تحقیقات سیاسی و بین المللی
سال:1393 | دوره:6 | شماره:19 |تعداد مقالات:8

یکی از روش های تقویت صلح و امنیت در سطح ملی و بین المللی، ایجاد توافقات خلع سلاح و کنترل تسلیحاتی است. کنترل تسلیحات و خلع سلاح چه از نظر روند و چه از نظر مفاد و مقررات، ابزارهای پر اهمیت و تاثیر گذار در امنیت کشورها به شمار می آیند، زیرا از یک سو موجب رفع ابهامات در رفتارهای نظامی و سیاست خارجی دولت می شوند و ثبات را افزایش می دهند و از سوی دیگر عضویت در این نوع از معاهدات پیامدهای امنیتی خاصی را به دنبال دارند، همچون معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای که باعث تحدید حاکمیت کشورها می شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی در پی نشان دادن پیامدهای امنیتی عضویت ایران در معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات است. جمهوری اسلامی ایران با عضویت در سال 1968 در معاهده منع گسترش بار تعهدات امنیتی خاصی را پذیرفته است. این نوشتار با بررسی پیامدهای امنیتی عضویت ایران در معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای به این نتیجه رهنمون شده است که معاهده یاد شده باعث تضعیف توان نظامی، علمی و صنعتی و تحدید و تضعیف امنیت می شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، اولویت ها از دستورکار روابط دوجانبه مکزیک و ایالات متحده تغییر کرد، و موافقتنامه های جدیدی از قبیل اتحاد برای امنیت و رونق آمریکای شمالی، تفاهم نامه مرز های هوشمند و غیره، بین دو کشور به امضا رسید. در این مقاله مشخص می شود که پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر "امنیت" به عنوان مهم ترین اولویت، در دستور کار سیاست خارجی ایالات متحده، با همسایه جنوبی اش قرار گرفته است، هرچند که برای طرف مکزیکی، همچنان مسائل اقتصادی و مهاجرتی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.ایالات متحده، برای بهبود امنیت از دست رفته خود، مکزیک را وارد معاهده های امنیتی کرد، به عبارتی مکزیک، مجبور به پذیرش توافقنامه های امنیتی شد. پس از حملات تروریستی، اهداف اقتصادی مکزیک، در معاهده های دو جانبه با ایالات متحده، تحقق نیافتند و به همین منظور مکزیک علیرغم فشارهای آمریکا، به منظور تحقق اولویت های اقتصادی اش، متوسل به کشورهای خاورمیانه شد.لذا، پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر، مشخص شد که تنش های دیپلماتیک بین دو کشور افزایش یافته است، از جمله این تنش ها، می توان به مخالفت دولت مردان مکزیک با حمله ایالات متحده به عراق اشاره کرد. لازم به ذکر است در این مقاله روش پژوهشی، بر اساس روش تحلیلی است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

دیپلماسی فرهنگی در واقع تامین منافع ملی با استفاده از ابزارهای فرهنگی است. دیپلماسی فرهنگی به یک کشور امکان می دهد که فرهنگ، جامعه و مردم خود را به دیگران معرفی کند و با طریق فزونی بخشیدن به ارتباطات خصوصی بین مردم کشورهای گوناگون، کشورها را قادر می سازد که ایده آل های سیاسی و سیاست هایشان را در انظار افکار عمومی بسیار جذاب نشان دهند. هدف اساسی دیپلماسی فرهنگی ارائه دیدگاه روشن و موجه نسبت به فرهنگ ارزشی و رفتاری یک بازی گر برای بازی گران مختلف عرصه بین الملل شامل دولت ها، سازمان های بین المللی دولتی و غیردولتی، نهادهای جوامع مدنی و افکارعمومی است. برای فهم دیپلماسی فرهنگی هر کشوری درک زمینه ها و فرایندهای شکل گیری آن امری ضروری است. دیپلماسی فرهنگی ایرانی- اسلامی با بهره گیری از زبان انقلاب اسلامی و با هدایت رهبری انقلاب اسلامی در ابتدای شکل گیری نظام اسلامی در کشور پی ریزی شد و با توسعه و عمق بخشیدن به آن در مراحل بعدی به یک گفتمان تمام عیار در دیپلماسی عمومی ایران تبدیل شده است، در این پژوهش هدف اصلی، نشانه شناسی عناصر، استعاره ها و اجزای بازنمایی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و بررسی نقش زبان در گفتمان سازی دیپلماسی فرهنگی این کشور به روش تحلیل گفتمان است.

پژوهش حاضر سعی دارد با توجه به عوامل تاثیرگذار در حوزه اقتصاد سیاسی بین المللی، به شناسایی دلایل مهاجرت نخبگان از ایران از منظر امور آموزشی و پژوهشی و کاستی های مربوط به آن ها در دهه 1380 ش بپردازد. بخش عمده و برجسته نهادهای آموزشی و پژوهشی کشور بر اساس بودجه وبرنامه های دولت اداره می شوند که در اصطلاح حوزه درگیر شدن دولت در جامعه و حوزه اقتصاد سیاسی خوانده می شود و از سوی دیگر عوامل جاذب نخبگان فکری کشورهای مختلف را می توان در اقتصاد سیاسی جهانی امروز جستجو کرد. هدف مقاله درک درست عوامل مربوط به ساختار آموزش و پژوهش در کشور و نحوه اثرگذاری ضعف های آن بر تشدید مهاجرت متخصصان و تحصیل کردگان برتر به خارج است. به این منظور در این نوشتار، توزیع بودجه در حوزه آموزشی و پژوهشی، در بستر نظریه جاذبه و دافعه قرار گرفته و موارد دفع کننده داخلی و جذب کننده خارجی شناسایی می شوند که روی هم رفته شرایط بالقوه مهاجرت به بیرون از کشور را ایجاد می کنند. نتیجه به دست آمده این است که وجود دافعه داخلی در زمینه حمایت های اقتصادی شامل کمبودها در سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و پژوهشی که در سه حوزه «نسبت بودجه پژوهشی به تولید ناخالص داخلی یا بودجه کل کشور«، «نسبت تعداد پژوهشگران مشغول به کار به کل جمعیت کشور» و «ترکیب دولتی خصوصی اعتبارات پژوهشی» مورد ارزیابی قرار می گیرد و از طرف دیگر جذابیت های خارجی در این زمینه ها، از مهم ترین دلایل اقتصادی مهاجرت فزاینده نخبگان علمی به خارج از کشور در دهه 1380 است. مقاله در تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیلی وتوصیفی بهره گرفته است.

در دنیای امروز یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده قدرت، اعم از قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اطلاعاتی، مساله فناوری های برتر است که به مولد قدرت تبدیل شده است. تغییر عرصه سیاست بین الملل در نتیجه توسعه فناوری های پیشرفته، اشکال، ابعاد، دامنه و مکانیسم های اعمال قدرت را متنوع و پیچیده نموده است. به تبع پیشرفت فناوری برای کشورها مسائل جدیدی در روابط بین الملل بوجود آمد که یکی از آن ها دیپلماسی فناوری است. با توجه به تحریم های تکنولوژیک غرب علیه جمهوری اسلامی ایران این پژوهش در پی پاسخگویی به این سوال است که دیپلماسی فناوری جمهوری اسلامی ایران چگونه می تواند نیازهای دفاعی- امنیتی کشور را تامین نماید؟ به نظر می رسد که دستیابی ایران به فناوری های مرتبط با نیازهای دفاعی- امنیتی، مستلزم شناخت دقیق محدودیت های بین المللی بر سر راه تامین فنی ایران و تنظیم راهکارهای مبتنی بر بهبود نهادی، فنی و حرفه ای دیپلماسی فناوری برای دور زدن تحریم ها و محدودیت های حقوقی و سیاسی به ویژه با تکیه بر رهیافت منطقه گرایی و سیاست تنش زدایی می باشد. روش مطالعه در پژوهش حاضر، توصیفی و تحلیل ثانویه می باشد. این پژوهش منطقه گرایی را مبنای نظری خود قرار داده است.