدیریت عوامل ایجاد ریسک است. بر این اساس، هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویت بندی عوامل ایجاد ریسک برای عملیات هواپیما در فرودگاه و مناطق اطراف آن می باشد.روش بررسی: روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است. ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسش نامه می باشد. پرسش نامه دارای 22 گویه و در قالب 4 بعد اصلی عوامل انسانی، محیطی، سخت افزاری و نرم افزاری طراحی شده است. پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مقدار 0.80 محاسبه شده و روایی پرسشنامه نیز از طریق روایی محتوایی، سازه ای و ضریب لائوشه تایید شده است. جامعه آماری تحقیق کارکنان بخش هوانوردی – خلبانان و کارکنان مراقبت پرواز- فرودگاه های استان تهران به تعداد 420 نفر بودند که بر اساس جدول مورگان تعداد 201 نفر از آن ها به عنوان نمونه اقدام به تکمیل پرسشنامه نمودند. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار 19 SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که عوامل انسانی، نرم افزاری و سخت افزاری بر ایجاد ریسک برای عملیات هواپیما در فرودگاه و مناطق اطراف آن تاثیری مثبت و معنادار دارد و میزان تاثیرگذاری عوامل انسانی 0.90، عوامل محیطی 0.78، عوامل سخت افزاری 0.69 و در نهایت عوامل نرم افزاری 0.52 است.نتیجه گیری: یافته های تحقیق، ضرورت ارتقای سطح ایمنی در فرودگاه ها و مناطق پروازی اطراف آن ها را از طریق: تدوین و پیاده سازی نظام مدیریت ایمنی، توسعه دانش و فرهنگ ایمنی کلیه عوامل انسانی، تجهیز فرودگاه ها به سامانه های جدید هوانوردی و هم چنین هماهنگی با سایر دستگاه های ذیربط به منظور جلوگیری از ایجاد ظرفیت های خطر بالقوه در اطراف فرودگاه ها را نمایان می سازد.

زمینه و هدف: کارکنان بیمارستان به علت شرایط شغلی خود، درمعرض خطرات شغلی گوناگون هستند. هدف از مطالعه حاضر بررسی مشکلات ارگونومیکی بیمارستان از دیدگاه تکنولوژی تعامل انسان- سیستم و راهکارهایی جهت بهبود آن ها می باشد.روش بررسی: در این پژوهش کیفی، چارچوب مفهومی مشکلات ارگونومی بیمارستان از دیدگاه تعامل انسان-سیستم از طریق تحلیل محتوای متون گذشته استخراج شد. بر اساس چارچوب مفهومی مرحله قبل، 18 نفر از کارکنان بیمارستان و کارشناسان به صورت نیمه ساختاری در مصاحبه ها و بحث گروهی شرکت کردند. مضمون های مربوط به مشکلات ارگونومی بیمارستان و راه حل های متناظر از روش تحلیل محتوای متن های تولید شده استخراج گردید.یافته ها: به طور کلی، 14 مشکل به عنوان مشکلات ارگونومیکی بر اساس یک چارچوب تعامل انسان- سیستم دسته بندی شدند. راهکارهایی متناظر بر اساس سلسه مراتب کنترل ها شامل حذف و جایگزینی، کنترل های مهندسی، کنترل های اداری و حفاظت فردی انتزاع گردید.نتیجه گیری: برخی مشکلات ارگونومی مربوط به پوسچرهای کاری، نوبت کاری، بار کاری، رضایت شغلی و روابط فردی نسبت به سایر مشکلات مورد بررسی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. چارچوب کنترلی استخراج شده از این مطالعه می تواند در کاهش مشکلات ارگونومی و پیشنهاد استراتژی ها برای بهبود به کار رود.

زمینه و هدف: یکی از عوامل آمادگی سازمان در برابر شرایط اضطراری برگزاری مانورهای تمرینی هستند. جهت برگزاری یک مانور مناسب به داشتن سناریو استاندارد و جامع نیاز است. علیرغم اهمیت این موضوع، در صنایع کشور الگوی پذیرفته شده واحدی برای تدوین این سناریوها وجود ندارد. مطالعه حاضر با هدف ارائه الگویی جهت تدوین سناریوهای مدیریت شرایط اضطراری و بررسی انطباق سناریوهای اجرای شده پیشین در صنایع فرآیندی کشور با الگوی ارائه شده طراحی و اجرا شد.روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی طراحی و اجرا گردید. ابتدا دو استاندارد ISO 22398 و HSEEP بررسی و از این دو یک الگوی واحد استخراج شد. برای افزایش اعتبار الگوی استخراجی پایایی و روایی نیز مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد 61 سناریوی تمرین شده در صنایع فرآیندی کشور جمع آوری و میزان انطباق این سناریوها با بندهای مختلف الگوی ارائه شده تعیین گردید.یافته ها: نتایج حاصل از استخراج الگو از دو استاندارد مورد بررسی نشان داد که الگوی پیشنهادی شامل 5 مرحله اصلی و 41 بند فرعی می باشد. میزان انطباق سناریوهای مورد بررسی با زیربندهای مختلف الگوی پیشنهادی نشان داد در بین سناریوهای مورد بررسی فقط مراحل جزئی آماده سازی سناریو و اجرای مانور به صورت کامل در کلیه سناریوها لحاظ گردیده بود.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر لزوم استفاده از یک الگوی واحد را برای تدوین سناریوهای واکنش در شرایط اضطراری مورد تاکید قرار می دهد. آموزش افراد درگیر در تدوین سناریوهای واکنش در شرایط اضطراری در رابطه با الگوی پیشنهادی و تفهیم بندهای موجود در این الگو می تواند باعث ارتقاء کیفیت فرایند سناریونویسی در صنایع کشور و در نتیجه ایجاد یک برنامه مناسب برای مقابله با این شرایط گردد.

زمینه و هدف: حلال های آلی گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که کاربرد وسیعی در صنایع مختلف داشته و تا کنون ارتباط مواجهه مزمن با آنها و برخی از بیماری های جسمانی و عصبی شناخته شده است. از سوی دیگر خستگی نیز سبب آسیب به فرد، کاهش بازده کاری و افزایش حوادث شغلی می گردد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین مواجهه شغلی با حلال آلی و خستگی کارگران یک کارخانه رنگ انجام گردیده است.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی- مقطعی بر روی 206 نفر از کارگران صنایع رنگ و نساجی به ترتیب به عنوان گروه مورد و شاهد اجرا گردید. نمونه گیری از حلال های آلی بر طبق روش استاندارد NIOSH-1501 انجام شد و پس از مشخص شدن غلظت حلال ها، پرسشنامه های سنجش چند بعدی خستگی (MFI) و اطلاعات فردی – شغلی جهت ارزیابی خستگی بکار گرفته شد، به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها آزمونهای t مستقل و رگرسیون لجستیک مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: بررسی میانگین امتیازات کسب شده در ابعاد پنج گانه خستگی نشان داد که از نظر ابعاد خستگی جسمانی، کاهش فعالیت، کاهش انگیزه، خستگی ذهنی و نمره کل آزمون MFI، بین دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنی دار وجوددارد (P<0.05)، بطوری که بیشترین تفاوت در کاهش انگیزه و خستگی ذهنی بین دو گروه وجود داشت و نسبت شانس ابتلا به این دو اختلال با آزمون رگرسیون لوجستیک در گروه مورد 2.5 برابر گروه شاهد بدست آمد CI95%=[1.4-8.2] و (P<0.001).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع بیشتر خستگی در 4 بعد، جسمانی، کاهش فعالیت، کاهش انگیزه و خستگی ذهنی، در افراد در معرض حلال آلی وجود داشت، به طوری که خستگی ذهنی و کاهش انگیزه بیشترین شیوع را در بین افراد در معرض حلال به نسبت گروه شاهد خود داشت.

زمینه و هدف: اختلالات خواب از مشکلات رایج به خصوص در جوامع مدرن و صنعتی می باشد. میزان بروز آن در جمعیت های مختلف، گوناگون گزارش شده است. بروز این مشکلات در افراد شاغل و کارگر منجر به بروز آسیب های شغلی و کاهش عملکرد ایشان می شود و می تواند خطرآفرین باشد. در این مطالعه به بررسی رابطه اختلال خواب و توانایی انجام کار می پردازیم.روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی در تمام کارگران یک کارخانه تولید لبنیات در سال 1393 انجام شد. در این مطالعه از پرسشنامه StopBang جهت بررسی آپنه انسدادی خواب، (ESS-Epworth Sleepiness Scale) جهت بررسی خواب آلودگی و (WAI-Work ability index) جهت بررسی توانایی انجام کار استفاده شده است. داده های به دست آمده از این پرسشنامه ها به همراه اطلاعات دموگرافیک مورد تحلیل و آنالیز قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه در نهایت 215 نفر مورد سنجش واقع شدند. ارتباط بین یافته های سه پرسشنامه ESS، StopBang و WAI از لحاظ آماری معنادار بود. ارتباط سن با WAI و StopBang، وضعیت تحصیلی با ESS، سابقه کاری با StopBang، استعمال دخانیات با StopBang و ESS، سال های استعمال دخانیات با StopBang و BMI با StopBang، معنادار بود. بین دو پرسش نامه خواب ارتباط معنادار مثبت وجود داشت و هر دو پرسش نامه با شاخص توانایی انجام کار ارتباط معکوس معنی دار داشتند.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده ارتباط قوی اختلالات خواب، آپنه انسدادی خواب و شاخص توانایی کار را نشان می دهد. لذا جهت جلوگیری از بروز عوارض برگشت ناپذیر و آسیب های متعاقب اختلال خواب و کاهش عملکرد شغلی در کارگران، لازم است غربالگری انجام شده و توجه بیشتر به مسائل بهداشت خواب کارگران صورت گیرد.

زمینه و هدف: بیوآئرسول ها در هوای بخش های مختلف بیمارستانی عامل زیان آور مهمی برای سلامتی محسوب شده و در ایجاد عفونت های بیمارستانی نقش عمده ای را ایفا می نمایند. بنابراین در این مطالعه تنوع و غلظت بیوآئرسول های قارچی در هوای بیمارستان های امام خمینی و علوی اردبیل مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: این مطالعه مقطعی در سال 1394 در بیمارستان های آموزشی شهر اردبیل انجام گرفت. به منظور ارزیابی و تعیین تراکم بیوآئروسل های هوابرد قارچی، دستگاه نمونه بردار مدل ZTHV02 و محیط کشت سابرودکستروزآگار به همراه آنتی بیوتیک کلرامفنیکل مورد استفاده قرار گرفت. برای تشخیص قارچ ها از روش اسلاید کالچر استفاده شد و تراکم کلنی ها بر اساس CFU/m3 گزارش گردید.یافته ها: میانگین غلظت کل قارچ های اندازه گیری شده در بیمارستان امام و علوی به ترتیب CFU/m3 42.52 و CFU/m34.43 می باشد. ایستگاه پرستاری بخش دیالیز بیمارستان امام خمینی و اتاق زایمان طبیعی و اتاق بستری اورولوژی ونورولوژی مردان در بیمارستان علوی دارای بیشترین بار آلودگی قارچی و بخش دیالیز و ایزوله تنفسی اورژانس در بیمارستان امام خمینی و ICU در بیمارستان علوی دارای کمترین بار آلودگی قارچی بودند. شایع ترین قارچ های جدا شده از هوای بیمارستان امام به ترتیب پنیسلیوم، آسپرژیلوس نایجر، آسپرژیلوس، کلادوسپوریوم و کاندیدا و در بیمارستان علوی به ترتیب پنیسلیوم، آسپرژیلوس، آسپرژیلوس نایجر، پسیلومایسس و کاندیدا بودند. غلظت قارچ ها با دما و رطوبت محیط ارتباط معنی داری نداشتند و لیکن غلظت آلاینده در شیفت عصر (زمان ملاقات) به صورت معنی دار از شیفت صبح بیشتر بود (0.01> p).نتیجه گیری: غلظت بالای قارچ های هوابرد در بیمارستان های مورد مطالعه می تواند به عنوان یک عامل خطر مهم برای سلامت شاغلین و بیماران مطرح باشد.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمون الگویی ساختاری از پیشایندها و پیامدهای تعهد حرفه ای می باشد. متغیرها در این الگو شامل پیشایندها (وجدانی بودن، رهبری تحولی، اخلاق کاری اسلامی و جو روانشناختی) و پیامدهای تعهد حرفه ای (قصد ترک شغل، خستگی عاطفی و رفتار خود توسعه ای) می باشند.روش بررسی: طرح پژوهش توصیفی- همبستگی می باشد. نمونه پژوهش (بر اساس ملاک های ورود به پژوهش) شامل 210 نفر (199 مرد و 11 زن) از کارکنان شرکت فولاد خوزستان است، که به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب گردیده اند. از بین 8 بخش شرکت فولاد خوزستان به تصادف بخش مواد اولیه و از بین واحدهای مختلف در این بخش واحد انباشت و برداشت انتخاب و در آخرین مرحله به منظور رسیدن به حجم نمونه، افراد موردمطالعه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های تعهد حرفه ای، جو روان شناختی کار، ویژگی های شخصیتی نئو، رهبری تحولی کلی، اخلاق کاری اسلامی، قصد ترک شغل، فرسودگی شغلی و رفتار خود توسعه ای می باشند. به منظور ارزیابی مدل پیشنهادی از روش الگو یابی معادلات ساختاری SEM با نرم افزار AMOS ویراست 21 استفاده شده است. جهت آزمودن اثرات غیرمستقیم و تعیین معناداری آن ها از روش بوت استراپ استفاده شده است.یافته ها: یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش قابل قبولی با داده ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق حذف یک مسیر غیر معنی دار حاصل شد. از میان 10 فرضیه مستقیم پژوهش تنها فرضیه مربوط به اثر مثبت مستقیم رهبری تحولی بر تعهد حرفه ای مورد تایید قرار نگرفته است. 3 فرضیه غیرمستقیم پژوهش نیز مورد تایید واقع شده اند.نتیجه گیری: پژوهش حاضر بینشی در خصوص نقش متغیرهای فردی، فرهنگی و سازمانی در ارتقاء تعهد افراد به حرفه و درنتیجه کاهش خستگی عاطفی و ترک شغل و هزینه های ناشی از آن فراهم می کند.

زمینه و هدف: فرمالدئید به عنوان یک ماده سرطان زا و محرک قوی شناخته می شود. از طرفی به علت خواص فرمالدئید و ترکیبات حاصل از آن، در تولید فرآورده های آرایشیکاربرد فراوانی دارد. OSHA نیز در خصوص انتشار فرمالدئید در سالن های زیبایی و تماس بیش از حد مجاز مواجهه شغلی با آن هشدار داده است. با توجه به اهمیت این آلاینده، خطرات ناشی از تماس با آن و عدم انجام مطالعه ای در داخل کشور، این پژوهش با هدف ارزیابی مواجهه شغلی آرایشگران زن در دو شهر کرمانشاه و همدان انجام شد.روش بررسی: با استفاده از جاذب های نمونه برداری از فرمالدئید، 20 نمونه کوتاه مدت مطابق روش NIOSH-2016 و 45 نمونه بلند مدت مطابق روش NIOSH-2541 از هوای تنفسی آرایشگران در آرایشگاه های منتخب در دو شهر کرمانشاه و همدان جمع آوری و به ترتیب توسط دستگاه های HPLC و GC آنالیز گردید.یافته ها: دامنه تراکم فرمالدئید در نمونه های کوتاه مدت بینppm 0-0.693 و در نمونه های بلند مدتppm 0-0.603 بود. بیشترین تراکم فرمالدئید در نمونه های کوتاه مدت مربوط به استفاده از نوعی رنگ مو و در نمونه های بلند مدت بیشترین تراکم مربوط به استفاده از نوعی صاف کننده کراتینی مو بوده است. میانگین تراکم فرمالدئید در نمونه های کوتاه مدت و بلند مدت و نیز بین گروه های مختلف فعالیت های آرایشی که در آن ها از فرآورده های متفاوتی استفاده شده است، از نظر آماری تفاوت معنی داری با هم ندارند.نتیجه گیری: با توجه به اینکه تراکم فرمالدئید در تعدادی از نمونه های مورد آنالیز، فراتر از حد مجاز سقفی توصیه شده ایران (OEL-C=0.3ppm) بوده است، نیاز به بررسی های بیشتر و کنترل مراجع ذی ربط مانند اجرا یا اصلاح سیستم تهویه، نظارت بر کیفیت مواد مصرفی، آموزش، و... برای آرایشگران وجود دارد.

زمینه و هدف: یکی از معضلات اصلی بهداشتی و زیست محیطی صنایع معدنی انتشار غبار در حین فعالیت های شکستن، سرند کردن و انتقال مواد می باشد. این مطالعه باهدف طراحی، اجرا و ارزیابی سامانه تهویه موضعی و تلفیق آن با سامانه مه پاش جهت کاهش انتشار ذرات هوابرد به همراه تحلیل اقتصادی در واحد سنگ شکن یک شرکت معدنی اجرا شد. روش بررسی: پس از اطمینان از عدم تاثیر رطوبت بر خواص مواد، سامانه مه پاش آب به منظور فرونشانی بخشی از غبار در منبع تولید، طراحی و نصب شد. سایر ذرات منتشره نیز با به کارگیری سامانه تهویه مکنده موضعی با اقتباس از استانداردها و راهنماهای موجود کنترل گردید. به منظور پالایش ذرات جمع آوری شده توسط سامانه تهویه سه دستگاه سیکلون بازده بالا (مدل استایرمند) طراحی و مورداستفاده قرار گرفت. در نهایت عملکرد سامانه مه پاش و تهویه صنعتی به صورت مجزا و تلفیقی در کنترل ذرات منتشره در هوای محیط کار، مواجهه فردی و انتشار زیست محیطی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: بازده سامانه مه پاش، تهویه صنعتی و تلفیقی در کاهش غلظت غبار محیطی به ترتیب 49، 76 و 95 درصد بود. همچنین بازده سامانه مرطوب سازی، تهویه صنعتی و تلفیقی در کاهش میزان مواجهه با ذرات قابل استنشاق 54، 73 و 88 درصد حاصل شد. نتیجه گیری: با توجه به ارزیابی های به عمل آمده با اجرای تلفیقی این دو سامانه، میزان مواجهه شغلی کارگران، غلظت غبار کل در محیط و انتشار زیست محیطی ذرات به کمتر از حدود مجاز کاهش یافت. مطابق تحلیل های اقتصادی، بالغ بر 80 درصد هزینه های اجرایی پروژه به این روش نسبت به روش خشک کاهش یافت، لذا می توان در شرایط مشابه این سامانه را به عنوان یک راهکار موثر و اقتصادی پیشنهاد داد.

زمینه و هدف: سواد سلامت باعث کسب ظرفیت ها و ادراک اساسی از اطلاعات سلامت و خدمات برای افراد می باشد، تا بتوانند تصمیمات سلامتی را اتخاذ نمایند. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین سواد سلامت کارگران یکی از شرکت های قطعه سازی ایران خودرو در سال 1394 اجراء گردید.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، 157 نفر از کارگران، شرکت مهرکام پارس در سال 1394 به روش تصادفی طبقه ای متناسب در هر کارگاه انتخاب شدند. سپس از طریق نمونه گیری تصادفی ساده، افراد وارد مطالعه شدند. پرسشنامه از طریق خودگزارش دهی توسط کارگران تکمیل شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سواد سلامت بزرگسالان ایرانی (HELIA) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: افراد مورد مطالعه از نظر دسترسی به اطلاعات سلامت، 79% دسترسی ناکافی، 56.1% مهارت خواندن ضعیف داشتند. در خصوص فهم 77.1% وضعیت خوبی نداشتند. در ارزیابی، بطور متوسط نیمی از افراد دارای سطح سواد سلامت نه چندان کافی و کافی بودند (به ترتیب 22.9% و 20.4%). در کاربرد اطلاعات سلامت 61.8% دارای سطح سواد ناکافی بودند. فهم و ارزیابی اثر مستقیم بر میانگین نمره کاربرد اطلاعات دارد. بطوری که فهم و ارزیابی پیش گویی کننده های مناسبی برای کاربرد اطلاعات سلامت بودند.نتیجه گیری: بطور کلی سواد سلامت در افراد نامطلوب بود. این موضوع توجه بیشتر به سواد سلامت را در برنامه های آموزشی و مداخله ای نشان می دهد. لازم است بدین منظور برنامه های جامع، رسانه ها و مواد آموزشی ساده و قابل فهم طراحی و بکار رود.

زمینه و هدف: امروزه یکی از عوامل مهم در بهره وری، نیروی انسانی کارآمد است. از طرفی موضوع معنویت در محیط کار به عنوان زمینه ساز توانمندی کارکنان، تبدیل به یک موضوع کلیدی در نظام مدیریت سلامت شده است. که بررسی همه جانبه آن نیازمند شناسایی و تبیین متغیرهای زیادی است. بر این اساس، هدف از مطالعه حاضر بررسی رابطه علی میان معنویت در محیط کار و متغیرهای سلامت روان شناختی در دانشگاه علوم پزشکی بابل است.روش بررسی: پژوهش حاضر، مطالعه ای مقطعی به روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این مطالعه را مدیران و متخصصین منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی بابل تشکیل دادند، که به صورت نمونه گیری هدفمند قضاوتی انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی گردآوری، و تجزیه و تحلیل داده ها هم با استفاده از دیمتل انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد، بر اساس میزان اهمیت متغیرها (ri+cj)، معنویت در محیط کار پراهمیت ترین متغیر (6.94)، و متغیر خلاقیت کارکنان (6.05) نیز به عنوان کم اهمیت ترین متغیر در این روابط علی مشخص شده اند. در میان متغیرهای مورد بررسی، جو سازمانی (1.45) به عنوان تاثیرگذارترین (ri-cj)، متغیر معرفی، و هم چنین خلاقیت کارکنان (-1.21) به عنوان کم تاثیرترین متغیر انتخاب و کم ترین میزان تاثیرگذاری را به خود اختصاص داده است.نتیجه گیری: مدیران دانشگاه علوم پزشکی بابل می توانند با کاربست برنامه های معنویت افزا و فراهم نمودن محیط های کاری مملو از اخلاق و معنویت، زمینه را برای ارتقای توانمندی های کاری و روانی کارکنان محیا سازند.

زمینه و هدف: بروز حوادث در صنعت نفت می تواند خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. بنابراین تجزیه و تحلیل و درک علت های حوادث در این صنعت برای پیشگیری از بروز آن ها بسیار مهم است. به دلیل وجود عوامل متعدد تاثیرگذار بر انتخاب روش تجزیه و تحلیل حوادث و تنوع روش ها، یکی از اصول و مبانی مهم تجزیه و تحلیل حوادث، انتخاب صحیح و کارآمد روش می باشد. بنابراین، این مطالعه با هدف انتخاب روش بهینه برای تجزیه و تحلیل حوادث صنعت نفت و با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مدلی بر اساس روش تصمیم گیری چند معیاره ساخته شد که شامل روش فرآیند تحلیل شبکه برای به دست آوردن وزن معیارهای استفاده شده جهت انتخاب روش و استفاده از روش تاپسیس فازی برای ارزیابی اولویت بندی روش های تجزیه و تحلیل حادثه بود.یافته ها: بر اساس نتایج، 8 معیار اصلی و 21 زیر معیار برای انتخاب روش تجزیه و تحلیل حادثه مورد استفاده قرار گرفت که معیارهای اصلی توانایی شناسایی سطوح چندگانه علل، نیاز آموزشی روش و سطوح دامنه کاربرد به ترتیب با وزن نهایی 0.375، 0.168 و 0.088 بیشترین وزن را در انتخاب روش داشتند. بر اساس نتایج اولویت بندی تاپسیس فازی، Tripod beta به عنوان روش بهینه برای حوادث انتخاب شد و روش های Bow tie و MTO در رتبه های بعدی قرار گرفتند.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که برای انتخاب روش بهینه تجزیه و تحلیل حادثه، معیارهای زیادی با درجه اهمیت متفاوت وجود دارد. بر اساس اهمیت معیارهای این مطالعه، روش beta Tripod به عنوان روش بهینه برای تجزیه و تحلیل حوادث صنعت نفت انتخاب شد. به منظور بهبود تجزیه و تحلیل حوادث و پوشاندن ضعف روش Tripod beta، استفاده از این روش به همراه روش های دیگر می تواند کمک زیادی در تجزیه و تحلیل حادثه داشته باشد.