پژوهش های علوم و فنون دریایی
سال:1388 | دوره:4 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

اطلاعات اندکی در مورد الگوی آلودگی PAHs در مناطق حفاظت شده (نظیر سیاه کشیم) وجود دارد. در این تحقیق 36 نمونه رسوبی از چهار ایستگاه در منطقه سیاه کشیم تالاب انزلی در یک محدوده دمایی (فصل پاییز) جمع آوری شده و سپس نمونه ها فریز شده و به آزمایشگاه منتقل گردیدند و تا زمان شروع آزمایشات نمونه ها در دمای -36 درجه سانتی گراد، نگهداری شدند. پس از آن بر روی نمونه ها آزمایشات شیمیایی و آماده سازی ها آغاز شده و شانزده PAH خطرناک اولویتEPA ، پس از طی مراحل استخراج و خالص سازی و با استفاده از آشکارساز فلوئورسانس و روش HPLC تعیین مقدار شدند. در مرحله بعد مقادیر TOC هم در نمونه های رسوب تعیین گردید.نتایج حاکی از آن است که مقادیر PAHs در منطقه مورد مطالعه در حد پایینی بوده همچنین در این تحقیق برای اولین بار غلظت (دسترسی و سمیت زیست محیطی) PAHs در منطقه سیاه کشیم با استفاده از محاسبه ضریب تفکیک اکتانول به آب (Kow) بررسی گردیده است. .اصل مقاله به صورت متن کامل انگلیسی، در بخش انگلیسی قابل رویت است

امروزه استفاده از کنسانتره پروتئین ماهی یا FPC (Fish Protein Concentrate)، برای غنی سازی نان مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق از کنسانتره پروتئین ماهی کپور نقره ای (Hypophthalmichthys molitrix) جهت غنی سازی نان بروتشن با افزودن مقادیر 2.5، 5، 7 و 10 درصد استفاده شد. بر اساس آزمایش های چشایی نان حاوی 5 و 7 درصد FPC مورد قبول ارزیابان حرفه ای قرار گرفت. آزمایش های شیمیایی بر روی این دو نمونه و نمونه شاهد نشان داد که در نمونه شاهد درصد پروتئین، چربی، رطوبت و خاکستر به ترتیب: 11.43، 1.13، 29.26 و 2.014 و در نمونه حاوی 5 درصد FPC:15.36 ، 1.14، 34.27، 1.22 و نمونه حاوی 7 درصد FPC:17 ، 1.15، 36.25 و 2.42 درصد بود. نتایج آزمون فارینوگراف نشان داد که میزان جذب آب در خمیرهای حاوی FPC حدود 2-1 درصد افزایش یافت و همچنین مدت زمان نگهداری نمونه های غنی شده با 5 و 7 درصد FPC نیز تا 48 ساعت تعیین گردید. لذا با توجه به نتایج به دست آمده، غنی سازی نان بروتشن با 7-5 درصد کنسانتره پروتئین ماهی کپور نقره ای پیشنهاد می گردد.

با درنظرگرفتن بارندگی های سالیانه سواحل جنوبی دریای خزر که بطور میانگین بین 1500-1000 میلی متر می باشد در نتیجه بارندگی شدید بیش از  200میلیمتر در مدت  24ساعت اهمیت خاصی دارد. با مراجعه به آمار 30 ساله (2001-1972) در مجموع 10 مورد در سواحل جنوبی دریای خزر بدست آمد که بارندگی روزانه بعضی از ایستگاه های دیدبانی همدیدی بیش از 200 میلی متر بوده است. استنباط گردید یگانه سامانه هایی که در سواحل دریای خزر سبب بارندگی های شدید می شوند واچرخندهایی با هسته سرد هستند که منشا آنها اروپا و یا کشورهای اسکاندیناوی است. این واچرخندها با سرعت نسبتا خوبی بطرف سواحل دریای خزر حرکت کرده و بسیار گذرا هستند و دارای فشار مرکزی حدود 1040 هکتوپاسکال و یا بیشترند. فرارفت هوای سرد در شرق آنها و فرارفت هوای گرم در غرب آنها قابل توجه می باشد. با این وضعیت واچرخندها در هنگام حرکت کاملا توسعه یافته و بر فعالیت آنها افزوده می شود. واچرخندهای با سرعت حرکت کم و یا ساکن نمی توانند چنین بارندگی هایی را ایجاد نمایند.با محاسبات انجام شده بیشینه فرارفت افقی هوای سرد در تراز  700هکتوپاسکال در حدود -12oc/12h می باشد.با عبور این چنین سامانه های جوی بارندگی های منطقه در ابتدا شمال غرب و با شدت زیاد و بعدا بتدریج شمال شرق دریای خزر را دربر می گیرد. مدت زمان این چنین وضعیت بین 24 تا 36 ساعت است. بهترین فصل برای یک چنین وضعیت اوایل پاییز است و نشان داده است که این رویدادها بیشتر در ماه اکتبر می باشد زیرا که در ماه های تابستان که بیشتر نفوذ ناوه ای حرارتی که منشا آن کم فشار گرمایی مرکزی ایران است باعث گرم شدن آب دریا گردیده و به محض عبور این چنین واچرخندهای نوع سرد و در نتیجه فرارفت هوای سرد می توانند ناپایداری بسیار شدیدی را شکل دهد.

پروبیوتیک مخمری آکوالاز (Aqualase) متشکل از ساکارومایسس سرویزیه (Saccharomyces cerevisiae) و ساکارومایسس الیپسوئیدوس (Saccharomyces elipsoeidus) می باشد. تاثیر این پروبیوتیک در مقادیر 1، 1.5 و  2گرم در هر کیلوگرم غذای خشک در مقایسه با غذای شاهد (فاقد پروبیوتیک) با 3 تکرار بر روی 540 عدد بچه ماهی کپور وحشی (Cyprinus carpio) با میانگین وزن اولیه 10.9 تا 13.8 گرم به مدت 60 روز مورد بررسی قرار گرفت. تعیین میزان طول و وزن ماهیان هر 10 روز یکبار انجام گرفت. در بررسی شاخصهای رشد ماهیان، تحت تاثیر استفاده از مقادیر مختلف پروبیوتیک آکوالاز، بچه ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی حاوی 1.5 گرم در هر کیلوگرم غذای خشک، بهترین رشد را نسبت به شاهد نشان دادند (P<0.05). تنها در بررسی فاکتور شاخص کیفیت، تفاوت معنی داری بین تیمارهای دریافت کننده آکوالاز با گروه شاهد مشاهده نشد. میزان بازماندگی بچه ماهیان در تیمار دریافت کننده 1.5 گرم به ازای هر کیلوگرم غذای خشک درمقایسه با شاهد بیشتر بوده ولی این اختلاف معنی دار نبوده است (P>0.05). میانگین رشد طولی و وزنی بچه ماهیان از اواسط دوره پرورش افزایش بیشتری یافت. در این بررسی، میزان آکولاز موثر برای بچه ماهیان کپور وحشی، 1.5 گرم به ازای هر کیلوگرم از غذا بدست آمد.

در این بررسی خصوصیات بافتی بیضه ماهی بنی (Barbus sharpeyi) در سنین مختلف در تالاب شادگان در طی اسفند ماه 1386 تا تیرماه 1387 مورد بررسی قرار گرفته است. بیضه 40 عدد ماهی بنی نمونه برداری و در محلول فیکساتیو بوئن تثبیت گردید. نمونه ها مطابق روش استاندارد بافت شناسی٬ آبگیری٬ شفاف سازی و پارافینه شده و سپس مقاطع 5 میکرونی از آنها تهیه و بوسیله میکروسکوپ نوری مجهز به مانیتور و دوربین عکسبرداری مورد مطالعه قرار گرفتند. هشت مرحله جنسی شامل نابالغ، در حال بلوغ، در حال تکوین، تکوین یافته، بالغ، در حال اسپرم ریزی، اسپرم ریزی کرده، در حال استراحت در ماهی های آزمایش شده مشاهده گردید. اندازه قطر سلول های جنسی بیضه ماهی طی روند اسپرماتوژنز در مراحل، نابالغ 40 میکرون، در حال بلوغ ازدیاد اسپرماتوگونی های اولیه 35 میکرون، ،در حال تکامل اسپرماتوژنز اولیه 30 میکرون، تکامل یافته اسپرماتوژنز میانی 25 میکرون، بالغ اسپرماتوژنز نهایی 10 میکرون محاسبه شد. بر اساس آزمون T-TEST به منظور مقایسه اندازه سلول های جنسی در مراحل مختلف رسیدگی اختلاف معنی داری مشاهده شد. (P<0.05) بر اساس آزمون توکی میزان میانگین اندازه سلول جنسی در مرحله I  از میزان بیشتری برخوردار بوده است .

تالاب انزلی یکی از بوم سازگان های مهم آبی ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار دارد. این تالاب زیستگاه ماهیان و آبزیان با ارزشی است که نقش بسیار مهمی را در چرخه زیستی این تالاب دارند.این مطالعه بر روی ماهی سوف حاجی طرخان (Perca fluviatilis) در بهار سال 1387 در آبکنار (بخش غربی تالاب انزلی) و شیجان (بخش شرقی تالاب انزلی) صورت گرفته است. هدف از این تحقیق، بررسی میزان فلزات سنگین (مس، سرب، روی و جیوه) در بافت عضله و کبد این ماهی بود.از میان ماهیان صید شده در فصل بهار، تعداد 9 عدد ماهی سوف حاجی طرخان (1تا +2 ساله) انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان دادند که در بافت عضله و کبد نمونه های آبکنار، میانگین میزان مس به ترتیب برابر 1.74 و 10.43 میکروگرم بر گرم وزن تر، سرب برابر 0.68 و 1.82 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان روی برابر 6.84 و 25.27 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان فلز جیوه 0.013 و 0.024 میکروگرم بر گرم وزن تر بود.همچنین در بافت عضله و کبد نمونه های منطقه شیجان، میزان مس به ترتیب برابر 1.23 و 8.72 میکروگرم بر گرم وزن تر، سرب برابر 0.43 و 1.24 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان روی برابر 5.32 و 21.36 میکروگرم بر گرم وزن تر و میزان فلز جیوه 0.024 و 0.031 میکروگرم بر گرم وزن تر بدست آمد. مقایسه نتایج حاصله با تی- تست نشان داد که میزان فلزات سنگین (جیوه، سرب، روی و مس) بین بافت عضله و کبد نمونه های هر دو منطقه دارای اختلاف معنی داری بود (P<0.05).

به منظور تعیین مقاومت آنتی بیوتیکی و مقاومت به فلزات سنگین درباکتری های جداشده از روده ماهی کپور وحشی تالاب انزلی، نمونه برداری در دو فصل زمستان 87 و بهار 88 انجام گرفت و حساسیت تمام باکتری ها نسبت به 6 آنتی بیوتیک: آمپی سیلین، استرپتومایسین، تتراسایکلین، کلرامفنیکل، جنتامایسین و آمیکاسین سنجیده شد. نتایج نشان دادکه باکتری های جدا شده نسبت به آنتی بیوتیک های: آمپی سیلین 92.92 درصد)، استرپتومایسین ( 45.14درصد)، تتراسایکلین ( 45.73درصد) مقاومت بالایی داشتند در حالی که مقاومت آنها نسبت به کلرامفنیکل ( 12.82درصد) نسبتا پایین بود و نتایج به دست آمده عدم مقاومت باکتری های جدا شده از روده ماهی کپور وحشی را نسبت به آنتی بیوتیک های: جنتامایسین (درصد) و آمیکاسین (درصد) نشان داد. همچنین باکتری های جدا شده از روده ماهی کپور وحشی تالاب انزلی نسبت به آنتی بیوتیک های مورد آزمون درصد بالایی از الگوی چند مقاومتی را نشان دادند.باکتری های جدا شده از نظر مقاومت به 3 نوع فلز سنگین: مس و کادمیوم و جیوه نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده باکتری های جدا شده از روده نسبت به فلزات سنگین با غلظت های مختلف (100 و 200 میکروگرم در میلی لیتر) مقاومت نشان دادند. به طوری که الگوی مقاومتی به صورت Cu2+>Cd2+>Hg2+ بدست آمد.با بررسی همبستگی میان مقاومت به فلزات سنگین و مقاومت به آنتی بیوتیک ها در باکتری های جدا شده از روده ماهی کپور وحشی توسط آزمون پیرسون، ارتباط خطی میان درصد باکتری های مقاوم به فلزات سنگین و درصد باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک های مورد آزمون به دست آمد. این نشان دهنده این است که افزایش آلاینده های فلزی توانسته است سبب افزایش باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک ها و فلزات سنگین در تالاب انزلی گردد. این بررسی که برای اولین بار در تالاب انزلی صورت گرفت می تواند نشانگر احتمال انتقال باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک به انسان ها از طریق مصرف ماهی باشد که این مساله امری مهم در سلامت عمومی جامعه محسوب می شود.

جذب و پراکندگی صوت یکی از مباحث مهم مطالعه فیزیکی دریاها و اقیانوس ها است. در این مقاله به بررسی پراکندگی صوت در اثر طیف پیرسون – مسکویچ پرداخته شده است. در این مطالعه تقریبات اغتشاش برای پراکندگی از سطوح دریا در حضور این طیف بررسی شده و با نتایج واقعی نمونه به دست آمده توسط معادله انتگرال مقایسه شده است.همه نتایج در این تحقیق برای فرکانس صوت 200 HZ و برای زاویه تابش 10o -20o درجه می باشد. که برای مثال های بررسی شده تئوری مرتبه اول اغتشاش برای سطوح پراکندگی به عقب 1-3 dB کمتر را نشان می دهد و برای زوایای تابش 20 درجه وقتی ارتفاع سطح زیاد می شود تئوری اغتشاش با نتایج معادله انتگرال منطبق است.