مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1389 | دوره:4 | شماره:1 (پی در پی 13) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: آسیب های اکسیداتیو مزمن به عنوان عامل ایجاد بسیاری از بیماری ها مانند سرطان، بیماری های قلبی - عروقی، دیابت و آلزایمر شناخته شده اند. آنزیمی که در تعدادی از این فرآیندها اثر مهمی دارد، سیکلواکسیژناز (COX-2) 2- می باشد. این آنزیم نقش مهمی در توسعه و پیشرفت تومور دارد. مهارکننده هایCOX-2  برای اعمال اثرات ضدتوموری خود باید با دوز بالا و به مدت طولانی مصرف شوند که عوارض جانبی مهمی از جمله عوارض قلبی - عروقی را در پی دارند. سلکاکسیب از رشد تومور کولورکتال جلوگیری کرده، و مرگ برنامه ریزی شده سلولی را در مدل های In Vitro In Vivo القا می نماید. در مدل های انسانی و حیوانی سرطان کولورکتال، اختلال در تنظیم بیان سیکلواکسیژناز 2- دیده شده است. در این بین توجه به ظرفیت عوامل آنتی اکسیدان مانند ویتامین E، به ویژه فرم آلفای آن برای از بین بردن آسیب رادیکالی آزاد، القای آپوپتوز و تحریک بیان انکوژن ها، این ویتامین را به گزینه ای مناسب جهت شیمی درمانی تبدیل کرده است. مطالعات نشان داده است که ویتامین E سرطان زایی و آسیب DNA ناشی از UV را در حیوانات آزمایشگاهی مهار می کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر سلکاکسیب و آلفاتوکوفرول در القای مرگ سلولی در رده سلول سرطان کولون انسانی صورت گرفت. روش بررسی: در این تحقیق سلول های سرطانی کولورکتال (HT29) به وسیله سلکاکسیب و آلفاتوکوفرول تحت تیمار قرار گرفتند و با تکنیک DNA فراگمانتاسیون جهت تعیین مرگ سلولی بررسی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد سلکاکسیب به تنهایی در 2 غلظت پایین (25، 50 میکرومولار) نمی تواند مرگ سلولی را القا نماید، ولی در غلظت های بالاتر (75، 100 میکرومولار) مرگ سلولی القا می شود. نتیجه گیری: تجویز ویتامین E به همراه سلکاکسیب موجب القای مرگ سلولی در همه غلظت های آن می گردد. نتایج این تحقیق نشان داد که برای ایجاد مرگ سلولی و احتمالا اثرات درمانی می توان از دوزهای پایین سلکاکسیب، به همراه ویتامین E استفاده نمود.

زمینه و هدف: سرباری آهن برای بدن زیانبار است و می تواند با ایجاد استرس اکسیداتیو به بافت های مختلف بدن از جمله میوکارد آسیب برساند. بنابراین عوامل آنتی اکسیدان می توانند آثار سوء ناشی از آن را خنثی نمایند. طبق گزارشات موجود ال - آرژینین به عنوان پیش ساز با تولید اکسید نیتریک، اثر آنتی اکسیداتیو دارد. این مطالعه با هدف تعیین اثرات هیستولو‍ژیک بار اضافی آهن بر عضله بطنی و اثر پیشگیرانه ال - آرژینین بر آن در موش های صحرایی نر انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 40 سر موش صحرایی نر با محدوده وزنی 300-250 گرم انتخاب و به طور تصادفی به پنج گروه مساوی 1- گروه کنترل 2- آهن 10 میلی گرم بر کیلوگرم 3- آهن 10 میلی گرم بر کیلوگرم + ال - آرژینین 1 میلی گرم بر میلی لیتر 4- آهن 50 میلی گرم بر کیلوگرم 5- آهن 50 میلی گرم بر کیلوگرم + ال - آرژینین 1 میلی گرم بر میلی لیتر، تقسیم شدند. تمامی حیوانات پس از تیمار 6 هفته ای بیهوش و قلب آنها خارج گردید و در ادامه برشی از عضله بطن چپ در نوک قلب تهیه و پس از فیکساسیون با فرمالین %10 و رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین، از نظر مرفولوژیک بررسی شد. شاخص های میکروسکوپی مورد ارزیابی شامل: تورم سلولی، اتساع و پرخونی عروق، نکروز سلولی و دفورمیتی بافتی بود. در این مطالعه نوع آسیب وارده به بافت و شدت آن نیز بررسی گردید. داده ها با استفاده از آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند، و P<0.05 سطح معنی دار اختلاف ها تلقی گردید. یافته ها: نتایج حاصله تغییرات متوسطی را در میوکارد بطنی گروه دوم نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل معنی دار بود (P<0.05). درمیوکارد بطنی گروه سوم تغییرات کمی دیده شد که این تغییرات اختلاف معنی داری با گروه کنترل نداشت (P=0.84). نمای میکروسکوپی میوکارد بطنی در گروه چهارم تغییرات شدیدی را نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل معنی دار بود (P<0.01). همچنین در نمای میکروسکوپی میوکارد بطنی در گروه پنجم تغییرات کمی مشاهده گردید، که این تغییرات اختلاف معنی داری با گروه کنترل نداشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که آهن اضافی موجب تغییرات سوء بافتی میوکارد می شود و ال - آرژینین می تواند از اثر سوء سرباری آهن بر بافت قلبی بکاهد. بنابراین ال - آرژینین دارای اثر حفاظتی قلب هنگام استرس بارآهن است.

زمینه و هدف: اضطراب نوعی تشویش و نگرانی است که به دنبال وجود نوعی احساس تهدید یا خطر در افراد ایجاد می شود و می تواند در کاهش یا افزایش توانایی درک فرد موثر باشد. اکثر بیماران بستری در بیمارستان دچار درجاتی از اضطراب شده، که می توان از روش های مختلف غیردارویی از جمله صوت روح افزای ناشی از تلاوت آیات قرآن به عنوان یک روش بسیار موثر و مفید، جهت کاستن این عارضه استفاده نمود. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر آوای قرآن کریم بر میزان اضطراب مادران قبل از سزارین می باشد. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی 80 نفر از مادران در انتظار عمل جراحی سزارین، به طور تصادفی در دو گروه آزمون (50 نفر) و شاهد (30 نفر) قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات دموگرافیک، چک لیست اضطراب اسپیل برگر بود. ابتدا میزان اضطراب دو گروه قبل از مداخله اندازه گیری شد. سپس قبل از شروع سزارین در گروه آزمون، جهت کاهش اضطراب به مدت 20 دقیقه از آوای قرآن کریم با صدای استاد عبدالباسط استفاده گردید، و توسط هدفون در واحدها پخش شد. داده ها با استفاده از آزمون های کای اسکوئر، تی زوج و مستقل تجزیه و تحلیل شدند، و P<0.05 سطح معنی داری اختلاف ها تلقی گردید. یافته ها: در گروه آزمون پس از مداخله، میزان اضطراب به صورت معنی داری کاهش یافت (P<0.0001). چنین کاهشی در گروه شاهد مشاهده نگردید. مقایسه اضطراب در دو گروه پس از مداخله تفاوت معنی داری را نشان داد (P<0.002).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، از آنجایی که آهنگ موزون قرآن کریم و آوای دلنشین آن، یک موسیقی عرفانی دلپذیر و بعد اعجاز بیانی قرآن می باشد، لذا می توان از آوای قرآن کریم به عنوان یک روش درمانی غیردارویی، جهت کاهش اضطراب مادران قبل از عمل سزارین استفاده نمود.

زمینه و هدف: از گذشته نه چندان دور، قدرت دریافت و واکنش نسبت به درد در نوزادان به اثبات رسیده است. یکی از درمان های توصیه شده برای کاهش درد و عوارض در نوزادان محلول های شیرین یا سرم قندی غلیظ می باشد. به همین دلیل این مطالعه با هدف تعیین تاثیر سوکروز خوراکی هایپرتونیک بر میزان درد نوزادان به هنگام واکسیناسیون هپاتیت B، صورت گرفت. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی دوسوکور، 70 نوزاد سالم که در اولین روز زندگی با واکسن هپاتیت B واکسینه شده بودند، به طور تصادفی در دو گروه تجربی (35 نفر) و کنترل (35 نفر) قرار گرفتند. به گروه تجربی 2 میلی لیتر محلول سوکروز %25، 2 دقیقه قبل از انجام روش مورد نظر داده شد و گروه کنترل 2 میلی لیتر آب مورد استفاده در تزریق را دریافت نمودند. پاسخ های درد بر طبق مقیاس NIPS ارزیابی گردید. داده ها با استفاده از آزمون مربع کای، تی و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. در همه آزمون ها سطح معنی داری کمتر از %5 در نظر گرفته شد. یافته ها: تغییر الگوی تنفس، نمای چهره، وضعیت اندام ها و وضعیت هوشیاری در همه نوزادان دو گروه اتفاق افتاد. تنها یک نوزاد گروه سوکروز دارای نمره کمتری بود. برای درد به یک نوزاد از گروه سوکروز نمره 6 و به بقیه نمره 7 داده شد. در گروه آب تمام نوزادان در این مقیاس نمره 7 گرفتند. اختلاف دو گروه به لحاظ آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می رسد که تجویز 2 سی سی سوکروز خوراکی %25 تاثیری بر کاهش درد ناشی از واکسیناسیون هپاتیت B در نوزادان ندارد. لذا تجویز سوکروز همراه با روش های دیگر مانند هم آغوشی مادر و نوزاد، تکرار دوز سوکروز با غلظت پایین تر، یا تک دوز با غلظت بیشتر قابل بررسی است.

زمینه و هدف: فقرآهن در کشورهای در حال توسعه شیوع بالایی دارد، و همچنین می تواند یکی از دلایل ریزش موی تلوژنیک باشد. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی ریزش مو و ارتباط فقرآهن با آن در زنان10 تا 45 ساله استان قم صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه شامل دو مرحله مجزا بود. مرحله اول از نوع مقطعی (Cross-Sectional) و Population Based  و مرحله دوم به صورت مورد - شاهدی (Case-Control) بر روی زنان 10 تا 45 ساله ساکن استان قم در طی سال های 1387-1386 انجام گردید. 2200 نفر در مرحله اول و 410 نفر در مرحله دوم، (205 نفر مبتلا به ریزش موی تلوژنی «به عنوان گروه مورد» و 205 نفر فاقد ریزش موی تلوژنی «به عنوان گروه شاهد») بررسی شدند. افراد در صورت مثبت بودن  Pull Test(تست کشیدن مو) و نداشتن معیارهای خروج به عنوان فرد مبتلا به ریزش موی تلوژنیک در نظر گرفته شدند. در گروه مورد - شاهدی آزمایش CRP و تعیین سطح فریتین سرم انجام گردید. ارتباط متغیرهای مختلف با ریزش مو و نیز سطح فریتین مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای دو، تی مستقل و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. جهت مدل سازی آماری از آنالیز رگرسیون چند متغیره لوجستیک استفاده گردید. یافته ها: میانه (دامنه) سطح فریتین سرم در گروه مورد 18.7 میکروگرم بر لیتر (174.5-0.7 میکروگرم بر لیتر) و در گروه شاهد 22.1 میکروگرم بر لیتر (167.9-2.8 میکروگرم بر لیتر) بود (P=0.01). سطح فریتین سرم در 93 نفر (%45.4) از گروه مورد و در 71 نفر (%34.6) از گروه شاهد، کمتر از 15 میکروگرم بر لیتر گزارش گردید (P=0.02). 1182 نفر از میان 2200 نفر (%53.7) ریزش مو داشتند. در آنالیز چند متغیره ریزش مو با متغیرهایی مانند سن بالاتر، وزن بیشتر، خانه دار بودن و استعمال سیگار ارتباط مستقیم و با درآمد ماهیانه بالاتر و سکونت در خانه شخصی ارتباط معکوس داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه به نظر می رسد که شیوع ریزش مو در زنان استان قم قابل توجه بوده و ریزش موی تلوژنیک با فقرآهن مرتبط می باشد. لذا اصلاح ذخایر آهن در زنان استان از طریق بهبود تغذیه، استفاده از قرص های تکمیلی آهن و یا غنی نمودن منابع غذایی با آهن ضروری به نظر می رسد.

زمینه و هدف: حاملگی ناخواسته یکی از مشکلات مهم جامعه می باشد که می تواند سلامت مادر و کودک را به خطر اندازد و هزینه های زیادی را بر سیستم بهداشت و درمان تحمیل نماید. طبق تحقیقات صورت گرفته، بیش از یک سوم حاملگی ها در دنیا ناخواسته هستند که %95 از آنها در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر شیوع حاملگی ناخواسته در شهر اردبیل صورت گرفت. روش بررسی: این پژوهش به صورت مقطعی بر روی 328 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی - درمانی شهر اردبیل انجام شد. اطلاعات با مصاحبه رو در رو با زنان مراجعه کننده اخذ و داده ها در قالب روش های آمار توصیفی - تحلیلی و روش رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی کل زنان 28.2±6.7 سال و اکثریت آنان (%55.3) در گروه سنی، 30-20 سال قرار داشتند. %45.3 زنان خانه دار و اکثریت همسران آنها (%53.7) کارگر بودند. میانگین تعداد فرزندان 1.6±1.5 فرزند بود. از 328 زن مورد بررسی در 199 نفر (%60.7) حاملگی ناخواسته گزارش گردید که از بین آنها %70.7 ناخواسته هر دو زوج بود. اکثریت زنان (%35.6) از قرص ترکیبی برای پیشگیری استفاده می کردند. بر اساس مدل رگرسیونی لجستیک از بین کل متغیرهای تاثیرگذار، سن شوهر، تعداد حاملگی، تعداد زایمان، تعداد سقط، استفاده از روش خاص پیشگیری، روش پیشگیری فعلی بر شیوع بارداری ناخواسته تاثیر داشت. نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای حاملگی ناخواسته در اردبیل نسبت به سایر مناطق، ضروری به نظر می رسد که سیاستگذاران در زمینه سوادآموزی، سن مناسب بارداری، مشاوره و آموزش در خصوص استفاده صحیح از روش های پیشگیری، اهمیت آموزش مردان بر مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده و ارتقای کیفی خدمات تنظیم خانواده، سیاست های مناسب تری را اتخاذ نمایند.

زمینه و هدف: سندرم پاسخ التهابی سیستمیک (Systemic Inflammatory Response Syndrome) SIRS به عنوان یک عامل نسبتا دقیق جهت پیش بینی سرنوشت بیماران بدحال در ICU داخلی- جراحی محسوب می شود، اما در زمینه بروز SIRS و تاثیر آن بر پیش آگهی در بیماران مامایی مطالعات معدودی صورت گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین همبستگی SIRS با موربیدیتی و مورتالیتی در بیماران مامایی بستری در ICU می باشد. روش بررسی: این مطالعه بر اساسRoutine Data Base  بر روی پرونده کل بیماران مامایی بستری در ICU در دو مرکز آموزشی - درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از مهرماه تا بهمن ماه سال 1383 انجام گرفت. در این بررسی اطلاعات موجود شامل: فاکتورهای شاخص SIRS، عوارض، مدت زمان بستری در ICU، و مورتالیتی، در چک لیست ثبت گردید. سپس بر اساس شاخص SIRS، نمونه ها به دو گروه مبتلا و غیرمبتلا به SIRS تقسیم شده و مورتالیتی و موربیدیتی بین دو گروه مقایسه شد. جهت مقایسه مورتالیتی و عوارض بین افراد مبتلا و غیرمبتلا بهSIRS  از آزمون کای دو و جهت مقایسه مدت بستری از آزمون من ویتنی استفاده گردید. برای تعیین همبستگی نمره شاخصSIRS  با مورتالیتی و عوارض ضریب همبستگی اسپیرمن به کار برده شد. در تمامی آزمون های آماری سطح معنی داری P<0.05 تلقی گردید. یافته ها: در این مطالعه از 102 پرونده موجود، 82 پرونده جهت بررسی قابل استفاده بود. بر اساس شاخص، 68 نفر (%83) مبتلا به SIRS بودند. تفاوت میزان مورتالیتی بین دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود، اما در دو گروه از نظر عوارض ایجاد شده به خصوص عوارض قلبی - عروقی و اختلالات انعقادی تفاوت وجود داشت که این عوارض در افراد مبتلا به SIRS به طور معنی داری بیشتر مشاهده گردید (P<0.05). همچنین مدت زمان بستری در افراد مبتلا بهSIRS  به طور معنی داری بیشتر از افراد غیرمبتلا به SIRS بود (P<0.05). همبستگی مثبتی بین نمرهSIRS  و مورتالیتی دیده شد، که از نظر آماری معنی دار نبود (P=0.089، r=0.189).نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، بروز سندرم پاسخ التهابی سیستمیک در بیماران مامایی بستری در ICU بسیار قابل توجه بوده و با افزایش موربیدیتی ارتباط دارد. لذا می توان از آن به عنوان یک فاکتور پیش گویی کننده سرنوشت بیماران مامایی بستری در ICU استفاده نمود.

زمینه و هدف: صافی درشت دانه با جریان افقی در نرخ های فیلتراسیون کمتر از 1.5 متر بر ساعت بدون استفاده از مواد منعقدکننده، توانایی قابل قبولی در کاهش جامدات معلق و بار میکروبی منابع آب سطحی دارد. این مطالعه با هدف تعیین کارایی این نوع صافی در کاهش جامدات معلق پساب ثانویه فاضلاب صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی و مبتنی بر ساخت واحد پایلوت می باشد. ابتدا در محل ایستگاه پمپاژ پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر قم یک واحد پایلوت صافی درشت دانه نصب گردید که با اقتباس از صافی های درشت دانه مورد استفاده در پیش تصفیه آب های سطحی طراحی و ساخته شد. عملیات نمونه برداری در سه نرخ فیلتراسیون 0.5، 1 و 1.5 متر بر ساعت انجام گردید، که شامل برداشت هم زمان نمونه از ورودی و خروجی صافی در هر روز به منظور انجام آزمایش جامدات معلق بود. یافته ها: در حالت عملکرد بهینه، در نرخ فیلتراسیون 0.5 میانگین حذف %78.5، در نرخ فیلتراسیون 1 میانگین حذف %63.1 و در نرخ فیلتراسیون 1.5 میانگین حذف %66.9 به دست آمد. پساب خروجی از پایلوت، از نظر غلظت جامدات معلق شرایط استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست به منظور آبیاری کشاورزی و تخلیه به آب های سطحی را داشت. نتیجه گیری: به نظر می رسد با توجه به صرفه اقتصادی، این سیستم ها بتوانند گزینه مناسبی در بهبود کیفیت پساب سیستم های کوچک تصفیه فاضلاب باشند.

زمینه و هدف: سندرم (Hypoparathyroidism Deafness and Renal Dysplasia) HDR، اتوزوم غالب و ناشی از موتاسیون در ژن گلوتامیل آمینوترانسفراز می باشد. این مطالعه به معرفی یک کودک ناشنوا با هیپوپاراتیروئیدیسم می پردازد. معرفی مورد: بیمار پسر 6.5 ساله ای است که سابقه ناشنوایی از زمان شیرخواری و کاشت حلزون را از 3.5 سالگی دارد. وی تا یک هفته قبل از بستری فعلی مشکلی نداشت. یک هفته قبل از بستری دچار اسپاسم کارپوپدال و در پی آن خیره شدن چشم ها گردید و به علت استاتوس اپی لپتیکوس در بیمارستان بستری شد. در سی تی اسکن مغز، کلسیفیکاسیون فرونتال و گانگلیون بازال مشاهده گردید. در آزمایشات کلسیم پایین و فسفر بالا و سطح هورمون پاراتیروئید پایین گزارش شد. سونوگرافی کلیه ها طبیعی بود. با توجه به سابقه فامیلی منفی و عدم درگیری کلیوی شاید بتوان نوع اتوزوم مغلوب بیماری بدون علایم کلیوی و یا موتاسیون جدید را برای بیمار مطرح نمود، لذا در بیماران با کاهش شنوایی، بایستی هیپوپاراتیروئیدی نیز مدنظر قرار گیرد.