زیست شناسی جانوری
سال:1396 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

واریکوسل بعنوان یکی از شایع ترین علل ناباروری که اتساع ورید اسپرماتیک در شبکه پامپینی فرم رخ می دهد، شناخته شده است. کاهش کیفیت پارامترهای اسپرمی و افزایش ماست سل ها به عنوان سلول هایی که در التهاب و استرس اکسیداتیو نقش دارند، می توانند از جمله عوامل اصلی دخیل در نقص فرآیند اسپرماتوژنز در این افراد باشند. واریکوسلکتومی بعنوان عمل جراحی اصلاح کننده واریکوسل، می تواند همراه با مصرف دارو و یا بدون مصرف دارو باشد. برخی مطالعات پیشنهاد می کنند که مصرف دارو بعد از عمل جراحی برای بهبود بیشتر پارامترهای اسپرمی مفید است. هدف مطالعه حاضر، مقایسه تاثیر N-استیل سیستئین(NAC) بعنوان یک آنتی اکسیدان و زادیتن به عنوان یک ماست سل بلاک کننده بر روی پارامترهای اسپرمی و محتوای پروتامین، قبل و سه ماه بعد از عمل در افراد واریکوسل، می باشد. در این مطالعه گذشته نگر، افراد کاندید عمل جراحی واریکوسلکتومی به سه گروه، کنترل (48 = n)، درمان با داروی زادیتن (1 میلی گرم در روز، 47 = n) و درمان با داروی NAC (200 میلی گرم در روز، 35=n)، به مدت 3 ماه، تقسیم شدند. قبل و بعد از مصرف دارو و یا عمل جراحی، پارامترهای اسپرمی و محتوای پروتامین به ترتیب، براساس دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی(2010) و رنگ آمیزی کرومومایسین A3بررسی گردید. پارامترهای اسپرمی شامل غلظت، تحرک، مورفولوژی و محتوای پروتامین بعد از عمل و مصرف دارو در هر دو گروه درمان با NAC و زادیتن به طور معنی داری افزایش یافت (05/0p<). در گروه زادیتن در مقایسه با گروه NAC، میانگین پارامترهای اسپرمی به طور غیرمعنی داری بالاتر و درصد کمبود پروتامین به طور غیرمعنی داری پایین تر است. فقط درصد اسپرم های دارای مورفولوژی غیرطبیعی در گروه زادیتن نسبت به گروه NAC، بطور معنی داری پایین تر است. در نتیجه، هر دوی این داروها برای بهبود پارامترهای اسپرمی و محتوای پروتامین مفید هستند.

فلز روی دومین عنصر ضروری برای حیات موجودات زنده بوده و برای فعالیت بسیاری از آنزیم ها مانند آلکالین فسفاتاز و لاکتات دهیدروژناز مورد نیاز است. این عنصر همچنین در فرآیندهائی زیستی متعددی مانند رشد، پاسخ ایمنی، عملکرد اعصاب نقش دارد. کمبود این عنصر در بدن باعث کاهش آنزیم سرمی آلکالین فسفاتاز یا افزایش آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز و آنزیم آلانین آمینوترانسفراز می شود. افزایش در این دو آنزیم اخیر به نوبه خود می تواند نشانه ای از وجود اختلالات بافتی باشد هرچند که بین محققین در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد. از این رو در پژوهش حاضر تاثیر سولفات روی با غلظت 6/0 گرم در لیتر آب به مدت سه ماه را روی میزان آنزیم های کبدی در موش های صحرایی بررسی کنیم. در این مطالعه تعداد 20 عدد موش صحرایی بالغ ماده در قالب دو گروه کنترل و تیمار استفاده گردید. به مدت سه ماه به گروه تیمار بجای آب معمولی آب محتوی سولفات روی خوراکی به عنوان آب آشامیدنی داده شد و هر دو گروه در این مدت بطور آزاد به غذا دسترسی داشتند. پس از پایان این مدت آنزیم-های سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، آنزیم آلانین آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و لاکتات دهیدروژناز مورد سنجش قرار گرفت. یافته های ما نشان می دهد که مصرف سولفات روی باعث کاهش معنی دار در آنزیم آلانین آمینوترانسفراز سرمی می شود در حالیکه روی سه آنزیم دیگر اثر معنی داری نداشته است. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق بنظر می رسد که مصرف خوراکی سولفات روی نه تنها اثر مخربی بر کبد ندارد بلکه مصرف آن به صورت یک مکمل غذائی می تواند اثرات حفاظتی روی این اندام داشته باشد.

نوسکاپین یکی از آلکالوئیدهای اوپیوئیدی است که به عنوان ضد سرفه مناسب و کاهش دهنده اثرات آزاردهنده برونشیال بیماران مبتلا به آسم مورد استفاده بوده است. این دارو اثراتی شبیه بنزودیازپین ها نشان داده است و در تست های حیوانی موجب کاهش اضطراب و اشتهای مفرط شده است. اثر بنزودیازپین ها در کاهش حافظه و ایجاد فراموشی بویژه پیش از مرحلهء یادگیری شناخته شده است. ماز آبی موریس به عنوان یک مدل حیوانی در بررسی حافظه کاربرد وسیع دارد. هدف این مطالعه بررسی اثر نوسکاپین بر حافظه کوتاه مدت در موش صحرایی نر نژاد ویستار بود که در دوره های 6 و7 روزه در ماز آبی موریس تمرین داده شدند. مدت زمان سپری شده و مسافت طی شده برای یافتن سکوی پنهان به عنوان ملاک سنجش حافظه در نظر گرقته شد. نوسکاپین (5/0، 1، 5/1 میلی گرم بر کیلوگرم) سبب بهبود حافظه کوتاه مدت شد و کلونازپام (2 میلی گرم بر کیلوگرم) این اثر را آنتاگونیزه کرد. نتیجه این آزمایش نشان می دهد که نوسکاپین ممکن است حافظه کوتاه مدت را تسهیل کند و احتمال می رود بخشی از این اثر از طریق تعدیل گیرنده های بنزودیازپینی صورت پذیرد.

ماهی در این تحقیق اثر کاهش پروتئین و افزایش چربی جیره بر ترکیب شیمیایی و اسیدهای چرب فیله ماهی قزل آلای رنگین-کمان (Oncorhynchus mykiss) و در سه وزن فیله (25-10 گرم، 75-25 گرم و 300-130 گرم) مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس نتایج زیست سنجی، طول کل، طول استاندارد و وزن بین سه فیله مورد بررسی اختلاف معنی داری (05/0p<) داشت. بالاترین مقدار پروتئین در تیمار 250-150 گرمی با مقدار 6/18 درصد و چربی با مقدار 2/3 درصد و کمترین مقدار پروتئین با میزان 05/17 درصد و چربی با مقدار 46/2 درصد در تیمار 25-15 گرمی اندازه گیری شد. بالاترین مقدار خاکستر با اختلاف معنی دار در تیمار 250-150 گرمی با مقدار 1 درصد و کمترین مقدار خاکستر با میزان 53/0 درصد در تیمار 70-50 گرمی اندازه گیری شد. در مورد اسیدهای چرب تک غیر اشباع (MUFA) بالاترین مقادیر این اسیدهای در فیله ماهی 250-150 گرمی و کمترین مقدار در فیله ماهی25-15 گرمی با اختلاف معنی دار اندازه گیری شد (05/0p<). بالاترین مقادیر اسیدهای چرب چند غیراشباع (PUFA) در فیله ماهی 250-150 گرمی و کمترین مقدار در فیله ماهی 25-15 گرمی (27/0 درصد) اندازه گیری شد. بررسی نسبت دوکوزاهگزانوئیک اسید به ایکوزاپنتانوئیک اسید (DHA/EPA) نشان داد که با افزایش اندازه ماهی این نسبت نیز افزایش یافته است. نتایج این تحقیق نشان داد که کاهش پروتئین جیره تاثیر منفی بر روی عملکرد رشدی ماهی نداشته و می توان با توجه به هزینه پروتئین میزان آن را در جیره کاهش و چربی را جایگزین کرد. همچنین بر اساس یافته های بالا می توان نتیجه گرفت که ماهی قزل آلا به خصوص فیله هایی با اندازه 300-130 گرمی به دلیل وجود پروتئین با ارزش زیستی بالا و حضور قابل توجه اسیدهای چرب در مقایسه با دو فیله دیگر 25-15 گرمی، 70-50 گرمی ارزش تغذیه ای بالاتری دارد.

دیابت بارداری عدم تحمل گلوکز با شدت متغیر است که اولین بار در طی بارداری شروع و یا تشخیص داده می شود و می تواند در بخش های مختلف سیستم عصبی مرکزی ایجاد اختلال کند. هدف از این تحقیق، مطالعه اثر عصاره جینسنگ (Panax ginseng) بر تغییرات هیستومورفومتریک مخ و مخچه در نوزادان 14 روزه موش صحرایی مادران دیابتی بود. تعداد 16 موش صحرایی به چهار گروه مساوی شامل کنترل غیر دیابتی، غیر دیابتی دریافت کننده عصاره، کنترل دیابتی و دیابتی دریافت کننده عصاره تقسیم شد. دیابت در موش های گروه های دیابتی توسط داروی استرپتوزوتوسین القا گردید و هر چهار گروه با جفت گیری طبیعی باردار شدند. گروه های دریافت کننده عصاره در طول بارداری روزانه به میزان 400 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره جینسنگ را به صورت خوراکی دریافت کردند. 14 روز پس از زایمان طبیعی، نوزادان بیهوش شدند. با ایجاد برش در جمجمه، مخ و مخچه خارج گردید. پس از بکارگیری روش های بافت شناسی، برخی فاکتورهای بافتی اندازه گیری گردید. در پایان اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست دانکن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت (05/0p≤ ). ضخامت و تعداد سلول های ماده خاکستری مخ و تعداد سلول های ماده سفید مخچه در گروه کنترل دیابتی نسبت به دو گروه غیر دیابتی کاهش معنی دار داشت (05/0p≤ ). همچنین کاهش معنی داری در تعداد سلول های ماده سفید مخ در گروه کنترل دیابتی نسبت به سایر گروه ها وجود داشت (05/0p≤ ). عصاره Panax ginseng از طریق افزایش تحریک سلول های بتای پانکراس و تولید هورمون انسولین، قادر به کنترل هپیرگلیسمی در مادران دیابتی باردار و کاهش اختلالات حاصل از دیابت بر مخ و مخچه نوزادان آنها می شود.

امروزه استفاده بیش از حد نانوذرات اکسید روی (ZnO NPs) موجب نگرانی هایی در ارتباط با خطرات احتمالی زیست محیطی ناشی از حضور این ذرات در اکوسیستم های آبی شده است. لذا هدف این پژوهش، مطالعه اثر سمی نانوذره اکسید روی (02/0، 05/0 و 1/0 میلی گرم بر لیتر) به روش ساکن بر آنزیم های استرس اکسیداتیو در یک دوره 7 روزه بود. بعد از هموژنه کردن بافت مغز فعالیت آنزیم های استرس اکسیداتیو مانند سوپر اکسید دسموتاز (SOD)، گلوتاتیون-S ترانسفراز (GST)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدیید (MDA) توسط روش های بیوشیمیایی تعیین شد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی SOD، CAT و GST در بافت مغز ماهی کلمه در اثر مواجهه با غلظت 1/0 میلی گرم بر میلی لیتر نانوذره روی در مقایسه با غلظت های دیگر و کنترل به طور معنی داری افزایش نشان داد (05/0p<). اما مقدار گلوتاتیون با افزایش دوز در معرض قرارگیری کاهش یافت. در میزان مالون دی آلدهید افزایش وابسته به دوز مشاهده گردید چنانکه بیشترین مقدار آن در غلظت 1/0 میلی گرم بر میلی لیتر از نانوذره (53/0 ± 5/4 نانومول بر گرم وزن تر) ثبت گردید. سمیت تحت کشنده نانوذرات منجر به القا تولید رادیکال های آزاد واسترس اکسیداتیو در بافت مغز ماهی کلمه گردید. که افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی بیانگر فعال شدن سیستم دفاع آنتی اکسیدانی جهت مهار رادیکال های آزاد است.

اضطراب یک اختلال شایع است که با یک احساس ناخوشایند با منشاء ناشناخته همراه است. با توجه به اثرات ضداضطرابی زنیان در طب سنتی، در این پژوهش تاثیر بذر زنیان بر اضطراب موش­ های نر نژاد ویستار مورد بررسی قرار گرفته است. پس از شناسایی بذر گیاه زنیان توسط هرباریوم دانشگاه، عصاره هیدرو الکلی توسط سوکسله استخراج و با استفاده از آون هوشمند، پودر عصاره تهیه گردید. در این مطالعه تجربی موش­ های صحرایی نر نژاد ویستار (20 ± 230 گرم) در گروه­ های کنترل، دریافت­ کننده­ ی حلال عصاره یا دی متیل سولفاکساید (3/0 سی­ سی) و دریافت کننده دوزهای 15، 25، 50 میلی­ گرم بر کیلوگرم عصاره هیدرو ا لکلی زنیان قرار گرفتند. تمامی تزریقات به صورت درون صفاقی انجام گرفت. نیم ساعت بعد از تزریق، با استفاده از ماز صلیبی شکل مرتفع، آزمون اضطراب گرفته شد و به مدت 5 دقیقه شاخص­ های استاندارد ارزیابی اضطراب (مدت زمان ماندن و تعداد دفعات ورود به بازوی باز) بررسی و ثبت شد. داده­ ها توسط آنالیز واریانس یکطرفه و تست توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد گروه دریافت کننده حلال عصاره نسبت به گروه کنترل از نظر درصد مدت حضور و تعداد دفعات ورودبه بازوی باز تفاوت معنی­ داری را نشان نمی­ دهد. گروه دریافت کننده دوز 15 میلی­ گرم بر کیلوگرم عصاره نسبت به گروه دریافت کننده حلال عصاره از نظر مدت حضور و تعداد دفعات ورود به بازوی باز افزایش معنی­ داری را نشان داد (001/0 > p). عصاره هیدرو الکلی زنیان دردوز پایین اثرات ضداضطرابی دارد.

طبق تحقیقات انجام شده، عصاره اسفناج اثرات فارماکولوژیکی متنوعی از قبیل ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی و ضداضطرابی دارد. مطالعه حاضر به بررسی اثر ضددردی و ضدالتهابی عصاره اتانولی برگ اسفناج در موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ با استفاده از آزمون فرمالین، صفحه داغ وآزمون زایلن می پردازد. در این پژوهش که روی 36 موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ نژاد NMRI با وزن 25 تا30 گرم انجام شد، حیوانات به طور تصادفی به 6 گروه 6تایی شامل: گروه کنترل (سالم)، گروه شاهد (دریافت کننده نرمال سالین) و همچنین سه گروه دریافت کننده دوزهای 150، 300 و 600 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره اتانولی برگ اسفناج وگروه استاندارد (دریافت کننده دگزامتازون با دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم یا مورفین با دوز 10 میلی گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. پس از انجام تیمار حیوانات به وسیله آزمون فرمالین و هات پلیت از نظر واکنش به درد، مورد بررسی قرار گرفتند. همچنن فعالیت ضدالتهابی توسط آزمون زایلن یا التهاب گوش در حیوان بررسی گردید. تمامی داده ها از نظر آماری با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و سپس آزمون توکی مقایسه و بررسی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی برگ اسفناج موجب کاهش معنی دار درد در فاز مزمن تست فرمالین و تست صفحه داغ می شود. همچنین عصاره اتانولی برگ اسفناج درآزمون ادم گوش دارای فعالیت معنادار ضدالتهابی است. تحقیق حاضر نشان داد عصاره اتانولی برگ اسفناج دارای خواص ضددردی و ضدالتهابی در موش کوچک آزمایشگاهی است.

هدف از این تحقیق بررسی اثر آنتی­ اکسیدانی نانوذرات نقره بر فشار اکسیداتیو در موش صحرایی ماده بالغ نژاد ویستار می­ باشد. در این مطالعه تجربی، 50 سر موش صحرایی ماده بالغ نژاد ویستار، به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم شدند. گروه کنترل (بدون تیمار)، گروه شاهد (2/0 میلی­ گرم بر کیلوگرم سرم فیزیولوژی)، گروه تجربی1 (50 میلی­ گرم بر کیلوگرم داروی ایزونیازید)، گروه تجربی2 (50 میلی­ گرم بر کیلوگرم داروی ایزونیازید به همراه 25/0 میلی­ گرم بر کیلوگرم نانوذرات نقره) و گروه تجربی3 (50 میلی­ گرم بر کیلوگرم داروی ایزونیازید به همراه 5/0 میلی­ گرم بر کیلوگرم نانوذرات نقره) دریافت کردند. همه تزریق­ ها برای مدت 15 روز و داروی ایزونیازید بصورت گاواژ و نانوذره نقره بصورت تزریق درون صفاقی تجویز شد. سپس تمام حیوانات بیهوش شدند و خون­ گیری انجام شد. در پایان داده­ ها توسط آزمون ANOVA در سطح معناداری 05/0 p ≤ توسط نرم افزار SPSS بررسی گردید. نتایج نشان داد داروی ایزونیازید سبب افزایش نیتریک اکساید، کاهش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و کاهش ظرفیت آنتی­ اکسیدانی کل می­ گردد. در حالی­ که تیمار حیوانات با نانوذرات نقره منجر به کاهش اثرات سوءاکسیدانی ناشی از داروی ایزونیازید با کاهش نیتریک اکساید، افزایش گلوتاتیون پراکسیداز و ظرفیت آنتی­ اکسیدان کل گردید. نانوذرات نقره با کاهش تولید نیتریک اکساید و افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز، از بروز آسیب­ های اکسیداتیو و در نتیجه تخریب غشاء و شکنندگی گلبول قرمز جلوگیری می­ کنند. به عبارت دیگر، آزمایش­ های انجام شده نقش آنتی­ اکسیدانی نانوذرات نقره را به خوبی نشان داد.

برای رشد مناسب نوزادان، سازمان بهداشت جهانی، تغذیه انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول بعد از تولد و ادامه شیردهی تا دو سالگی را توصیه کرده است. یکی از دلایلی که مانع از این نوع تغذیه است، ناکافی بودن شیر مادر است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تجویز ترکیب گیاهی دانه شنبلیله در بهبود نشانه های کفایت شیردهی ماه نخست بعد از تولد در مادران نخست زا در مراکز بهداشتی درمانی بجنورد بود. پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی دو سوکور با گروه کنترل بود که بر روی 44 مادر و نوزادان در دوگروه آزمایش و کنترل (هر گروه 22 نفر) صورت گرفت. در گروه آزمایش میزان شش گرم دانه شنبلیله، سه بار در روز برای چهار هفته متوالی همراه با غذا تجویز شد. در گروه کنترل از دارونما استفاده شد. نشانه های کفایت شیردهی با استناد به فرم ثبت روزانه تعداد پوشک خیس و دفعات دفع مدفوع و زمان شیردهی و فاکتورهای رشد نوزادان در هر دو گروه بررسی و مقایسه شد. نتایج نشان می دهند در ابتدای تولد، دو گروه تفاوت معناداری در فاکتورهای مورد بررسی نداشتند. بعد از چهار هفته، شاخص های رشد نوزادان در گروه آزمایش به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل بود به نحوی که وزن نوزادان از 32/331 ± 96/3248 به 10/1220 ± 87/4985؛ دور سر از 23/1 ± 61/34 به 86/1 ± 85/38 افزایش داشت. تعداد پوشک خیس روزانه از 50/1 ± 96/5 به 2/1 ± 97/7، دفعات دفع مدفوع از 85/1 ± 26/1 به 85/0 ± 41/2 و زمان شیردهی روزانه از 03/2 ± 85/10 به 03/2 ± 86/14 افزایش داشت که نسبت به گروه کنترل دارای تفاوت معنی دار است. نتایج این مطالعه نشان می دهد تجویز دانه شنبلیله در مادران، با بهبود کفایت شیردهی در مقایسه با دارونما همراه است.