مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی (چشم انداز جغرافیایی)
سال:1397 | دوره:13 | شماره:1 (پیاپی 42) |تعداد مقالات:18

انسان از دیرباز برای مقابله با عوامل خارجی در سدد ایجاد سرپناهی بود که دران با ارامش زیست کند. بعدها دانشمندان متوجه شدند هرچقدر که کیفیت فضاهای داخلی این محیط مصنوع اعم از اسایش سرمایشی وگرمایشی وصوتی وحتی تهویه هوای داخل بهترصورت گیرد درسلامت فیزیکی وروحی وروانی ساکنین نقش بسزاتری دارد. باتوجه به صعب العبوربودن غالب مناطق کوهستانی تامین اسایش حرارتی خصوصا گرمایش باسوختهای فسیلی نیازمند ایجاد شبکه برق وگازرسانی است که تحقق ان مشکل و مقرون بصرفه نیست. از طرف دیگرایجاد راه وشبکه برق مساوی با ازبین رفتن هکتارها جنگل است. درهمین راستا مقاله حاضرتوجه خاصی به اسایش حرارتی محیطهای داخلی سکونتگاههاکوهستانی داشته انهاراموردبررسی وتحلیل قرارمیدهد. نمونه مورد پژوهش در روستای دوسالده ) درخورگام رودبار) ابتدا رولوه شده وپلان طبقه همکف و اول ان ترسیم ومورد تحلیل وبررسی انرژی بکمک شبیه سازی درنرم افزار دیزاین بیلدرقرارگرفته است. سپس اطلاعات اقلیمی رودبار بعنوان پیش فرض نرم افزار بررسی و نمودار PMV فصلی ((زمستان، بهار، پاییز و تابستان)) بانرم افزارترسیم وتحلیل شده است. نتایج حکایت از این دارد که در بهار وتابستان رفتار حرارتی مسکن بومی مناسب ولی با پایان تابستان و اغاز پاییز تااوایل بهار رفتارحرارتی نامناسب و نیاز به گرمایش داریم. بمنظور اعتبارسنجی نرم افزار دربازه یک ماه از 20 فرودین ماه 1396 تا 20 اردیبهشت ماه 1396از(11/4/2017 تا11/5/2017) توسط یک دیتالاگر ثبت اطلاعات داخلی اتاق اصلی نشیمن و زندگی ساکنین صورت گرفته که نمودار دما و رطوبت نسبی ان ثبت وسپس با نمودار دما و رطوبت نسبی نرم افزار دیزاین بیلدردر همان بازه تطبیق که نتایج بسیار نزدیک و حکایت از اعتبار نرم افزاردارد.

وجود امنیت و احساس امنیت در شهرها یکی از مهمترین نیازهای شهروندان می باشد که کاهش یا فقدان آنها، به شدت بر کیفیت زندگی شهروندان و میزان استفاده آنها از فضاهای شهری بخصوص فضاهای عمومی شهری تأثیر منفی می گذارد. در این میان وجود فضاهای بی دفاع در یک محله از مهمترین عواملی می باشد که باعث کاهش و یا سلب امنیت و احساس امنیت شهروندان می شود. این مقوله در بافت های فرسوده و قدیمی شهری با توجه به شرایط فیزیکی و اجتماعی آنها نمود بیشتری دارد. هدف از این پژوهش نیز بررسی فضاهای بی دفاع شهری در محله هرندی بوده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی و روش گردآوری داده ها اسنادی – میدانی می باشد. در بخش میدانی به دو صورت مشاهده مستقیم و پرسشنامه ای در قالب مدل ارزیابی ایمنی به بررسی موضوع پرداخته شد. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های طراحی شده 896/0 (بالاتر از 7/0) می باشد. نتایج تحقیق نشان داده که وضعیت ایمنی فضاها در سطح محله نامناسب می باشد (238/0mean=). همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین شاخص های مورد بررسی شاخص حضور مردم در فضا (خلوتی بیش از اندازه یا ازدحام) بیشترین تأثیر را در بی دفاع کردن فضاهای محله دارد (237/0=B). در نهایت جهت بهبود وضعیت ایمن سازی فضاهای بی دفاع در سطح محله راهکارهایی ارائه گردید.

رشد شهری تصادفی منجر به توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی می شود. تغییرات کاربری اراضی در مناطق شهری به طورمعمول بازتاب توسعه اقتصادی و رشد جمعیت می باشد. شهر پارس آباد نیز به عنوان یک شهر نوبنیاد در سال های اخیر توسعه فیزیکی زیادی پیداکرده است. این توسعه باعث تغییر در کاربری اراضی شهر و اراضی پیرامون شهر شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی– تحلیلی، روش جمع آوری اطلاعات روش اسنادی و میدانی، ابزار مورداستفاده جهت تجیزیه و تحلیل در این تحقیق نیز نرم افزارهای Envi 5، Idrisi Selva، Arc Gis10. 1 می باشد. در این تحقیق به منظور تحلیل توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در طی دوره های مختلف از داده های سنجش ازدور و تصاویر ماهواره ای لندست، سنجنده TM سال 1368، لندست سنجنده ETM+ سال 1381، لندست 8 سال 1394 استفاده شده است. برای تحلیل تغییرات از تابع Crosstab در محیط نرم افزار Idrisi Selva استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مساحت اراضی ساخته شده شهری، از 278 هکتار در سال 1368 به 560 هکتار در سال 1381 و 820 هکتار در سال 1394 رسیده است که این میزان توسعه شهری به ضرر کاربری های دیگر بخصوص کاربری اراضی بایر و مزارع بوده است، به طوری که مساحت کاربری اراضی بایر از 1059 هکتار در سال 1368 به 192 هکتار در سال 1394 کاهش پیداکرده است.

امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز در اشکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی های معضلات زیست محیطی آن ها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب ناپذیر کرده است. بدین منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز شهری و نیازهای مبرم در وضعیت مطلوب در نتیجه ارائه الگویی بهینه در وضعیت موجود سرلوحه کار این پژوهش قرار گرفته است. بر این اساس روش انجام این پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد و به منظور ارزیابی وضعیت فضای سبز در منطقه بی سیم زنجان از شاخص های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی و کالبدی بهره برده شده است، در این راستا به منظور ارزیابی نحوه توزیع کلی فضای سبز در سطح شهر زنجان از شاخص میانگین نزدیک ترین همسایه استفاده شده است و درنهایت وضعیت کلی محدوده مورد مطالعه از طریق از مدل تحلیل شبکه مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و با استفاده از مدل سوات، در غالب مدل تحلیل شبکه با یکدیگر تلفیق و راهبرد نهایی تعیین گردید. نتایج پژوهش نشان داد که الگوی توزیع فضایی فضای سبز کاملاً خوشه ای می باشد، بنابراین با توجه به سرانه 0. 74 مترمربع و بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه گسترش فضای سبز در سطح نواحی با امتیاز 0. 6342 بهترین راهبرد در نظر گرفته شد که البته با توجه به شاخص هزینه می توان با اولویت بندی و مکان یابی مناسب بهترین سایت ها را در سطح منطقه برای گسترش فضای سبز شناسایی کرد. نتایج این مطالعه می تواند به برنامه ریزان شهری برای درک و اولویت بندی مسائل شهری برای رفع این مشکلات کمک شایانی باشد.

رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های دوم بپردازند. روستای زیارت به دلیل برخورداری از آب و هوای خنک و معتدل، چشم انداز بدیع، جنگل های زیبا، داشتن موقعیت ممتاز گردشگری و استراحتگاهی و فاصله اندک تا شهر گرگان از اوایل دهه 80 مورد توجه شهرنشینان و گردشگران خانه های دوم است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در توسعه روستای زیارت می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-تحلیلی و همبستگی و روش اجرا کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری تحقیق را ساکنین روستای زیارت تشکیل می دهد، برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی(پرسشنامه) و فرمول کوکران از 384 نمونه، پرسشگری گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در میان شاخص های 11 گانه پیامدهای اجتماعی فقط در شاخص های افزایش تعامل و تحرک اجتماعی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و احیای دانش بومی فراموش شده روستا رابطه ای وجود نداشته، و در سایر شاخص ها بین توسعه گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در سطح روستای مورد مطالعه رابطه وجود دارد.

حفظ محیط زیست روستاها ازجمله ضرورت های توسعه روستایی محسوب می شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله می باشد. هدف اصلی مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه منظور مکانیابی محدوده های بهینه برای دفن زباله های شهرستان زرین دشت می باشد. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 9 لایه اطلاعاتی که شامل لایه های اطلاعاتی فاصله از گسل، فاصله از مسیل ها، زمین شناسی، جنس خاک، فاصله از جاده، فاصله از سکونتگاهها، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی تشکیل شد. سپس پرسشنامه ای به این منظور طراحی شد و توسط مهندسین مشاور تهیه طرح هادی روستایی و کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تکمیل شد که در آخر 20 نفر به این پرسشنامه جواب کامل دادند. نتایج نشان می دهد بهینه ترین مکان دفن زباله ها در نزدیکی راههای ارتباطی و نامناسب ترین مکان در نزدیکی سکونتگاههای انسانی می باشند. همچنین نتایج بدست آمده بااستفاده ازFAHP نشان می دهد که معیار فاصله از سکونتگاههای انسانی بیشترین وزن را با ضریب 232/0 به خود اختصاص داده است و معیار ارتفاع کمترین وزن را به خود اختصاص داده است. از وسعت 4626 کیلومتر مربعی شهرستان زرین دشت، 83/3 درصد برای دفن زباله کاملا مناسب، 98/48 درصد مناسب، 82/35 درصد نسبتامناسب، 03/9 درصد نامناسب و 33/2 درصد کاملا نامناسب می باشند.

در این تحقیق با هدف سنجش وضعیت سرزندگی پیاده راه های شهری و با روش پیمایشی، پیاده راه علم الهدی شهر رشت بررسی شده است. در این راستا، مدل مفهومی پژوهش با چهار معیار (کاربری و فعالیت، کالبدی، دسترسی و ارتباطات و اقلیمی و زیست محیطی) و 16 شاخص تدوین شد. سپس این معیارها به شیوه پرسشنامه و در چارچوب طیف لیکرت مورد سنجش قرار گرفته و پرسشنامه ها توسط 380 نفر از استفاده کنندگان پیاده راه علم الهدی تکمیل شد. بر اساس تحلیل نتایج پرسشنامه ها در معیار کاربری و فعالیت، شاخص تنوع فعالیت های مردم در پیاده راه با میانگین 8/2 و در معیار کالبدی، مبلمان شهری با میانگین 6/2پایین ترین میانگین های هر معیار را کسب کردند و همچنین در معیار دسترسی و ارتباطات، شاخص سهولت حرکت در معابر اطراف پیاده راه با میانگین 5/2 و در معیار اقلیمی و زیست محیطی، آسایش اقلیمی با میانگین 2 کمترین میزان رضایت را از دید مردم داشتند. سپس بر اساس جدول سوات به ارائه راهبردهای تدافعی، تهاجمی، اقتضایی و انطباقی پرداخته شد و با تکنیک AHP و نظرخواهی از 20 کارشناس امتیازدهی و رتبه بندی راهبردها صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که راهبرد "تجهیز محیط بر اساس اقلیم رشت در راستای افزایش حضور افراد در فضا" با امتیاز 228/0 رتبه ی اول و راهبرد "افزایش پیوستگی حرکت پیاده" با امتیاز 014/0 رتبه اخر را در تکنیک AHP به دست آورد. در نهایت بر اساس راهبردهای رتبه بندی شده، سیاست های اجرایی در زمینه تقویت سرزندگی پیاده راه ارائه شد.

بررسی مراحل رشد و توسعه کالبدی شهرهای جهان حاکی از تأثیر دو پارادایم مدرنیسم و پست مدرنیسم بر سازمان و ساختار فضایی شهرها می باشد. به گونه ای که تأثیرات این دو پارادایم منجر به توسعه شهرها، ایجاد و توسعه شبکه ارتباطی و بزرگراه ها، ایجاد شهرک های اقماری و حومه شهرها داشته و بیش ترین تأثیر را در حوزه فضایی و کالبدی شهرها برجای گذاشته است. مدرنیسم و اثر آن مدرنیته، تأثیراتی بنیادی در حوزه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی فضایی داشته است و بیش از همه، تحول جامعه شهری، آن هم در ابعاد کالبدی-فضایی شهر، را هدف قرار داده و مفاهیم کهن شهرسازی را به شدت دگرگون کرده است. از سویی دیگر پست مدرنیسم نیز درزمینهٔ اقتصادی، اجتماعی، سیاست و درزمینهٔ روش شناسی نیز تأثیراتی بر سازمان فضایی شهر داشته است. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی ساختار فضایی کلان شهر تهران از دیدگاه مدرنیسم و پست مدرنیسم می باشد. روش کار در این تحقیق با رویکرد توصیفی-تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی تدوین شده است. یافته ها حاکی از آن است که در مدرنیسم مؤلفه های مانند ساخت وساز بلندمرتبه و دانه دار به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم و در پست مدرنیسم مؤلفه های مانند ترکیب کاربری ها و وجود تنوع در ساخت مسکن، وجود اصل اختیار در کالبد شهر و تراکم متوسط و کاربری ترکیبی اشاره کرد که در جایگاه های اول تا سوم ازلحاظ تأثیرگذاری بر ساختار فضایی بر کلان شهر تهران نقش داشته اند. بنابراین تلفیق دانش و تجربیات بومی، مدرن و پسامدرن می تواند ضمن حفظ هویت شهری، ایمنی، زیبایی، توسعه پایدار شهری را تحقق بخشد.

امروزه کیفیت زندگی در شهرها و رضایت از آن موضوعی است که در مدیریت و برنامه ریزی شهری نیز بدان پرداخته می شود. در همین زمینه، هدف مطالعه حاضر، سنجش رضایت از کیفیت زندگی در شهر گرمی و مطالعه تطبیقی محلات هشتگانه این شهر بوده است که با استفاده از 62 شاخص ذهنی در قالب هشت متغیرِ طبقه بندی شده صورت پذیرفته است. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر گرمی تشکیل می دهند که از میان آنها به تعداد 378 پرسشنامه-با استفاده از فرمول کوکران-به صورت تصادفیِ طبقه بندی شده توزیع شد. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کورنباخ سنجیده شده که ضریب آلفای 82/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آزمون های t تک نمونه ای، واریانس یکطرفه (و آزمون تعیقی شفه)، کروسکال-والیس و فریدمن، حسب مورد استفاده شده است. نتایج نشان می دهد کیفیت زندگی در شهر گرمی در سطحی نامطلوب از سوی شهروندان ارزیابی شده و در کل میزان رضایت شهروندان از مجموع شاخص های مورد بررسی کمتر از میانه (میانه نظری = 3) است. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان می دهد که بین ویژگی های فردی پاسخگویان با برداشت آنها از کیفیت زندگی شهری تفاوت وجود دارد. همچنین، از نظر کیفیت زندگی در بین محلات هشتگانه شهر تفاوت وجود دارد، بطوری که سطح کیفیت زندگی محله های شهر گرمی را می توان در چهار گروه قرار داد.

بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا-شهری شهرستان سردشت پرداخته است. این تحقیق از نظر ماهیت، در زمره تحقیقات کمی و توصیفی-تحلیلی و از نظر شیوه جمع آوری داده های مورد نیاز، نوعی تحقیق پیمایشی محسوب می شود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی پرسشنامه مورد بررسی صوری قرار گرفته و اعتماد یا پایایی آن نیز با اجرای آزمون کرونباخ مورد آزمایش قرار گرفت. مقدار محاسبه شده اعتماد یا پایایی سوالات پرسشنامه نیز 79 صدم بدست آمد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان عوامل مؤثر بر مهاجرت های روستا – شهری مهاجران شهرستان سردشت را به ده عامل تقسیم کرد، که عبارتند از: عامل اقتصادی و حمایتی، عامل عدم تعادل بین امکانات روستا و شهر، عامل ارتباطی و اطلاعاتی، عامل فرهنگی، عامل جغرافیایی، عامل درآمدی، عامل زیرساختی، عامل آب و هوایی و اقلیمی، عامل اجتماعی، و عامل فردی.

هسته اصلی میدان مشق در اوایل دوران قاجار، به عنوان محلی برای حفاظت و دفاع از شهر در قالب یک پادگان نظامی شکل گرفت. علی رغم ارزشهای منظری، زیبایی شناسی، معماری، تاریخی و فرهنگی، کارکردهای یک محیط زنده و فعال شهری را ندارد. این پژوهش مبتنی بر رویکرد باززنده سازی فضای شهری، با هدف بررسی ارتقا کیفیت فضا از طریق القای روح کارکرد های اجتماعی به فضای شهری و کشاندن دوباره مردم به آن است؛ لذا ضمن دستیابی به مدلی مفهومی از مهم ترین ابعاد تأثیرگذار و تأثیرپذیر کیفیت فضای شهری ارائه می نماید. سپس از طریق بررسی نظرات مردم و کارشناسان، مؤلفه ها و شاخص های تأثیرگذار بر باززنده سازی مجموعه میدان مشق تبیین شده است. این مقاله بر روش ارزشیابی کیفیت کارکردی میدان مشق بر اساس ترکیبی از نظرات کارشناسان و مردم استوارست که ضعف های یکدیگر را جبران می کند؛ تحلیلی دقیق تر از کیفیت مکان بدست می دهد و می تواند مبنایی برای فرایند تصمیم سازی باشد. پژوهش از نوع کاربردی با ماهیت تحلیلی-توصیفی است. مبانی نظری با مطالعات اسنادی-کتابخانه ای و اطلاعات و داده ها از طریق تهیه پرسشنامه و انجام مصاحبه گردآوری و تنظیم شدند. نتایج پژوهش نشان داد که برپایه تعیین ضرایب 40 متغیر مورد بررسی، متغیرهای فعالیت های فرهنگی-هنری، فعالیت های غیررسمی، زندگی شبانه، فعالیت های گردشگری و تفریحی مقیاس کارکرد ی، نورپردازی، مبلمان شهری، بسته و محدود بودن فضا، تأثیر چیدمان عناصر فضا در ارتباط و تعامل میان افراد، نظارت و امنیت، حضور افراد، چشم اندازها و مناظر، خاطره انگیزی فضا، بر بازآفرینی و احیاء کارکردی میدان مشق موثر هستند.

گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اجتماعی-اقتصادی می تواند نقش مهمی در تنوع بخشی به اقتصاد روستایی از طریق ایجاد زمینه های شغلی و درآمدی جدید برعهده بگیرد که همین امر نیز می تواند به بهبود زندگی و ارتقای کیفیت آن در جوامع روستایی کمک کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات گردشگری و توسعه خانه های دوم در شاخص های کیفیت زندگی ساکنین دائمی در مناطق روستایی دهستان سعیدآباد از توابع شهرستان ایجرود است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از رپرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t تک نمونه ای و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق روستاهای واقع در محدوده دهستان سعیدآباد است که از 818 خانوار ساکن دائمی، با استفاده از فرمول نمونه گیری اصلاح شده کوکران 216 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که توسعه گردشگری در یک دهه اخیر توانسته است تاثیرات مثبتی بر روی شاخص های کیفیت زندگی روستائیان داشته باشد. از طرفی دیگر، نتایج تحلیل رگرسیون با توجه به ضریب تعیین (0. 924) نشاندهنده تاثیر مثبت توسعه گردشگری خانه های دوم در بهبود شاخص های کیفیت زندگی ساکنین در منطقه مورد مطالعه است. به طوری که، از بین اثرات توسعه خانه های دوم گردشگری در کیفیت زندگی، به ترتیب شاخص اثرات اقتصادی (0. 450) و ابعاد کالبدی-زیرساختی (0. 349) بیشترین و شاخص ابعاد نهادی و تصمیم گیری (0. 078) دارای کمترین میزان تاثیر در شاخص کیفیت زندگی از دیدگاه ساکنین محلی بوده است و این تاثیرات در همه موارد در سطح 99 درصد معنادار گزارش شده است.

گردشگری یکی از واقعیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسانها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد که با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها داشته باشد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تاثیر حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار در دو روستای درسجین و گلابر در استان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی می باشد و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در دو روستای هدف گردشگری در نظر گرفته شده است، که براساس سرشماری سال 1390، 2825جمعیت برآورد شده است و طبق فرمول کوکران290 پرسشنامه به صورت تصادفی بین مردم روستاها توزیع و پخش گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های( t تک نمونه ای، همبستگی) و مدل لیزرل بهره گرفته شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که بین شاخص های وابستگی اجتماعی، هزینه های دریافت شده، مشارکت اجتماعی و منافع دریافت شده با حمایت ساکنان از توسعه گردشگری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که حمایت ساکنان از گردشگری پایدار در روستاهای نمونه مورد مطالعه به صورت مثبت و زمینه را برای پایداری مناطق روستاهای هدف گردشگری و کیفیت زندگی مردم فراهم کرده است.

توزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی-درمانی یکی از اصلی ترین پیش نیازهای افزایش سطح برخورداری جامعه از خدمات و مراقبت های سلامت می باشد. هدف از این پژوهش ضمن سنجش و رتبه بندی درجه توسعه یافتگی استان های منطقه زاگرس از نظر شاخص بهداشتی – درمانی با استفاده از مدل های برنامه ریزی (وایکور، تاپسیس و تاکسونومی اصلاحی)، ارایه مدل تلفیقی با توجه به نتایج این سه مدل بر اساس تکنیک ادغام می باشد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز که مشتمل بر 35 متغیر بوده، از طریق مراجعه به سازمان های مربوطه (بهداشت و درمان و. . . ) و سایت سازمان آمار جمع آوری شده است (مربوط به سال 90). روش تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و از نرم افزار های آماری Excel و Spss برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. در راستای تحلیل بهتر فضایی توسعه، نتایج محاسبات با استفاده از نرم افزار Arcgis به ترسیم نقشه منجر شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اختلاف و شکاف زیادی از نظر بهره مندی از شاخص بهداشتی-درمانی بین استان های منطقه وجود دارد؛ زیرا تنها استان های همدان و کردستان به لحاظ برخورداری از این شاخص در وضعیت مطلوبی قرار دارند و استان های کرمانشاه، ایلام و لرستان در سطح پایین برخورداری از شاخص مورد بررسی قرار دارند. در نهایت استفاده از معادله شدت تغییر نشان داد که مدل تاکسونومی اصلاحی روش مناسب تری نسبت به سایر مدل ها (وایکور و تاپسیس) جهت سنجش وضعیت توسعه یافتگی مناطق است زیرا نتایج حاصل از این مدل دارای درصد و شدت تغییرات کمتری است.

با توجه به اینکه درفرایندبرنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی، امری اجتناب ناپذیروبخش جدایی ناپذیرطرحهای شهری محسوب می شود. باتعیین ابعادپایداری اجتماعی می توان رویه های موثر برمفاهیم اجتماعی رابررسی و شناسایی نمود. این پژوهش بافرض یکسان نبودن پایداری اجتماعی در پروژه های مسکونی مسکن مهر در شهر یاسوج انجام گرفته است و هدف آن شناخت، سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در پروژه های مسکن مهر شهر یاسوج (سروک و ترمینال) است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در این پروژه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 300 عدد و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفبای کرونباخ برابر 81/0 و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج تحقیق، علی رغم وجود مشکلات زیاد در پروژه های مذکور (نبود اعتبار کافی جهت تکمیل پروزه ها، نبود فضاهای عمومی مناسب، نبود فضاهای آموزشی، عدم رعایت استادندارد سرانه ها و. . . )، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی، تعلق مکانی، اعتماداجتماعی، مشارکت اجتماعی و میزان رضایت مندی سا کنان از مسکن مهر سروک و ترمینال شهر یاسوج در حد متوسط ( 22/3) برآورد شده است. این رضایتمندی متوسط بدان جهت وجود دارد که ساکنین این پروژه ها از اقشار ضعیف و سطح پایین جامعه (معلولین و افراد تحت حمایت نهادهای حمایتی) می باشند، اما چیزی که مبرهن است وجود کیفیت پایین این پروژه ها می باشد.