جامعه شناسی مطالعات جوانان(SOCIOLOGICAL STUDIES OF YOUTH)
سال:1391 | دوره:3 | شماره:6 |تعداد مقالات:9

پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی تاثیر الگوهای مشارکت در فعالیت های ورزشی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد کرمانشاه انجام شده است. روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه 368 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد شهر کرمانشاه هستند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شده اند. داده های بدست آمده، پس از تکمیل پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 11.5 تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که میانگین الگوهای مشارکت و فعالیت های ورزشی به ترتیب 2.31، 1.14 از 5 می باشد که در حدود پایین قرار دارد. با این حال میزان مشارکت دانشجویان پسر در فعالیت های ورزشی به طور معناداری بیشتر از دانشجویان دختر می باشد. ورزش های مورد علاقه دانشجویان پسر به ترتیب اولویت عبارتند از: پیاده روی، فوتبال، شنا، نرمش و بدن سازی؛ درحالی که همتایان دختر آنها به پیاده روی، انجام نرمش های سبک، شنا و والیبال علاقه بیشتری دارند. نتایج رگرسیون خطی ساده بین متغیر مستقل الگوهای مشارکت و متغیر وابسته فعالیت های ورزشی بین هر دو جنس نشان می دهد که الگوهای مشارکت به عنوان متغیر مستقل توانسته است میزان 34 درصد برای دختران و 53.9 درصد برای پسران از تغییرات متغیر وابسته (فعالیت های ورزشی) را تبیین کند.

در دهه های اخیر فضای اجتماعی، سیاسی، فکری و عقیدتی در معرض تحولات بسیار عمیقی قرار گرفته است و یکی از عوامل موثر بر این تحولات، جوانی جمعیت می باشد. یکی از عرصه هایی که نسل جوان را به لحاظ فکری و ارزشی از نسل های قبل متمایز ساخته دین و دینداری بوده است. لذا در این پژوهش سعی شده است با توجه به تئوری فرامادی گرایی رونالد اینگلهارت، پدیده شکاف نسلی را در بعد مناسکی دینداری در میان دو نسل دهه 70 به عنوان نسل جوان و نسل دهه 50 به عنوان نسل بزرگسال مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهیم. این تحقیق روش کیفی را برای تحلیل شکاف بین دو نسل 50 و 70 در میزان دینداری و فهم علل این شکاف برگزیده است و تعداد 8 نفر را (4 نفر از نسل 50 و 4 نفر از نسل 70) مورد مصاحبه عمیق قرار داده است. نتایج نشان داده است در مقایسه میان نسل های 50 و 70 در میان هر کدام از ابعاد نگرش به مناسک دینی، تمایل و گرایش نسل 70 نسبت به مناسک دینی در تمامی ابعاد مورد نظر کمتر می باشد. به طور کلی میان نسل های 50 و 70 از نظر جنبه های مختلف نگرش نسبت به مناسک دینی- شناختی، احساسی و عملی- شکاف رخ داده است و نسل دهه 70 با آن که هنوز از نظر احساسی با مناسک دینی همراهی مناسبی نشان می دهد، اما از نظر معرفت شناختی و بخصوص از نظر عملی با مناسک دینی نه تنها همراهی مناسبی نشان نمی دهد، بلکه حتی در بعد اجتماعی مناسک دینی به مخالفت با آن نیز برخاسته است و گزاره هایی را مطرح می سازد که دال بر عدم همراهی آنها با مناسک اجتماعی دینی است.

تحقیقی که پیش رو است در تلاش است تا تحلیلی از رابطه سرمایه اجتماعی با تفکیک این سرمایه به سه حوزه درون گروهی، برون گروهی و ارتباطی و احساس امنیت اجتماعی ارائه دهد. در این راستا تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری تلفیقی خوشه ای و طبقه بندی شده در شهر تهران و بر اساس مناطق 22 گانه شهرداری، تدوین یافته است. نمونه تحقیق در حدود 2000 نفر و تحلیل اطلاعات توسط نرم افزارهای آماری amoss 16 and spss19، همراه بوده است. نتایج تحقیق حاکی از رابطه معنادار منطقه محل سکونت، وضعیت تاهل، گروه های شغلی و سن بر احساس امنیت اجتماعی است. در خصوص رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت، نتایج تحقیق حاکی از آن است که تاثیر مستقیم سرمایه اجتماعی درون گروهی بر احساس امنیت بسیار ضعیف و قابل چشم پوشی است. سرمایه اجتماعی درون گروهی با تاثیر منفی ای (0.36-) که بر سرمایه اجتماعی برون گروهی دارد بر احساس امنیت شهروندان تاثیرگذار است. همچنین سرمایه اجتماعی برون گروهی تاثیری مستقیم و در حدود (0.27) بر احساس امنیت داشته است. سرمایه اجتماعی ارتباطی تاثیر مستقیمی بر احساس امنیت ندارد اما با تاثیر غیرمستقیم و منفی (در حدود 0.08-) با احساس امنیت رابطه معناداری را برقرار می کند. هر چند که این اثر نیز قابل چشم پوشی است.

پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطه سبک زندگی جوانان و گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی در شهر شیروان انجام شده است. هدف از اجرای این تحقیق پاسخ به این سوال بوده که آیا بین سبک زندگی جوانان و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه وجود دارد؟ این پژوهش یک مطالعه زمینه یابی از نوع همبستگی می باشد قلمرو زمانی پژوهش، زمستان سال 1390 بوده، جامعه آماری 53084 و حجم نمونه 382 نفر از جوانان 15 تا 29 سال شهر شیروان و روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بوده است. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 0.7871 استفاده شده، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی و ضریب رگرسیون استفاده شده که طبق نتایج بدست آمده تایید شده است که نوع سبک زندگی بر گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی تاثیر دارد. همچنین مصرف فرهنگی، فعالیت فراغت، اولویت مکان و اولویت هزینه ای نیز بر گرایش به مصرف مواد مخدر تاثیر دارد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تبیین گرایش های فمینیستی و رابطه آن با انگیزه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار بود. در مبانی نظری، از تلفیق دیدگاه های نظری ریتزر، کاستلز، گیدنز، و پارسونز در بحث فمینیسم استفاده و چارچوب و مدل نظری تدوین گردید. روش از نوع زمینه یابی یا پیمایش بود و ابزار پژوهش، پرسشنامه حضوری محقق ساخته بود که مورد اعتباریابی و پایایی سنجی قرار گرفت و به وسیله آن داده ها گردآوری شد. حجم نمونه 327 نفر از دانشجویان دختر دو دانشکده علوم انسانی و فنی- مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار برآورد شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که میزان گرایش فمینیستی در نمونه مورد مطالعه در سطح متوسط رو به بالا است و این گرایش در میان دانشجویان علوم انسانی بیشتر از دانشجویان فنی و مهندسی است. همچنین باور به وجودِ نابرابری جنسیتی در خانواده، نابرابری در حقوق و قوانین جامعه، اعتراض به نقش زن به عنوان خانه دار صِرف، نابرابری در مزایای اقتصادی زنان نسبت به مردان در سطح متوسط رو به بالا بدست آمد. نتیجه دیگر اینکه انگیز ه های اقتصادی و انگیزه های اجتماعی- فرهنگی در گرایش فمینیستی یادشده سطح بالایی را نشان داد که با رویکردهای نظری موجود در مکاتب فمینیسم های سوسیال، رادیکال و لیبرال قابل تبیین و تفسیر است.

لازمه پیشبرد توسعه در هر جامعه، به داشتن پشتوانه های اجتماعی بستگی دارد که سرمایه اجتماعی یکی از آنها می باشد و دارای عناصری چون اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی و دینداری می باشد. هدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و مولفه های آن، و توسعه شهری می باشد. نمونه آماری این پژوهش 281 نفر از شهروندان بالای 16 سال شهر قائمشهر می باشد که به روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی ساده انتخاب شده اند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده، که بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت، تنظیم شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت و برای آزمون فرضیه ها، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین مولفه های متغیر مستقل سرمایه اجتماعی، شامل اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، آگاهی اجتماعی و دینداری با متغیر وابسته توسعه شهری رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام، حاکی از آن است که دو متغیر انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی در معادله باقی مانده اند و بالاترین تاثیر را در تبیین متغیر وابسته دارند.

تحقیق حاضر، به این دلیل که تاکنون تحقیقی درباره رضایت دانشجویان از دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان صورت نگرفته، انجام شده است. این تحقیق به روش پیمایشی با جمعیت نمونه ای به تعداد 265 نفر در جامعه مورد نظر که جمعا دارای تعداد 3754 نفر دانشجو بوده، انجام شده است. نتیجه تحقیق نشان داد میزان رضایت دانشجویان از دانشگاه به مقدار 2.8 از نمره 5 یعنی در حد متوسط بوده است. این مقدار از رضایت، همسطح با میانگین نمره رضایتمندی از بسیاری از سازمان های دیگر جامعه ایران بوده است. البته در نقطه مقابل نیز میزان عدم رضایت دانشجویان از دانشگاه مطرح است که به مقدار 2.2 از نمره 5 بوده است که نشان می دهد تا حد مطلوب رضایت از دانشگاه یعنی نمره 5 فاصله قابل توجهی دارد. همچنین نتیجه آزمون فرضیات نشان داد که از تعداد 16 فرضیه تعداد 6 فرضیه آن که تماما مربوط به عوامل اجتماعی برون سیستم بوده فعلا رد و تعداد 10 فرضیه آن تایید شده است. نتیجه تحلیل رگرسیونی چند متغیره نیز نشان داد که از تعداد 3 متغیر که در مدل نهایی آزمون رگرسیونی باقی ماندند و مقدار 35 درصد از کل تغییرات ضریب تعیین متغیر تابع تحقیق (R2) را تبیین کردند. تعداد 1 متغیر آن (ارزیابی دانشجویان از نگرش دیگران نسبت به دانشگاه)، مربوط به عوامل برون سیستم و تعداد 2 متغیر آن (نگرش نسبت به امکانات رفاهی، و نگرش نسبت به اعضای هیات علمی دانشگاه) مربوط به عوامل درون سیستم بوده است. بنابراین می توان گفت پایین بودن میزان رضایت دانشجویان از دانشگاه، بیشتر تحت تاثیر عوامل اجتماعی درون سیستم بوده است تا عوامل اجتماعی برون سیستم.

هویت ملی فراگیرترین سطح هویت در تمامی نظام های اجتماعی است. اهمیت مفهوم هویت ملی نسبت به سایر انواع هویت جمعی، در تاثیر بسیار آن بر حوزه های متفاوت زندگی در هر نظام اجتماعی است. در این پژوهش تلاش شده است نگرش جوانان یزدی نسبت به مولفه های هویت ملی و عوامل موثر بر آن مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور، پیمایشی با حجم نمونه 378 نفر از جوانان 18 تا 30 سال، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی مطبق در مناطق سه گانه شهر یزد انجام گرفت.برخی از مهمترین نتایج تحقیق عبارت اند از:- نگرش اکثریت جوانان یزدی در خصوص هویت ملی به سمت متوسط گرایش دارد.- بر اساس آزمون همبستگی پیرسون، متغیرهای دینداری، رضایت از زندگی، بهره مندی از رسانه های داخلی و خارجی با متغیر هویت ملی رابطه معنی داری دارند.- بر اساس تحلیل رگرسیونی، متغیرهای تحقیق، 22.4درصد از تغییرات هویت ملی را تبیین می کنند.