طب جانباز
سال:1395 | دوره:8 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

اهداف: ورزشکاران برای حضور بهتر در میادین به یادگیری کامل مهارت های زیاد و متنوع حرکتی نیازمندند. بنابراین انتخاب فواصل تمرین آسایی مناسب در بین مهارت های حرکتی بسیار حایز اهمیت است. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر فواصل تمرین آسایی متفاوت بر فرآیند تحکیم مبتنی بر ثبات در حافظه حرکتی پنهان ورزشکاران معلول و جانباز بود.مواد و روش ها: در این پژوهش کاربردی از نوع نیمه تجربی، 45 نفر از ورزشکاران مرد معلول و جانباز جسمی- حرکتی شهر یزد در تابستان سال 1394 از بین ورزشکاران تیم های استان که برای مسابقات کشوری و المپیاد آماده می شدند، به صورت دردسترس انتخاب شدند. این افراد به طور تصادفی در سه گروه با فواصل تمرین آسایی 6، 24 و 72 ساعت قرار گرفتند. آزمون در دو مرحله اکتساب و یادداری و با استفاده از تکلیف زمان واکنش زنجیره ای متناوب و تکلیف مداخله گر تطبیق رنگ زنجیره ای صورت پذیرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس دوعاملی با اندازه های تکراری، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی بونفرونی و دانکن استفاده شد.یافته ها: در مرحله یادگیری، اثر اصلی گروه و اثر تعاملی گروه و بسته تمرینی معنی دار نبود (p>0.05)، اما اثر اصلی بسته تمرینی معنی دار بود (0.001=p). در مرحله یادداری، اثر اصلی بسته تمرینی (0.001=p)، گروه (0.048=p) و اثر تعاملی بین آنها (0.001=p) معنی دار بود. در گروه های با فواصل تمرین آسایی 24 و 72 ساعت فرآیند تحکیم مبتنی بر ثبات ایجاد شد، اما گروه تمرین آسایی 6ساعته متحمل تداخل پس گستر شد.نتیجه گیری: ایجاد فواصل تمرین آسایی 24 و 72ساعته بر فرآیند تحکیم مبتنی بر ثبات در حافظه حرکتی پنهان ورزشکاران معلول و جانباز تاثیر دارد.

اهداف: استفاده از پروتز نه تنها الگوی راه رفتن افراد قطع عضو اندام تحتانی را تغییر می دهد، بلکه باعث اعمال نیروهای نامتقارن به این اندام ها و در نتیجه آسیب آنها می شود. بنابراین شناسایی چگونگی اعمال نیروهای عکس العمل زمین به اندام های تحتانی حین راه رفتن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل اجزای نیروی عکس العمل زمین در پای سالم و پروتزی افراد قطع عضو یک طرفه زیر زانو حین راه رفتن بود.مواد و روش ها: در این تحقیق مشاهده ای- مقطعی در سال 1392، تعداد 10 فرد قطع عضو یک طرفه زیر زانو به روش نمونه گیری غیراحتمالی دردسترس از کلینیک های توان بخشی شهر اصفهان مورد مطالعه قرار گرفتند. برای ثبت فازهای مختلف راه رفتن از سیستم تحلیل حرکتی کوالیسیس و برای اندازه گیری نیروهای عکس العمل زمین از صفحه نیروی کیستلر استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری T مستقل در محیط نرم افزار SPSS 22 صورت گرفت.یافته ها: در پای پروتزی، ضربه جلوبرنده (0.01=p) و ضربه عمودی (0.05=p) نیروی عکس العمل زمین و سرعت بارگذاری (0.03=p) به ترتیب 5.82 نیوتن.ثانیه، 63.25 نیوتن.ثانیه و 12.8 نیوتن بر ثانیه از پای سالم کمتر بود. زمان رسیدن به قله نیروی عکس العمل زمین نیز 4.9 ثانیه در سمت پروتزی بیشتر از سمت سالم بود (0.05=p). ضربه ترمززننده، ضربه داخلی خارجی، قله نیروی ترمززننده، قله نیروی جلوبرنده و سرعت باربرداری پای پروتزی و پای سالم تفاوت معنی داری نداشت (p>0.05).نتیجه گیری: بیشتربودن ضربه جلوبرنده، ضربه عمودی و بارگذاری بر پای سالم نسبت به پای پروتزی در افراد قطع عضو یک طرفه زیر زانو نشان می دهد پای سالم مدت زمان بیشتری در معرض بارگذاری قرار می گیرد.

اهداف: مفصل شانه پرکاربردترین مفصل در بازیکنان بسکتبال با ویلچر است. اجرای حرکات تکراری و پرتاب های بالای سر، مفصل شانه را تحت استرس قرار داده و موجب درد در مفصل شانه می شود. هدف تحقیق حاضر، مقایسه قدرت عضلات چرخش دهنده مفصل شانه در اندام غالب و غیرغالب و بررسی ارتباط آنها با میزان درد شانه بازیکنان مرد بسکتبال با ویلچر بود.ابزار و روش ها: در این تحقیق از نوع توصیفی، همبستگی- ارتباط سنجی در سال 1393، 50 بازیکن مرد عضو تیم های بسکتبال با ویلچر استان های تهران و البرز به روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. برای اندازه گیری قدرت عضلات چرخاننده در دو وضعیت صفردرجه و 45درجه آبداکشن شانه از دستگاه MMT و برای اندازه گیری میزان درد شانه از شاخص درد شانه کاربران ویلچر (WUSPI) استفاده شد. تحلیل داده ها توسط آزمون های T زوجی و همبستگی پیرسون صورت گرفت.یافته ها: بین قدرت عضلات چرخش دهنده داخلی و خارجی اندام غالب و غیرغالب در زاویه صفردرجه و 45درجه همبستگی معنی داری مشاهده شد (p<0.05). تفاوت قدرت عضلات چرخش دهنده اندام غالب و غیرغالب در دو زاویه معنی دار بود (p<0.05). همچنین ارتباط معنی داری بین قدرت عضلات چرخش دهنده داخلی با درد در اندام غالب و غیرغالب به دست آمد، اما بین قدرت عضلات چرخش دهنده خارجی با درد در اندام غالب و غیرغالب ارتباط معنی داری وجود نداشت (p>0.05).نتیجه گیری: در بازیکنان مرد بسکتبال با ویلچر، قدرت عضلات چرخش دهنده در اندام غالب و اندام غیرغالب با یکدیگر ارتباط دارد، ولی قدرت عضلات چرخش دهنده در اندام غالب بیشتر از اندام غیرغالب است. همچنین قدرت عضلات چرخش دهنده داخلی با درد شانه مرتبط است.

اهداف: عوارض جسمی به وجودآمده در جانبازان شیمیایی به صورت مزمن و پیش رونده به عنوان یک بیماری مزمن به طور مداوم کیفیت زندگی آسیب دیدگان را تحت تاثیر قرار می دهد. از طرفی، تحقیقات نشان داده اند که تمرین و فعالیت ورزشی می تواند در بهبود خُلق وخو، بازپروری جسمی و آرامش روانی آنها موثر باشد و ناتوانی مرتبط با این شرایط را کاهش دهد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر یک برنامه مدون ورزشی بر کیفیت زندگی جانبازان شیمیایی شدید ریوی استان مرکزی بود.ابزار و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی در سال 1393، 12 جانباز شیمیایی شدید ریوی استان مرکزی که معیار های ورود به مطالعه را داشتند، به صورت هدفدار انتخاب شدند. برای این افراد، برنامه مدون ورزشی شامل آموزش حرکات ورزشی ملایم و برنامه ریزی شده، توصیه های بهداشتی و برنامه ماساژ از طریق بسته های آموزشی چندرسانه ای و اجرای فعالیت های فوق در منزل به مدت 6 ماه انجام شد. قبل و بعد از برنامه تمرینی، کیفیت زندگی از طریق پرسش نامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت ارزیابی شد. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار آماری SPSS 16 و با استفاده از آزمون T زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین نمرات ابعاد مختلف کیفیت زندگی بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله تفاوت معنی داری داشت، به طوری که بعد از مداخله، میانگین نمرات کیفیت زندگی در ابعاد عملکرد جسمانی، محدودیت در نقش جسمانی، محدودیت در نقش احساسی، نشاط، بهداشت روانی، عملکرد اجتماعی، درد جسمانی و سلامت عمومی افزایش یافت (p<0.05).نتیجه گیری: انجام برنامه مدون ورزشی باعث ارتقای ابعاد کیفیت زندگی جانبازان شیمیایی شدید ریوی می شود.

اهداف: امروزه افزایش کیفیت زندگی اقشار مختلف جامعه بیش از پیش حایز اهمیت قرار گرفته است. از طرفی، خودکارآمدی درد می تواند میزان کیفیت زندگی را متاثر سازد. هدف تحقیق حاضر، بررسی اثربخشی فعالیت های جسمانی بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی درد در افراد مبتلا به قطع عضو اندام تحتانی بود.ابزار و روش ها: در این مطالعه مقطعی (توصیفی- تحلیلی) در سال 1394، تعداد 110 فرد قطع عضو اندام تحتانی (25 جانباز و 85 غیرجانباز) مراجعه کننده به سازمان هلال احمر تهران به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه های سطح فعالیت بدنی، کیفیت زندگی و خودکارآمدی درد بود. تحلیل داده ها توسط آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی و به کمک نرم افزار SPSS 19 انجام گرفت.یافته ها: بین تمامی مولفه های کیفیت زندگی و خودکارآمدی درد در گروه های قطع عضو اندام تحتانی جانباز و غیرجانباز با سطح فعالیت جسمانی مستقل، نسبتا وابسته و کاملا وابسته تفاوت معنی دار وجود داشت (0.001=p). میانگین نمره کل متغیرهای عملکرد جسمانی، عملکرد روانی، کیفیت زندگی و خودکارآمدی درد در جانبازان قطع عضو اندام تحتانی مستقل در مقایسه با گروه های جانبازان و غیرجانبازان نسبتا وابسته و وابسته، به طور معنی داری بالاتر بود (p<0.05). ارتباط بین نمره فعالیت های روزمره ابزاری و غیرابزاری با متغیرهای عملکرد جسمانی، عملکرد روانی، کیفیت زندگی و خودکارآمدی درد، مثبت و معنی دار بود (0.001=p).نتیجه گیری: افراد قطع عضو اندام تحتانی با سطح فعالیت جسمانی مستقل نسبت به افراد قطع عضو با فعالیت جسمانی نسبتا وابسته و وابسته دارای عملکرد جسمانی، عملکرد روانی و کیفیت زندگی بهتر و خودکارآمدی درد بالاتری هستند.

اهداف: درد به عنوان بدترین و ناتوان کننده ترین مشکل در بین بیماران مبتلا به ضایعات نخاعی مطرح است که می تواند موجب اختلال در خواب و زندگی روزمره و به طور کلی کیفیت زندگی این افراد شود. لذا اندازه گیری درد در این بیماران برای برنامه ریزی در درمان و توان بخشی آنان لازم است. هدف این مطالعه بررسی شیوع و شدت انواع درد در بیماران ضایعات نخاعی مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) تهران بود.ابزار و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی مقطعی، 248 نفر از بیماران ضایعات نخاعی مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) تهران در 6 ماه اول سال 1394 با استفاده از فرمول کوکران و از طریق نمونه گیری مبتنی بر هدف، مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسش نامه بین المللی دردهای پایه ای بیماران ضایعات نخاعی بود. داده ها به کمک نرم افزار SPSS 19 و با استفاده از آزمون های آماری T مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: درد نوروپاتیک (%82.25) شایع ترین درد در بین بیماران بود و درد اسکلتی- عضلانی (%81.04) و درد احشایی (%41.12) به ترتیب از نظر شیوع در رتبه های بعدی قرار داشتند. شدیدترین درد این بیماران نیز به ترتیب درد نوروپاتیک (1.72±8.12)، درد اسکلتی- عضلانی (1.22±6.06) و درد احشایی (0.89±3.88) بود. تنها بین شدت درد و جنسیت رابطه معنی داری وجود داشت (p<0.05) و بین شدت درد و سایر مشخصات دموگرافیک بیماران رابطه معنی داری مشاهده نشد (p>0.05).نتیجه گیری: درد در بیماران ضایعات نخاعی، شایع و اغلب شدید است. درد نوروپاتیک شایع ترین و شدیدترین نوع درد است و دردهای اسکلتی- عضلانی و احشایی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.

اهداف: فشارهای روانی روی جانبازان و خانواده آنها به ویژه همسران تا مدت ها پس از جنگ نیز ادامه می یابد. فرسودگی زناشویی یکی از عواملی است که نه تنها می تواند کیفیت زندگی جانباز، بلکه خانواده و جامعه او را تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش مولفه های فرسودگی زناشویی در زنان دارای همسر جانباز انجام شد.ابزار و روش ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل در نیمه دوم سال 1394 روی 30 نفر از همسران جانبازان شهرستان پیرانشهر که به منظور حل مشکلات زناشویی و دریافت کمک های تخصصی روان شناختی به واحد مشاوره و مددکاری اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان پیرانشهر مراجعه کرده بودند، انجام شد. این افراد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش، مقیاس فرسودگی زناشویی بود. گروه آزمایش در 8 جلسه گروهی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در مرحله پس آزمون، میانگین نمرات فرسودگی زناشویی و مولفه های آن در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کمتر بود (0.001=p).نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش مولفه های فرسودگی زناشویی در زنان دارای همسر جانباز، تاثیرگذار است.

اهداف: پس از قطع عضو و دریافت پروتز، فشارهای بیش از حد بین استامپ و سوکت از مهم ترین مشکلات افراد استفاده کننده از پروتز است. هدف این مطالعه، طراحی و ساخت سوکت با لبه سیلیکونی در پروتز ترنس فمورال و بررسی میزان فشار در نواحی تحمل وزن فوقانی در مقایسه با سوکت مرسوم بود.بیمار و روش ها: در این مطالعه موردی تک نمونه ای، یک مرد 38ساله با قطع عضو ترنس فمورال تروماتیک سمت راست مورد بررسی قرار گرفت. برای این فرد دو عدد سوکت، یکی به روش مرسوم و دیگری با لبه سیلیکونی ساخته شد. برای اندازه گیری فشارها با استفاده از FSR (مقاومت حساس به نیرو) و برد میکروکنترلری آردوئینو دستگاه اندازه گیری فشار ساخته شد.یافته ها: در سنسور زیر راموس تحتانی پوبیس (شماره 8) در حالت ایستاده روی دو پا 24.9% و در حالت ایستاده روی پای پروتزی 50.8% افزایش فشار در سوکت دارای لبه سیلیکونی نسبت به سوکت مرسوم مشاهده شد. در سنسور بالای مثلث اسکارپا (شماره 2) در حالت ایستاده روی پای پروتزی 29.1% و در سنسور روی سکوی ایسکیال (شماره 7) در حالت راه رفتن در زمان پاسخ بارگذاری 2.4% افزایش فشار در سوکت دارای لبه سیلیکونی مشاهده شد. در همه حالت ها و در هر دو سوکت، کمترین فشار در سنسور تروکانتر بزرگ فمور (شماره 4) بود. در مابقی نقاط در همه حالت ها، فشار در سوکت دارای لبه سیلیکونی از سوکت مرسوم کمتر بود.نتیجه گیری: استفاده از سوکت با لبه سیلیکونی در پروتز ترنس فمورال در مقایسه با سوکت مرسوم باعث کاهش فشار های وارده به استامپ می شود.