پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال:1390 | دوره:4 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

پلیس سازمانی اجتماعی است که وظیفه اصلی آن حفظ نظم و امنیت می باشد. در این نگاه پلیس دارای ساختاری اقتدارگراست. در دوران معاصر با پیشرفت علوم جرم شناسی و مطرح شدن بحث پیشگیری از جرم، به نقش پلیس در این رابطه توجه شده است.در حقوق کیفری ایران، مبنای جرم انگاری ضرر و حکم شارع است. بنابراین پلیس در پیشگیری از جرایم باید سیاست های پیشگیرانه ای متناسب با جرایم ناشی از این دو مبنا در پیش گیرد. در این مقاله، به این مساله پاسخ داده می شود که پلیس در جرایم بدون بزه دیده کدام سیاست پیشگیرانه را باید اتخاذ نماید و آیا پلیس در این زمینه باید از سیاست های افتراقی پیشگیری استفاده نماید یا خیر. به منظور بررسی این سیاست ها، نخست تاثیر مطالعات بزه دیده شناسی را بر سیاست های پیشگیرانه با تاکید بر نقش پلیس در جرایم بدون بزه دیده مورد توجه قرار داده و سپس با توجه به عناصر متشکله جرم راهکارهای پلیس را در این زمینه بررسی می نماییم.در این پژوهش، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی خواهد بود. ابزار گردآوری اطلاعات، کتب، مقالات، بانک های اطلاعاتی، نمایه، آرای محاکم و مصاحبه است.

بدون شک پدیده قاچاق انسان به عنوان اهانتی به کرامت انسان و جنایتی ناگوار علیه انسان و انسانیت است.اما در عین حال مساله ای جدی برای همه کشورها به شمار می رود که مستلزم ملاحظات در سطح ملی و منطقه ای است. امروزه در هیچ کجای جهان نمی توان نقطه ای یافت که از این پدیده شوم وآثار مخرب آن در امان باشد. یکی از دلایلی که سازمان های جنایی در سال های اخیر به قاچاق انسان، به ویژه زنان گرایش پیدا کرده اند، سودآوری کلان آن است. آنان از نفوذ همه کسانی که بتوانند در قاچاق و تجارت زنان کمک کنند، بهره می گیرند. نظیر دیپلمات ها، کارمندان ارشد و ... از آنجایی که این قبیل تبهکاری ها و بزهکاری ها، ماهیتا در خفا و پنهان صورت می گیرد، کشف و شناسایی دقیق آن کار چندان آسانی نیست. زیرا قاچاق انسان یک مساله چند بعدی است و جرمی است که مردم را از حقوق بشر و آزادی محروم می سازد، خطرات بهداشت جهانی را افزایش می دهد، و می تواند به ادامه فقر و ایجاد مانع در برابر توسعه در برخی مناطق منجر شود. برای مبارزه با این پدیده در حوزه بین المللی و منطقه ای، نیازمند راهکارهای جامع و همکاری های بین المللی است. لذا این مقاله به دنبال پاسخ این سوال است که چگونه قاچاق چیان قربانیان خود را جذب و انتخاب می کنند؟ چگونه منتقل و کنترل می کنند؟با چه شگردی برای مخفی نگهداشتن قربانیان از چشم پلیس استفاده می کنند؟ علت رواج پدیده قاچاق زنان برای چیست و چه موانع و مشکلاتی در راه مبارزه با قاچاق انسان و زنان وجود دارد. چرا پلیس در برخورد با سازمان های جرم موفقیت آنچنانی ندارد. چه اقدامات و راهکارهای مقابله ای می تواند در زمینه کاهش بردگان جنسی موثر باشد؟ کشورهایی که در این زمینه موفق بوده اند، چه اقداماتی را انجام داده اند؟

تاثیرگذاری رسانه بر اندیشه و کنش مخاطب از مباحث قدیمی رسانه بوده است و همواره مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است. مطالعه حوادث و پرونده های جنایی نشان می دهد که بخش چشمگیری از جرایم تحت تاثیر تصاویر و پیام های منتقل شده توسط رسانه ها صورت پذیرفته اند که این تاثیرپذیری در مراحل گوناگون اعم از انگیزه، شیوه ارتکاب جرم و رفتارهای پس از ارتکاب و غیره نمود می یابد. بیان مساله این پژوهش عبارت است از اینکه «چه مدلی می تواند برای برای استفاده از رسانه های جمعی برای پیشگیری از جرم کارآمد باشد؟». برای دستیابی به این پاسخ ها مطالعه با استفاده از تحلیل نظری ادبیات موضوع انجام پذیرفت و برای تایید مدل پیشنهاد شده از نظر کارشناسان استفاده شد. نظریه وابستگی به عنوان نظریه پایه ای برای تحلیل نظری مورد توجه قرار گرفت و بر مبنای آن مدل دوبخشی یکسویه که شامل رسانه جمعی و مخاطب بود تدوین گردید که چتر پوششی پلیس در داخل بخش مخاطب و تاثیرپذیری هدایت گر پلیس در طی مرحله ارسال پیام سبب تاثیرات شناختی، عاطفی و رفتاری روی مخاطب و جامعه گیرنده پیام می گذارد. در نتیجه این پژوهش تایید شد که نیروی انتظامی برای مقابله با بحران ها و آسیب های اجتماعی و فرهنگ سازی نیازمند استفاده از ظرفیت های رسانه ای است. استفاده از نظریه های ارتباطی با رویکرد وابستگی می توانند ساختار و محتوای پیام را به نحوی هدفمند و تاثیرگذار بر روی جامعه هدف اجرا کند و به حداکثر اثرگذاری در پیشگیری از جرایم دست یابد.

در محیط های نظامی، مدیران و فرماندهان، از طریق سرمایه گذاری بر روی دارایی های دانشی زمینه را برای تسهیل چاره جویی مشکلات پیش رو در آینده، فراهم می سازند. از این حیث، مدیریت دانش پلیسی یکی از شیوه های موثر و در عین حال پیچیده برای مدیریت دارایی های دانشی سازمان پلیس است.یکی از ارکان اساسی مدیریت دانش پلیسی، هستی شناسی است که معمولا در مدل سازی های مدیریت دانش پلیسی به اندازه کافی به آن توجه نمی شود، لذا ماموریت اصلی پلیس در جهان، محافظت از جان و دارایی افراد، اعمال و اجرای قانون و پیشگیری از جرم، مدیریت حوادث، تحقیق و حفظ نظم و امنیت جامعه می باشد. موفقیت تحقیقات پلیسی عبارت است از: اندازه ای که هر یک از فعالیت های اصلی در تحقیقات پلیسی به طور موفقیت آمیزی هدایت و انجام می شود. در بسیاری از کشورهای دنیا در سطوح ملی و محلی، داده های گزارش پلیسی به سرعت از گزارش های کاغذی به سیستم های خودکار مدیریت گزارش ها ادغام و تبدیل می شوند و به طور فزاینده ای آن داده ها را قابل دسترس می کند. در این مقاله، ابتدا به مفهوم هستی شناسی، انواع هستی شناسی، فواید، کاربردها و ویژگی های هستی شناسی در سازمان های پلیسی، توسعه هستی شناسی مساله محور در امور پلیسی، رویکرد هستی شناسانه و جایگاه آن در مدیریت دانش پلیسی پرداخته و در نهایت با توجه به خصوصیت فعالیت های پلیسی، رویکردهای هستی شناسانه، ارزیابی موقعیت و تهدیدهای محیطی در قالب مدل سازی مدیریت دانش پلیسی، مفهوم پردازی شد.

طی دهه گذشته، مدل های نظری متعددی در زمینه تبیین رفتارهای انحرافی و جرم در ادبیات مرتبط با انحرافات و نیز جرم شناسی محیطی شکل گرفته است. یکی از مدل هایی که در سال های اخیر، توجه محققان انحرافات اجتماعی را به خود جلب کرده، نظریه سرمایه اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه میان مولفه های سرمایه اجتماعی، مانند اعتماد اجتماعی، هنجار تقابل و مشارکت اجتماعی با توزیع فضایی جرایم در شهر یزد انجام شده است. داده های تحقیق، از 500 نفر افراد 18 ساله و بالاتر که در زمان انجام تحقیق در مناطق شش گانه تحت پوشش کلانتری های شهر یزد بودند جمع آوری شد. این افراد، با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. نتایج حاکی است تفاوت معناداری بین شهروندان ساکن در مناطق کلانتری های با سطح جرم بالا و پایین، از نظر میزان اعتماد اجتماعی (P<0.01) و هنجار تقابل (P<0.05) وجود داشت. مولفه های سرمایه اجتماعی، به ویژه اعتماد اجتماعی و هنجار تقابل اجتماعی تاثیر معناداری بر توزیع فضایی جرم در شهر یزد داشتند. با توجه به این نتیجه، لازم است تا به این متغیرها در طرح های مداخله ای به منظور پیشگیری، کاهش نرخ جرم، آسیب های اجتماعی و در نتیجه کاهش و پیشگیری از بحران های اجتماعی و سیاسی توجه شود.

در سال های اخیر، صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت جذاب، پویا، درآمدزا و اثربخش خود را در جهان مطرح ساخته است. یکی از عواملی که سبب توسعه پایدار این صنعت شده، امنیت و احساس آن در نزد گردشگران می باشد. هدف از انجام این پژوهش تعیین نقش امنیت روانی و اجتماعی در جذب گردشگران خارجی وارد شده به شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی و تحلیلی بوده. جامعه آماری گردشگران خارجی وارد شده به شهر اصفهان در سال 1389 می باشد که از بین آنها تعداد 320 نفر به صورت تصادفی انتخاب و از طریق پرسشنامه محقق ساخته به جمع آوری نظرات آنها در ارتباط با امنیت و گردشگری پرداخته شده. برای بررسی فرضیات تحقیق از آزمون های آماری تحلیل عاملی و رگرسیون گام به گام استفاده شده است. یافته ها و نتایج نشان می دهد که درصد بالایی از گردشگران خارجی از وضعیت امنیت اجتماعی و روانی در شهر اصفهان رضایت داشته و تمایل دارند به این شهر مسافرت کنند. بررسی فرضیات نیز نشان می دهد که بین امنیت اجتماعی و روانی و انگیزه مسافرت به شهر اصفهان رابطه معناداری وجود دارد. حدود 21 درصد از انگیزه گردشگران در مسافرت به شهر اصفهان مربوط به وجود امنیت اجتماعی و روانی و 79 درصد دیگر مربوط به وجود جاذبه های تاریخی و توریستی در این شهر می باشد.

برای ایجاد موزه دفاع مقدس با هدف تبیین تاریخ هشت ساله جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، طرح ثبت عملکرد نیروهای انتظامی قبل از ادغام (ژاندارمری، شهربانی، کمیته انقلاب اسلامی و لشگر 28 روح اله) به عنوان یکی از طرح های شصت گانه دفاع مقدس به ناجا واگذار شده است.فرایند مطالعه، پژوهش، طراحی و تولید این طرح فازبندی گردیده، در این تحقیق فاز صفر طرح یعنی مرحله مطالعاتی اولیه از قبیل مخاطب پژوهی موزه دفاع مقدس ناظر به ثبت عملکرد نیروی انتظامی در دفاع مقدس با بهره گیری از نظرات 43 نفر از مدیران و کارشناسان مطلع به موضوع دفاع مقدس بررسی شده است.در فاز صفر طرح مذکور با چارچوب نظری ارتباطات، مفاهیم و موضوع هایی مثل: موزه و تاریخ آن، انواع موزه ها، اهداف شناختی، عاطفی، روانی- حرکتی و مخاطب پژوهشی نقد و پژوهش شده است. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و توصیفی و به صورت جمع آوری اطلاعات به طریق اسنادی و مصاحبه با بهره گیری از روش دلفی می باشد، نتایج حاکی است بیش از هشتاد درصد نظر دهنده ها درباره دسته بندی کلی مخاطبان به عامه مردم و متخصصان، موافق می باشند، همچنین نسبت به دسته بندی مخاطبان غرفه ها با 1- مخاطبان عمومی، 2- متخصصان و 3- اولویت بندی نیازهای عامه مخاطبان ابراز موافقت نموده اند.