جغرافیا
سال:1393 | دوره:12 | شماره:42 |تعداد مقالات:16

با نظر به حجم عظیم مطالعات صورت گرفته در زمینه ی «شهرهای اسلامی» طی یکصد سال اخیر؛ تعدد، تنوع و گاهی تناقض و تشتت نتایج حاصل از این مطالعات از یک طرف، و لزوم پاسخگویی صحیح به بسیاری از سوالات بی پاسخ موجود در این زمینه، از طرف دیگر؛ و همچنین ضرورت اقدام اصولی در راستای تدوین مبانی نظری شهر اسلامی؛ آسیب شناسی مطالعات و پژوهش های سابق و استخراج نقاط قوت و ضعف این مطالعات را، ضرورتی انکارناپذیر کرده است، تا علاوه بر مرتفع کردن بخشی از مسائل فوق، با کمک به ارتقاء کیفی تحقیقات، پژوهش گران محترم را در فعالیت های آتی در این زمینه یاری کند. بر همین مبنا، پژوهش حاضر در نظر دارد، با هدف زمینه سازی برای تدوین مبانی نظری شهر اسلامی، و با روش توصیفی- تحلیلی و اسنادی، اقدام به بررسی محتوای منابع موجود و در دسترس در زمینه مطالعات شهر اسلامی کرده و به تبیین و تحلیل آسیب ها و ایرادات مترتب بر این مطالعات بپردازد.

یکی از وظایف عمده دانش ژئومورفولوژی کاربردی، بررسی موقعیت و ارزش محیط های انسانی آسیب پذیر در برابر انواع مخاطرات ژئومورفولوژیک است. مخاطرات ناشی از ماسه های روان و جابه جایی تپه های ماسه ای از برجسته ترین مخاطرات ژئومورفیک در مناطق خشک محسوب می شود، که علاوه بر آسیب رسانی بر کاربری های زراعی، بر ساختمان ها، نواحی زیر کشت، راه ها و شبکه های حمل و نقل در مدفون شدن آن ها توسط ماسه های روان مشکلاتی جدی ایجاد می کند. در این ارتباط خشکسالی های اقلیمی و پیامدهای آن، نقش موثری در تشدید وقوع مخاطرات ماسه های روان دارد. از طرفی به دلیل وقوع خشکسالی های اقلیمی متناوب در ناحیه ی آران و بیدگل و اطراف و از سوی دیگر مجاورت این نواحی با تپه های ماسه ای (بندریگ) این محدوده تبدیل به یکی از مستعدترین مناطق خشک در برابر مخاطرات ماسه های روان شده است. از آنجا که هدف از این تحقیق بررسی میزان تاثیر خشکسالی های اقلیمی بر تشدید جابه جایی تپه های ماسه ای در بند ریگ کاشان است. درگام نخست با استفاده از شاخص های مختلف اقلیمی شاملSPI ، PNPI،RIA و Z score به پایش خشکسالی در منطقه در یک دوره سی ساله پرداخته شد و در مرحله بعد میزان ارتباط آن با فراوانی طوفان های ماسه از طریق تحلیل های آماری (ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن) مشخص گردید. نتایج نشان داد که خشکسالی در منطقه بر اساس تجزیه و تحلیل های آماری صورت گرفته دارای درجه متوسط تا شدیدی است و همبستگی مثبتی بین وقوع خشکسالی های اقلیمی و مخاطرات ماسه های روان توسط طوفان ماسه دیده می شود.

زباله های بهداشتی و بیمارستانی یکی از خطرناک ترین انواع زباله های شهری است که در صورت مدیریت نامطلوب می تواند خطرات جدی را بر سلامت شهروندان مترتب سازد. مکانیابی بهینه دفن بخشی از این زباله ها که قابل دفن هستند، یکی از مهمترین مراحل مدیریت این پسماندهای خطرناک است. پژوهش حاضر کوشیده است تا با استفاده از عوامل موثر در مکان یابی دفن زباله های بهداشتی بیمارستانی و بوسیله مدل های کمی، سایت ها و پهنه های بهینه را در شهرستان بناب، برای دفن این نوع زباله ها مشخص نماید. نوع تحقیق از لحاظ روش توصیفی تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی-توسعه ای است. مدل های بکارگرفته شده جهت تعیین فضاهای مطلوب و بهینه دفن این زباله ها مبتنی برتلفیق مدل های تحلیل شبکه ای و دیماتل در وزن دهی به لایه های مکانی تولیدشده براساس عوامل مختلف و همچنین ترکیب قابلیت های این دو مدل با توانمندی های سیستم اطلاعات جغرافیایی در تعیین ارزش فضایی پهنه های مخنلف شهرستان است. دوازده عامل در نظرگرفته شده در تولید لایه¬های مکانی عبارت بودند از: فاصله از شهر، جهت توسعه ی شهر، فاصله از مراکز جمعیتی، فاصله ازخطوط انتقال نیرو، جهت وزش بادهای غالب، دسترسی به جاده های اصلی، جنس وترکیبات خاک، مکانیک خاک، شیب زمین، عمق آب های زیرزمینی، محل آبهای سطحی، فاصله از گسل. رویکرد حاکم بر محاسبات فازی بوده و در فرآیند برهم نهاد لایه های مکانی ازعملگرهای فازی بهره گیری شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که باتوجه به رشدجمعیت دربناب وروندتولیدزباله های بهداشتی بیمارستانی، سایت موجود دراین شهرستان پاسخگوی مطلوب دفن زباله های تولیدی را درآینده نخواهد بود. درنهایت باتوجه به نیازسنجی مکانی به عمل آمده ومحاسبات صورت گرفته، ازبین پنج پهنه مکانی تعیین شده مدل های ترکیبی جهت مدیریت فضایی دفن زباله های بهداشتی- بیمارستانی، سایت بهینه انتخاب گردید.

منطقه آسیای مرکزی و اوکراین به دلیل موقعیت ژئواستراتژیک و دارا بودن ذخایر انرژی برای قدرتهای بین المللی از جمله امریکا، قدرتهای اروپایی، روسیه و چین اهمیت خاصی دارد. رقابت بازیگران مختلف منطقه ای و فرامنطقه برای نفوذ هرچه بیشتر در این منطقه و نیز چالشهای متعدد زیست محیطی، امنیتی و اقتصادی باعث شد تا آسیای مرکزی و اوکراین به یکی از مناطق بسیار حساس جهانی و نیز عرصه کشمکش های داخلی و بحران های متعدد تبدیل شود. این منطقه همواره صحنه نفوذ و منازعات قدرت های بزرگ عرصه بین الملل بوده و حضور بازیگران فرامنطقه ای و عدم ثبات در این منطقه می تواند بر امنیت و منافع کشورهای ایران، آسیای مرکزی و روسیه نیز تاثیر بگذارد. سوال مهم پژوهش حاضر، این است عوامل و موانع مهم همگرایی موثر کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز کدامند؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که مهمترین این دلایل را باید در دو دسته از موانع داخلی یا منطقه ای و خارجی یا فرامنطقه ای جستجو کرد. عواملی که در کنار یکدیگر مانع آن شده اند کشورهای این منطقه حساس نتوانند با یکدیگر همکاری موثری داشته باشند. یافته های پژوهش نشان می دهد روندهایی مانند شیوه های اقتدارگرایانه حکمرانی، حمایت های عربستان سعودی از ترویج وهابی گری، رشد معنادار تحرکات تروریستی و افراطی، موقعیت ژئوپلتیکی آسیای مرکزی در کنار حضور چند هزار نفری تندروهای منطقه در سوریه، دارا بودن منابع غنی نفت و گاز، حکومت اقلیت حاکم بر اکثریت، عدم آگاهی لازم مردم از اسلام واقعی، محدود کردن اسلام به علمای دولتی، نفوذ و حضور عناصر سلفی در روسیه و تاثیر شگرف آنان بر مهاجرین کاری، فقر و محدودیت های شدید زندگی و بسیاری مشکلات بزرگ و کوچک دیگر از جمله مهمترین فرضیه های قطعی بودن محوریت بحران در اوراسیا تلقی می گردد. این پژوهش در صدد تبیین عوامل و موانع همگرایی کشورهای آسیای مرکزی و نیز پرداختن به عواملی است که صلح و ثبات منطقه آسیای مرکزی و پیرامون ان و نیز اوکراین را تهدید می کند.

به منظور بررسی توزیع زمانی و مکانی تاوایی نسبی در ایران، از داده های بازسازی شده میانگین ماهانه تاوایی نسبی از NCEP/NCAR در محدوده 45 تا 62.5 درجه طول شرقی و 25 تا 40 درجه عرض شمالی استفاده شد که پس از رسم نقشه های هر ماه، تجزیه و تحلیل لازم صورت گرفت. بر این اساس ارتباط توزیع مکانی و زمانی تاوایی با مراکز فشار و بارش در ایران بررسی گردید. نتایج نشان می دهد که در فصل زمستان اکثر مناطق کشور به جز سواحل دریای عمان و استان بوشهر دارای تاوایی نسبی مثبت در سطوح بالای جو هستند. و در این فصل کشور تحت نفوذ بادهای غربی قرار دارد. در اوایل فصل بهار نیز شرایط مانند زمستان است، ولی در اواخر فصل بهار تاوایی منفی بتدریج از سمت جنوب گسترش یافته و بتدریج تمام کشور را دربر می گیرد. در فصل تابستان ایران به طور کامل در سطوح بالای جو دارای تاوایی منفی می باشد و در همین فصل کشور تحت سیطره مرکز پرفشار جنب حاره قرار دارد و بارندگی در این فصل به جز در سواحل خزر که ساز و کار بارش در آن متفاوت است، در دیگر نقاط کشور متوقف می شود و سرانجام در فصل پاییز مجددا تاوایی مثبت از عرض های شمالی به سوی جنوب گسترش یافته و به تدریج کل کشور را دربر می گیرد.

پروژه شهر سالم توسط سازمان بهداشت جهانی در منشور اتاوا به منظور بهبود بهداشت معرفی گردید. این پروژه چارچوبی را برای اجرای برنامه «بهداشت برای همه» در سال 2000 توسعه داد. سپس، این پروژه با برنامه کامل بهداشتی به یک جنبش گسترده و جهانی به ویژه در سطوح محلی تبدیل شد و در این ارتباط، دستور کار 21 نقش مهمی در اجرای شهرسالم در سکونتگاه های انسانی داشته است.محله های کلانشهر تهران یکی از اساسی ترین عناصر اجتماعی- کالبدی هستند و آنها به عنوان حلقه ارتباطی میان شهروندان مشخص می شوند. در سالهای اخیر، کیفیت زندگی و سلامت عمومی با توجه به بلندمرتبه سازی وآلودگی هوا کاهش یافته است. بنابراین، برنامه سلامت شهروندان نه تنها شامل مراقبت های بهداشتی است بلکه، رفاه اجتماعی روانی و فیزیکی را نیز دربر می گیرد. در این راستا این پژوهش تلاش می کند تا اهمیت پارک محله ای را در سلامت شهروندان ارزیابی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که دسترسی به فضای سبز به بهبود سلامت و تندرستی کمک کرده واز بیماریها جلوگیری می کند. فضای سبز فرصت هایی را برای توسعه فراهم می کند و انسجام و حمایت اجتماعی را تقویت می کند. یافته های تحقیق نشان می دهد که مردمی که نزدیکتر به فضای سبز زندگی می کنند، فعالیت فیزیکی بیشتری دارند و کمتر احتمال دارد به اضافه وزن یا چاقی مبتلا شوند. یافته های دیگر این مطالعه نشان می دهد که اثرات ترمیمی فضای سبز همچنین باعث احساس لذت و تفریح، آرامش و آسایش می شود. احساس انرژی بالا، رضایت از زندگی و تمرکز بر وظایف از مزایای دیگر فضای سبز است. روش های اصلی تحقیق روش کتابخانه ای ونیز بررسی میدانی است.

امروزه شهرها با چالش های بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مواجه شده اند. در عین حال افزایش جمعیت به همراه نسبت روزافزون شهرنشینی پیامدهای زیان باری برای شهرها به ارمغان آورده است. تداوم این گونه رشد شهرنشینی با مشکلات اجتماعی، اقتصادی، و زیست محیطی، بحران آفرین و هشداری بر ناپایداری شهرها می باشد. در این میان مشکلاتی دیگر کیفیت زندگی و به تبع آن زیست پذیری در شهرها را به شدت کاهش می دهد. بنابراین ضرورت و اهمیت بحث زیست پذیری و توسعه پایدار امروزه در شهرها کاملا نمایان است. زیست پذیری و توسعه پایدار مفاهیم و رویکردهای هستند که در نهایت، شهری به دور از انواع مشکلات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی را برای شهروندان به ارمغان می آورد. اصطلاح زیست پذیری اشاره به درجه تامین ملزومات یک جامعه بر مبنای نیازها و ظرفیت های افراد آن جامعه دارد. یک جامعه غیر زیست پذیر به نیازهای افراد آن جامعه بی اعتنا است و به خواسته های آن ها احترام نمی گذارد. زیست پذیری به طور کلی به سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تقسیم می شود که هر کدام شاخص های جداگانه ای دارند. ابعاد و شاخص های مورد نیاز این پژوهش نیز بر اساس ادبیات جهانی حاکم بر زیست پذیری انتخاب شده است. هدف این پژوهش بررسی زیست پذیری کلانشهر تهران در راستای توسعه پایدار است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. داده های موردنیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند که روایی آن به صورت صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ 0.831 به تایید رسیده است. داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS، ARCGIS، EXCELو آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. جامعه آماری شامل سه گروه شهروندان، مدیران و معاونان شهرداری و بخش خصوصی بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که زیست پذیری کلانشهر تهران در هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در حد متوسط به پایین ارزیابی شده است که با این روند کنونی به سمت توسعه پایدار پیش نخواهد رفت.

برنامه ریزی در مولفه های مختلف از دیدگاه جغرافیای کاربردی مورد توجه قرار می گیرد که یکی از مهمترین آنها برنامه ریزی محیطی است. در این راستا برای این موضوع محدوده مورد مطالعه، منطقه سبلان انتخاب شده است. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت توصیفی- تحلیلی است. بررسی و تحلیل ساختار وضع موجود منطقه سبلان نشان می دهد که این ناحیه، دارای پتانسیل ها و قابلیت های بسیار زیادی در زمینه برنامه ریزی های مختلف توسعه می باشد که به شرح مولفه های زیر اشاره می شود و بایستی برای استفاده از این قابلیت ها در فرایند توسعه پایدار حداکثر استفاده بهینه به عمل آید.این مولفه ها عبارتند از: قابلیت های اقتصادی منابع معدنی، قابلیت های کشاورزی، قابلیت های گردشگری، قابلیت های چشمه ها وآبشارها و آبهای معدنی، قابلیت های توریسم ورزشی، تولید عسل، قابلیت های پوشش گیاهی و گیاهان دارویی.

گسترش فضایی-کالبدی شهرهای کوچک و بزرگ، بدلیل افزایش روز افزون جمعیت شهرنشین، یکی از مهمترین ویژگیهای شهرهای عصر حاضر است. که این مساله؛ باعث عدم تعادل درساختار شهری، عدم توازن در دستیابی به خدمات و امکانات شهری و عدم تناسب در مکان گزینی جمعیت و فعالیت شده است. از این رو، آگاهی داشتن از فرم کالبدی هر شهر، نیاز ضروری برنامه ریزان شهری در جهت ساماندهی و بهره برداری مناسب از زمینهای شهری است. شهر بروجرد از جمله شهرهای کلان منطقه زاگرس است که از این گسترش اجباری در امان نبوده است و با افزایش جمعیت در سال های مختلف شاهد گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه ریزی بوده است. تحقیق حاضر بر آنست که مساله تمرکز و توزیع جمعیت و فعالیت را بر پهنه شهر بروجرد که الگوی شکل شهر را دگرگون می سازد تحلیل و مورد مداقه قرار دهد. تحقیق حاضر، که از جمله تحقیقات شناختی است و به لحاظ هدف از جمله تحقیقات بنیادی تجربی است و الگوی حاکم بر آن تو صیفی تحلیلی است، با استفاده از مدلهای هرفیندال، هندرسون، آنتروپی شانون (مطلق و نسبی) و مدل موران به تحلیل و تعیین فرم کالبدی شهر بروجرد پرداخته شده است. داده های تحقیق از طرحهای توسعه شهری و سرشماریها و بلوکهای آماری طی دو دهه 1375-85 استخراج شده؛ بنابراین، شیوه گردآوری داده های تحقیق اسنادی کتابخانه ای است. یافته ها نشان می دهند که شهر بروجرد دارای پراکندرویی و گسیختگی کالبدی است و الگوی غالب پخشایش فضایی شهر از نوع الگوی تصادفی و چندقطبی است.

مخاطره چه بخواهیم، چه نخواهیم اتفاق خواهد افتاد. مساله مهم نحوه رویارویی انسان با آن است. خطوط ساحلی دنیا به طول بیش از 440 هزار کیلومتر، یکی از پویاترین محیط های طبیعی را نشان می دهند و باکارکردهای چندگانه خود، ضمن کشاندن جمعیت ها و فعالیت ها به سوی خود، آنها را به استراتژیک ترین نواحی دولتهای ساحلی تبدیل کرده است. یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی که مناطق ساحلی را در معرض خطرات ویرانی، زیانهای مالی و جانی و امنیتی قرار می دهد توفانهای دریایی هستند. تحقیق پیش رو، سعی دارد تا تاثیرات اقتصادی و امنیتی وقوع توفان در بندرعباس را بررسی نماید. با توجه به پیش بینی دانشمندان در مورد احتمال وقوع سونامی در خلیج فارس و اینکه در زمستانها توفانهای شدید و خطرناک در خلیج-فارس بروز می کند که سبب خسارت های بسیاری می شود، توفانهای دریایی در خلیج فارس چنانچه اتفاق بیفتد شاید خسارت بارترین اتفاق در استان هرمزگان و به خصوص شهر بندرعباس رخ دهد. زیرا از یک سو، موجب از هم پاشیدگی بنیان نیروهای نظامی و امنیتی مستقر در سواحل خواهد شد و از سوی دیگر، یکی از مهمترین پایگاهای اقتصادی کشور را با چالش و بحران مواجه خواهد ساخت. حال این سوال پیش می آید که چنانچه توفانی با امواج به ارتفاع 10 متر در سواحل بندرعباس رخ دهد چه میزان از تاسیسات ساحلی و چه کاربری هایی را تحت تاثیر قرار داده و تبعات اقتصادی و امنیتی آن چیست؟ تحقیق پیش رو، که با روش توصیفی تحلیلی تهیه شده با جمع آوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و استفاده از نقشه های موجود و نرم افزارهایGIS و Globalmapper به این نتیجه رسیده است که با وقو ع توفان با امواج 10 متر در بندرعباس، منطقه با بحران های امنیتی و اقتصادی مواجه خواهد شد.

شهرها در طول تاریخ همواره مراکز اصلی تجمع گروه های انسانی، تمرکز سرمایه گذاری های مادی و معنوی و مراکز اصلی رشد اقتصادی بوده و هستند. از سوی دیگر، این مراکز همیشه یکی از اهداف ثابت و پایدار در جریان ها جنگها و تهاجمات نظامی بین طرفین جنگ مطرح می باشند. ایجاد ثبات و پایداری و کاهش میزان آسیب ها و تلفات به مناطق شهری در جریان جنگها از جمله اهداف مهم برنامه ریزان و مسوولین شهری است. رویکرد پدافند غیرعامل یکی از روشهایی است که در این راستا امروزه مورد توجه خاص مسوولان و برنامه ریزان قرار گرفته است. هدف اصلی این مقاله نیز آسیب شناسی یکی از کاربریهای مهم و حیاتی شهرها در زمان بحرانها یعنی مراکز درمانی و بیمارستانها به لحاظ رعایت اصول و الزامات پدافند غیرعامل می باشد. محدوده مورد مطالعه شهر مشهد و مراکز درمانی مورد مطالعه نیز بیمارستانهای امام رضا (ع) و رضوی می باشند. بیمارستان های مورد مطالعه بر اساس دو معیار اصلی یعنی طراحی و نحوره مکان گزینی بر اساس اصول پدافند غیرعامل مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های تحقیق گویای آن است که مهمترین نقطه ضعف بیمارستان رضوی در بخش طراحی، تجمیع بخش اکثر بخشهای بیمارستان در یک ساختمان می باشد آما در ارتباط با مواردی چون وجود سیستم اطفاء حریق هوشمند، امدادرسانی هوایی، دسترسی به شبکه های ارتباطی و وجود فضای باز و پارکینگ در شرابط مناسبی قرار دارد. بیمارستان امام رضا نیز به لحاظ پراکندگی بخشهای مختلف بیمارستان، دسترسی به مترو، دسترسی به ایستگاه های آتش نشانی و وجود امکانات امدادرسانی هوایی از وضعیت مناسبی برخوردار است؛ اما در مقابل به لحاظ فقدان سیستم اطفاء حریق هوشمند، نبود فضای باز کافی و مناسب در محوطه و اطراف بیمارستان، پارکینگ، عدم دسترسی به شریان های ارتباطی درجه یک و وجود تقاطع ها و ترافیک بالا در محدوده اطراف بیمارستان و مجاورت با کاربری نظامی در شرایط مناسبی به لحاظ پدافند غیرعامل قرار ندارد. در انتهای مقاله نیز پیشنهادهایی برای ارتقاء وضعیت مراکز موجود و طراحی و جانمایی مراکز درمانی جدید با توجه به اصول پدافند غیرعامل مطرح شد.

هدف این مقاله شناخت نقش سرمایه روانشناختی در ارتقای شاخص های کیفیت زندگی در مناطق روستایی می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی- تبیینی است که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 0.75 الی 0.82 بدست آمد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کل روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر می باشد (N=90359)، که از این میان تعداد 196 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی متغیرهای تحقیق با ارتقای شاخص های کیفیت زندگی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. هم چنین، در آزمون رگرسیون چندگانه خطی متغیرهای تاب آوری، خودکارآمدی و امیداوری توانایی تبیین 0.45 درصد از تغییرات متغیر کیفیت زندگی را دارا می باشند. در نهایت، با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

رویکردهای جدید توسعه، تاکید خاصی بر دخالت گروه های ذی نفع در فرایند تدوین و تصمیم برنامه های توسعه ای دارد، به همین روی انواع روش های مشارکتی در ابعاد مختلف توسعه مورد توجه واقع گردیده اند. از آنجایی که کارآفرینی یکی از امور تسهیل کننده و پیش برنده توسعه روستایی است، سعی می شود که امکان توسعه مشارکتی کارآفرینی در روستاهای ایران مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین فرض این تحقیق بر این است که اولا روش مشارکتی در تناسب قابل قبولی با کارآفرینی برای گسترش آن دارد. دوم این که به خاطر عدم وجود برخی ضروریات و زیرساخت ها برای توسعه مشارکتی، بهترین راهبرد تنوع می باشد.جامعه مورد مطالعه این تحقیق را تعداد 53 کارآفرین و به همین تعداد گروه کنترل، تشکیل می دهند که در تکمیل بخش دیگر این تحقیق تعداد 13 نفر از مسوولین محلی مورد پرسش قرار گرفته اند. ابزار این تحقیق، پرسشنامه تهیه شده به وسیله محقق است. در بررسی به عمل آمده به وسیله تحلیل های استراتژیک، عوامل موثر بر توسعه مشارکتی کارآفرینی روستایی به ترتیب اهمیت در تاثیرگذاری، تعیین شده اند. نتیجه این تحقیق حرکت در قالب استراتژی تنوع یعنی بسترسازی برای مشارکت را توصیه می نماید.

مطالعه ارائه شده گزارشی است از یک پژوهش میدانی کتابخانه ای در شهر قزوین. موضوع مورد مطالعه به یکی از حمام های شهر قزوین به نام حمام صفا اختصاص دارد. این پژوهش از تکنیک های مشاهده و مصاحبه بهره جسته است. در این پژوهش صاحب حمام فعلی اطلاعات ارزشمندی را در زمینه معماری و تغییراتی که با توجه به شرایط زمان متحمل شده از یک سو، و نقشی را که این بنای زیبا در زندگی روزمره مردم در برگزاری مراسم گوناگون و تشریفات خانوادگی و ... داشته و دارد از سوی دیگر، در اختیار پژوهشگر قرار داده است.در این پژوهش سعی ما بر این بوده که ابتدا از معماری این بنای باشکوه و بی نظیر نه تنها در قزوین بلکه، در سراسر ایران آگاهی یابیم، آنگاه کارکرد اجتماعی و فرهنگی تقریبا ناشناخته آن را بیشتر مورد شناسایی قرار دهیم.