جامعه شناسی مطالعات جوانان(SOCIOLOGICAL STUDIES OF YOUTH)
سال:1392 | دوره:3 | شماره:9 |تعداد مقالات:8

با بصری شدن نمادهای منزلت و هویت در مدرنیته متاخر، بدن به محملی برای ابراز هویت و نمادی از شخصیت فرد مبدل گشته است. مراقبت و نظارت بر بدن این امکان را برای افراد فراهم می کند تا روایت مشخصی از هویت خویش را حفظ کنند و آن را در معرض تماشای دیگران قراردهند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین مدیریت بدن و هویت اجتماعی جوانان صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق، جوانان 18 تا 30 ساله شهر ساری می باشد. حجم نمونه 384 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران بدست آمد و به روش خوشه ای اجرا شده است. در مجموع نتایج حاکی از آن است، امروزه تلاش های زیادی از سوی جوانان در باب داشتن ظاهر و بدنی زیبا انجام می گیرد تا از این طریق، هویت متمایزی را که جوانان می خواهند از خود در اجتماع نشان دهند، حاصل شود. بدین سان جستجو برای داشتن چهره و ظاهری زیبا و اندام کامل بیش از آنکه با طرد هویت آنان مرتبط باشد، با پذیرش هویت از سوی آنان همراه است.

هدف اصلی در این پژوهش بررسی نقش عوامل اجتماعی در تبیین رفتارهای وندالیستی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اندیمشک (با تاکید بر امنیت اجتماعی) می باشد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 300 نفر تعیین گردید. با روش نمونه گیری چندمرحله ای و تصادفی سیستماتیک نمونه ها انتخاب و اطلاعات لازم با تکنیک پرسشنامه جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون آنالیز واریانس و همچنین رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر و استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان رفتارهای وندالیستی با متغیرهای میزان رضایت اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی، میزان انسجام و همبستگی اجتماعی و نیازهای امنیتی رابطه منفی و معکوسی وجود دارد. بین متغیرهای ناکافی بودن ابزارهای تامین امنیت و پایگاه اقتصادی اجتماعی با میزان رفتارهای وندالیستی رابطه معناداری وجود ندارد.تحلیل رگرسیون نشانگر آن است که متغیرهای مستقل 24.8 درصد از تغییرات میزان وندالیسم را تبیین نموده و بیشترین تاثیر را به ترتیب متغیرهای میزان رضایت اجتماعی و میزان انسجام و همبستگی اجتماعی داشته اند.

این نوشتار تلاش دارد با تاکید بر زمینه دینی جامعه ایران و نقد برداشت مسلطی که آسیب های روانی را پیامد محتوم مدرنیته می داند، با رویکرد تلفیقی جامعه شناسانه و روان شناسانه به مبحث سلامت روانی جوانان بپردازد. در این راستا با برساختن ابعاد ذهنی (اعتقادی و عاطفی) و عینی (مناسکی و پیامدی) دین داری و توجه ویژه به عامل شخصی شدن روابط اجتماعی- متغیر انزوای اجتماعی- نقش این عوامل را به واکاووی کشد. پژوهش مطالعه ای توصیفی- تحلیلی با روش نمونه گیری تصادفی ساده بر روی نمونه 345 نفری از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان است.یافته ها حکایت از مطلوب نبودن سلامت روانی در بین دانشجویان می کند. علاوه بر این، نتایج بیانگر تاثیر مثبت و معنادار ابعاد ذهنی بر خلاف ابعاد ظاهری دین داری بر سلامت روان است. در کنار آن عوامل دیگری همانند انزوای اجتماعی، جنس و وضعیت تاهل بر سلامت روانی تاثیر داشته اند.

مساله اصلی مشارکت اجتماعی در جامعه تواتری و دوره ای بودن آن است، می توان بیان داشت که جامعه ما از مشارکت اجتماعی در سطح پایینی برخوردار است که این خود از چندین عامل پیروی می کند که یکی از مهمترین آنها نظام ساختار خانواده است چراکه خانواده پایه گذار جامعه و همچنین اولین کانون اجتماعی کردن فرزندان است. در تحقیق حاضر به بررسی تاثیر ساختار خانواده بر مشارکت اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور همدان در بین نمونه 339 نفری به روش پیمایشی پرداخته شده است. چهارچوب نظری در این پژوهش ترکیبی از دو نظریه ساختار شخصیتی هیگن و همچنین نظریه کنشی پارسونز شکل گرفته است. بدین سان پس از انجام بحث نظری و همچنین جمع آوری اطلاعات، از طریق نرم افزار SPPS به تحلیل داده ها از دو روش همبستگی پیرسن و تحلیل واریانس در رگرسیون خطی پرداخته شده است، نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از این است که هرچه اقناع گرایی خانواده افزایش می یابد بر میزان مشارکت اجتماعی دانشجویان افزوده می شود.

امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جزئی جدایی ناپذیر از زندگی انسانها شده و پیدایی صور نوین ارتباط، شبکه های بزرگ اطلاعاتی و ارتباطی زمینه ساز فضاهای اجتماعی جدید گشته است، فضاهایی بدون مرز که روابط، ابعاد و مهارت های اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار داده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان سال سوم متوسطه شهرستان نکا به روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل 1400 نفر بوده و حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 302 نفر به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعه، از بین دانش آموزان دختر و پسر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه 40 سوالی محقق ساخته با مقیاس درجه بندی لیکرت بوده که پس از تایید روایی آن با نظر متخصصان، پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 0.87 محاسبه و مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t یک گروهی و t مستقل و نرم افزار SPPS انجام شد. یافته ها نشان داد که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مهارت های اجتماعی (برقراری ارتباط، تفکر انتقادی، توانایی تصمیم گیری، حل مساله، مشارکت و همکاری) دانش آموزان سال سوم متوسطه در حد زیاد اثرگذار بوده است. این اثرگذاری در بین دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی یکسان بوده است، اما اثربخشی آن در بین دانش آموزان پسر بیشتر از دانش آموزان دختر بوده است.

سرمایه اجتماعی به معنای هنجارها و شبکه هایی است که امکان مشارکت افراد را در فعالیت های جمعی به منظور کسب سود متقابل برای تمام عرصه ها از جمله افزایش امنیت اجتماعی فراهم می کند. مساله پژوهش حاضر، سنجش میزان سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور خراسان جنوبی می باشد. هدف کلی پژوهش، بررسی مهم ترین پارامترهای سرمایه اجتماعی در زندگی دانشجویان دانشگاه پیام نور با توجه به افزایش راهکارهای امنیت اجتماعی است، با توجه به نظریات مورد استفاده در پژوهش، سرمایه اجتماعی را نوعی دارایی برای گروه های اجتماعی جامعه از جمله دانشجویان باید دانست که از طریق مشارکت، انسجام و همبستگی می توانند به تقویت امنیت اجتماعی در منطقه خود بپردازند. دانشجویان در دانشگاه سرمایه اجتماعی خود را از طریق ارتباطات اجتماعی در گروه های جمعی و عضویت آنان در گروه های اجتماعی به دست می آورند. بدین ترتیب، فرضیات مورد بررسی، در دو سطح خرد و میانی در میان دانشجویان دانشگاه بررسی شده است. شیوه نمونه گیری تصادفی و با استفاده از نمونه گیری طبقاتی سیستماتیک بوده است و تعداد حجم نمونه 329 نفر بوده است. نتایج آزمون های آماری (T و F) بیانگر این است که متغیرهایی چون «جنسیت، تاهل، محل سکونت و محل تولد» در سطوح بیان شده بر بهره مندی از پارامترهای سرمایه اجتماعی، اثر نگذاشته است و متغیرهایی چون «طبقه اجتماعی، تعاملات خانوادگی، منابع فردی، منزلت تحصیلی، تعاملات اجتماعی در دانشگاه و محله و ...» از مهم ترین متغیرهای بهره گیری و تقویت پارامترهای سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان می باشد.

اسلام یکی از ابزارهای سازنده سبک زندگی انسان می باشد. دستورات دینی و معنویت، شکل دهنده و تاثیرگذار بر سبک زندگی افراد است. هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی عزت نفس و خودکارآمدی در رابطه بین سبک زندگی اسلامی و سازگاری اجتماعی جوانان شهر مشهد است. با استفاده از پرسشنامه اطلاعات از 235 نفر جمع‎ آوری شد. برای سنجش سبک زندگی اسلامی از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش عزت نفس، خودکارآمدی و سازگاری اجتماعی از پرسشنامه هایی که از پرسشنامه استاندارد الهام گرفته شده، استفاده شده است. داده های جمع آوری شده به وسیله دو نرم افزار SPSS و LISREL تجزیه و تحلیل شد. از نرم افزار LISREL برای انجام تحلیل عاملی تاییدی و آزمون مدل تحقیق استفاده شد. همچنین به منظور بررسی پایایی و انجام تحلیل عاملی اکتشافی از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که سبک زندگی اسلامی اثر مثبت و معناداری بر عزت نفس و خودکارآمدی دارد، عزت نفس و خودکارآمدی اثر مثبت و معناداری بر سازگاری اجتماعی دارد.

این مقاله به دنبال بررسی نقش عوامل جمعیتی و اقتصادی در ایجاد رفتار جمعی جوانان شهر بوشهر است که بر اساس نظریه ساختارگرایی اسملسر تبیین می شود. اسملسر از جمله معروفترین جامعه شناسان در عرصه مطالعات رفتارهای جمعی است که در قالب رهیافت ساخت گرایی به تشریح این رفتارها پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و از طریق ابزار پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری مورد مطالعه جوانان بین سنین 19 تا 35 سال شهر بوشهر می باشد. تعداد 383 نفر جوان، از جامعه آماری به شیوه تصادفی سیستماتیک برای مطالعه انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفای کرونباخ برای پایایی ابزار پژوهش استفاده به عمل آمد و از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیات و تکنیک رگرسیون برای سنجش مدل پژوهش استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، بین سن افراد (r=-0.11)، میزان درآمد پاسخگویان 0.10 و بین محرومیت نسبی 0.72 و رفتار جمعی جوانان رابطه شدید و معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از جدول نشان می دهد که بین محرومیت نسبی و رفتار جمعی جوانان رابطه شدید و معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از ضریب رگرسیون نشان می دهد که متغیرهای میزان محرومیت نسبی، وضعیت تاهل، جنسیت، وضعیت مسکن و وضعیت اشتغال به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین متغیر وابسته داشته اند وارد معادله شده و در مجموع 47 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین و توضیح کرده اند (R2=0.47).