مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (بهبود)
سال:1388 | دوره:13 | شماره:2 (پیاپی 41) |تعداد مقالات:15

سردبیر محترم: در مباحث نیروی انسانی، رضایت شغلی کارکنان هر سازمان به عنوان یک معیار اساسی در میزان بهره وری فردی و تحقق اهداف سازمانی همواره مورد تاکید بوده است. پژوهش ما به منظور تعیین میزان رضایت مندی و عوامل موثر بر آن در پزشکان عمومی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و در راستای ارایه راه کارهای افزایش رضایت شغلی و انگیزه خدمتی طراحی شده است.در این مطالعه توصیفی - تحلیلی که به روش مقطعی انجام دادیم، از میان پزشکان عمومی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی در سطح شهرستان کرمانشاه، 145 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در گردآوری داده ها، علاوه بر اطلاعات جمعیت شناختی، سنجش میزان رضایت مندی شغلی بر اساس پرسشنامه های استاندارد و در قالب عوامل موثر بر آن یعنی عوامل سازمانی، محیطی، ماهیت کار و عوامل فردی با طرح 5 سوال برای هر یک از عوامل و محاسبه مجموع امتیازات در دامنه نمره 80-20 انجام شد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی اسپیرمن و چوپروف و آزمون کای دو استفاده شد.51 درصد پزشکان مذکر و از نظر نوع فعالیت، 4/63 درصد بهداشتی - درمانی، 9/26 درصد بیمارستانی، 8/2 درصد مدیریتی و 9/6 درصد ستادی و محل خدمت 1/62 درصد در شهرکرمانشاه، 3/8 درصد بخش های تابعه و 7/29 درصد روستاهای تابعه بودند. کم ترین و بیش ترین میانگین نمره رضایت مندی شغلی بر حسب ویژگی های شغلی به ترتیب مربوط به پزشکان شاغل در بخش های تابعه شهرستان (36.33±6.8) و شاغل در واحدهای ستادی دانشگاه (47.60±6.08) به دست آمد و کم ترین و بیش ترین میانگین نمره رضایت مندی بر اساس عوامل مورد مطالعه نیز به ترتیب مربوط به عوامل سازمانی (8.79±2.23) و عوامل فردی (11.85±2.43) بود. همچنین بیش ترین و کم ترین شدت همبستگی به دست آمده از مجموع عوامل رضایت مندی با هر یک از عوامل، در ماهیت کار (r=0.77) و عوامل محیطی (r=0.71) بوده و شدت همبستگی بین هر یک از عوامل رضایت مندی با یکدیگر معنادار به دست آمد.در این پ‍ژوهش، میانگین نمره رضایت مندی به دست آمده 44.10±7.72 می باشد که نشان می دهد پزشکان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به شغل و حرفه خود علاقه داشته و رضایت شغلی ایشان خوب است. از طرفی نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده وجود رابطه مثبت و معنادار بین مسوولیت پذیری و رضایت شغلی و همچنین داشتن همبستگی گروهی بیش تر با رضایت مندی بالاتر می باشد که این موضوع با مطالعات انجام شده در این زمینه (4-2) هم خوانی داشته و در رابطه با میزان رضایت مندی از عوامل سازمانی نیز با مطالعات انجام شده در رابطه با اعضا هیات علمی (5) و کارکنان شاغل در بیمارستان (2) مطابقت دارد.

زمینه: هدف این مطالعه مقایسه فلوکسیتین از گروه مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین با داکسی پین، داروی نسل جدید با تاثیرات آنتی هیستامینیک از گروه ضدافسردگی های سه حلقه ای در درمان بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر میباشد.روش ها: در این کارآزمایی، تعداد 200 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا کرمانشاه در سال 86–1385 با تشخیص سندروم روده تحریک پذیر بر اساس معیارهای RomeII به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. سپس هر گروه، تحت درمان خاصی (گروه اول فلوکسیتین 20 میلی گرم روزانه و گروه دوم داکسی پین 20 میلی گرم روزانه) به مدت 12 هفته قرار گرفتند. برای مقایسه مشخصات کمی از آزمون لون و T مستقل و صفات کیفی از آزمون من ویتنی و Z استفاده شد.یافته ها: متوسط سن در گروه فلوکسیتین (37±98 سال) و داکسی پین (37±02 سال) تفاوت معناداری نداشت. در گروه فلوکسیتین 40 نفر و در گروه داکسی پین 42 نفر مذکر بودند که تفاوت معناداری نداشت. اثر داکسی پین در روی گاز روده، کاهش قوام مدفوع، افزایش قوام مدفوع، نیاز فوری به دفع و احساس عدم تخلیه کافی بیش تر از فلوکسیتین بوده و اثر فلوکسیتین در روی درد شکم و کاهش دفعات اجابت مزاج بیشتر از داکسی پین بوده است (p<0.05). پاسخ مثبت در مورد بهبودی کلی حدود 50 درصد اوقات پس از درمان در گروه داکسی پین 67 درصد و در گروه فلوکستین 52 درصد بود (P<0.022).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، داکسی پین داروی نسل جدید ضد افسردگی در مقایسه با فلوکسیتین، در روی بیشتر علایم روده تحریک پذیر اثر بهتری دارد. در صورت نیاز به داروهای ضد افسردگی در درمان سندروم روده تحریک پذیر غیریبوستی، داکسی پین به عنوان داروی انتخابی پیشنهاد می شود.

زمینه: تزریق عضلانی یکی از راه های اثربخش تجویز داروها می باشد. به کارگیری این روش توام با درد بوده و غیرقابل تحمل می باشد و از آن اجتناب می گردد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر هم زمان تنفس ریتمیک، روشZ  و وضعیت دمر با چرخش پا به داخل، بر درد ناشی از تزریق عضلانی می باشد.روش ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی و به روش قبل و بعد می باشد. این مطالعه در روی 100 بیمار که تزریق عضلانی آمپول متوکاربامول داشتند انجام شد. در این مطالعه دو وضعیت تزریق به روش معمول و تزریق با ترکیب تنفس ریتمیک، روش Z و وضعیت دمر با چرخش پا به داخل، مورد بررسی قرار گرفت. شدت درد بیماران قبل و بعد از مداخله با مقیاس عددی - توصیفی درد اندازه گیری و ثبت گردید. از آمار توصیفی برای توصیف اطلاعات جمعیت شناختی و از آزمون تی زوجی برای مقایسه میانگین ها استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که قبل از مداخله 57 درصد نمونه ها درد شدید و 43 درصد درد خیلی شدید و بعد از مداخله 24 درصد درد خفیف و 67 درصد درد متوسط داشتند و تفاوت معناداری بین میانگین شدت درد قبل و بعد از مداخله وجود دارد (P<0.0001).نتیجه گیری: ترکیب تنفس ریتمیک، روش Z و وضعیت دمر با چرخش پا به داخل، موجب کاهش شدت درد ناشی از تزریق عضلانی متوکاربامول می گردد.

زمینه: نرمی استخوان در نوزادان نارس شایع است. میزان کلسیم و فسفر در شیر مادر برای مینیرالیزاسیون طبیعی استخوان در نوزادان با وزن تولد کم ناکافی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر افزایش دریافت خوراکی کلسیم و فسفر در پیشگیری از نرمی استخوان در نوزادان نارس است.روش ها: این کارآزمایی بالینی در سال های 84-1383 در بیمارستان رازی کرمانشاه در روی 42 نوزاد با وزن تولد کم تر از 1800 گرم در دو گروه انجام گرفته است. نوزادان در گروه شاهد، شیر مادر و در گروه مورد، شیر مادر و مکمل خوراکی کلسیم به میزان 80mg/kg/day و فسفر 40mg/kg/day دریافت می کردند. به نوزادان در هر دو گروه ویتامینD  به میزان 400 واحد در روز خورانده می شد. اندازه گیری شاخص های رشدی، سطح سرمی کلسیم، فسفر و آلکالن فسفاتاز در شروع مطالعه و سپس هر 2 هفته تا 6 هفته انجام می شد. در پایان مطالعه از تمامی نوزادان عکس برداری مچ دست به عمل می آمد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های تی استیودنت وکای اسکویر استفاده شده است.یافته ها: در مطالعه انجام شده بر اساس معیارهای رادیولوژیک هیچ کدام از نوزادان مورد مطالعه علایمی به نفع نرمی استخوان نداشتند. اما در بررسی بیوشیمیایی به عمل آمده، میزان آلکالن فسفاتاز سرم در اندازه گیری های سریال به صورت بارزی، در گروه شاهد نسبت به گروه مورد بالاتر بود (P=0.001) اندازه گیری شاخص های رشدی نشان دهنده، بهبود رشد قد، وزن و دور سر در گروه دوم بود.نتیجه گیری: افزایش دریافت کلسیم و فسفر در نوزادان نارس می تواند همراه با کاهش سطح آلکالن فسفاتاز سرم باشد که یک شاخص نشان گر برای تشخیص نرمی استخوان است. اما بر شیوع نرمی استخوان بر اساس معیارهای رادیولوژیک تاثیری ندارد.

زمینه: در حال حاضر از انفوزیون اکسی توسین به طور موثر برای تحریک و تسریع زایمان و پیشگیری از زایمان طولانی استفاده می شود. تحریک نوک پستان یک روش غیرتهاجمی و ارزان بوده که به طور موثر برای انجام آزمایش استرس ناشی از انقباض به کار می رود، اما مطالعات محدودی در ارتباط با کارایی و ایمنی آن برای تحریک و تسریع زایمان گزارش شده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر دو روش بر طول مدت مراحل زایمان انجام شد.روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی طی سال های 1385 و 1386 در زایشگاه بیمارستان عسلی شهر خرم آباد بر روی 132 زن باردار انجام شد. زنان با تشخیص انقباضات ناکافی در بخش فعال مرحله اول زایمان به صورت تصادفی در دو گروه تحریک نوک پستان و انفوزیون اکسی توسین قرار گرفتند. در گروه تحریک نوک پستان، تحریک به صورت یک طرفه، متناوب پس از مالیدن ژل لوبریکانت، به مدت یک ساعت انجام می شد. در گروه انفوزیون اکسی توسین انفوزیون به میزان 25/0 میلی واحد در دقیقه شروع می شد. برای گردآوری داده ها از فرم های مصاحبه، مشاهده و معاینه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های آماری کای اسکویر، آزمون اندازه گیری تکرار مکرر و تی مستقل صورت گرفت.یافته ها: میانگین طول بخش فعال مرحله اول زایمان در گروه تحریک نوک پستان 203±104.90 دقیقه و در گروه انفوزیون اکسی توسین 191.75±79.01 دقیقه بدون اختلاف آماری معنادار بود (p=0.470)؛ همچنین دو گروه از نظر میانگین طول مرحله دوم و سوم زایمان تفاوت آماری معناداری نداشتند (p=0.092، p=0.872).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تحریک نوک پستان را می توان به عنوان یک روش موثر و ایمن برای تسریع زایمان به کار برد، اما برای اثبات کارایی و ایمنی آن مطالعات بیشتری پیشنهاد می شود.

زمینه: صنایع خودروسازی از کانون های بسیار مهم از نقطه نظر بروز حوادث به شمار می روند. از دیدگاه شناختی، استرس موجب کاهش تمرکز فکر، حواس پرتی، اختلال در حافظه، تردید در انجام کارها و کاهش قدرت تصمیم گیری در فرد می گردد. این مطالعه به منظور بررسی ارتباط شغلی و حوادث در یک شرکت خودروسازی انجام شد.روش ها: مطالعه حاضر از توع توصیفی - تحلیلی می باشد. استرس شغلی در گروه های شغلی تحت مطالعه با پرسشنامه استرس شغلی استاندارد شده اندازه گیری شد. برای اندازه گیری رفتارهای ناایمن از روش نمونه برداری از رفتارهای ایمنی استفاده شد. آنالیز داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آمار توصیفی، آنالیز واریانس، همبستگی و رگرسیون لجستیک انجام شد.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که 88 درصد از جامعه مورد بررسی دچار استرس شغلی بالا می باشند. ضمن آن که ارتباط معناداری بین میزان استرس و سابقه حوادث در افراد و نمره میانگین استرس با شاخص های تحلیلی محاسبه شده حوادث در سال 1385 در گروه های شغلی تحت مطالعه وجود داشت (P<0.05)نتیجه گیری: با وجود ارتباط معنادار بین استرس و حوادث، تعدیل یا حذف عوامل شناسایی شده موثر در ایجاد استرس و کاهش حوادث، نیازمند سرمایه گذاری و اجرای یک برنامه مدیریت کنترل استرس و به کارگیری اصول ایمنی مبتنی بر رفتار با تاکید بر نهادینه کردن اصول فرهنگ ایمنی در تمام سطوح سازمانی می باشد.

زمینه: با توجه به شیوع روزافزون بیماری های قلبی عروقی در جوامع، علایم تشخیصی آن به خصوص در سیستم بینایی حایز اهمیت می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی ارتباط بین حلقه قرنیه ای با عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی شامل کلسترول، تری گلیسیرید و قندخون می باشد.روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی در روی بیماران بالای 30 سال مراجعه کننده به یک درمانگاه آزمایشگاهی در سه ماهه اول سال 1383 انجام شد. 265 بیمار با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. مقادیر تری گلیسیرید، کلسترول و قندخون ناشتای افراد اندازه گیری و درجه شدت حلقه قرنیه ای در افراد بررسی و ثبت گردید. برای آزمون های تحلیلی، از آزمون آنالیز واریانس و مجذور کای به منظور ارزیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده در سطح اطمینان 95 درصد استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که بروز و شدت حلقه قرنیه ای ارتباط مستقیم با سن دارد (P=0.041) و بروز آن در مردان بیشتر از زنان است (P=0.001). همچنین تفاوت معناداری بین متوسط میزان کلسترول و قندخون ناشتا در شدت های مختلف حلقه قرنیه ای وجود داشت (کلسترول P=0.004 و قند P=0.04). رابطه معناداری بین شدت بروز این حلقه با سطوح مختلف تری گلیسیرید دیده نشد (P=0.268).نتیجه گیری: بررسی وضعیت حلقه قرنیه ای در تشخیص افزایش تغییرات شاخص های خونی شامل کلسترول و قندخون به عنوان عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی از اهمیت زیادی برخوردار است.

زمینه: کشور ما نیز یکی از مناطق اندمیک لیشمانیوز جلدی در جهان می باشد و سالانه حدود 40-20 مورد سالک به ازای هر 100 هزار نفر گزارش می شود که این روند رو به افزایش است. در استان کرمانشاه نیز با توجه به تنوع آب و هوایی و شرایط اکولوژیکی متفاوت، همه ساله موارد قابل توجهی از این بیماری به خصوص در مناطق گرمسیری دیده می شود. در این مطالعه برخی شاخصه های اپیدمیولوژیک بیماری لیشمانیوز جلدی در استان کرمانشاه طی سال های 85-1380 مورد بررسی قرار می گیرد.روش ها: این مطالعه یک بررسی توصیفی - تحلیلی از موارد لیشمانیوز جلدی است که طی سال های 85-1380 در مراکز بهداشت استان کرمانشاه بر روی فرم های مشخص ثبت شده اند. تمامی نمونه ها با روش گیمسا رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری مطالعه شده اند.یافته ها: در مجموع 727 پرونده موجود مورد بررسی قرار گرفت که شیوع کلی بیماری در سال های مذکور 0387/0 درصد بود. این شیوع در جنس مذکر 12/2 برابر جنس مونث بود. بیشترین موارد بیماری در سنین 29-20 سال مشاهده شد، همچنین بیشترین شیوع فصلی مربوط به فصل پاییز (%35) بود. 5/32 درصد از بیماران سابقه مسافرت به نواحی اندمیک را به خاطر داشتند و بیش تر بیماران (%54.4) دارای یک زخم بودند.نتیجه گیری: عوامل اپیدمیولوژیکی همچون سن، جنس، فصل و مسافرت به نواحی اندمیک بر روی شیوع بیماری لیشمانیوز جلدی در استان کرمانشاه اثر دارند. این یافته ها نه تنها وضعیت بیماری را در استان بیان می کنند بلکه می توانند برای طراحی و ارزیابی برنامه های کنترل و درمان مورد استفاده قرار گیرند.

زمینه: اهمیت ارتقای کیفیت سیستم آموزش پزشکی برای همه روشن بوده و هرگونه تلاشی در این راستا باید مبتنی بر تجزیه و تحلیل اوضاع موجود باشد. اطلاع از نظرات دانشجویان، در مورد مشکلات آموزشی دانشکده پزشکی می تواند یکی از بهترین راه های تعیین وضعیت باشد. مطالعه حاضر مشکلات آموزشی دانشکده پزشکی کرمانشاه را از دیدگاه دانشجویان پزشکی بررسی می کند.روش ها: در این مطالعه کیفی از نوع پدیدارشناسی، جامعه تحقیق شامل دانشجویان دوره های مختلف پزشکی بود. 24 نفر از دانشجویان چهار دوره آموزشی شامل: علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی و کارورزی به صورت هدفمند برای شرکت در پژوهش دعوت شدند. طی بحث های گروهی، هدف پژوهش مطرح و نظرات اعضا طی جلسات متوالی، ضبط و توسط سه نفر ثبت شد. جلسات بحث گروهی تا اشباع اطلاعاتی ادامه می یافت. در پایان، اطلاعات، کدبندی و نتایج در قالب سه مقطع علوم پایه، کارورزی و کارآموزی دسته بندی و گزارش شد.یافته ها: مهم ترین مشکلات دانشکده پزشکی کرمانشاه از نظر دانشجویان در حیطه های اهداف آموزشی، برنامه ریزی، مدیریت، اخلاق و ارزشیابی دانشجو بود. در این میان ارایه تخصصی و فوق تخصصی دروس برای دانشجوی پزشکی عمومی، انفکاک دوره علوم پایه و بالینی، گرفتن انگیزه از دانشجو و عدم نظارت بر آموزش بیش ترین اهمیت را داشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش، برخی از نارسایی های دانشکده پزشکی نظیر کمبود هیات علمی، مستلزم اقدامات کشوری می باشد و لذا رفع آن ها نیاز به اصلاحاتی دارد که از حیطه وظایف مسوولین دانشگاه خارج است. اما بسیاری از آن ها با برنامه ریزی صحیح و توجه مسوولین دانشگاه، دانشکده و مراکز آموزشی درمانی با همکاری اساتید قابل حل هستند.

زمینه: بررسی ها نشان داده اند که فعالیت های جسمانی علاوه بر تاثیرات سودمند می توانند موجب بروز اختلالات روانی نیز شوند. لذا انجام پژوهشی که نشان دهنده تاثیر نوع فعالیت ورزشی در بهبود سلامت روانی باشد از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است.روش ها: مطالعه حاضر به روش توصیفی مقطعی و به منظور تعیین سطح سلامت روانی دانشجویان رشته تربیت بدنی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام گرفت. که از بین آن ها 176 دانشجو (102 پسر و 74 دختر) به صورت تصادفی ساده به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای شامل دو بخش: الف- اطلاعات جمعیت شناختی، ب- پرسشنامه سلامت عمومی فرم 28 سوالی می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (t مستقل) انجام گرفته است.یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که 2/47 درصد از دانشجویان مورد بررسی، مشکوک به داشتن اختلال روانی بودند. میزان اختلال در دو جنس (دختر و پسر) تقریبا مساوی بود.نتیجه گیری: با در نظر گرفتن نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که به منظور ارتقا وضعیت سلامت روانی دانشجویان رشته تربیت بدنی، واحدهای درسی به گونه ای برنامه ریزی شوند که دانشجویان تعداد زیادی از واحدهای عملی سنگین و فشرده را همزمان در یک ترم نگذرانند و در کنار ورزش های سخت، شدید و فشرده، ورزش هایی از نوع ملایم و متوسط نیز گنجانده شود. همچنین استفاده بیش تر از خدمات بهداشت روانی مانند استفاده از دفاتر خدمات مشاوره ای و برگزاری کارگاه های آموزشی بهداشت روانی می تواند به کاهش فشارهای روانی و ارتقای سطح سلامت عمومی دانشجویان کمک نماید.

زمینه: فتق دیافراگماتیک از نوع بوخدالک نقص در تکامل در ناحیه خلفی جانبی دیافراگم می باشد. این آنومالی در بیش از 90-80 درصد موارد در سمت چپ دیده می شود. عدم تکامل و رشد دیافراگم موجب مهاجرت لوپ های روده کوچک و بزرگ و سایر احشای شکمی به حفره توراکس شده که این امر منجر به هیپوپلازی ریه در سمت مبتلا می شود. کلیه اکتوپیک در بیشتر موارد در لگن می باشد و موارد نادری از آن در قفسه سینه گزارش شده است.گزارش مورد: بیمار، شیرخوار 2 ماهه ای بودکه به دلیل دیسترس تنفسی به بخش جراحی بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه ارجاع شده بود. در بررسی های انجام شده شامل عکس قفسه سینه، سونوگرافی هرنی بوخدالک سمت راست به همراه کلیه اکتوپیک در همی توراکس راست تشخیص داده شده بود. بیمار تحت عمل جراحی قرار گرفت و در نهایت با حال عمومی خوب از بیمارستان ترخیص شد.نتیجه گیری: کلیه اکتوپیک توراسیک با وجود نادر بودن، به خصوص همراه با هرنی دیافراگم، می تواند با بررسی قبل و حین عمل، تشخیص داده شود و با انجام مانورهای لازم و موبیلیزه کردن پدیکول عروقی، حین ترمیم دیافراگم، در محل طبیعی خود قرار گیرد.