جنگل و فرآورده های چوب
سال:1396 | دوره:70 | شماره:2 |تعداد مقالات:21

با اینکه مزایای اکولوژیکی و اجتماعی سیستم های بیشه زراعی به خوبی شناخته شده است، پذیرش این سیستم ها در میان کاربران و کشاورزان به کندی پیش می رود. معرفی بهترین سیستم های بیشه زراعی در هر منطقه و اثبات برتری سودآوری آن نسبت به کشاورزی سنتی می تواند به افزایش پذیرش اجتماعی و اقتصادی و در نتیجه توسعه این سیستم ها کمک کند. این مطالعه با هدف مقایسه سودآوری سیستم ها و عملیات بیشه زراعی رایج در شهرستان های فریدن و چادگان استان اصفهان انجام شده است. به این منظور، کلیه سیستم های بیشه زراعی منطقه تحقیق و نوع عملیات به کار گرفته شده در هر سیستم شناسایی و ثبت گردید. برای ارزیابی مالی، ابتدا مقدار فعالیت های کاشت، داشت و برداشت از طریق توزیع پرسشنامه بین کاربران طی یک دوره ده ساله گردآوری شد. سپس، متوسط هزینه ها و/یا درآمد های حاصل از فعالیت های بیشه زراعی و داده های مرتبط با تورم از گزارش های سالانه اداره کل جهاد کشاورزی استان اصفهان و مرکز آمار کشور استخراج شد. برای انجام محاسبات مالی از معیارهای ارزش مورد انتظار زمین (LEV)، معادل سالانه ارزش (EAV) و نرخ تنزیل اسمی (مجموع نرخ تنزیل واقعی 3 تا 5 درصد و متوسط تورم دوره ده ساله طرح) بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که سیستم بیشه زراعی کشت ردیفی یا دالانی یونجه با درختان میوه بیشترین ارزش مالی را در بین تمام سیستم های منطقه دارد و سیستم های بادشکن و درختان برای حفظ و احیای خاک به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. پژوهش های بیشتری برای شناسایی دلایل انتخاب سیستم های بیشه زراعی رایج توسط کشاورزان و تشویق آنها به انتخاب سیستم بهینه لازم است.

گونه های توس به دلیل دارا بودن ارزش دارویی، صنعتی و زینتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. litwinowii Betula یکی از دو گونه توس در حال انقراض ایران می باشد که در سنگده ساری رویش دارد. در پژوهش حاضر، ریزنمونه های برگ پس از اعمال تیمارهای سترون سازی (کلرید جیوه 0.1 درصد، الکل 70 درصد و هیپوکلریت سدیم 25 درصد در زمان های مختلف) در دو محیط کشت WPM و MS با غلظت های مختلف هورمون های BAP و 2,4-D جهت تولید کالوس و باززایی گونه B.litwinowii دز آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان کشت گردیدند. نتایج نشان داد تیمار کلرید جیوه 0.1 درصد به مدت 7 دقیقه بهترین روش سترون سازی ریزنمونه ها بود. محیط کشت پایه WPM حاوی یک میلی گرم در لیتر BAP و 0.1 میلی گرم در لیتر 2,4-D بهترین محیط کالوس زایی شناخته شد. همچنین 10 میلی گرم در لیتر Zeatin در ترکیب با 20 میلی گرم در لیتر آدنین سولفات برای القای اندام زایی کالوس ها مناسب بود. ترکیب 0.5 BAP میلی گرم در لیتر و آدنین سولفات 20 میلی گرم در لیتر با 20 درصد اندام زایی به عنوان بهترین تیمار انتخاب شد. درنهایت گیاه چه ها در محیط WPM حاوی IBA و NAA (یک میلی گرم در لیتر) ریشه دار شدند. روش ریزازدیادی توس که در پژوهش حاضر بهینه گردید، در بیوتکنولوژی با هدف پیشبرد ژنتیکی درختان توس و نیز ریزازدیادی در مقیاس وسیع و تکثیر تجاری نیز قابل توصیه است.

افزایش مقاومت به نفوذ خاک با تحت تاثیر قرار دادن الگوهای اندام هوایی و زیرزمینی، سبب ایجاد اثرهای منفی بر متغیرهای رشد نهال های گونه های چوبی می شود. در این تحقیق، تاثیرات کوبیدگی خاک در خاکی با بافت لومی تا رسی- لومی با شرایط بهینه از نظر آب (آبیاری روزانه) در مقیاس پیوسته مقاومت به نفوذ بر متغیرهای ریخت شناسی نهال (اندازه)، رشد (زی توده)، تخصیص زی توده و معماری رشد نهال های گونه کاج سیاه در چهار تیمار کوبیدگی خاک در شرایط گلخانه بررسی شد. با افزایش مقاومت به نفوذ خاک، متغیرهای رشد شامل اندازه نهال (طول و قطر ساقه، طول برگ، طول و قطر ریشه اصلی و طول ریشه جانبی) و زی توده (اندام هوایی و ریشه) از نظر آماری به طور معنی داری کاهش یافتند. پارامترهای رشد با افزایش کوبیدگی خاک به صورت رابطه ای غیرخطی تغییر یافتند. با افزایش مقاومت به نفوذ خاک، مقادیر مربوط به اندام های زیرزمینی شامل زی توده (ریشه اصلی و جانبی) به طور معنی داری کاهش یافتند. نتایج نشان داد که افزایش تراکم خاک سبب الگوهای متفاوت تخصیص رشد در اندام هوایی و زیرزمینی (نرخ زی توده ساقه، نرخ زی توده برگ، نرخ زی توده ریشه، نسبت زی توده ریشه به اندام هوایی، طول ساقه خاص، طول ریشه خاص و نسبت زی توده خشک ریشه جانبی به اصلی) و تغییرات معماری در نهال شد. به طور کلی، می توان نتیجه گیری کرد که رشد ریشه و ارتفاع نهال کاج سیاه با هر گونه افزایش مقاومت خاک محدود می شود و افزایش فشردگی خاک سبب تغییرات معنی دار الگوهای تخصیص رشد در اندام هوایی و زیر زمینی می شود.

در مطالعه حاضر از شاخص فرم رویشگاه که مطمئن ترین معیار برای ارزیابی کیفیت رویشگاه در توده های ناهمسال و آمیخته است، برای ارزیابی توان تولیدی رویشگاه راش شرقی استفاده شد. به این منظور در جنگل پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، در تیپ هایی که در آنها گونه راش غالب بود، به روش منظم - تصادفی 105 قطعه نمونه دایره ای به مساحت 1000 متر مربع پیاده و در هر یک از آنها ارتفاع و قطر تمام درختان گونه راش علاوه بر ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب و آزیموت اندازه گیری و ثبت شد. همچنین از عمق 10-0 سانتی متری، نمونه برداری خاک انجام گرفت و متغیرهای فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری شد. ارزیابی توان تولید رویشگاه راش با استفاده از تکنیک درخت طبقه بندی و رگرسیون نشان داد که متغیرهای فسفر، شاخص تابش خورشیدی، درصد رس و وزن مخصوص ظاهری به ترتیب اهمیت نسبی، متغیرهای موثر بر فرم رویشگاه هستند و 62 درصد تغییرات در توان تولیدی را می توان با استفاده از این متغیرها تبیین کرد. با استفاده از مدل خطی تعمیم یافته و معیارهای ضریب تبیین تعدیل یافته، مجذور مربعات میانگین خطا، معیارهای اطلاعاتی آکائیک (AIC) و بیزی (BIC) عملکرد تکنیک درخت طبقه بندی و رگرسیون نیز ارزیابی شد. نتایج نشان داد هرچند تکنیک درخت طبقه بندی و رگرسیون و مدل خطی تعمیم یافته درصد تغییرات یکسانی را توجیه می کند، الگوریتم درخت تصمیم از لحاظ معیارهای اطلاعاتی AIC و BIC نسبت به مدل رگرسیونی عملکرد بهتری دارد. از طرف دیگر تفسیر این تکنیک ها آسان تر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی تغییرات مقدار نیتروژن و فسفربرگ، ریشه و خاک پای درختان بلوط ایرانی دچار خشکیدگی، طی دو سال و در فصل های بهار و تابستان در منطقه مله سیاه استان ایلام انجام گرفت. درختان بلوط بر اساس شدت خشکیدگی تاجی به چهار گروه با تعداد شش تکرار تقسیم شدند. نمونه گیری از برگ، ریشه و خاک پای درختان در چهار جهت اصلی تاج درخت به طور تصادفی انجام گرفت و برای تجزیه عناصربه آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد که مقدار رطوبت، نیتروژن و فسفر خاک محیط ریشه درختان بلوط ایرانی تغییرات معنی داری در بین تیمارهای خشکیدگی نداشتند. تغییرات زمانی نیتروژن و فسفر خاک کاهشی بود. نیتروژن برگ درختان سرخشکیده در بهار و تابستان 1392 بیشتر از درختان سالم بود. فسفر برگ درختان سرخشکیده در بهار 1392 بیشتر و در بهار 1393 کمتر از برگ درختان سالم بود. نیتروژن ریشه درختان سرخشکیده در بهار 1392 و تابستان 1393 بیشتر و در بهار 1393 کمتر از درختان سالم بود. فسفر ریشه درختان سرخشکیده در همه فصل ها کمتر از درختان سالم بود. نیتروژن با تغییرات زمانی کاهشی همراه بود، اما تغییرات زمانی فسفر افزایشی بود. همچنین غلظت نیتروژن و فسفر برگ بیشتر از ریشه بود. نتایج نشان داد که خشکسالی تاثیر معنی دار بر وضعیت عناصر مزبور در پیکره درختان بلوط دارد و تغییر آنها در درختان سرخشکیده به منظور مقاومت به شرایط خشکی و انجام فعالیت های حیاتی در حد ممکن بود.

به طور معمول، منفعت تفرجی جنگل از جمله منفعت هایی است که رایگان در اختیار ما قرار می گیرد، با وجود این نقش مهمی در شیوه مدیریت منابع جنگلی دارد. داشتن برآوردی از ارزش تفرجی یک منطقه جنگلی به مدیران در تصمیم گیری در زمینه انتخاب نوع کاربری اراضی جنگلی کمک می کند. هدف از این تحقیق برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی چغاسبز شهرستان ایلام با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط است. برای برآورد تمایل به پرداخت افراد از الگوی لوجیت بر اساس حداکثر درست نمایی استفاده شد. داده های مورد نیاز با استفاده از 280 پرسشنامه از بازدیدکنندگان این پارک به دست آمد. نتایج نشان داد که میانگین تمایل به پرداخت هر فرد برای بازدید از این پارک 13969.4 ریال و میانگین تمایل به پرداخت هر خانوار با احتساب 3 نفر معادل 41908.2 ریال بوده است. علاوه بر این، بر اساس نتایج، متغیرهای درآمد، تحصیلات، سن و میزان مبلغ پیشنهادی بیشترین تاثیر را در پذیرش مبالغ پیشنهادی داشته اند.

هدف تحقیق حاضر، امتحان درستی فرضیه ارتباط بین تغییر پارامترهای اقلیمی و خشکیدگی جنگل در ناحیه رویشی زاگرس بود. بدین منظور، تغییرات درازمدت پارامترهای هواشناسی و تبخیر تعرق مرجع (ET0) ایستگاه های همدیدی پیرانشهر، سقز و خرم آباد در ناحیه رویشی زاگرس شمالی در دو مقیاس زمانی سالانه و فصلی در معرض آزمون آماری قرار گرفت. به کمک رابطه ترکیبی فائو-پنمن- مانتیث، ET0 محاسبه و از آزمون های غیرپارامتری من کندال و اسپیرمن برای بررسی معنی دار بودن روند بلند مدت ET0 و پارامترهای موثر بر آن، و نیز از روش تخمین گر sen، برای بررسی معنی دار بودن شیب خط روند استفاده شد. نتایج نشان داد روند دمای هوا در ایستگاه پیرانشهر طی دوره 24 ساله، صعودی و معنی دار است (p<0.01). آزمون اسپیرمن، روند سرعت باد را در ایستگاه های سقز (دوره 40 ساله) و خرم آباد (دوره 41 ساله) معنی دار و صعودی نشان داد. در مقیاس زمانی فصلی، روند پارامترهای اقلیمی و ET0 با استفاده از دو آزمون من کندال و اسپیرمن در بیشتر موارد مشابه یکدیگر بوده و روند ET0 در بیشتر ایستگاه ها مثبت بوده است. نتایج این تحقیق مقدماتی نشان می دهد که تغییرات روند برخی پارامترهای اقلیمی و ET0 در ناحیه رویشی زاگرس شمالی معنی دار است و بنابراین فرضیه ارتباط بین تغییر پارامترهای اقلیمی و ET0 با زوال اکوسیستم های جنگل در ناحیه زاگرس شمالی تا حدودی تایید می شود، ولی باید این ارتباط با داده های هواشناسی ایستگاه های بیشتری در کل ناحیه رویشی زاگرس لحاظ شود.

به دلیل کمبود اطلاعات علمی در زمینه سلامت و ایمنی شغلی و نیز بروز حوادث و مشکلات برای کارگران جنگل، این تحقیق روی کارگران شرکت سهامی جنگل شفارود در جنگل های غرب استان گیلان انجام گرفت. سلامت و ایمنی شغلی، رضایت از کار و شاخص خستگی از کار کارگران جنگل با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و عوامل موثر بر آنها بررسی شد. به این منظور 100 کارگر به طور تصادفی انتخاب و نظر آنان از راه مصاحبه جمع آوری شد. نتایج نشان داد که 54 درصد کارگران در حین کار آسیب دیده بودند که بیشترشان کارگران قطع و خروج بودند. 20 درصد آنان، علی رغم اجباری بودن استفاده از وسایل ایمنی برای جلوگیری از حوادث کار از هیچ یک از وسایل ایمنی استفاده نکرده بودند. سطح رضایت کارگران در گروه های کاری با آزمون فریدمن مقایسه شد و نتایج نشان داد که گروه های قطع و خروج نارضایتی بیشتری در مقایسه با دیگران داشتند و مهم ترین دلیل آن هم حقوق کم و سنگین بودن کار بود. سن، سابقه کار کارگران و نوع کار از مهم ترین عواملی بودند که بر رضایت از کار تاثیر منفی داشتند. نتایج تحقیق شاخص خستگی تجمعی نشان داد که احساس اضطراب و افسردگی از گروه جنبه های روانی کار و اختلالات جسمی و خستگی عمومی از جنبه های فیزیکی بیشتر از مقادیر استاندارد بود.

خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک از عوامل مهم در ظهور و پراکنش گیاهان به شمار می روند که با آگاهی از آنها می توان شیوه های مدیریتی بهتری را برای افزایش تولید جنگل ها ارائه کرد. هدف این تحقیق، تعیین خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک در توده های انارشیطان در استان بوشهر است. بدین منظور دو عرصه به مساحت های 2 و 10 هکتار به ترتیب در مناطق شهنیا و علی آباد انتخاب شدند. برای نمونه برداری خاک از روش تصادفی استفاده شد، بدین صورت که ابتدا شبکه های 25´25 و 50´100 متر به ترتیب در مناطق شهنیا و علی آباد پیاده شده و 20 و 30 نمونه خاک به ترتیب در این منطقه ها از عمق های 5-0 و 20-5 سانتی متری برداشت شد. نتایج بررسی شرایط خاک رویشگاه گونه انارشیطان در مناطق بررسی شده نشان داد که این گونه در خاک هایی با بافت سبک شنی و لومی– شنی و pH خنثی استقرار پیدا می کند. همچنین این گونه قادر به تحمل هدایت الکتریکی بیش از 535 ds/m در مناطق مورد بررسی است. از میان متغیرهای خاک فسفر، ماده آلی، ازت، سیلت و پتاسیم و رس مهم ترین عوامل موثر در توسعه و گسترش این گونه است. نتایج کمی درختان نیز نشان داد که قطر برابرسینه درختان در رویشگاه شهنیا نسبت به رویشگاه علی آباد بیشتر و دارای اختلاف معنی دار است، درحالی که بین ارتفاع کل درختان در مناطق بررسی شده اختلاف معنی داری وجود نداشت.

این پژوهش با هدف بررسی نقش مزوفون خاک در شناسایی سریع و کم هزینه لکه های دارای زادآوری و بدون زادآوری دانه زاد بلوط ایرانی در اکوسیستم جنگلی بلوط زاگرس انجام گرفت. سوال اصلی این تحقیق این است که چرا با وجود حفاظت بلند مدت، برخی از نقاط دارای تعدادی زادآوری مناسب و برخی نقاط با وجود حضور درختان مادری، بدون زادآوری یا با زادآوری خیلی کم هستند. در شرایط فیزیوگرافی یکسان، 30 لکه 100 متر مربعی دارای زادآوری و 30 لکه بدون زادآوری یا دارای زادآوری کم در منطقه حفاظت شده دالاب (شهرستان ایلام) تعیین شد. مزوفون خاک با نمونه برداری از خاک لکه ها و با استفاده از قیف برلیز استخراج و شناسایی شد. نمونه های خاک برای بررسی مزوفون خاک به طور تصادفی در هر قطعه نمونه از عمق 0 تا 20 سانتی متری جمع آوری شد. مزوفون خاک با استفاده از قیف برلیز استخراج شد. بر اساس رسته بندی CCA لکه های دارای زادآوری و بدون زادآوری که به ترتیب الگوی کپه ای و یکنواخت درختان مادری بلوط را بر اساس شاخص جانسون و زایمر نشان دادند، بر پایه خصوصیات ادافیکی به دو گروه مجزا تفکیک شدند. لکه های با الگوی کپه ای درصد رطوبت اشباع، فسفر فراهم، پتاسیم فراهم، رس، ماده آلی، ازت کل و ظرفیت تبادل کاتیونی بیشتری نسبت به الگوی تصادفی به سمت یکنواخت درختان دانه زاد بلوط داشتند. نتایج نشان داد که تعداد مزوفون خاک در الگوی پراکنش کپه ای (با زادآوری بیشتر) نسبت به الگوی یکنواخت (با زادآوری کمتر) بیشتر بود.

توسکای ییلاقی درختی تند رشد و بومی جنگل های شمال البرز است که کاشت آن در احیا و حفاظت جنگل بسیار موثر است. به منظور بررسی خصوصیات کمی و کیفی درختان توسکای ییلاقی با تغییرات ارتفاع از سطح دریا، چهار رویشگاه در جنگل های پهنه کلا ساری در راستای تغییرات ارتفاع از سطح دریا انتخاب شد. در این پژوهش به منظور برداشت داده های صحرایی از روش آماربرداری تصادفی- منظم استفاده و در مجموع مشخصات کمی و کیفی تعداد 338 درخت اندازه گیری شد و متغیرهای قطر برابرسینه، ضریب قدکشیدگی (h/d) و سطح مقطع برابرسینه، حجم سرپا، تعداد در هکتار، کیفیت تنه، درصد تاج پوشش درختان و وضعیت تجدید حیات در رویشگاه های مورد نظر، ثبت شد. نتایج نشان داد که متوسط قطر برابرسینه، حجم سرپای توده و سطح رویه زمینی درختان در ارتفاع 430 متری از سطح دریا و میانگین ارتفاع درختان و ضریب قدکشیدگی در ارتفاع 660 متری از سطح دریا از بیشترین مقدار برخوردار بوده است. همچنین مقایسه میانگین قطری و ارتفاعی رویشگاه ها نشان داد که از لحاظ افزایش قطری و ارتفاعی تفاوت معنی داری دارند. با توجه به نتایج به دست آمده، مشخص شد که عامل ارتفاع از سطح دریا در وضعیت کمی و کیفی توسکای ییلاقی موثر است.

هدف این پژوهش، بررسی الگوی مکانی، رقابت و اجتماع پذیری درون و بین گونه های درختی است که به معرفی نگرشی ارزشمند در مورد فرایندها و سازوکارهای تاثیرگذار بر حفظ همزیستی گونه ها منجر می شود. بدین منظور سه قطعه نمونه یک هکتاری در سه مرحله تحولی اولیه، بلوغ و پوسیدگی در توده های آمیخته راش در پارسل شاهد طرح سیستان در استان گیلان انتخاب شد و در کلیه درختان قطورتر از 7.5 سانتی متر به تفکیک گونه، اندازه گیری قطر برابرسینه و ارتفاع و تعیین مختصات دکارتی به روش فاصله-آزیموت صورت گرفت. سپس درختان به چهار طبقه قطری تقسیم شدند و برای تعیین الگوی پراکنش، رقابت و اجتماع پذیری میان آنها از توابع یک و دومتغیره K رایپلی استفاده شد. الگوی پراکنش درختان در مراحل اولیه، بلوغ و پوسیدگی به ترتیب کپه ای شدید، کپه ای ضعیف و کاملا تصادفی شد. سرشت سایه پسندی و رقابت درون گونه ای راش از طبقات مختلف قطری و همچنین رقابت و اجتماع پذیری میان راش- ممرز و راش- دیگر گونه ها در طول زمان و در طی مراحل مختلف تحولی جنگل یکسان نبود. تفاوت در ساختار، تنوع سرشت اکولوژیکی و تفاوت در واکنش گونه های مختلف نسبت به متغیرهای محیطی در طول مراحل تحولی درخت و تفاوت در رویش و دیرزیستی فیزیولوژیکی گونه ها ناشی از آمیختگی توده های مورد بررسی را می توان از عوامل موثر در این تفاوت دانست. شناخت الگوها و اتفاقات طبیعی هدایت شده توسط طبیعت در طول زمان، لازمه اجرای عملیات جنگل شناسی هدفمند و متناسب با مراحل تحولی توده های جنگلی است.

تصحیح اثر حاشیه ای در تابع K رایپلی برای دستیابی به نتایج نااریب در تحلیل الگوی مکانی درختان حائز اهمیت است. بررسی قابلیت تابع K رایپلی تصحیح شده با سه روش اصلی تصحیح اثر حاشیه ای برای قطعه نمونه های مربعی (نواری، مارپیچی و وزنی) در شناسایی الگوهای مکانی درخت کنار (Ziziphus spina-christi) در استان فارس هدف این پژوهش بود. یک قطعه نمونه واقعی و دو قطعه نمونه شبیه سازی شده 200´200 متر مربعی با توزیع مکانی متفاوت (کپه ای، پراکنده و تصادفی) برای بررسی توان تحلیلی تابع K رایپلی تصحیح شده به کار رفتند. نتایج نشان داد که محاسبات با تابع K رایپلی تصحیح نشده اریب بود و اریبی با افزایش فاصله، افزایش یافت. مقادیر پیش فرض در قطعه نمونه واقعی (کپه ای) و دو قطعه نمونه شبیه سازی شده (تصادفی و پراکنده) درختان کنار از بازه شبیه سازی خارج شدند و نشان دادند که تصحیح اثر حاشیه ای ضروری است. روش نواری نتایج نااریبی در الگوی تصادفی داشت (مجذور میانگین مربعات خطای کمتر از 20)، درحالی که مجذور میانگین مربعات خطای این روش در الگوهای غیرتصادفی زیاد بود (بیشتر از 120 در الگوی کپه ای و حدود 80 در الگوی پراکنده). روش های مارپیچی و وزنی به ترتیب در تحلیل توزیع پراکنده و کپه ای درختان کنار موثر بودند (با حداقل مجذور میانگین مربعات خطا به ترتیب کمتر از 20 و کمتر از 35). به طور کلی، از این پژوهش نتیجه گیری شد که توان تحلیلی تابع K رایپلی تصحیح شده با توجه به روش تصحیح مورد استفاده و نوع الگوهای مکانی مورد بررسی تغییر می کند.

در این پژوهش، امکان ساخت تخته با استفاده از گردسنباده بدون چسب بررسی شد. بدین منظور رطوبت در شش سطح 7، 9، 11، 13، 16 و 18 درصد نسبت به وزن خشک گردسنباده و دمای پرس در دو سطح 180 و 200 درجه سانتی گراد به کار گرفته شد. صفحات فشرده چوبی، با دانسیته 0.95 گرم بر سانتی متر مکعب در ابعاد 30´30´1 سانتی متر با استفاده از روش پرس گرم تهیه شد. خواص فیزیکی و مکانیکی نمونه ها بر اساس استاندارد اروپایی اندازه گیری و نتایج تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد خصوصیات مکانیکی و فیزیکی با افزودن 18 درصد رطوبت در دمای 180 درجه سانتی گراد به طور چشمگیری بهبود می یابد. با توجه به تصاویر میکروسکوپ الکترونی (FE-SEM) این خود چسبندگی تحت حرارت پرس و بر اساس ذوب و به جریان افتادن بعضی از مواد پلیمری آمورف مانند لیگنین و کربوهیدرات شکل می گیرد. همچنین تصاویر میکروسکوپ الکترونی (FE-SEM) نشان داد که در گردسنباده ذراتی به اندازه نانو وجود دارد که تاثیر زیادی در کیفیت چسبندگی دارند. افزون بر آن نرم شدن رزین پلیمرشده اوره فرمالدهید موجود در گردسنباده تحت تاثیرحرارت پرس، دلیل دیگری برای ایجاد چسبندگی بین ذرات و بهبود مقاومت های تخته است.

در این تحقیق چندسازه های سبز پلی لاکتیک اسید و الیاف طبیعی با استفاده از اکسترودر دومارپیچ و قالب گیری پرسی ساخته شدند. الیاف خمیرکاغذهای متفاوت باگاس شامل خمیرکاغذهای مونواتانول آمین (MEA)، سولفیت قلیایی-آنتراکینون (AS)، سودای رنگبری شده (BS) و رنگبری نشده (UNS) و باگاس خام (B) تهیه و با پلی لاکتیک اسید ترکیب شدند. ویژگی های مکانیکی حرارتی، تبلور و مورفولوژی چندسازه های پلی لاکتیک اسید ارزیابی شد. نتایج حاکی از افزایش مدول کششی چندسازه ها نسبت به پلیمر خالص پلی لاکتیک اسید بود، درحالی که افزودن الیاف باگاس خام، سودای رنگبری شده و رنگبری نشده سبب افت معنی دار مقاومت کششی می شود. نتایج نشان می دهد که تبلور و خواص مکانیکی حرارتی پلیمر پلی لاکتیک اسید به وسیله ترکیب الیاف طبیعی بهبود چشمگیری می یابد. در واقع بسته به نوع الیاف، بهبودی متمایزی در ویژگی های چندسازه حاصل می شود. در نهایت می توان نتیجه گرفت که الیاف خمیرکاغذ حاصل از روش مونواتانول آمین و سولفیت قلیایی-آنتراکینون باگاس بیشتر از الیاف دیگر با پلیمر پلی لاکتیک اسید سازگار است.

در این تحقیق، سطح افزودن پرکننده کربنات کلسیم رسوبی به الیاف کرافت تیمارشده با روش لایه به لایه بررسی شد. برای این منظور، در گام اول آزمایش، الیاف کرافت با سه لایه نشاسته کاتیونی-نانوسیلیکای آنیونی- نشاسته کاتیونی تیمار شد. از الیاف تیمارنشده و تیمارشده، کاغذ دست ساز استاندارد با وزن پایه 60±3 گرم بر متر مربع تهیه شد. ارزیابی مقاومت ها نشان داد که با جذب سه لایه یادشده توسط الیاف کرافت، شاخص کششی کاغذ از 23.96 N.m/g به 38.48 N.m/g، شاخص ترکیدن از 1.46 KPa.m2/g به 3.58 KPa.m2/g و شاخص پارگی کاغذ از 9.14 mN.m2/g به 15.99 mN.m2/g افزایش یافت. تصاویر SEM نیز ژلاتینی شدن سطح الیاف در اثر جذب نشاسته کاتیونی و توسعه سطح پیوندیافته بین الیاف را در شبکه الیاف تایید می کند. در گام دوم، پرکننده کربنات کلسیم رسوبی در سه سطح 5، 10 و 15 درصد به خمیر سه لایه تیمارشده کرافت اضافه شد و افت مقاومت ها با سطح مقاومت های خمیر تیمارنشده مقایسه و ارزیابی شد. شاخص کششی، شاخص ترکیدن و شاخص پارگی کاغذ با افزودن 10 درصد پرکننده به ترتیب 24.01 N.m/g، 1.20 KPa.m2/g و 9.49 mN.m2/g اندازه گیری شد. بر اساس آزمون تجزیه واریانس، نتایج این بخش نشان داد که می توان تا حدود 10 درصد پرکننده کربنات کلسیم رسوبی به خمیر کرافت تیمارشده با روش لایه به لایه افزود. همچنین تصاویر SEM تهیه شده بیانگر ماندگاری پرکننده کربنات کلسیم و توزیع به نسبت یکنواخت آن در شبکه الیاف به خصوص در مناطق آغشته به نشاسته کاتیونی است.

در این تحقیق، مقدار دسترس پذیری گروه های هیدروکسیل (-OH) چوب های راش، نوئل و کاج جنگلی با استفاده از روش اشباع با آب سنگین (D2O) (تبادل دوتریمی) اندازه گیری شد. پس از اشباع نمونه ها با آب سنگین و خشک کردن آنها در آون خلا، با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز (ATR-FTIR)، دسترس پذیری نسبی (درصد گروه های هیدروکسیل در دسترس به کل گروه های هیدروکسیل چوب) با محاسبه سطح زیر پیک گروه های OH و OD به ترتیب در عدد موجی حدود 3500cm-1 و 2500cm-1 محاسبه شد. دسترس پذیری مطلق (میلی مول هیدروکسیل به ازای هر گرم چوب) با استفاده از دستگاه جذب بخار پویا در دمای زیاد (DVS-ET1) و از طریق اندازه گیری افزایش وزن نمونه بعد از اشباع با بخار آب سنگین در رطوبت نسبی 95 درصد به علت تبادل دوتریمی محاسبه شد. نتایج نشان داد که دسترس پذیری نسبی گروه های هیدروکسیل در چوب متاثر از گونه و مقدار مواد استخراجی آن نیست و بیش از نیمی از گروه های هیدروکسیل چوب می تواند در دسترس باشد. مقدار مطلق گروه های هیدروکسیل در دسترس در چوب نوئل بیشتر از چوب راش و در چوب آغاز نوئل کمتر از چوب پایان آن بود. همبستگی خطی ضعیف بین مقدار گروه های هیدروکسیل در دسترس چوب و رطوبت تعادل آن حاکی از آن است که مقدار دسترس پذیری گروه های هیدروکسیل تنها عامل کنترل کننده مقدار جذب رطوبت توسط چوب نیست.

استفاده از روغن های تری گلیسیرید برای تولید چسب و مواد کامپوزیتی در چند سال اخیر مورد توجه پژوهشگران و صنایع قرار گرفته است. این روغن ها با استفاده از هیدروژن پراکسید (H2O2) در نسبت 1:1.7 از C=C:H2O2، اپوکسی دار شدند. اندازه اپوکسی دار شدن روغن ها، توسط تعیین عدد اپوکسی به روش تیتراسیون و طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز (FTIR) بررسی شد و عدد اپوکسی 6.25 درصد برای روغن آفتابگردان و 4.53 درصد برای روغن کلزا به دست آمد. روغن های اپوکسی دارشده آفتابگردان و کلزا به ترتیب به رزین اپوکسی آکریلیکی آفتابگردان و کلزا تبدیل شدند و ساختار این رزین ها با استفاده از طیف سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز و طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته هیدروژن (1H NMR) بررسی شد، و نیز با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC)، مقدار اسیدهای چرب روغن های آفتابگردان و کلزای منطقه گلستان تعیین شد. روغن کلزا و آفتابگردان به ترتیب شامل 3.9 و 6.3 درصد پالمیتیک اسید، 1.27 و 3.3 درصد استئاریک اسید، 64.27 و 26.5 درصد اولئیک اسید، 17.09 درصد لنولئیک اسید و 8.8 و 0.6 درصد لنولنیک اسید می باشند. گرانروی، وزن مولکولی و وزن مخصوص به ترتیب 14770، 3650 و 1.050 برای رزین اپوکسی آکریلیکی کلزا و 3997، 22000 و 1.052 برای رزین اپوکسی آکریلیکی آفتابگردان بدست آمدند. سازگار بودن با محیط زیست، غیرسمی بودن، اقتصادی بودن و در دسترس بودن و همچنین چسبندگی زیاد از خواص این رزین هاست.