گیاه پزشکی دانشگاه ازاد
سال:1390 | دوره:3 | شماره:1 (پیاپی 9) |تعداد مقالات:11

در تحقیقاتی که به منظور جمع آوری و شناسایی فون سن های آبزی رودخانه قره آغاج منطقه جهرم استان فارس طی سال های 1383-1382 صورت گرفت در مجموع 14 گونه سن آبزی متعلق به شش خانواده به شرح زیر شناسایی که توسط دکتر Linnavuori از فنلاند و دکتر Zettel از اتریش مورد تایید قرار گرفتند. گونه های شناسایی شده به شرح زیر هستند: Family Gerridae (Leach, 1815)1- Aquarius paludum paludum (Fabricius, 1794), 2- Gerris (Gerris) costae fieberi Stichel, 1938,3- Gerris (Gerris) thoracicus (Schummel, 1832)Family Veliidae Brullé, 18361-Microvelia (Microvelia) pygmaea (Dufour, 1833), 2- Velia (Plesiovelia) mancinii lyciae Tamanini, 1955Family Hydrometridae (Billberg, 1820)2-Hydrometra stagnorum (Linnaeus, 1758)Family Leptopodidae Brulle, 18361-Valleriola assouanensis (A. Costa, 1875)Family Corixidae Leach, 18151-Corixa affinis Leach, 1817, 2- Sigara (Tropocorixa) hoggarica Poisson, 1929, 3- Sigara (Vermicorixa) lateralis (Leach, 1817), 4- Micronecta (Micronecta) anatolica anatolica Lindberg, 1922Family Notonectidae Latreille, 18021-Anisops debilis perplexus Poisson, 1929, 2- Notonecta (Notonecta) maculata Fabricius, 1794, 3- Notonecta (Notonecta) viridis Delcourt, 1909

مخرب ترین موریانه در استان خوزستان گونه Microcerotermes diversus (Isoptera : Termitidae) می باشد. در این پژوهش توانایی کشندگی قارچ Metarhizium anisopliae، جدایه سراوان (DEMI 001) در مقابل موریانه M. diversus در ازمون زیست سنجی غیرانتخابی به دو روش آغشته سازی کاغذ صافی و غوطه ورسازی موریانه ها در سوسپانسیون اسپور قارچ و همچنین در آزمون زیست سنجی انتخابی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که غلظت و زمان کشندگی در روش اغشته سازی مقادیر بالاتری را در مقایسه با روش غوطه ورسازی دارند. کمترین میزان LC50 و LT50 مربوط به آزمون زیست سنجی غیرانتخابی به روش غوطه ورسازی بود که به ترتیب برابر با 3.1´104 اسپور در میلی لیتر و 1.02 روز بودند. میزان تغذیه از کاغذ صافی تیمار شده و تیمار نشده در آزمون انتخابی به خوبی نشان داد که سوسپانسیون اسپور قارچ مورد نظر در غلظت های مورد استفاده در این تحقیق برای موریانه هدف دورکنندگی نداشت. در مجموع این پژوهش نشان داد که میزان کشندگی قارچ بیمارگر M. anisopliae در مقابل موریانه M. diversus با روش ارائه قارچ در جمعیت ارتباط دارد.

در سال های اخیر نانو ذرات جدید به خاطر ویژگی های الکتریکی، مکانیکی و شیمیایی آن ها که تفاوت معنی داری با ذرات بالک آن ها دارد موضوع تحقیقات قرار گرفته است. پیشرفت در علوم و فناوری نانو در دهه گذشته، فرصت های زیادی برای بررسی اثرات بیولوژیکی از جمله اثرات حشره کشی نانو ذرات ایجاد کرده است. در این پژوهش نانو ذرات 70%Zn-28%TiO2-2%Ag و 70%Zn-29%TiO2-1%Ag به روش سولووترمال تهیه و اثر حشره کشی آن ها و آفت کش ایمیداکلوپراید روی شته خرزهره Aphis nerii (Hem: Aphididae) بررسی گردید. نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نشان داد که نانو ذرات سنتز شده در این پژوهش دارای اندازه 48 -49 نانومتر می باشند. در این پژوهش مقدار LC50 براورد شده برای 70%Zn-28%TiO2-2%Ag و 70%Zn-29%TiO2-1%Ag و ایمیداکلوپراید به ترتیب476.74، 528.51 و 0.66 بود. نتایج این ثابت کرد که این نانو ذرات همانند ایمیداکلوپراید دارای کشندگی روی شته خرزهره هستند. همچنین نتایج این آزمایش نشان داد که ایمیداکلوپراید در غلظت 1 میکرولیتر بر میلی لیتر و نانو ذرات Zn-TiO2-Ag در غلظت 700 میلی گرم بر میلی لیتر بیشترین اثر کشندگی را داشتند.

نگرانی جوامع از نقش آفت کش های پایدار در محیط و راهیابی آنها به چرخه غذایی از جمله موضوعات مهم بهداشتی و زیست محیطی است. به همین علت شناخت و اندازه گیری ترکیبات شیمیایی در مواد غذایی، محیط زیست و بدن موجودات زنده الزامی می باشد. در این مطالعه، که از تاریخ مهرماه 1389 شمسی تا اسفند ماه صورت گرفته است، باقیمانده دو سم کلروپیریفوس و دلتامترین در چغندرقند های مناطق چغندر کاری استان اصفهان در شهرستان های اصفهان، برخوار، سمیرم، گلپایگان و فریدن با استفاده از روش کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا (HPTLC) بررسی شد. اندازه گیری مقادیر سموم کلروپیریفوس و دلتامترین بدست آمده از چغندرقند های مورد برداشت در این شهرها نشان داد که بیشترین مقدار مربوط به سم کلروپیریفوس در شهرستان سمیرم و کمترین آن در گلپایگان مشاهده شد. در این میان مقدار باقیمانده سم فقط در چغندرقند های شهر سمیرم مساوی یا بیشتر از حداکثر مجاز سم (0.05 میلی گرم سم در کیلوگرم چغندرقند) برآورد شد که این مقدار (a-0.08 mg/kg) می باشد. در مورد سم دلتامرین مقدار باقیمانده سم در هیچکدام از مناطق بیش از حداکثر مجاز سم (0.01 میلی گرم در کیلو گرم چغندرقند) نبوده است و بیشترین میزان باقی مانده مربوط به منطقه برخوار می باشد و کمترین مقدار مربوط به دو منطقه اصفهان و گلپایگان است.

در طی سال های 1389 و 1390 به منظور شناسایی راسته پادمان نمونه برداری های متعددی از خاک و خاکبرگ مناطق مختلف شهر ساری به عمل آمد. استخراج نمونه ها در یک سیستم مشابه مکانیسم به کار رفته در قیف برلیز (فرار حشرات خاکزی از نور و گرما) از خاک و خاکبرگ صورت گرفت. به منظور شناسایی گونه ها اسلاید میکروسکوپی با استفاده از محلول هویر و یا محلول اسید لاکتیک و گلیسیرین (5:1) تهیه شد. گونه ها توسط کلید های شناسایی معتبر شناسایی شد. در این تحقیق جنس Orthonychiurus Stach, 1954 و Dicyrtomina Borner, 1903 برای اولین بار از ایران گزارش می شود. گونه های Xenylla welchi Tullberg, 1839،Orthonychiurus folsomi (Schaffer, 1900) ، Dicyrtomina ornata (Nocolet, 1842)، Dicyrtoma fusca (Lubbock, 1842)، Sminthurinus aureus (Lubbock, 1862)، برای اولین بار از ایران گزارش می شود. گونه Sminthurinus elegans (Fitch, 1863) برای فون مازندران اولین بار گزارش می شود.

جهت شناسایی گونه ها و جدایه های مختلف فوزاریوم عامل پوسیدگی ریشه گل مریم و بررسی تنوع ژنتیکی آنها در شهرستان دزفول نمونه برداری از گیاهان آلوده مزارع مختلف این شهرستان انجام گرفت. قارچ های وابسته به ریشه با استفاده از روش های معمول جداسازی در آزمایشگاه جداسازی گردیدند. جمعا 143 جدایه از جنس فوزاریوم شامل 110 جدایه Fusarium oxysporum،27 جدایه F. solani و 6 جدایه F. equiseti شناسایی گردید. تنوع ژنتیکی جمعیت F.oxysporum با استفاده از گروه های سازگار رویشی و روش RAPD مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی گروه های سازگار رویشی 45 جدایه به طور تصادفی انتخاب گردید. سپس جهش یافتگان نیت در محیطDox Agar Chlorate C`zapeck و محیط حداقل (MMC) هر کدام با 3% کلرات پتاسیم تولید شدند. کلاس فنوتیپی جهش یافتگان نیت نیز روی محیط کشت پایه حاوی یکی از چهار منبع ازت (نیترات، نیتریت، هیپوزانتین و تارتارات امونیوم) تعیین گردید. ازکل جهش یافتگان نیت تعداد 301، 171 و 75 عدد به ترتیب به nit1،nit3 و NitM تعلق داشتند. آزمون مکمل سازی بین جهش یافتگان تمام جدایه های انتخابی انجام شد. درنهایت چهار گروه VCG مشخص گردید که VCG a شامل 28 جدایه، VCG b شامل 10جدایه،VCG c شامل سه جدایه و VCG d شامل چهار جدایه بود. همچنین تنوع ژنتیکی این جدایه ها با استفاده از سیزده آغازگر تصادفی بررسی شد. تجزیه خوشه ای داده های RAPD با استفاده از روش های UPGMA،Single و Complete انجام گرفت. بهترین نتیجه با استفاده از روش UPGMA وضریب تشابه Dice در سطح تشابه 61% به دست آمد که بر این اساس شش گروه ژنتیکی مختلف تشخیص داده شد. گروه I شامل دو جدایه، گروه II حاوی 12 جدایه، گروه III حاوی دو جدایه و گروه IVو V تک عضوی و گروه VI نیز شامل دو جدایه بود. آزمون بیماریزایی که با استفاده از جدایه های انتخابی از گروه های مختلف VCG انجام گرفت نشان داد که تمام جدایه ها بیماریزا بودند. این مطالعه اولین گزارش از بررسی تنوع ژنتیکی F.oxysporum روی گل مریم در ایران می باشد.

تحقیقات متعددی در جنوب ایران طی سالهای 1378 تا 1379 جهت شناسایی کنه های مرتبط با ملخ ها صورت گرفت. در این بررسی ملخ های جمع آوری شده از نظر وجود کنه بویژه در ناحیه قفسه سینه و بال ها بررسی شدند. از کنه های جدا شده از روی ملخ ها پس از شفاف سازی، با استفاده از مایع هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه و سپس به همراه گونه های ملخ هایی که روی آنها بودند شناسایی شدند. در بین گونه های شناسایی شده کنه Proctotydaeus schistocercae Fain & Evans, 1966 متعلق به خانواده Iolinidae و راسته Trombidiformes از روی حشرات بالغ ملخ صحرایی Schistocerca gregaria (Forskal) از منطقه اهواز استان خوزستان جمع آوری گردید. این اولین گزارش از وجود این کنه در ایران و به احتمال زیاد اولین گزارش در مورد ارتباط این کنه با ملخ صحرایی S . gregaria دردنیا است.

در تحقیقاتی که در سال های 1390 تا 1391 به منظور مطالعه فون کنه های مرتبط با سوسک های پوست خوار نارون زیرخانوادهScolytinae  در فضای سبز دانشگاه آزاد مرکز علوم و تحقیقات فارس صورت گرفت، گونه Caudacheles khayae متعلق به خانواده Cheyletidae (Acari: Trombidiformes) جمع آوری و شناسایی شد. این گونه برای اولین بار از ایران گزارش می شود. این کنه از دالان سوسک های پوست خوار نارون جمع آوری گردید.

مگس های خانواده Tabanidae که معروف به خرمگس هستند شامل 4290 گونه شناخته شده در دنیا می باشند. تعداد زیادی از آنها به عنوان ناقلین بیماری های دامی و انسانی شناخته شده اند. در ایران نیز تاکنون نزدیک به 80 گونه و زیرگونه از این خانواده شناسایی گردیده است. به منظور بررسی فون این خانواده، خرمگس های منطقه شیراز و حومه با استفاده از تور حشره گیری، تله مالیز و تله Nzi جمع آوری و شناسایی گردید.طی این تحقیق مجموعا 7 گونه از خانواده Tabanidae متعلق به زیر خانواده Tabaninae و جنس Tabanus جمع آوری و شناسایی گردید. در این میان گونه Tabanus spodopteroides Olsufjev, Moucha & Chvala برای اولین بار از ایران گزارش می شود و تمام گونه ها برای فون استان فارس جدید هستند.