یافته های نوین کشاورزی
سال:1385 | دوره:1 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

این بررسی به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای پاییزه Brassica napus در شرایط آب و هوایی شهرستان اراک در سال زراعی 84-1383 اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات درقالب بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این طرح تیمار تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در دو سطح (تاریخ کاشت معمول و کشت تاخیری) و ارقام کلزای پاییزه به عنوان عامل فرعی در 11 سطح در نظر گرفته شد. ارقام مورد بررسی در این تحقیق عبارت بودند از Dexter ,Celsius , ARC 91004 Sahara ,ARC5 ,Orient ,Sinotra ,Talent ,ARC2 ,Geronima و رقمTalaye  که به عنوان شاهد آزمایش در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش ها نشان دادند که در شرایط تاریخ کاشت معمول و کشت تاخیری ارقام از نظر صفاتی نظیر تعداد خورجین در بوته، دانه در خورجین، وزن هزاردانه و عملکرد دانه اختلاف معنی داری در سطح احتمال %1 دارا بودند. بیشترین میزان عملکرد دانه مربوط به رقم طلایه با میانگین 3463.5 کیلو گرم در هکتار و کمترین مقدار مربوط به رقم Geronima با میانگین 2651.8 کیلو گرم در هکتار بود. تاریخ کاشت اول از نظرمیزان عملکرد دانه رقم طلایه برتر بوده و پس از آن نیز به ترتیب ارقام Talent ,Sahara ,Celsius بالاترین میزان را دارا بودند. از نظر وزن هزار دانه رقم طلایه و Talent و از لحاظ تعداد دانه در خورجینARC2  و طلایه در تاریخ کاشت معمول بهتر بودند و تعداد خورجین در بوته طلایه و Celsius درتاریخ کاشت معمول بهتر بودند.

این تحقیق به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد و اجزا عملکرد چهار ژنوتیپ گندم دروم و تعیین بهترین زمان قطع آبیاری درمرکز تحقیقات کشاورزی منطقه حاجی آباد استان هرمزگان در سال زراعی 84- 1383 انجام گردید. آزمایشها به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این مورد قطع آبیاری (تنش) به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح شامل (بدون قطع آبیاری، قطع آبیاری در مرحله ظهور سنبله، و قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه) و ژنوتیپ های گندم دروم به عنوان فاکتور فرعی در چهار سطح شامل یاواروس (شاهد)، WD797982، WD791582،WD792282  در نظر گرفته شدند. تیمار آبیاری به طور کامل، قطع آبیاری در مرحله ظهور سنبله زمانی که 80 درصد سنبله ها ظاهر شدند و در زمان پرشدن دانه اعمال شد. نتایج نشان داد که تاثیر قطع آبیاری بر عملکرد دانه در سطح یک درصد و بر وزن هزار دانه و شاخص برداشت در سطح 5 درصد معنی دار بود. قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی نسبت به سایر تیمار های دیگر عملکرد دانه را به شدت کاهش داد. اثر متقابل تیمار قطع آبیاری و ژنوتیپ بر عملکرد در سطح 1 درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه مربوط به لاین شماره  WD797982با آبیاری کامل به میزان 5676 کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان عملکرد دانه نیز مربوط به همین لاین با قطع آبیاری در مرحله سنبله دهی به میزان 2985 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. این امر حساسیت این رقم را نسبت به تنش قطع آبیاری مورد تایید قرار می دهد.

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عناصر ریز مغذی آهن، روی و منگنز بر عملکرد کمی و کیفی گندم رقم هامون آزمایشی بصورت بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 82-1383 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زابل انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت از آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز، آهن + روی + منگنز و شاهد (بدون محلول پاشی) بودند. نتایج نشان داد با بکار گیری و مصرف عناصر ریز مغذی عملکرد دانه افزایش یافت اما این افزایش از لحاظ آماری معنی دار نبود. در بین عناصر ریز مغذی، بیشترین تاثیر مربوط به سولفات روی بود به طوری که عملکرد دانه از 4534 کیلو گرم در هکتار به 4888 کیلو گرم در هکتار رسید. استفاده از عناصر ریزمغذی به صورت مجزا و یا ترکیبی بجز در مورد درصد نیتروژن دانه، تاثیر معنی داری بر درصد عناصر فسفر و پتاس دانه نیز نداشتند. نتایج نشان داد عناصر ریزمغذی تنها از طریق بهبود شرایط رشد و تاثیر بر اجزای عملکرد دانه تا حدی می توانند عملکرد دانه و کیفیت دانه را افزایش دهند.

مطالعه روابط منبع و مخزن، بارگیری اسیمیلات ها در آوند آبکش و ظرفیت تولید مواد فتوسنتزی عامل محدودکننده برای افزایش بیشتر عملکرد است که ظرفیت مخزن نمونه ای از خصوصیات فیزیولوژیکی عملکرد است. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان محدویت منبع و تاثیرآن بر اجزای عملکرد دو هیبرید آفتابگردان به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1383 در تبریز اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو هیبرید آذرگل و آلستار و حذف دانه شامل تیمار بدون حذف دانه (شاهد)، حذف دانه های 1.3 کناری طبق، حذف دانه های 1.3 میانی طبق و حذف دانه های 1.3 مرکزی طبق بود. اعمال تیمار حذف دانه در زمان پس از گرده افشانی کامل انجام گرفت. نتایج نشان دادند که بین دو هیبرید در همه صفات به جز وزن هزار دانه و پهنای دانه اختلاف معنی داری وجود داشته و در تمام صفات مورد بررسی هیبرید آذرگل نسبت به هیبرید آلستار برتری داشت. وزن هزار دانه، طول، عرض و پهنای دانه با حذف دانه افزایش یافته ولی نسبت مغز به دانه کاهش نشان داد. درصد افزایش وزن هزار دانه در هیبرید آذرگل معادل 3.9 درصد و در هیبرید آلستار معادل 6.9 درصد بود. وزن هزار دانه در تیمار شاهد 75.43 گرم و در تیمارهای حذف دانه های 1.3 کناری، 1.3 میانی و 1.3 مرکزی به ترتیب 81.37، 78.83 و 78.21 گرم بود. بر اساس نتایج آزمایش می توان گفت که دو هیبرید مورد بررسی با محدودیت منبع مواجه بوده و میزان محدودیت در هیبرید آلستار نسبت به هیبرید آذرگل بیشتر می باشد.

در بررسی هایی که در سال 1384در استان فارس (منطقه مرودشت) به منظور شناسایی بال ریشکداران مزارع گندم انجام گرفت در مجموع 13 گونه متعلق به 6 جنس از 3 خانواده جمع آوری شد. نمونه های مذکور پس از تهیه اسلاید میکروسکوپی با استفاده از کلید های موجود شناسایی گردید. لیست گونه های شناسایی شده به شرح زیر می باشد: Terebrantia,Thripidae,Thripinae Chirothrips manicatus Haliday, 1836 Frankliniella pallida (Uzel, 1895) F. occidentalis (Pergande, 1895) Odontothrips confusus Priesner, 1926 Thrips meridionalis (Priesner, 1926) T. tabaci Lindeman, 1889 T. vuilleti (Bagnall, 1933) Terebrantia, Melanthripidae Melanthrips fuscus (Sulzer, 1776) Tubulifera, Phlaeothripidae, Phlaeothripinae Haplothrips (Haplothrips) cerealis Priesner, 1939 H. (Haplothrips) iraniensis Priesner, 1954 H. (Haplothrips) knechteli Priesner, 1923 H. (Haplothrips) reuteri (Karny, 1907) H. (Haplothrips) tritici (Kurdjumov, 1912) بیشترین غنای گونه ای مربوط به جنس Haplothrips می باشد و گونهH. reuteri  از بیشترین فراوانی در بین نمونه های جمع آوری شده برخوردار بود. گونه های تشخیص داده شده توسط دکتر R. zur Strassen از موزه حشره شناسی فرانکفورت آلمان مورد تایید قرار گرفتند. تمامی گونه ها برای اولین بار از مزارع گندم منطقه مرودشت گزارش می شوند.

با توجه به محدودیت منابع انرژی فسیلی، اثرات نامطلوب مصرف آنها بر محیط زیست و تهدید آینده صادرات مواد نفتی استفاده از انرژی های تجدیدپذیر اهمیت دارد. سوخت های با منشا مواد آلی از جمله بیودیزل به دلایلی از جمله شباهت به سوخت رایج، به عنوان سوخت جایگزین در موتورهای دیزلی مطرح می باشند. در این تحقیق، گیاه منداب شتری با هزینه های تولید کمتر نسبت به سایر گیاهان روغنی به عنوان منبع تولید بیودیزل انتخاب گردید. استخراج روغن از دانه آن به روشی ابداعی (تلفیقی از روش مکانیکی و شیمیایی) صورت پذیرفت. روغن پالایش نشده استخراج و طی فرایندهای شیمیایی به بیودیزل تبدیل گردید. بیودیزل تولیدی با درصدهای حجمی صفر تا صد در صد با سوخت دیزل مخلوط و به عنوان نمونه های B00 تا B100 نام گذاری شد. آزمون های سوخت نشان داد که دانسیته، وزن مخصوص، گرانروی، نقطه اشتعال و شاخص ستان از B00 تا B100 به ترتیب به میزان4.3 ، 4.3، 14.7، 36.5، 29، 12.28 درصد و محدوده تقطیر، افزایش می یابند. همچنین آزمون اندازه گیری نقطه ابری شدن و نقطه ریزش، نشان دهنده کاهش این مقادیر ازB00  تا B100 به ترتیب به میزان 66.6 و 57.14 درصد است. آزمایش ها نشان دهنده کاهش گوگرد از B00 تا B100 به نسبت 1 به 20 است. ارزش حرارتی در B100 به مقدار 11.55 درصد کمتر از B00 اندازه گیری شد. به طور کلی می توان با افزایش سهم بیودیزل در سوخت ترکیبی موجبات افزایش کارایی سوخت، کیفیت احتراق و کاهش آلاینده ها به ویژه ترکیبات گوگرد را فراهم کرد. اما افزایش وزن مخصوص، گرانروی، کاهش ارزش حرارتی و قیمت تمام شده، محدودیت هایی در استفاده از درصد های بالای بیودیزل در سوخت تولیدی هستند که با در نظر گرفتن آنها ترکیب 20 درصد بیودیزل با 80 درصد سوخت دیزل پیشنهاد می گردد.

نان یکی از مهمترین مواد غذایی مورد مصرف در دنیا می باشد که در اکثر کشورها به خصوص در کشور ما، بخش مهمی از نیاز طبقات کم درآمد و آسیب پذیر جامعه را تشکیل می دهد. جمعیت ایران نیز علیرغم اینکه حدود یک درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهد ولی حدود 2.5 درصد گندم جهان را مصرف می کند که بیش از سطوح استاندارد بین المللی است. هدف از انجام این تحقیق برآورد میزان ضایعات آرد و نان در نانوایی های شهر مشهد می باشد، جهت گروه بندی نانوایی ها از روش طبقه بندی با توجه به تحقیقات مشابه و نظرات کارشناسان استفاده شد. نانوایی ها به 3 گروه کلی سنتی، حجیم و مکانیزه تقسیم شدند. با توجه به 1613 نانوایی موجود در شهر مشهد، 54 نانوایی انتخاب، که شامل10 نانوایی از گروه اول، 9 نانوایی از گروه دوم و 35 نانوایی از گروه سوم بود. با مراجعه به واحد نانوایی پرسشنامه ها تکمیل شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان ضایعات آرد و نان به ترتیب در نانوایی های سنتی، حجیم و مکانیزه 2.9، 2.5 و 3.7 کیلوگرم در روز می باشد. با توجه به آمار بدست آمده 0.46 درصد آرد ورودی به صورت آرد و نان در خود واحد نانوایی از بین می رود. نتایج، کم بودن ضایعات نان های حجیم را نسبت به نان های سنتی و مکانیزه نشان داد. اما رضایت مشتریان از نان های حجیم کمتر بود، که توصیه می شود بررسی های بیشتری در زمینه مصرف نان های حجیم انجام شود و یا به طور مثال قیمت این گونه نان ها کاهش یابد. همچنین توصیه می شود نانوایان را با ارزش واقعی آرد و زحمات کشاورزان گندمکار و هزینه تولید آرد آشنا نمود.

در برنامه های توسعه کشور، کشاورزی محور توسعه اقتصادی است و بیشترین بهره وری نیروی کار و ارزش افزوده به ازای هر واحد سرمایه گذاری، اختصاص به بخش کشاورزی دارد. در این میان، زیربخش منابع طبیعی به واسطه وابستگی امنیت غذایی کشور به آن مورد توجه ویژه است. این زیربخش در استان مرکزی با حدود 1.9 میلیون هکتار از جایگاه اقتصادی مهمی برخوردار است، ولی برخی چالش ها و مسایل مانع از بهره برداری کامل از ظرفیت های آن شده است. تحقیق حاضر که با هدف شناخت این چالش ها و مسایل و راهکارهای مرتفع ساختن آنها صورت گرفته، از نوع توصیفی و همبستگی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی گردآوری شده است و جامعه آماری آن شامل مدیران، کارشناسان و مروجین واحدهای سازمانی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان جهادکشاورزی استان مرکزی است. حجم نمونه کارشناسان و مروجین با استفاده از فرمول کوکران و به صورت تصادفی تعیین گردیده است. مدیران نیز به صورت سرشماری تعیین گردیدند، که تعداد آنها 101 نفر شد و ابزار این تحقیق پرسشنامه ای بود. یافته های تحقیق نشان داد، که چالش ها و مسایل درونی بیش از چالش ها و مسایل برونی مانع توسعه مطلوب منابع طبیعی استان مرکزی شده است. مهمترین چالش و مساله درونی بهره برداری های بی رویه از جنگل ها و مراتع و عدم رعایت زمان مناسب چرا در مراتع و پایین بودن سطح اطلاعات عمومی و فرهنگ مردم و بهره برداران در ارتباط با اهمیت و ارزش منابع طبیعی می باشد. از طرف دیگر، نتایج آزمون تحلیل عاملی چالش ها و مسایل توسعه منابع طبیعی نشان می دهد، که ابهامات و ضعف قوانین و مقررات بهره برداری و فرایند آگاهی رسانی 42.9 درصد واریانس مشترک بین عامل اول و سایر متغیر ها را تبیین کرده و تاثیر گذارترین عامل در تبیین چالش ها و مسایل منابع طبیعی استان مرکزی می باشد.