یافته های نوین کشاورزی
سال:1390 | دوره:5 | شماره:3 (19) |تعداد مقالات:9

هدف از انجام این تحقیق بررسی کاربرد و تاثیر شیوه های آبیاری قطره ای با فاضلاب خام خانگی بر میزان تجمع عناصر سنگین در نهال های زیتون رقم زرد، در شهر خرم آباد استان لرستان طی دو سال (1387 و 1388) بود. این طرح به صورت بلوک های کاملا تصادفی با سه تیمار آبیاری قطره ای سطحی (DI)، آبیاری قطره ای زیر سطحی در عمق 15 سانتی متر (SDI15) و آبیاری قطره ای زیر سطحی در عمق 30 سانتی متر (SDI30) در شش تکرار در 18 عدد لایسیمتر با ارتفاع 120سانتی متر و قطر 75 سانتی متر از جنس پی وی سی (PVC) که با خاک مزرعه با بافت لوم رسی پر شدند و نهال های زیتون در داخل آن ها کشت شد انجام گردید. در پایان سال دوم از ریشه و برگ نهال های سه ساله نمونه برداری شد. پس از برداشت اندام های گفته شده میزان آهن، روی، مس، منگنز، کادمیم، کروم، نیکل و سرب در ریشه و برگ نهال های زیتون سه ساله اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد فاضلاب خام خانگی میزان قابل استخراج تجمع یافته در ریشه بیشتر از اندام هوایی بود. در تیمار (SDI30) میزان عناصر آهن، نیکل و سرب تجمع یافته در ریشه گیاه بیشتر از سایر تیمارها بود. در تیمار (SDI15) میزان عنصر روی تجمع یافته در ریشه گیاه بیشتر از سایر تیمارها بود.

این آزمایش در سال 1389 در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل واقع در شهرستان قائم شهر وابسته به مرکز تحقیقات استان مازندران به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل عملیات خاک ورزی در سه سطح بدون شخم، شخم حداقل، شخم رایج، تراکم بوته در سه سطح 65، 75، 85 هزار بوته در هکتار و سه هیبرید DC370، SC500، SC540 بود. نتایج حاصل از این بررسی در سطح احتمال 5% نشان داد شیوه های خاکورزی بر وزن خشک ریشه در زمان برداشت و طول دانه معنی دار شد. ولی اثر تراکم بر تعداد دانه در ردیف، وزن خشک ریشه، قطر ساقه، عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. همچنین اثر تراکم بر ارتفاع بوته در سطح احتمال 5% معنی دار شد. در این بررسی، تاثیر هیبریدها بر عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه معادل 6.40 تن در هکتار مربوط به رقم SC540 و کمترین عملکرد دانه معادل 3.50 تن در هکتار مربوط به رقم DC370 بود.

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر گیاه چای ترش آزمایشی در سال 1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش با استفاده از کرت های یکبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار به مرحله اجرا رسید. تیمارهای آبیاری یا تنش کم آبی در 4 سطح شامل عدم تنش، آبیاری زمانی که رطوبت خاک به FC%75، FC%50، FC%25 رسید به عنوان عامل اصلی و تراکم بوته در 4 سطح شامل تراکم 20-40-60-80 بوته در مترمربع به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اثر تنش خشکی بر وزن خشک کاسبرگ، کپسول و کل گیاه و همچنین ارتفاع گیاه از لحاظ آماری در سطح 1% معنی دار بود. اثر تراکم بوته بر عملکرد کاسبرگ، تعداد میوه در گیاه، وزن میوه و وزن خشک بوته در سطح آماری 5% معنی دار بود. کم آبیاری کاهش معنی داری بر عملکرد کاسبرگ داشت به طوری که عملکرد کاسبرگ از 617.5 کیلوگرم در تیمار عدم تنش به 430.8 کیلوگرم در هکتار تقلیل یافت. بیشترین عملکرد کاسبرگ از آبیاری هنگامی که رطوبت خاک به FC%75 رسید حدود 660.8 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین عملکرد کاسبرگ خشک 576.7 کیلوگرم در هکتار از تراکم بوته 40 بوته در متر مربع حاصل شد ولی تفاوت معنی داری با تراکم 20 بوته در متر مربع نداشت. در نهایت برای کشت این گیاه در منطقه جیرفت آبیاری در زمانی که رطوبت خاک به FC%75 رسید و تراکم بین 40-20 بوته در متر مربع توصیه می شود.

این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در چالوس در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. تاریخ های کاشت 15 و 30 بهمن و 15 و 30 اسفند به عنوان عامل اصلی و ارقام هایولا 401، ساریگل،RGS003  و زرفام به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد خصوصیات فنولوژیکی شامل طول دوره رویشی، طول دوره گلدهی و طول دوره رشد با تاخیر در کاشت، روند کاهشی داشتند. حداکثر عملکرد دانه به میزان 2325 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 15 بهمن حاصل شد، چون بیشترین طول خورجین، تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین در این تاریخ کاشت به دست آمد. تاخیر در تاریخ کاشت منجر به کاهش معنی دار ویژگی های کمی و کیفی و در نتیجه عملکرد دانه گردید. ارقام هایولا 401 و ساریگل دارای بیشترین عملکرد دانه معادل 2136 و 2086 کیلوگرم در هکتار و ارقام RGS003 و زرفام دارای کمترین عملکرد دانه یعنی 1972 و 1904 کیلوگرم در هکتار بودند. کمترین عملکرد روغن در تاریخ کاشت 30 اسفند و بیشترین عملکرد روغن در تاریخ های کاشت 15 و 30 بهمن حاصل شد. ارقام هایولا 401 و ساریگل دارای بیشترین عملکرد روغن و ارقام RGS003 و زرفام دارای کمترین عملکرد روغن بودند. عدم معنی دار بودن اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم برای خصوصیات مورد بررسی حاکی از آن است که صفات در هر یک از ارقام روند تغییرات مشابهی را ناشی از تغییرات تاریخ های کاشت داشته اند. بنابراین تاریخ کاشت 15 بهمن به علت افزایش عملکرد دانه به عنوان تیمار مناسب بود.

این آزمایش در سال 1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری به میزان 85% نیاز آبی گیاه، آبیاری به میزان 70% نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت در سه سطح عدم مصرف زئولیت (شاهد)، مصرف زئولیت به مقدار چهار تن در هکتار، مصرف زئولیت به مقدار هشت تن در هکتار و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح عدم مصرف سالیسیلیک اسید و مصرف سالیسیلیک اسید به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. همچنین سطوح مختلف مصرف زئولیت نیز بر صفاتی چون، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک غوزه های فرعی در سطح آماری یک درصد و صفت ارتفاع بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد. مصرف سالیسیلیک اسید نیز بر صفاتی همچون تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه در سطح آماری یک درصد معنی دار بود. در بین سطوح مختلف تنش آبی، بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 954.75 و 455.29 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار آبیاری بر اساس 100 و 70% نیاز آبی گیاه بود. همچنین در بین سطوح مختلف مصرف زئولیت بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 823.58 و 589.33 کیلوگرم در هکتار به ترتیب مربوط به تیمار مصرف 8 تن زئولیت و تیمار عدم مصرف زئولیت بود.

به منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای بیولوژیک باکتریایی حل کننده فسفر و گوگرد و محلولپاشی عنصر روی بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا رقم TMS پژوهشی در سال 1389 در شهرستان الشتر استان لرستان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل عامل محلولپاشی روی در دوسطح صفر و 1.5 در هزار، کاربرد باکتری حل کننده فسفر در دوسطح کاربرد و عدم کاربرد و تیمار باکتری حل کننده گوگرد در دوسطح کاربرد و عدم کاربرد که با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. پس از رسیدگی ارتفاع بوته، تعداد گره، تعداد غلاف در هر گیاه، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد پروتئین و روغن دانه تعیین گردیدند. بالاترین عملکرد دانه به میزان 4109.4 کیلوگرم در هکتار در اثر کاربرد تیمار ترکیب کود زیستی گوگرد و فسفر حاصل گردید. حداکثر درصد پروتئین دانه به میزان 31.76% با مصرف تیمار کودی محلولپاشی روی و گود زیستی گوگرد به دست آمد. عملکرد دانه با عملکرد پروتئین دانه، تعداد غلاف و وزن هزار دانه رابطه مستقیمی نشان می دهد.

این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1388 به اجرا در آمد. عوامل مورد آزمایش شامل چهار سطح کود نیتروژن صفر، 54، 108 و 161 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و باکتری های محرک رشد در چهار سطح شاهد بدون مصرف، نیتروکسین (حاوی باکتری های محرک رشد ازوتوباکتر و آزوسپیریلوم)، بیوفسفر (حاوی باکتری های محرک رشد باسیلوس و سودوموناس) و کود تلفیقی (نیتروکسین+بیوفسفر) بود. نتایج نشان داد کاربرد باکتری های محرک رشد منجر به افزایش عملکرد دانه، عملکرد زیستی، ارتفاع بوته نسبت به تیمار شاهد شد و در میان باکتری های محرک رشد، تیمار باکتری محرک رشد تلفیقی (نیتروکسین+بیوفسفر) بیشترین تاثیر را در افزایش صفات های مورد مطالعه داشت. بیشترین عملکرد دانه به معادل 2516 کیلوگرم در هکتار از اثر متقابل نیتروکسین و بیوفسفر حاصل شد که نسبت به شاهد با عملکردی معادل 1850 کیلوگرم دانه در هکتار، 26.68% افزایش نشان داد. همچنین کاربرد سطوح کود نیتروژن بر روی درصد پروتئین دانه دارای تاثیر معنی دار بود و باعث افزایش پروتئین دانه نسبت به تیمار شاهد شد. برهمکنش باکتری های محرک رشد و کود نیتروژن بر روی درصد روغن دانه دارای تاثیر معنی داری بود. به طور کلی کاربرد باکتری های محرک رشد نقش مفید و موثری در بهبود ویژگی های رشد، عملکرد اندام هوایی و خصوصیت های کیفی گیاه آفتابگردان دارد.

اشعه گاما نوعی از امواج الکترومغناطیسی است که دارای خاصیت ایجاد یونیزاسیون و برانگیختگی بوده و قدرت نفوذ آن بیشتر از ذرات بتا و آلفا می باشد. لذا به منظور بررسی اشعه گاما بر صفات زراعی و مرفولوژیکی وابسته به ورس در برنج رقم طارم هاشمی، آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 1388 در شهرستان قائم شهر انجام گرفت. بذور برنج تحت تابش دزهای مختلف اشعه گاما به کمک کبالت 60 در چهار سطح 300 و 200 و 100 گری و شاهد یا بدون تابش تیمار بودند. نتایج نشان داد حرکت خمش میانگره های سوم و چهارم با افزایش دز اشعه گاما تا 300 گری در مقایسه با شاهد به ترتیب به نسبت 27.4 و 28.1% روند کاهشی داشتند. حداکثر عملکرد دانه با تابش 300 گری (259 گرم در متر مربع) به دست آمد زیرا بیشترین تعدا کل خوشه چه در خوشه به میزان 170.15 عدد و خوشه در متر مربع به میزان 401.25 عدد برای همین دز تابش حاصل گردید. کمترین عملکرد دانه به میزان 173.75 گرم در متر مربع برای تیمار شاهد حاصل شد. حداقل ارتفاع بوته با تابش گاما 300 گری به دست آمد که برابر 145.01 سانتی متر بود و بیشترین ارتفاع بوته به ترتیب برای تابش 100 گری و شاهد بود که به طور متوالی برابر 153.07 و 156.56 سانتی متر شد.

به منظور بررسی اثر زئولیت و سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال 1389-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح 100%، 75% و 50% نیاز آبی گیاه، زئولیت در سه سطح شامل صفر، 4 و 8 تن در هکتار و سلنیوم در دو سطح صفر و 18 گرم در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر آبیاری به صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه معادل 3224.5 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری 100% نیاز آبی گیاه و مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم به دست آمد که با تیمار 75% نیاز آبی گیاه توام با مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم با عملکردی معادل 3000.2 کیلوگرم در هکتار در یک گروه قرار گرفت. مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم در تیمار آبیاری 75% موجب افزایش 34.16% عملکرد نسبت به عدم مصرف زئولیت و سلنیوم در همین تیمار آبیاری شد، همچنین مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم در تیمار آبیاری 50% موجب افزایش 24.61% عملکرد در همین تیمار گردید. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با آبیاری معادل 75% نیاز آبی گیاه، 8 تن در هکتار زئولیت با 18 گرم در هکتار سلنیت سدیم عملکرد مطلوب حاصل می شود.