پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی
سال:1390 | دوره:4 | شماره:2 (پیاپی 14) |تعداد مقالات:10

پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل، موانع و محدودیت های توسعه اشتغال در تعاونی های تولیدی کشاورزی ایران، در چارچوب پژوهش های توصیفی- پیمایشی انجام شده است. نمونه آماری این پژوهش 250 تعاونی از تعاونی های تولیدی شش استان کشور هستند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب از شش منطقه کشور انتخاب، و با ابزار پرسشنامه مورد مطالعه قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ، به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه ها برابر با 0.86 محاسبه گردیده است. روایی محتوایی پرسشنامه نیز با نظرخواهی از کارشناسان و اساتید مرتبط با موضوع، تایید شده است. پس از تکمیل پرسشنامه ها و گردآوری داده ها از نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها بر اساس تکنیک تحلیل عاملی از نوع اکتشافی بهره گرفته شد. نتایج مربوط به تحلیل عاملی موانع و محدودیت های کارآفرینی تعاونی ها، منجر به استخراج هفت مانع شد. این موانع به ترتیب اهمیت عبارتند از: مانع اطلاع رسانی، فنی، مالی، ساختاری، بازاریابی و فروش، مدیریتی و قانونی که در مجموع 76.547 درصد واریانس کل موانع و محدودیت های اشتغال زایی تعاونی های تولیدی کشاورزی را تبیین نموده اند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که سه مانع اطلاع رسانی، مالی و فنی به عنوان متغیر مستقل در سه گام وارد معادله شدند و در مجموع 30 درصد از تغییرات موانع تاثیرگذار بر توسعه فعالیت های تعاونی را تبیین کرده اند. موانع مالی، فنی و اطلاع رسانی، و قانونی نیز در مجموع 50 درصد از تغییرات موانع تاثیرگذار بر متغیر وابسته افزایش تعداد اعضا را تبیین نموده اند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر کیفیت خدمات اعتباری صندوق های حمایت از توسعه بخش کشاورزی کشور انجام گردیده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نقطه نظر روش جمع آوری اطلاعات، از نوع پیمایشی و از لحاظ آماری جزء پژوهش های توصیفی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران صندوق های حمایت از توسعه بخش کشاورزی سراسر کشور به تعداد 215 نفر تشکیل دادند. تعداد کل صندوق های کشور 35 مورد بود. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بیان گر این موضوع بود که بین متغیر وابسته کیفیت خدمات اعتباری صندوق ها و متغیرهای مستقل اعتماد و اطمینان متقابل بین خود تشکل ها و صندوق ها، و همچنین مشارکت تشکل ها در صندوق، فراگیر بودن تشکل های عضو، آگاهی ارکان تشکل های عضو و مدیران صندوق، سرمایه اولیه صندوق ها، سرمایه تشکل ها و دولت در صندوق، و نسبت سهام آن ها با یکدیگر، افزایش سرمایه صندوق، نسبت سهام هر یک از زیربخش ها، میزان و مدت زمان و اعطای به موقع تسهیلات، سهولت تضمین ها، نوع تسهیلات، ارزیابی صحیح مشتری، مدیریت صندوق توسط خود تشکل ها، ترکیب و سطح تحصیلات اعضا هیات مدیره صندوق، تجربه اعضا هیات مدیره صندوق در بخش کشاورزی و سابقه مدیریت آن ها در تشکل های کشاورزی، نظارت و نقش مشورتی شرکت مادر تخصصی در صندوق، مدیریت و تجمیع سرمایه، سهولت پرداخت تسهیلات و حمایت صندوق در مواقع بحرانی از تشکل ها، رابطه معنی دار و مثبتی وجود دارد. اما بین کیفیت خدمات اعتباری و نرخ کارمزد تسهیلات، رابطه معنی دار و منفی دیده شد. نتیجه حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که چهار متغیر اعطای به موقع تسهیلات، سهولت پرداخت تسهیلات، تعامل و اعتماد متقابل بین تشکل ها و سابقه مدیریت اعضا هیات مدیره صندوق در تشکل های کشاورزی بر کیفیت خدمات اعتباری موثر بوده اند و حدود 40 درصد تغییرات متغیر وابسته این تحقیق را تبیین نموده اند.

با گذشت 12 سال از ترویج پروژه کشت توام ماهی و برنج در استان گیلان، تنها در 397 مزرعه به مساحت 500 هکتار از اراضی شالیزاری گسترش یافته است. در حالی که بر اساس بررسی کارشناسان مشاور، حداقل 10 درصد اراضی شالیزاری استان (23 هزار هکتار)، دارای شرایط لازم برای اجرای پروژه کشت توام ماهی و برنج می باشد. شناسایی الزامات ترویج کشت توام ماهی و برنج تصمیمی منحصرا فن گرایانه نیست، بلکه عوامل متنوعی بر آن تاثیر دارند که با شناخت عوامل و ویژگی های موثر می توان به شناسایی الزامات ترویج کشت توام کمک نمود. هدف این تحقیق شناسایی الزامات ترویج کشت توام ماهی و برنج از دیدگاه کارشناسان کشاورزی استان گیلان بوده که از روش تحقیق توصیفی، همبستگی و با استفاده از پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن تایید شد، صورت پذیرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان اداره کل شیلات، کارشناسان زراعت و ترویج سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان بودند که از طریق توزیع پرسشنامه، بین تعداد 272 نفر، تعداد 250 پرسشنامه دریافت و مورد مطالعه قرار گرفتند. تحلیل عاملی، الزامات ترویجی را به 8 عامل طبقه بندی کرد. از بین مجموع هشت عامل الزامات ترویج کشت توام، مهم ترین عامل شیوه های آموزشی بوده که 55.16 درصد از کل واریانس را تبیین می نماید و نتایج نشان می دهد که بیشترین تاثیر را در ترویج کشت توام ماهی و برنج دارد.

این مطالعه به بررسی مسایل بازاریابی گوجه فرنگی در استان خوزستان (شهرستان های شوشتر و دزفول) پرداخته است. بدین منظور، خدمات بازاریابی گوجه فرنگی، مسایل و مشکلات آن مورد بررسی قرار گرفت. همچنین مقادیر حاشیه کل بازاریابی، حاشیه خرده فروشی، حاشیه عمده فروشی، سهم عوامل بازاریابی، ضریب هزینه بازاریابی و کارایی تکنیکی، قیمتی و کل برای این محصول محاسبه گردید. تابع حاشیه بازاریابی با استفاده از الگوهای مارک آپ (اضافه بها)، حاشیه نسبی و هزینه بازاریابی، نیز برآورد گردید. آمار و اطلاعات مورد نیاز برای این مطالعه به دو صورت اسنادی با مطالعه منابع آماری و پیمایشی از طریق نمونه گیری تصادفی و تکمیل پرسشنامه برای 50 تولیدکننده، 40 عمده فروش و 36 خرده فروش جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که میانگین قیمت تولیدکننده 870 ریال، میانگین قیمت عمده فروش 2120 ریال و میانگین قیمت خرده فروش، 5210 ریال است که در این میان سهم تولیدکننده از قیمت نهایی 16.69 درصد، سهم عمده فروش 24 درصد و سهم خرده فروش 59.30 درصد می باشد. در سطح خرده فروشی کارایی قیمتی با 90.8 درصد بالاترین میزان را داشته و پس از آن به ترتیب کارایی فنی 87.87 درصد و کارایی کل 77.65 درصد قرار دارند. نتایج تخمین تابع حاشیه بازاریابی نشان می دهد که حاشیه بازاریابی در مدل های مارک آپ و حاشیه نسبی با قیمت خرده فروشی رابطه مستقیم دارد.

هدف این تحقیق پهنه بندی سکونت گاه های مرزی کشور می باشد. کلیه بخش های مرزی کشور صرف نظر از مرزهای آبی کشور که تعداد آن به 100 بخش محدود شده، منطقه مرزی و سکونت گاه های روستایی آن در فرایند تحقیق قلمداد شدند. این تحقیق در سال 1388 انجام گرفته است. جهت پهنه بندی سکونت گاه های مرزی کشور از روش TOPSIS استفاده شد. نتایج نشان داد که بر اساس میزان Ci* محاسبه شده، میزان حداقل آن یعنی 0.12 برای بخش صالح آباد شهرستان مهران از استان ایلام و حداکثر 0.47 برای بخش خبوشان شهرستان فاروج از استان خراسان شمالی می باشد و میانگین آن برابر 0.32 است. دامنه نوسان سطح توسعه یافتگی سکونت گاه های روستایی 100 بخش مرزی کشور، 0.348 برآورد شد. همچنین 46 بخش مرزی کشور شاخص توسعه یافتگی کمتر از حد متوسط و 44 بخش دارای شاخص بیش از حد متوسط می باشند. تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت معنی داری بین سطح توسعه یافتگی استان ها وجود داشت، به طوری که بیشترین سطح توسعه یافتگی بخش های مرزی به استان های خراسان شمالی و آذربایجان شرقی، و کمترین آن به استان های ایلام و سیستان و بلوچستان تعلق داشتند.

هدف اساسی این تحقیق تحلیل عوامل موثر بر مشارکت اعضای هیات علمی کشاورزی در فعالیت های علمی و پژوهشی، و بررسی موانع موجود در نظام آموزش عالی کشاورزی می باشد. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع همبستگی و علی ارتباطی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشکده های کشاورزی و علوم آب دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر می باشد (N=51). با استفاده از روش تمام شماری، 51 پرسشنامه توزیع گردید و در نهایت به علت این که 8 نفر حاضر به پاسخگویی نشدند، 43 پرسشنامه جمع آوری و تحلیل شد. ابزار مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که از لحاظ روایی و پایایی در سطح مطلوبی بوده است. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش بین میزان علاقه به فعالیت های علمی و پژوهشی، میزان استفاده از سایت های اینترنتی، میزان ارتباط با مراکز تحقیقاتی، سن، سطح مدرک تحصیلی، علاقه به فعالیت های آموزشی و میزان درگیری در فعالیت های اجرایی با مشارکت در فعالیت های علمی و پژوهشی در سطح 0.001 رابطه معنی داری حاصل شد. همچنین به ترتیب اولویت مهم ترین موانع موجود در اجرای فعالیت های علمی و پژوهشی در نظام آموزش عالی کشاورزی شامل عدم دسترسی به امکانات و تجهیزات برای اجرای فعالیت های پژوهشی، دیوان سالاری شدید و مسایل اداری دست و پاگیر، زیرساخت های اجتماعی و فرهنگی نامناسب و هزینه بر بودن فعالیت های پژوهشی مشخص شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون، متغیرهای مستقل میزان علاقه به فعالیت های علمی و پژوهشی، سطح مدرک تحصیلی، میزان ارتباط با مراکز تحقیقاتی و میزان استفاده از سایت های اینترنتی به طور تعاملی 61 درصد تغییرات متغیر وابسته میزان مشارکت در فعالیت های علمی و پژوهشی را تبیین می نمایند.

هدف از این پژوهش، ارزشیابی اثربخشی طرح محوری گندم در استان ایلام از دیدگاه کارشناسان ناظر می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی، همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارشناسان ناظر استان ایلام (N=1100) در سال زراعی 1385-1381 بودند که از این جامعه، تعداد 135 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسشنامه بود که روایی آن توسط اساتید صاحب نظر و پایایی آن پس از انجام یک پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (a=0.89) مورد تایید قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین مراجعه ناظران طرح به کشاورز، میزان استفاده کارشناسان ناظر از وسایل کمک آموزشی، نگرش کارشناسان ناظر در طرح محوری گندم، میزان ارتباط کارشناسان ناظر با سایر مراکز آموزشی، میزان بهره گیری ناظران طرح محوری گندم از روش های متنوع آموزشی، تعداد کشاورزان تحت پوشش کارشناسان ناظر، میزان حمایت های فنی جهاد کشاورزی از کارشناسان ناظر، میزان اراضی تحت نظارت کارشناسان، میزان موانع و مشکلات طرح از دیدگاه کارشناسان ناظر با اثربخشی طرح، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.

مطالعه حاضر به منظور شناسایی خطرات احتمالی ناشی از بیوتکنولوژی و بررسی نقش این خطرات در تولید و کاربرد محصولات بیوتکنولوژی از دیدگاه کارشناسان ترویج وزارت جهاد کشاورزی انجام شده است. این تحقیق از نوع کاربردی می باشد و به روش علی، ارتباطی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، کارشناسان ترویج وزارت جهاد کشاورزی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که پس از تایید روایی و پایایی آن به کار گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که از دیدگاه کارشناسان، مهم ترین خطرات موجود در بیوتکنولوژی کشاورزی اثرات از قبل برنامه ریزی نشده در منابع پایه ای و از بین رفتن برخی حشرات و جانداران مفید همراه با آفات هستند. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره حاکی از آن است که دو متغیر کاهش تنوع زیستی و تغییر تصادفی ژن های خواب رفته، 56.1 درصد از تغییرات متغیر تولید محصولات بیوتکنولوژیک را تبیین می کنند. ضمن این که بر اساس تحلیل رگرسیون دیگر، 52.1 درصد واریانس متغیر کاربرد بیوتکنولوژی در کشاورزی، توسط متغیرهای «به مخاطره افتادن آسایش حیوانات» و «کاهش تنوع زیستی» تبیین گردید.