خط مشی گذاری عمومی در مدیریت (رسالت مدیریت دولتی)
سال:1398 | دوره:10 | شماره:33 |تعداد مقالات:7

زمینه: امروزه متناسب سازی ساختار دولت و نظام اداری از بحث-برانگیزترن مباحث مرتبط با اداره ی امور دولتی است. نظام اداری در توسعه هرجامعه ای نقش اساسی ایفاء می کند، به نحوی که بدون داشتن یک نظام اداری متناسب، دستیابی به توسعه ناممکن است. هدف: هدف اصلی این پژوهش شناسایی چالش ها و راه کارهای متناسب سازی ساختار تشکیلات دولت در اجرای برنامه اصلاح نظام اداری بوده است. روش: این پژوهش از نظر نحوة گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی، و از نظر مقاصد پژوهش، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش نیز خبرگان علمی و اجرایی در محیط دانشگاهی و سازمان های دولتی بوده اند. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه های محقق ساخته به کارگرفته شد، و تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزارهای SPSS و Excel انجام گرفت. یافته ها: در این پژوهش با بررسی ادبیات تحقیق و مصاحبه با خبرگان، تعداد 66 شاخص شناسایی و استخراج گردید، که بعد از قضاوت خبرگان و با استفاده از آزمون دلفی فازی 29 مورد از شاخص ها مورد تائید قرار گرفت و در 5 مولفه اصلی سازماندهی گردید. نتایج تحقیق بر اساس آزمون تی دو نمونه مستقل نشان داد که وضعیت موجود ساختار تشکیلات دولت مناسب نیست و با وضعیت مطلوب فاصله معنی دار و بسیار زیادی دارد. نتیجه گیری: باتوجه به چالش های شناسایی شده، سعی مدیران بر تعدیل یا مرتفع کردن آنها می تواند گام بزرگی در جهت متناسب-سازی ساختار تشکیلات دولت باشد. در نهایت باتوجه به یافته های تحقیق، پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت ساختار تشکیلات دولت برای مدیران دولتی ارائه گردید.

زمینه: یکی از مهمترین مسائلی که امروزه بیشتر کشورها، از جمله ایران، با آن مواجهند، اجرای ناموفق خطمشیهای عمومی است. علیرغم اقدامات متعددی که در سالهای گذشته برای اجرای خطمشیهای کنترل آلودگی هوا در ایران صورت گرفته، همچنان نتایج مطلوب حاصل نشده است. هدف: هدف از این پژوهش، شناسایی ابعاد اجرای خطمشیهای کنترل آلودگی هوا در ایران است. روش: به منظور اکتشاف این ابعاد، ابتدا از طریق مطالعه عمیق ادبیات نظری، الگوهای مشهور اجرای خطمشی و شاخصها و مولفههای آنها شناسایی و در ادامه، با توجه به ماهیت اکتشافی و خبره گرا بودن سوالات پژوهش، پس از مصاحبه با خبرگان و نیز 2 مطالعه مستقل، با استفاده از روش تحلیل مضمون در سه سطح مضامین پایه، سازماندهنده و فراگیر، ابعاد و مولفههای دیگری نیز استخراج شدند. یافته ها: تحلیل داده ها در فرآیند کدگذاری منجر به ظهور 85 مضمون پایه در قالب 19 مضمون سازمان دهنده و 6 مضمون فراگیر و ارائه شبکههای مضامین شد. نتیجه گیری: ابعاد اجرای خطمشیهای کنترل آلودگی هوا در ایران عبارتند از: «سیاستگذاری»، «برنامه ریزی و بسیج منابع»، «مدیریت و شبکه اجرا»، «نظارت و ارزیابی»، «ذینفعان و گروههای هدف» و «عوامل زمینه ای»

زمینه: حسابرسی در بخش عمومی جزء اساسی فرآیند کنترل و پاسخگویی است. از همین رو، اجرای حسابرسی در نهادهای بخش عمومی و مطالعه اثربخشی آن ضروری می باشد. هدف: هدف این پژوهش، بررسی میزان سودمندی و اثربخشی اجرای حسابرسی مستقل در نهادهای بخش عمومی است. روش ها: شهرداری های استان فارس به عنوان نماینده نهادهای بخش عمومی و جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند. داده های مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل آماری فرضیه های پژوهش از 102 شهرداری استان فارس و با استفاده از پرسش نامه ای حاوی 44 سوال گردآوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری فرضیه های پژوهش از آزمون-های «t یک نمونه ای» و «میانه» استفاده شده است. یافته ها: یافته های آزمون فرضیه های فرعی پژوهش حاکی از آن است که اجرای حسابرسی مستقل در شهرداری ها باعث شناسایی و پیشگیری موارد عدم رعایت قوانین، مقررات و بخش نامه های داخلی می شود. همچنین، اجرای حسابرسی مستقل، تا حدودی نسبت به کشف و اصلاح اشتباهات و تقلب های احتمالی، اطمینان می دهد و تا حدودی باعث بهبود کنترل های داخلی می شود، با این وجود، از اثربخشی مناسبی در این خصوص برخوردار نمی باشد. اجرای حسابرسی مستقل در شهرداری ها منجر به ارزیابی دقیق، کامل و مربوط بودن برآوردها نمی شود. افزون بر این، حسابرسی صرفه اقتصادی و کارایی و همچنین حسابرسی برنامه در شهرداری ها به نحو اثربخش اجرا نمی شود. یافته های آزمون فرضیه های اصلی پژوهش نیز بیانگر آن است که حسابرسی مالی در شهرداری ها تقریباً به نحو اثربخش اجرا می شود، با این وجود، از اثربخشی مناسبی برخوردار نیست؛ ولی اجرای حسابرسی عملیاتی در شهرداری ها اثربخش نیست. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها مدیران نهادهای بخش عمومی باید با دقت نظر بیشتری به حسابرسی توجه نمایند.

هدف: هدف این پژوهش ارائه مدل مدیریت دانش اثربخش با رویکرد فناوری اطلاعات با الگوی سناریونویسی درسازمان نظامی است. روش تحقیق: این مطالعه بر حسب هدف، کاربردی و بر حسب شیوه گرد آوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. داده ﻫ ﺎ ی اوﻟ ﯿ ﻪ ﺗ ﺤ ﻘ ﯿ ﻖ ﺑ ﺎ اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ده از ﻣ ﺼ ﺎ ﺣ ﺒ ﻪ ﻫ ﺎ ی ﻧ ﯿ ﻤ ﻪ ﺑ ﺎ ز و دﻟ ﻔ ﯽ از ﺧ ﺒ ﺮ ﮔ ﺎ ن داﻧ ﺸ ﮕ ﺎ ﻫ ﯽ ﺣ ﻮ زه مدیریت دانش ﺟ ﻤ ﻊ آوری و ﺑ ﺎ اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ده از ﻧ ﺮ م اﻓ ﺰ ار MicMac ﺗ ﺠ ﺰ ﯾ ﻪ و ﺗ ﺤ ﻠ ﯿ ﻞ ﺷ ﺪ هاﻧ ﺪ . یافته ها: در ﻧ ﻬ ﺎ ﯾ ﺖ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﺣ ﺎ ﺻ ﻞ از ﺑ ﻪ ﮐ ﺎ رﮔ ﯿ ﺮ ی روش ﺗ ﺤ ﻠ ﯿ ﻞ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ ات ﻣ ﺘ ﻘ ﺎ ﻃ ﻊ ﺣ ﺎ ﮐ ﯽ از آن ﺑ ﻮ د ﮐ ﻪ 6 ﻋ ﺎ ﻣ ﻞ ﮐ ﻠ ﯿ ﺪ ی از ﻣ ﯿ ﺎ ن ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ 6 ﮔ ﺎ ﻧ ﻪ ﺷ ﻨ ﺎ ﺳ ﺎ ﯾ ﯽ ﺷ ﺪ ه در ﻣ ﺮ ﺣ ﻠ ﻪ ﻣ ﺼ ﺎ ﺣ ﺒ ﻪ ، ﺑ ﯿ ﺸ ﺘ ﺮ ﯾ ﻦ ﺗ ﺄ ﺛ ﯿ ﺮ را ﺑ ﺮ آﯾ ﻨ ﺪ ه سازمان نظامی دانش بنیان دارد. اﯾ ﻦ ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﺑ ﻪ ﻋ ﻨ ﻮ ان ﻋ ﻮ اﻣ ﻞ ﭘ ﺎ ﯾ ﻪ در ﺳ ﻨ ﺎ رﯾ ﻮ ﻧ ﻮ ﯾ ﺴ ﯽ ﻣ ﻮ رد اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ده ﻗ ﺮ ار ﮔ ﺮ ﻓ ﺖ . ابتدا سه سناریو مطرح شد سناریوی اول مربوط به سناریوی اهداف، سناریوی دوم مربوط به دانش و سناریوی سوم منابع انسانی بود. که سناریوی اول با برنامه ریزی دارای بهترین حالت مطلوب بود. سپس هریک از مولفههای کلیدی رتبه بندی شدند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش شش عامل اساسی برنامه ریزی، دانش تخصصی، تعیین استراتژی، اطلاعات به روز، روحیه کارتیمی و متخصصین را بعنوان مولفههای مدل مدیریت دانش اثربخش با رویکرد فناوری اطلاعات درسازمان نظامی نشان داد.

زمینه: در حالی که دانشگاه های بسیاری در کشورهای مختلف برای جذب دانشجوی خارجی تلاش می کنند، تنها دانشگاه هایی خاص در این زمینه موفقیت هایی را کسب می کنند. علی رغم آن که در برنامه های جمهوری اسلامی ایران بر جذب دانشجویان خارجی تاکید شده است، دانشگاه های کشور، موفقیت چندانی در این حوزه نداشته اند. هدف: تدوین الگوی سیاست گذاری مناسب جهت جذب دانشجویان بین المللی در ایران است تا سیاست گذاران و خط مشی گذاران دولتی و غیردولتی بخش آموزش عالی از آن بهره مند شوند. روش ها: با توجه به این ملاحظات در این مقاله به اثر ساختار حکومتی، برند و جایگاه علمی دانشگاه در جذب دانشجوی خارجی پرداخته می شود. برای این منظور با مراجعه به آمار و اطلاعات 23 کشوری که کم و بیش در حوزه جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و تا حدودی ویژگی هایی مشترک با کشور ما دارند و رتبه بندی دانشگاه های آنها (البته به لحاظ آمار کشور) و با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی مدل کلیات عوامل جذب دانشجویان خارجی طراحی می شود. . یافته ها: یافته ها بیانگر آن است که دانشگاه هایی که در کشورهایی که ساختار حکومتی خاص، برندی مشخص داشته اند از بخت بیشتری برای جذب دانشجوی خارجی برخوردار بوده اند. بی تردید البته اثرات آن دانشگاه ها را در زمینه های آموزش و پژوهش نمی-توان در نظر نگرفت. نتیجه گیری: مدل حاصل از یافته های پژوهش نشاندهنده این امر است که اثر ساختار حکومتی و برند ملی همراه با توانمندی دانشگاه ها در قابلیت جذب دانشجوی خارجی بوسیله آنها تایید می شود.

زمینه: قوه قضائیه با توجه به نقش مؤثری که در حل و فصل دعاوی، حفظ حقوق عمومی، گسترش و اجرای عدالت و اقامه ی حدود الهی دارد، اجرای خطمشیها در آن، تمام بخشهای جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف: این پژوهش به منظور بررسی عوامل مؤثر بر اجرای خطمشی در قوه قضائیه انجام گرفت. روش: براساس ادبیات در بحث اجرا، پژوهشهای انجام شده و دیدگاه صاحب نظران قوه قضائیه، عوامل مؤثر بر اجرای خطمشی بررسی گردید. برای جمع آوری دادهها از مصاحبه با 28 نفراز متخصصان فعال در زمینه تدوین، اجرا و ارزیابی خطمشیهای قوه قضائیه استفاده شده است. نمونه گیری به صورت هدفمند و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از رویکرد کیفی و از روش تکنیک تجزیه و تحلیل مضمون استفاده شده است. نتایج: براساس نتایج تحقیق عوامل مؤثر بر اجرای خطمشی در قوه قضائیه به ترتیب اولویت: مجریان، تدوین کنندگان، ارزیابان، رابطه بین مجریان و تدوین کنندگان و معیارهای ارزیابی پیامدهای خطمشی هستند و رابطه عمیق و دوسویه ای بین مجریان و خطمشی گذاران در قوه قضائیه وجود داشته است، عوامل دخیل در این رابطه وضوح اهداف، ماهیت وظایف و میزان کنترلی که این دو روی هم اعمال می کند، میباشد. همچنین خطمشی گذاران، مجریان و ارزیابان در سناریوهای: تکنوکراسی کلاسیک، تفویض اختیار اداری، چانه زنی، قدرت تشخیص و کارآفرینی بوروکراتیک نقش مؤثری دارند و سناریو چانه زنی مهمترین است. مطابق نتایج تحقیق کارایی قانون گذاران، دستیابی به هدف، عکس العمل خدمت گیرندگان و حفظ و نگهداری سیستم معیارهای مؤثر ارزیابی پیامد خطمشیها در قوه قضائیه میباشند.

زمینه: ارزیابی و ممیزی نظام پژوهش، سازه ای چند بعدی، پیچیده و شامل فرآیندهایی که در نظام دانشگاهی برای دستیابی به اهداف اساسی مورد توجه قرار می گیرد است، در این راستا مدل ها و چارچوب های متنوعی ایجاد شده که هر یک به نوعی در توصیف، تحلیل و تبیین این سازه کوشیده اند با این حال عدم اجماع در خصوص ابعاد آن در ادبیات دانشگاهی و تعدد مدل های غیر بومی بر خلاء نظری در این حوزه دلالت داشته است. هدف: هدف این مقاله ارائه چارچوبی جامع از ارزیابی و ممیزی نظام پژوهش می باشد. این چارچوب نگرشی واقع گرایانه و کاربردی نسبت به ارزیابی نظام پژوهش و معیاری است که به کمک آن می توان به طور مستمر شرایط موجود را بهبود بخشید. روش: این مطالعه با رهیافت مفهومی انجام گرفته که در ضمن آن شاخص های مرتبط با ارزیابی از نظام پژوهش استخراج و در قالب فراترکیبی از مطالعات انجام شده، بیان شده است. نتایج: نتایج مطالعه خلاء نظری در حوزه ارزیابی نظام پژوهش به شیوه بومی را مورد توجه قرار داده و سعی در بهبود کیفیت ارزیابی نظام پژوهش در دانشگاه و به دنبال آن پاسخگویی مطلوب به محیط که منجر به بقای معنادار دانشگاه در محیط خود می گردد، دارد.