رشد فناوری
سال:1389 | دوره:6 | شماره:24 |تعداد مقالات:8

مدیریت دانش به عنوان یک راه کار مدیریتی چند سالی است که مورد توجه صاحب نظران مدیریت قرار گرفته و بهره گیری از ابزارهای آن در جهت ارتقا بهره وری بنگاه ها به مدیران توصیه می شود. اما باید توجه داشت که سطوح مختلف مدیریت دانش و بهره گیری از ابزارهای آن، پیش از آن که ادبیات آن به شکل امروزی توسعه یابد به شکل سنتی در بنگاه ها وجود داشته است. مسلما توسعه موثر ابزارهای نوین مدیریت دانش در این بنگاه ها نیز می باید اولا مبتنی بر این ابزارهای سنتی بوده و در جهت توسعه و بهینه کردن آن ها مستقر شوند و ثانیا متناسب و هماهنگ با ساختار سازمانی این بنگاه ها- و عناصر این ساختار- باشند. یکی از مهم ترین عناصر ساختار، سطح فناوری بنگاه است. بدیهی است ابزارهای مدیریت دانش بنگاه ها با سطح فناوری پایین و بنگاه ها با سطح فناوری بالا متفاوت است. در این مقاله با انجام یک پژوهش آماری در بنگاه های کوچک و متوسط فعال در حوزه صنعت فلزی، - با سطح فناوری پایین- ابزارهای مدیریت دانشی که به طور سنتی در این بنگاه ها به کار گرفته می شود بررسی شده و مورد شناسایی قرار می گیرند.

در عصر حاضر لزوم توجه به مدیریت دانش و مدیریت فن آوری اطلاعات برای مدیران سازمانها به موضوعی چالشی تبدیل شده است. این امر بدون توجه به اهمیت کاربردی بودن آنها بحثی ناقص به نظر می رسد، لذا در این مقاله فرضیات اساسی مدیریت دانش و ارتباط آن با فن آوری اطلاعات از جنبه تئوریک و کاربردی آن مورد بررسی قرار می گیرد. روند شکل گیری، تعاریف، تاریخچه، فرآیند و موضوعات مرتبط با مدیریت دانش از جمله موارد مورد بحث می باشد. ضمن اینکه این مطلب عنوان می شود که علیرغم ارتباط نزدیک فن آوری اطلاعات و مدیریت دانش نمی توان فن آوری را جایگزین دانش انسان نمود. در خاتمه پس از بررسی اصول و موانع مدیریت دانش محققان راهکارهایی نوآورانه برای پیاده سازی برنامه های مدیریت دانش به کمک فن آوری اطلاعات در ایران پیشنهاد می کنند.

مدیریت دانش، یکی از عوامل حیاتی موفقیت در سازمان های امروزی محسوب می شود. سودمندی پروژه مدیریت دانش بستگی زیادی به هماهنگی موفق موضوعاتی مثل فرهنگ سازمان، فرایند دانشی، مدیریت منابع انسانی  و فناوری اطلاعات دارد. این تحقیق از بعد هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی می باشد. بررسی وضعیت شاخص های ساختار، فرهنگ، فناوری، منابع انسانی، فرایندهای دانشی و رهبری در شهرداری تهران برای استقرار مدیریت دانش، با تحلیل داده های به دست آمده از پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفته است و بر اساس آزمون فریدمن (بالاترین میانگین)، اولویت بندی شده است. جامعه آماری در این تحقیق شامل مدیران ارشد، مدیران میانی و کارشناسان شهرداری تهران می باشد که شامل 1057 نفر می باشند و از این تعداد 285 نفر به عنوان نمو نه مورد بررسی قرار گرفته اند. در نهایت مدلی کاربردی برای استقرار مدیریت دانش طراحی شده است. پس از تحلیل مشخص شد وضعیت رهبری در شهرداری تهران برای استقرار مدیریت دانش مناسب ارزیابی شده و شاخص های منابع انسانی، ساختار، فرایندهای دانشی، فناوری و فرهنگ در اولویت های بعدی قرار می گیرند.

از دیدگاه نظام ملی نوآوری، تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی دارای اهمیت و جایگاه ویژه در نظام های علمی، فنی، اقتصادی و اجتماعی است. علی رغم اهمیت و ارزش بالای تجاری سازی دستاوردهای پژوهش های علمی، همواره در فرایند تجاری سازی مسایل و مشکلات زیادی وجود دارد که مانع از تحقق اهداف تجاری سازی می شود. یکی از موانع عمده تجاری سازی، ناکارآمدی روشها و عدم بکارگیری روش علمی- تجربی معتبر برای تجاری سازی است. در این مقاله، با استفاده از متدولوژی ترکیبی مطالعه اسنادی و پژوهشهای میدانی با توجه به مفاهیم و الگوهای تجاری سازی دستاوردهای پژوهش های علمی، انجام تحقیقات تولید نیمه صنعتی بعنوان یک راهکار اصولی برای امکان سنجی تخصصی فنی- اقتصادی طرح و مدیریت ریسک و اتصال دستاوردها و نتایج پژوهش های علمی به تولید صنعتی پیشنهاد و فرایند آن توسعه داده شده است. بر اساس الگو و راهکار پیشنهاد شده در این مقاله، پس از دستیابی به نتیجه پژوهش علمی، تحقیقات تولید نیمه صنعتی بصورت نظام یافته انجام می شود تا محصول نهایی با اطمینان بیشتر و ریسک و هزینه کمتر، با یک نقشه راه و طرح تجاری مشخص، آماده تولید صنعتی و عرضه به بازار مصرف شود.

حقوق مالکیت معنوی نقش مهمی در رشد اقتصادی بلند مدت جوامع دارد. از این رو، نهادهای بین المللی همچون سازمان تجارت جهانی و سازمان مالکیت معنوی جهانی در سال های اخیر، توصیه هایی به اعضای خود مبنی بر تامین و تقویت این عامل تعیین کننده کرده اند. همچنین، شکاف در نظام های مالکیت معنوی در بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، به عنوان یکی از علل تفاوت در سطح جریان سرمایه گذاری های مستقیم خارجی و جریان بین المللی سرمایه های خصوصی به شمار می آید. این پژوهش از طریق تحلیل شاخصی داده های دوره زمانی 1985 -2005، به بررسی و مقایسه نقش حقوق مالکیت معنوی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشور های گروه D8 می-پردازد. پرسش این است که آیا حمایت از حقوق مالکیت معنوی اثر مثبتی روی سرمایه گذاری های مستقیم خارجی در کشور های گروه D8 دارد؟ نتایج بررسی نشان می دهد، رابطه بین حقوق مالکیت معنوی وسرمایه گذاری های مستقیم خارجی با توجه به ظرفیت های زیر بنایی و سطح توسعه یافتگی کشورها در بین کشورهای گروه D8متفاوت می باشد. 

سازمان ها همواره به حل مسایل و مشکلات پیش روی خودکه دارای دامنه بسیار گسترده ای بوده و طیفی از موارد کوچک تا بسیار بزرگ را شامل می شوند توجه خاص دارند. چگونگی حل آنها برای ادامه تلاش های ثمر بخش به مدد نیروی های دانشی سازمان، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ماهیت برخی از آنان به گونه ای است که گاه موجودیت سازمان را تحت تاثیر قرار داده و تهدید می کند. حل گستره وسیعی از مشکلات پدیدآمده، تنها با به کارگیری روش های موجود میسر نیست؛ به همین دلیل به کار گیری خلاقیت و استفاده از روش های خلاقانه در سازمان ها درخور اهمیت ویژه است. به همین دلیل ضروری به نظر می رسد، مدیران تدابیری بیاندیشند تا نیروی کار دراختیار خویش را با دقت بیشتری با فرآیندحل خلاقانه مسایل و مشکلات که نیازمند سطحی از دانش انسانی است همراه سازند. برای تحقق این مهم و به میدان آوردن تیم دانش، نقش مدیر ارشد دانش موسوم به سی کی او حیاتی، بسیار مهم، تاثیر گذار و قابل توجه است. مقاله جاری با تکیه بر تجارب اجرایی از میدان عمل در ایفای نقش تبادل دانش و نیز عنایت به مستندات انتشاریافته این حوزه پژوهشی به به بررسی نقش مدیر ارشد دانش در به میدان آوردن تیم دانش و بهره گیری ثمربخش آنان در فرآیند خلاقیت پرداخته است.

برنامه ریزی استراتژیک سیستمهای اطلاعاتی به عنوان یک چالش دارای مسایل و مشکلاتی می باشد. علیرغم وجود چارچوب های مختلف برنامه مذکور بعنوان یک فعالیت پیچیده محسوب شده و مسایلی باعث می شود که مانع از موفقیت این برنامه شود یا اینکه برنامه ریزان را با مشکل روبرو کند. تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام گرفت که در قالب پیمایش های میدانی، مطالعات موردی و مطالعات بنیادی ارایه شده است. در راستای درک و تشخیص صحیح این مسایل واجرای موفقیت آمیز برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعاتی این مقاله به طبقه بندی و سازماندهی این مشکلات پرداخته و سپس در قالب یک مدل مفهومی به ارایه راهکارهایی برای اجرای موفقیت آمیز آن پرداخته است. این راهکارها به سازمانها کمک می کند تا با درک و شناخت جوانب گوناگون فرآیند برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطلاعاتی خود را از قبل برای برخورد با مسایل ومشکلات این نوع فعالیت آماده کرده باشند.

تغییرات سریع محیطی سازمان ها را وادار می سازد تا برای سازگاری با محیط به سازوکارهای مدیریتی مختلفی روی بیاورند. توانمندسازی یکی از این سازوکارهاست و نقش کلیدی در حیات سازمانهای نوین در عصر دانش دارد. از سویی، امروزه با سرعت فزاینده تغییر در سازمان ها، مدیران به دنبال راه هایی برای افزایش تعهد سازمانی کارکنان هستند تا از این طریق با حصول اطمینان از تعهد کارکنان و وفاداری آنها در روزهای سخت، به مزیت رقابتی دست یابند. تحقیق حاضر در پی بررسی رابطه بین توانمندسازی روانشناختی و تعهد سازمانی است و به این منظور از میان کارشناسان اداره امور کل کارکنان بانک ملت، عده ای از کارشناسان به صورت نمونه گیری تصادفی ساده (125نفر) انتخاب شدند. نتایج تحقیق به طور کلی حاکی از وجود رابطه معنی دار میان توانمندی روانشناختی و تعهد سازمانی بود. اما ابعاد شایستگی، معنی داری و انتخاب فاقد ارتباط معنی دار با تعهد سازمانی بودند و رابطه بعد موثر بودن با تعهد سازمانی تایید گردید. هر چند نتایج حاصل از آزمون رگرسیون اثرات معکوس این دو متغیر بر یکدیگر را نشان داد.به این معنی که هر چقدر افراد توانمندی روانشناختی بیشتری را احساس می نمودند تعهد آنان به سازمان کمتر می گردید. آزمون رتبه بندی ابعاد توانمندی روانشناختی به ترتیب شایستگی، موثر بودن، معنی دار بودن و انتخاب را نشان داد.