مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1392 | دوره:7 | شماره:5 |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: دیابت نوع 1 به علت نقص در ترشح انسولین ایجاد می شود. در این مطالعه تاثیر بارهنگ بر سطح سرمی انسولین و گلوکز و اثر ترمیمی عصاره بر بافت پانکراس و آثار نفروپاتی ناشی از دیابت مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: 30 سر موش صحرایی نر به سه گروه تقسیم شدند: گروه اول (کنترل سالم) که با سرم فیزیولوژی تیمار شدند و دو گروه بعدی به وسیله تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. یک گروه از موش های دیابتی 100mg/kg/bw عصاره برگ بارهنگ را به مدت 6 هفته به روش داخل صفاقی دریافت کردند و گروه سوم به عنوان کنترل دیابتی در نظر گرفته شدند. بعد از اتمام دوره تیمار، خونگیری انجام و سطح سرمی گلوکز، انسولین، کراتینین و BUN سنجش شد. پس از تهیه مقاطع بافتی، رنگ آمیزی با H & E برای پانکراس و PAS برای کلیه انجام شد. مطالعات بافتی توسط میکروسکوپ نوری صورت گرفت. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در این مطالعه، عصاره بارهنگ؛ سطح سرمی گلوکز، BUN و کراتینین را کاهش و سطح سرمی انسولین را نسبت به گروه دیابتی افزایش داد (p<0.05). همچنین به طور معنی دار باعث افزایش میانگین قطر و تعداد جزایر پانکراس گردید (p<0.05).نتیجه گیری: عصاره بارهنگ می تواند اثر هایپوگلایسمی خود را از طریق بازسازی جزایر پانکراس اعمال، همچنین قادر به بهبود عوارض کلیوی ناشی از دیابت می باشد.

زمینه و هدف: پیوند کلیه به عنوان درمان انتخابی، در اکثر بیماران مبتلا به ESRD، بعد جسمانی کیفیت زندگی را بهبود می بخشد، اما به علت عوارض داروهای سرکوب کننده ایمنی ممکن است به مراقبت های مداوم پزشکی نیاز باشد، که این مساله موقعیت روانی، اقتصادی و اجتماعی و در نتیجه کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی ابعاد جسمانی و روانی کیفیت زندگی بیماران پیوندی شهر کرمان صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، کیفیت زندگی 105 بیمار دریافت کننده پیوند کلیه شهر کرمان در سال 1388 با استفاده از پرسشنامه SF36 مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون اسپیرمن و واریانس تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: نمره کلی کیفیت زندگی بیماران دریافت کننده پیوند کلیه 18.01±60.95، نمرات بعد جسمی 14.78±59.77 و بعد روان 10.22±62.58 بود. بیشترین نمره مربوط به حیطه محدودیت نقش به علت مشکل فیزیکی (72.25) و کمترین نمره مربوط به حیطه سلامت عمومی (58.25) گزارش شد. آنالیز نمرات بعد روان بر اساس متغیرهای دموگرافیک اختلاف آماری معنی داری را نشان نداد، اما این اختلاف در بعد جسمانی بر اساس سن و وضع تاهل، معنی دار بود (p£0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بیماران دریافت کننده پیوند کلیه از کیفیت زندگی نسبتا مطلوبی برخوردار هستند و نمرات بعد روان کیفیت زندگی این بیماران نیز نسبت به بعد جسمانی بالاتر است.

زمینه و هدف: مالاریا یکی از مهم ترین بیماری های تک یاخته ای است که سازمان بهداشت جهانی WHO، این بیماری را بعد از سل، ایدز و ... جزء بیماری های مهم برشمرده است. در حال حاضر، مالاریا در 101 کشور جهان شایع است و موارد کلینیکی مالاریا سالانه 500-300 میلیون مورد، حتی در کشورهایی که مالاریا در آنها ریشه کن شده است، گزارش می شود.معرفی مورد: بیمار آقای 22 ساله ای است که با شکایت از درد شکم، از حدود 3 هفته پیش به بیمارستان مراجعه کرد. درد در بیمار جنرالیزه، شدید و به صورت مبهم بود. در این مدت بیمار درد شکم را به صورت متناوب و حمله ای تجربه کرده بود. همچنین از خستگی، کاهش وزن، سردرد و تب شکایت داشت. بیمار همراه درد شکم جنرالیزه، تهوع و استفراغ را نیز ذکر نمود. ضمن اینکه بیمار از سوزش ادرار خفیف بدون تکرر ادرار و درد و کرامپ مختصر عضلات نیز شکایت داشت. تندرنس سطحی شکم وجود نداشت، اما در لمس عمقی شکم حساس بود. بررسی و درمان های زیادی برای بیمار انجام شده بود، ولی بیمار کماکان از عدم بهبودی شکایت داشت. در نهایت، بیمار با توجه به اسمیر خون محیطی با تشخیص مالاریا تحت درمان قرار گرفت.بیماری مالاریا یکی از مهم ترین بیماری های عفونی مناطق گرمسیری است. این بیماری در کشورهای غربی ریشه کن شده، ولی در بیش از 100 کشور گرمسیری جهان شایع است که کشور ایران نیز در زمره آنها قرار دارد. مورد ذکرشده در این case، نشان دهنده نقش حیاتی گرفتن یک شرح حال دقیق و کامل از بیمار است تا بتوان از تشخیص دیرهنگام، ایجاد مشکلات عدیده، درمان های بی جا و نیز هزینه های بی مورد و سرگردانی بیماران جلوگیری نمود.

زمینه و هدف: شغل رانندگی محدوده وسیعی از عوامل استرس زا را در برمی گیرد. این پژوهش با هدف تعیین وضعیت استرس شدید شغلی و عوامل مرتبط با آن در بین رانندگان اتوبوس در سیستم حمل و نقل عمومی در شهر تهران انجام شد.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- تحلیلی بر روی 388 نفر از رانندگان اتوبوس شهری تهران در سال 1391 انجام شد. نمونه ها به صورت تصادفی از 9 سامانه یا منطقه انتخاب شدند. برای بررسی روابط عوامل موثر بر استرس شدید از پرسشنامه ای با مشخصات دموگرافیک و اطلاعات رانندگی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره صورت گرفت.یافته ها: از کل افراد شرکت کننده در این مطالعه، 31.7% اظهار داشتند در یک سال گذشته (یا در زمان انجام مطالعه) در حین کار استرس شدید داشته اند. همچنین متغیرهای شیفت کاری و مسیر اتوبوسرانی به ترتیب باعث استرس 1.7 برابری در بین رانندگان عصر کار و چرخشی ماهانه نسبت به رانندگان صبح کار و 1.8 برابری رانندگان خطوط عادی نسبت به خطوط BRT شده بود. همچنین مصرف دارو و وجود بیماری، از عوامل موثر در ایجاد استرس 3.7 برابری در بین رانندگان بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد شیفت کاری و مسیر اتوبوسرانی، از جمله عوامل کاری موثر در بروز استرس شدید در بین رانندگان شرکت اتوبوسرانی است. از طرفی، مصرف دارو و بیماری جسمی و روحی نیز می تواند در افزایش استرس شدید در بین رانندگان موثر باشد.

زمینه و هدف: جراحات ناشی از سوختگی، یکی از شدیدترین اشکال تروما بوده که سبب بسیاری از ناتوانی ها، عوارض و میرایی در کنار هزینه های بالای بیمارستانی و مشکلات روحی و عاطفی آن می شود. این مطالعه با هدف تعیین اپیدمیولوژی و پیامد سوختگی در بیماران دچار سوختگی استان گیلان پایه انجام شد.روش بررسی: در یک مطالعه متکی بر داده های موجود (Routine Data Base Study)، پرونده تمامی بیماران دچار سوختگی که از اول فروردین 1386 تا آخر اسفند 1389 در مرکز تخصصی سوختگی ولایت در استان گیلان بستری بودند، بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری مجذور کای و تی انجام شد، سطح معنی داری 0.05>p در نظر گرفته شد.یافته ها: پرونده 2274 بیمار 145 (65.7%) مرد و 779 (34.3%) زن با میانگین سنی 22.7±31.5 سال مورد بررسی قرار گرفت. مورتالیتی 8.7% برآورد شد. عوامل معنی دار مرتبط با مورتالیتی شامل: بزرگسالی، بیسوادی، بیکاری، سکونت در روستا، وضعیت اقتصادی و اجتماعی پایین در کنار درصد سوختگی بود. هیچ ارتباط آماری بین مورتالیتی و تحصیلات، وضعیت اجتماعی و شغل مناسب یافت نشد. همچنین اکثر سوختگی ها در منزل اتفاق افتاده بود، و شایع ترین علت سوختگی در بزرگسالان، شعله آتش و در کودکان، آب جوش گزارش شد.نتیجه گیری: با توجه به ارتباط شدت عوارض ناشی از سوختگی در منزل با تحصیلات پایین و سکونت در روستا؛ احتمالا آموزش همگانی جهت پیشگیری از سوختگی در منزل همراه با گسترش مراکز تخصصی چند رشته ای و متمرکز سوختگی به عنوان اقدامی موثر ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: هموفیلی A یک اختلال خونریزی دهنده وابسته به جنس مغلوب است. این بیماری به علت وقوع جهش در ژن فاکتور هشت ایجاد می شود. وارونگی اینترون 22، شایع ترین جهش مسبب ایجاد هموفیلی A شدید بوده که با استفاده از روش های Southern blot و واکنش زنجیره ای پلی مراز، قابل تشخیص است. این مطالعه با هدف تعیین وارونگی اینترون 22 نوع I و نوع II، در بیماران هموفیلی A شدید با استفاده از روش IS-PCR انجام شد.روش بررسی: این مطالعه روی 30 بیمار هموفیلی A با کمتر از 1% سطح نرمال فعالیت فاکتور هشت انجام شد. بعد از اخذ رضایت نامه از بیماران، استخراج DNA ژنومی از لوکوسیت های خون محیطی صورت گرفت. DNA های استخراج شده پس از حلقوی شدن (هضم شدن توسط BclI، سپس اتصال قطعات حاصل توسط آنزیم لیگاز)، به عنوان الگو برای تکثیر IS-PCR مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها: در 30 بیمار هموفیلی A شدید، 40% بیماران وارونگی اینترون 22 نوع I و 6.6% بیماران وارونگی اینترون 22 نوع II داشتند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد نوترکیبی بین اینترون (22h-1) در ژن فاکتور هشت و کپی های آن (22h-2،22h-3 ) که در جهتی مخالف با اینترون 22h-1 قرار می گیرند به ترتیب سبب ایجاد وارونگی نوع II و نوع I می شود که وارونگی اینترون 22 نوع I از نوع II شایع تر است. همچنین با استفاده از IS-PCR به عنوان روشی کم هزینه می توان در زمان صرفه جویی و تشخیص مولکولی وارونگی را نیز ارتقا بخشید. این روش در ارزیابی ناقلین، افراد بیمار و تشخیص پیش از تولد در بیماری هموفیلی A نیز کاربرد دارد.

زمینه و هدف: آلودگی صوتی، در بین آلودگی های محیطی شیوع بالایی دارد و به عنوان یک عامل تراتوژنیک برای سیستم تناسلی محسوب می شود. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر عسل و ویتامین E بر میزان هورمون های جنسی موش های نر در معرض آلودگی صوتی انجام شد.روش بررسی: 24 موش نر بالغ با میانگین وزنی 200±20g به طور کاملا تصادفی به چهار گروه: 1 (عسل + صوت)؛ 2 (ویتامین E + صوت)؛ 3 (صوت) و گروه 4 (کنترل) تقسیم شدند. گروه های 1، 2 علاوه بر دریافت صوت؛ عسل و ویتامین E را نیز به صورت گاواژ دریافت کردند، و گروه 3 فقط تحت تاثیر آلودگی صوتی قرار گرفتند. بعد از 50 روز سطح سرمی هورمون های موش های نر توسط خونگیری از قلب، به روش الایزا اندازه گیری شد. سپس موش های نر با موش های ماده از همان نژاد در یک قفس با نسبت 2:1 قرار داده شدند. در ادامه، وزن و تعداد جنین های زنده حاصل از باروری مورد بررسی قرار گرفت. از روش های آماری آنالیز واریانس و توکی استفاده گردید.یافته ها: در این مطالعه مشخص گردید ترشح هورمون های جنسی (FSH، LH و تستوسترون) تحت تاثیر آلودگی صوتی دچار اختلال می شود. سطح سرمی تستوسترون در موش های تحت تاثیر صوت به طور معنی داری کاهش یافت (0.05>p)، و مصرف عسل و ویتامین به عنوان آنتی اکسیدان در موش های نر موجب تعدیل در جریان این هورمون شد. آلودگی صوتی در موش های نر باعث افزایش در سطح سرمی FSH، LH p<0.05)) گردید. همچنین وزن جنین ها تحت تاثیر این استرس کاهش و تعداد جنین های زنده افزایش یافت (0.05>p). مصرف عسل و ویتامین E توسط موش های نر باعث افزایش جنین های زنده شد (0.05>p).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، آلودگی صوتی اثرات منفی بر قورت باروری موش های نر دارد، همچنین مصرف عسل و ویتامین E می تواند موجب افزایش قدرت باروری در گروه های تحت تاثیر آلودگی صوتی گردد.

زمینه و هدف: عملکرد جنسی مطلوب، عامل مهمی در تحکیم خانواده محسوب می شود و منشا بسیاری از تحولات در زندگی انسان است که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. چاقی نیز به عنوان یک اپیدمی جدید، جمعیت جهانی را تحت تاثیر قرار داده است. تحقیقات نشان داده اند اختلال عملکرد جنسی در مردان با چاقی ارتباط دارد، اما این ارتباط در زنان هنوز مبهم است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین نمایه توده بدنی با اختلال عملکرد جنسی زنان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مورد- شاهدی از بین زنانی که برای مراقبت به مراکز بهداشتی درمانی منتخب شهر قم مراجعه کرده بودند 77 نفر دارای اختلال عملکرد جنسی (نمره کمتر یا مساوی 28) با 64 نفر زن سالم و بدون اختلال عملکرد جنسی (نمره بیشتر از 28) با استفاده از پرسشنامه استاندارد عملکرد جنسی زنان مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تعیین نمایه توده بدنی، قد و وزن و تعیین توزیع چربی در بدن؛ محیط دور کمر و دور باسن اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تست، کای دو و رگرسیون چند متغیره، در سطح معنی داری (0.05>p) صورت گرفت.یافته ها: نمایه توده بدنی در گروه مورد 5.4±34.1 و در گروه شاهد 4.4±26 بود، که در این رابطه آزمون آماری بین نمایه توده بدنی با اختلال عملکرد جنسی، ارتباط معنی داری را نشان داد (0.05>p). همچنین در گروه مورد، بیشترین اختلال در فاز برانگیختگی و در گروه شاهد در فاز درد جنسی مشاهده شد (0.05>p).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، به نظر می رسد چاقی روی برخی از حیطه های عملکرد جنسی زنان تاثیرگذار است. بنابراین، انجام مطالعات مداخله ای کاهش وزن در زنان چاق دچار اختلال عملکرد جنسی ضروری است تا رابطه بین چاقی و اختلال عملکرد جنسی روشن تر بیان شود.

زمینه و هدف: جهت اجرای طرح تفکیک از مبدا، آگاهی از نظرات و مشارکت تولیدکنندگان پسماند ضروری است. هدف از این تحقیق تعیین وضعیت تفکیک از مبدا پسماندهای شهری و ارائه راهکارهای اصلاحی آن از دیدگاه شهروندان کشور می باشد.روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی - مقطعی از طریق تکمیل 1400 پرسشنامه با مصاحبه حضوری در 3 استان قم، یزد و آذربایجان شرقی، در قالب طرح جامع مدیریت پسماند انجام شد. در این مطالعه آگاهی مردم در قالب پرسشنامه ای با 31 سوال اختصاصی و عمومی سنجیده شد. جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای کیفی و جداول متقاطع از آزمون کای دو در سطح معنی داری 5% استفاده گردید.یافته ها: حدود 90% از شهروندان برای اجرای طرح تفکیک از مبدا پسماندهای شهری اعلام آمادگی کردند. مهم ترین دلایل شهروندان برای انجام این امر به ترتیب: بازیافت بهتر با کیفیت مناسب مواد (79%)، حفاظت از محیط زیست و ارتقای سطح بهداشت (65%) و کمک به شهرداری ها (43%) و علل مهم عدم موفقیت این برنامه از دیدگاه شهروندان به ترتیب: عدم اجرا و یا اجرای نامنظم برنامه ها از طرف شهرداری (45%)، کافی نبودن آموزش های شهروندان (32%) و همکاری ضعیف مردم به دلیل مسایل فرهنگی و اجتماعی و یا نداشتن توجیه اقتصادی (25%) عنوان شد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، درصد بالایی از شهروندان با طرح تفکیک از مبدا پسماندهای شهری آشنا بوده و مزایای آن را می دانند، که در صورت انجام اصلاحاتی از طرف مسئولین شهرداری ها، درصد مشارکت و همکاری شهروندان در این طرح به نحو مطلوبی افزایش خواهد یافت.

زمینه و هدف: سندرم متابولیک به عنوان شاخه ای از اختلالات متابولیکی، پیش زمینه بیماری های قلبی - عروقی، دیابت نوع 2 و سکته مغزی شناخته شده است. یکی از راهکارهای اصلی کنترل و مراقبت این بیماری، خودمراقبتی تغذیه ای در این بیماران است. این مطالعه با هدف تعیین همبستگی خودمراقبتی تغذیه ای زنان مبتلا به سندرم متابولیک با سازه های الگوی ارتقای سلامت صورت گرفت.روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی – همبستگی بر روی زنان مبتلا به سندرم متابولیک در شهر اصفهان انجام شد. 329 نفر از بین مراجعین مبتلا به سندرم متابولیک مراکز پنجگانه درمان صنعت نفت اصفهان در سال 1391 انتخاب شدند. داده ها توسط پرسشنامه محقق ساخته، بر اساس سازه های الگوی ارتقای سلامت که طی مرحله ای جداگانه طراحی و روایی و پایایی آن بررسی شده بود، در 11 بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل، واریانس و ماتریس همبستگی پیرسون در سطح اطمینان 95% صورت گرفت.یافته ها: میانگین نمره خودمراقبتی تغذیه ای در این بیماران 35.1 نمره به دست آمد. میانگین نمرات حاصل از سازه های الگوی ارتقای سلامت نیز در حد متوسط یا کمتر از متوسط بود. همچنین بین خودمراقبتی تغذیه ای با آگاهی، فواید درک شده، خودکارآمدی درک شده، تاثیرگذارنده های وضعیتی، حمایت اجتماعی همسر و تعهد نسبت به اجرای خودمراقبتی، همبستگی مستقیم معنی دار و با موانع درک شده، احساس مرتبط با رفتار، ترجیحات و رقابت کننده ها، همبستگی معکوس معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: با توجه به ارتباط خودمراقبتی تغذیه ای در زنان مبتلا به سندرم متابولیک می توان با سازه های الگوی ارتقای سلامت جهت مداخلات آموزشی در زمینه اتخاذ رژیم غذایی مناسب در این بیماران از این الگو استفاده نمود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

زمینه و هدف: گوشت قرمز، گوشت مرغ و تخم مرغ، نقش بسیار مهمی در تامین پروتئین رژیم غذای بشر ایفا می کند. یکی از عواملی که سلامت فرآورده های غذایی پروتئینی را به مخاطره می اندازد، باکتری های خانواده آنتروباکتریاسه، به ویژه سالمونلا است. این مطالعه با هدف بررسی تعیین آلودگی این مواد غذایی به گونه های سالمونلاها و ارزیابی الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در آنها صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، گوشت مرغ و تخم مرغ های محلی و صنعتی هرکدام به تعداد 100 نمونه و گوشت قرمز (گاو و گوسفند) به تعداد 150 نمونه به روش نمونه برداری تصادفی در شهرستان تالش جمع آوری شد و از نظر آلودگی سالمونلایی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تشخیص قطعی از آزمایشهای بیوشیمیایی و آنتی سرم های مربوطه در تست های آگلوتیناسیون استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون کای دو تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری اختلاف ها، p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: در مواد درون تخم مرغ های صنعتی و محلی هیچ باکتری مشاهده نشد، ولی از سطح پوسته تخم مرغ های صنعتی، 19 مورد (19%)؛ تخم مرغ های محلی، 4 مورد (4%)؛ گوشت مرغ صنعتی، 21 مورد (21%)؛ گوشت مرغ محلی، 5 مورد (5%) و گوشت قرمز، 5 مورد (3.3%) ایزوله های سالمونلا جداسازی شد. از لحاظ مقاومت آنتی بیوتیکی در باکتری های ایزوله شده، بیشترین مقاومت نسبت به اریترومایسین، نالیدیکسیک اسید و سولفامتاکسازول و بیشترین حساسیت نسبت به سیپروفلوکساسین، سفالکسین و جنتامایسین مشاهده گردید.نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، توجه به بهداشت مواد غذایی جهت پیشگیری از عفونت های غذایی از اهمیت به سزایی برخوردار است. همچنین جهت جلوگیری از گسترش سویه های مقاوم، بایستی از استفاده بی رویه آنتی بیوتیک ها در مرغداری ها و صنایع پرورش گوشت خودداری گردد.