پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال:1388 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:11

امنیت اجتماعی به عنوان یکی از حساس ترین و مهمترین نوع امنیت، از عناصر اساسی حیات انسانهاست. بدون شک هیچ عنصری برای پیشرفت و توسعه یک جامعه و همچنین شکوفایی استعدادها، مهم تر از عنصر امنیت و تامین آرامش در جامعه نمی باشد. امنیت دارای دو معنای ایجابی (یعنی وجود احساس رضایت و اطمینان خاطر نزد دولت مردان و شهروندان) و سلبی (یعنی نبود ترس، اجبار و تهدید) می باشد.امنیت اجتماعی هم چون سایر پدیده ها و امور اجتماعی، دارای گونه های مختلفی است که از جمله آنها می توان از امنیت شغلی، قضایی، سیاسی، اقتصادی و اداری نام برد. امروزه مفهوم امنیت از نظر صوری و ظاهری در اجتماع از معنی فقدان جرایم و آسیب ها فراتر رفته و شامل موارد و مصادیقی از نظر روحی، اخلاقی، بهداشتی، اقتصادی و همچنین دربرگیرنده ثبات و نظم واقعی و عقلانی در اجتماع شده است که از آن به امنیت اجتماعی تعبیر می شود. لذا می توان اظهار داشت که هر چه میزان توسعه یافتگی یک جامعه بیشتر باشد، ضریب امنیت اجتماعی نیز افزایش یابد و به موازات آن نرخ جرم، جنایت و آسیب های اجتماعی کاهش می یابد این مقاله در صدد تحلیل جامعه شناختی نسبت امنیت اجتماعی و نقش آن در کاهش نرخ جرم و جنایت و آسیب های اجتماعی است.

آینده پژوهی، مطالعاتی فرا رشته ای است که نظر بسیاری از محققان و نوآوران حوزه علوم اجتماعی را به خود جلب کرده و می تواند تمام علوم را تحت تاثیر قرار دهد. قلمرو موضوعی آینده پژوهی، تمام بخش های فرهنگ، اقتصاد، سیاست، تکنولوژی و هنر را در بر گرفته و نظر به تغییرات پیش رو، موضوعات آن رو به افزایش است. برای زمان آینده نیز نمی توان محدوده استانداردی در نظر گرفت.آینده پژوهان، برای انجام مطالعات خود، مبانی و اصولی دارند؛ از جمله این که: گرچه آینده قابل پیش بینی قطعی نیست، ولی غیرقابل پیش بینی هم نمی باشد؛ بیشتر مطالب و ارزش ها در باره آینده را می توان شناخت و این از سودمندترین دانش هاست؛ تمام علوم در رشته و موضوع خود به پیش بینی هایی می رسند، پس علم یکی از مبانی آینده شناسی است؛ ساختار الگوهای فردا، قطعا توان پیش بینی بیشتری را نصیب بشر خواهد کرد.آینده پژوهی یک ضرورت است، زیرا تجربه نشان داده موفقیت سازمان ها در گرو درک سریع متغیرهای محیطی و پیش بینی تهدیدات و فرصت ها و احراز آمادگی های لازم است. مضافا که هدف آن، ادراک و غلبه بر نیروهای درازمدت تغییر، به جهت ارایه تصویرهای بدیل و مطلوب از آینده به منظور حفظ و گسترش رفاه و امنیت بشری است.مرزشکنی دانش، مستلزم تربیت آینده پژوهانی است که با تفکرات فلسفی و مدل سازی برای کاوش های منظم، به کشف انتخاب های مختلف برای آینده، تعیین راهبردهای هدفمند و طراحی عمل اجتماعی موثر بپردازد.

زنان نخستین قربانیان بسیاری از آسیب ها و انحرافات اجتماعی هستند، در این میان اعتیاد یکی از مهم ترین آنهاست. تصور اکثر افراد جامعه در مورد اعتیاد این است که سوء مصرف و اعتیاد به مواد عمدتا پدیده ای مردانه است، بنابراین اکثر مطالعات به اعتیاد در مردان پرداخته و آنچنانکه باید و شاید به اعتیاد در زنان پرداخته نشده است. مشکلات اعتیاد به مواد تنها به زن و خانواده وی محدود نمی شود بلکه ضربات سنگین اقتصادی و اجتماعی بر پیکر جامعه تحمیل می کند که از آن جمله می توان به نظم اجتماعی اشاره کرد. نظم اجتماعی به معنای کنترل و هدایت رفتار فرد از جانب گروه به جامعه در جهت نظم و سامان یابی است. از بعد روان شناختی با برخی از ویژگیهای شخصیتی زنان معتاد رابطه دارد بنابراین هدف از مقاله مروری حاضر بررسی ارتباط ویژگیهای شخصیتی زنان معتاد با نظم اجتماعی است. نتیجه نشان داد که ویژگیهای شخصیتی نظیر پرخاشگری، ناسازگاری، ضد اجتماعی بودن، جامعه ستیزی، فقدان یا کاستی علاقه اجتماعی، بی توجهی به آداب و رسوم اجتماعی، عدم مسوولیت پذیری، اختلال شخصیت، عدم توجه به قوانین اجتماعی می تواند موجبات افزایش جرایم، بزهکاری، خشونت، قتل و ... شود که همه عوامل باعث عدم برقراری نظم و انضباط در جامعه می گردد. در این راستا شناسایی ویژگیهای شخصیتی گرایش به اعتیاد در زنان نه تنها در تشخیص و درمان بلکه پیشگیری و حفظ خانواده کمک می کند و عامل مهمی در تحقق یافتن نظم در جامعه می شود.

عدالت از قدیمی ترین مفاهیمی است که بشر از آغاز تمدن خود می شناخته و برای استقرار آن کوشیده است. عدالت اشکال مختلفی دارد که می‎توان به عدالت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، کیفری و ... اشاره نمود. دانشمندان و صاحب نظران علم حقوق اصول متعددی را موثر بر عدالت کیفری دانسته اند که در این میان اصولی چون: اصل برائت، اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها، اصل مسوولیت اخلاقی و اصل شخصی بودن مسوولیت کیفری از مهم ترین این اصول به شمار می روند. رعایت دقیق اصول فوق در رسیدگی به دعاوی، نویدبخش تحقق عدالت می باشد و بی توجهی به آنها حق مراجعه کنندگان به دستگاه قضایی را تضیع نموده و موجبات بی عدالتی را فراهم می نماید. توجه به شخصیت و کرامت انسانی افراد، رعایت کامل حقوق متهمان و مصون ماندن جان و مال و ناموس مردم از تجاوز را می توان از نتایج مسلم رعایت این اصول دانست.

هدف این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر سرقت نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت شهر سنندج می باشد. تقسیم بندی های اجتماعی مربوط به چشم اندازهای نظری انحرافات اجتماعی از قبیل نظریات ساختار خانواده، اختلاف خانوادگی و رشد شخصیت، همنشینی افتراقی، نظریه آنومی دورکیم، حمایت های گروهی، نظریه برچسب، نظریه مبادله و نظریه ناکامی منزلت مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت از چارچوب نظری تلفیقی این نظریات مدل نظری تحقیق استفاده شد. به دلیل ماهیت مقایسه ای بودن از روش تحقیق علی- مقایسه ای استفاده شده است و جامعه آماری این تحقیق نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت و دانش آموزان چهار مدرسه در مقاطع راهنمایی و دبیرستان شهر سنندج بوده است، حجم نمونه برای هر یک از جامعه 40 نفر می باشد. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه بوده نتایج حاکی است: بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی، حمایت های گروهی، ساختار خانواده و برچسب منفی با سرقت در بین دو گروه نوجوانان بزهکار (سارق) و نوجوانان عادی (غیرسارق) تفاوت معناداری وجود دارد اما بین تاثیر همسالان و دوستان ناباب بر سرقت در دو گروه نوجوانان بزهکار (سارق) و نوجوانان غیربزهکار (غیرسارق) تفاوت معناداری وجود ندارد.

در حال حاضر یکی از دغدغه های جدی جوامع انسانی آموزش و مهم تر از آن فرهنگ سازی برای مردم در موضوعات مختلف و در عرصه های فرهنگی و اجتماعی است، که اگر به درستی انجام گیرد، می تواند در حل معضلات اجتماعی جوامع بسیار موثر باشد. یکی از اصلی ترین این موضوعات، حوزه نظم و انضباط اجتماعی است. با مطالعات صورت گرفته، مراکز پیش دبستانی و حتی کودکستان ها به اساسی ترین مراکز انتقال و فرهنگ سازی تبدیل گردیده اند. یکی از خواسته های نظام جمهوری اسلامی ایران از نیروی انتظامی، آموزش همگانی نیازهای انتظامی کارکنان سازمان ها و کلیه کودکان و دانش آموزان و سایر اقشار جامعه می باشد. در این راستا بهترین و عمیق ترین اثرگذاری در آموزش های کودکان پیش دبستانی می باشد. که این مقاله در پی اثبات این مطلب می باشد. در تحقیق صورت گرفته در فرهنگ سازی ترافیکی کودکان پیش دبستانی اثر اجرای برنامه خاص این آموزش در نظم پذیری این کودکان توسط مربیان آنان مشاهده و بیان گردیده است و صاحب نظران نیز در سه گروه اعضای هیات علمی دانشگاه ها، کارشناسان فرهنگ سازی ترافیکی راهنمایی و رانندگی ناجا و کارشناسان کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش شهر تهران، برنامه درسی فرهنگ سازی ترافیکی را در ابعاد مختلف ارزشیابی کرده اند و با نظرات آنان این برنامه کامل گردیده است.

کارایی و اثربخشی بالای شیوه خط مشی گذاری شبکه ای در حصول سازمان به اهداف خود از جمله دلایل اساسی عدول سازمان ها از روش های سنتی سیاست گذاری و تصمیم گیری (سلسله مراتبی و ....) و گرایش به خط مشی گذاری شبکه ای می باشد، بر همین اساس، تمایل به مطالعه و استفاده از مدل های شبکه ای در سیاست گذاری مشترک بین سازمان های اجتماعی اوج گرفته و به امری ضروری و حیاتی مبدل شده است. هدف پژوهش از انجام، بررسی میزان پاسخگویی ساختار خط مشی گذاری فعلی (سلسله مراتبی) پلیس های ماموریتی ناجا (آگاهی، پیشگیری، موادمخدر و راهور) در رابطه با اهداف سازمان و همچنین تعیین میزان تاثیر سرمایه اجتماعی در گرایش به استفاده از الگوهای شبکه ای در سیاست گذاری و تصمیم گیری های سازمانی می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روشی توصیفی و همبستگی است. ابزار پرسشنامه از روایی قابل قبول و پایایی (0.78) برخوردار می باشد که در نمونه 240 نفری خبرگان انجام شده است. فرضیه های تحقیق ازطریق آماره های کای اسکوئر و ضریب کندال مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصله بیانگر تاثیرمتغیرهای مستقل بر وابسته می باشد. بنابراین ضروری است که سازمان پلیس در سیاست گذاری های خود به نقش یا اهمیت این عوامل توجه نموده تا بهبود روزافزون در عملکرد سیاست گذاری های خود را با تغییر مناسب در آن تجربه نماید.