علوم و فناوری رنگ
سال:1397 | دوره:12 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

در این تحقیق، روشی جدید به منظور اندازه گیری مستقیم غلظت ماده رنگزای راکتیو نارنجی 84 در محلول های آبی در حین تخریب به روش الکترواکسایش در حضور نانوذرات دی اکسید تیتانیم ارایه گردیده است. در ابتدای امر، مقایسه ای میان عوامل تجزیه ای دو روش طیف سنجی نوری و الکتروشیمیایی به منظور تعیین بهترین روش اندازه گیری ماده رنگزا در محلول های آبی مورد مقایسه قرار گرفته است. اندازه گیری های الکتروشیمیایی غلظت ماده رنگزا بر روی سطح یک الکترود کربن شیشه ای اصلاح شده با گرافن اکسید/نانونقره انجام شده است. نتایج مقایسه حاکی از آن است که روش الکتروشیمیایی توانایی اندازه گیری ماده رنگزا را در غلظت های بسیار پایین تر (nM 20) از روش طیف سنجی (μ M 4. 8) و حتی در حضور نانوذرات معلق در محلول دارا است. روش پیشنهادی دارای گستره خطی μ M 100. 0 – 0. 05 نسبت به غلظت ماده رنگزای راکتیو نارنجی 84 می باشد. تاثیر حضور مواد رنگزای متفاوت و یون های مداخله گر متنوع بر عملکرد روش پیشنهادی در اندازه گیری ماده رنگزای مورد مطالعه، بررسی شده است. روش پیشنهادی به صورت موفقیت آمیز برای اندازه گیری ماده رنگزای راکتیو نارنجی 84 در نمونه پساب جمع آوری شده از دو کارخانه نساجی به کار برده شد.

این پژوهش به تاثیر دو نوع اصلاح سطحی به کمک ترکیبات پیوند دهنده سیلانی (آمینی و اپوکسیدی) روی خواص فوتوکاتالیستی نانوذرات اکسید روی می پردازد. بدین منظور نانوذرات اکسید روی با سه غلظت مختلف از این دو ترکیب سیلانی آمایش سطحی شدند. میزان موفقیت فرایند آمایش با دو آزمون وزن سنجی حرارتی و آنالیز شیمیایی زیر قرمز سنجیده شد که این آزمون ها پیوند شیمیایی بین سطح نانوذرات و ترکیبات اصلاح کننده را تایید کردند و نتایج نشان داد که با افزایش غلظت اصلاح کننده ها، میزان حضور ترکیبات سیلانی در سطح نانوذرات افزایش یافتند. بررسی های جذبی فرابنفش-مرئی نیز حکایت از افزایش قدرت جذب نانوذرات در اثر آمایش سطحی داشت. علاوه بر این رفتار پایداری نانوذرات اصلاح نشده و اصلاح شده در محیط های آبی و آلی مختلف مورد سنجش قرار گرفت. بررسی رفتار فوتوکاتالیستی نانوذرات در محیط آبی نیز نشان داد که آمایش سطحی با ترکیب آمینی سبب افت قدرت فوتوکاتالیستی نانوذرات گردید، ولی ترکیب اپوکسیدی سبب افزایش رفتار فوتوکاتالیستی آن ها شد.

در این پژوهش ذرات با پوسته سیلیکا و هسته ماده رنگزای فلورسین ایزو تیو سیانات به روش استوبر تهیه شد. با تغییر pH واکنش، این ذرات در دو اندازه مختلف تولید شدند. نتایج طیف سنجی زیرقرمز تبدیل فوریه نشان داد که ماده رنگزای فلورسنت توسط عامل اتصال دهنده سیلان به سیلیکا متصل شده است. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی و میکروسکوپ الکترونی عبوری نشان دادند که ذراتی نسبتا یکنواخت و با میانگین قطرهای 326 و 176 نانومتر تولید شده اند. نتایج آزمایشات فلوریمتری نشان داد که شدت فلورسانس ذرات با قطر بزرگ تر بیش از سه برابر ماده رنگزای فلورسین ایزو تیو سیانات به تنهایی بود. همچنین شدت فلورسانس ذرات با قطر بزرگ تر، بیشتر از ذرات با قطر کمتر بود. مقایسه شدت فلورسانس ذرات در محلول هایی از فسفات بافر با pH های مختلف نشان داد که شدت فلورسانس این ذرات با افزایشpH محیط به صورت خطی افزایش می یابد. شیب خط در مورد ذرات بزرگ تر بیشتر از ذرات کوچک تر بود که نشان دهنده حساسیت بیشتر و مناسب تر بودن این ذرات برای استفاده به عنوان حس گر pH می باشد.

مواد رنگزای موجود در گیاه اسپرک با استفاده از انرژی فراصوت استخراج و سپس تبدیل به پودر و عصاره تغلیظ شده گردید. عوامل موثر بر بازده استخراج با استفاده از طراحی آزمایش به روش رویه پاسخ بهینه سازی شد و تاثیر متغیرهای دما، زمان، توان فراصوت و pH حمام با استفاده از طرح مرکب مرکزی (CCD) مورد بررسی قرار گرفت. میزان 0. 1 گرم پودر گیاه اسپرک درml 100 آب مقطر استخراج شده و دمای ° C30، زمان40 دقیقه، توان فراصوت 73% و 11pH= به عنوان شرایط بهینه معین گردید که در این شرایط، بازده استخراج برابر با 87. 14 % بود. ماده رنگزای استخراج شده از گیاه نیز توسط دستگاه GC-MS مورد شناسایی قرار گرفت. علاوه برآن، مقایسه نتایج استخراج به کمک حلال و روش فراصوت نشان داد که نه تنها استفاده از فراصوت موجب افزایش بازده استخراج می گردد بلکه به کارگیری این فناوری سبب کاهش زمان استخراج نیز می شود.

رنگ موهای دائمی محصولاتی پرکاربرد و حاوی تعداد زیادی مواد حساسیت زا هستند. نشانه گذاری صحیح بر روی بسته بندی این محصولات به منظور فراهم کردن اطلاعات درخصوص محتویات آن اهمیت دارد. پیش ماده رنگ موجود در این رنگ مو ها عموما آمین-های آروماتیک شامل مشتقات فنیلن آمین سولفوریک اسید یا اسید پارافنیلن دی آمینو سولفوریک هستند. با مطالعات انجام شده روی حد واسط ها واکنش های حساسیتی به آمینوفنل ها و 1، 4-بنزودی آمین ها گزارش شده است، حتی سمیت و سرطان زایی برخی نیز مشاهده شده است. این مطالعه با هدف شناسایی 6 ترکیب از آمین های آروماتیک به کار رفته در رنگ موهای تجاری توسط 4 سیستم حلالی و 2 افشانه آشکارساز با روش کاربردی و سریع کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) انجام شد. میزان حرکت لکه رنگی مربوط به آمین های آروماتیک مورد بررسی و مواد مرجع به وسیله فاز متحرک بر روی فاز ثابتRf، با هم مقایسه شدند، آزمون بر روی 6 نمونه رنگ موی تجاری انجام شد و نتایج نشان داد که هر نمونه حاوی 3 تا 5 ترکیب از آمین های آروماتیک مورد بررسی بودند، برتری این روش در مطالعه حاضر با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(HPLC) مقایسه شد و برای اعتبارسنجی روش مورد استفاده چهار آزمایشگاه شرکت کردند، اعتبارسنجی نتایج نشان داد که تجدیدپذیری بین آزمایشگاهی این روش مناسب است.

زیبایی ظاهر، در کنار ویژگی های یک محصول، بدان مفهوم بخشیده و در ارتباط محصول با مشتری به طور قابل ملاحظه ای موثر است. لذا ابزارها و روش هایی که بتوانند ظاهر محصول را کمی کرده و با پاسخ های انسانی مرتبط سازند همواره مدنظر صنعت و محافل علمی پژوهشی بوده و هستند. در این مقاله قصد داریم تا ضمن تقسیم بندی ظاهر به زیر مجموعه هایی که اندازه گیری ظاهر را تسهیل کرده اند به دیدگاه هایی که سعی در کمی کردن درک انسانی از ویژگی های ظاهری دارند، بپردازیم. در این راستا به اهمیت ظاهر در مهندسی کانسی به عنوان ابزاری جهت ارتباط توقعات مدنظر مشتری از محصولات با پارامتر های طراحی معتبر اشاره شده و همچنین از کمیت سنجی نرم به عنوان یک روش، برای اندازه گیری ظاهر و اندازه گیری عینی ویژگی های معین ادراکی در حوزه حواس پنج گانه استفاده خواهد شد. نتایج حاکی از موثر بودن جلوه ظاهری کل در مهندسی کانسی و کارآمد بودن ابزار کمیت سنجی نرم در اندازه گیری آن می باشد که این موضوع توسط محققین مختلفی با تقسیم بندی جلوه ظاهری کل به زیر مجموعه های آن مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است.

اسناد کاغذی، بخش مهمی از اموال فرهنگی و تاریخی را شامل می شوند. این آثار در گذر زمان، همواره مستعد زردشدگی در قالب یک آسیب زیباشناختی هستند. در این پژوهش با هدف کاهش تغییر رنگ پلیمر کلوسل جی (هیدروکسی پروپیل سلولز) به عنوان یک آهار بسیار رایج در مرمت اسناد کاغذی، رفتار بازدارندگی از تغییرات رنگی دو نوع نانوالیاف سلولز باکتریایی (BCN) و سلولز رشته ای (NFC) به صورت کامپوزیت در این پلیمر و به واسطه پوشش دهی روی کاغذهای صافی، مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از روش های پیرسازی مصنوعی، طیف سنجی UV-Vis و میکروسکوپ SEM نتایج بررسی شدند، یافته ها نشان داد که حضور این نانوالیاف پس از پیرسازی موجب بازدارندگی از تغییرات کلی رنگ (∆ E) گردید، به طوری که BCN بیشترین بازدارندگی را نشان داد. همچنین به عنوان هدف فرعی، افزایش غلظت کلوسل جی پس از پیرسازی موجب تشدید تغییرات رنگی شد. به طور کلی، افزودن این نانوالیاف در بستر کلوسل جی به عنوان یک پوشش برروی کاغذ موجب بازدارندگی از تغییرات رنگی می گردد و از طرفی، باید از کاربرد غلظت های بیشتر کلوسل جی اجتناب شود.