اهداف: از آنجایی که هدف نهایی پرستاری حرفه ای، ارایه مراقبت های با کیفیت به بیماران در تمام حیطه ها (زیستی، روانی و اجتماعی) است، مدرسان پرستاری باید روش های تدریسی را به کار بگیرند که از یادگیری سطحی دانشجویان جلوگیری کرده و باعث ارتقای یادگیری معنی دار و سطح بالا در آنها شود. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزشی مبتنی بر سخنرانی و نقشه مفهومی بر سطوح یادگیری شناختی دانشجویان پرستاری انجام شد.روش ها: در مطالعه ای نیمه تجربی با روش پیش آزمون - پس آزمون، 66 دانشجوی ترم پنجم پرستاری در کلاس درس قلب و عروق با روش سرشماری انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. پس از اجرای پیش آزمون، دانشجویان گروه های شاهد و مورد به مدت 8 جلسه طی 2 ماه به ترتیب تحت آموزش با روش سخنرانی و نقشه مفهومی قرار گرفتند. سپس پس آزمون اجرا شد و 4 هفته بعد از اجرای پس آزمون، یادداری گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته متشکل از دو قسمت استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS 15 استفاده شد.یافته ها: روند تغییر نمرات کل (سطح دانش و یادگیری) در هر دو روش از نظر آماری معنی دار بود (p<0.01). روند تغییر نمرات سطح دانش بین دو گروه معنی دار نبود. ولی روند تغییر نمرات سطح یادگیری معنی دار در گروه مورد از نظر آماری معنی دار بود (p<0.005).نتیجه گیری: روش نقشه مفهومی برای دستیابی به سطوح بالای یادگیری و یادگیری معنی دار موثرتر از روش سخنرانی است.