مطالعات مدیریت شهری
سال:1395 | دوره:8 | شماره:28 |تعداد مقالات:7

مقدمه و هدف پژوهش: تعیین میزان آسیب پذیری بافتهای شهری با در نظر داشتن عوامل موثر بر آسیب پذیری، یکی از الزاماتی است که باید پیش از وقوع حوادث و به منظور آمادگی هرچه بیشتر برای مدیریت کارآمد بحران در شهرها، صورت پذیرد. این پژوهش نیز به دنبال تبیین عوامل موثر بر آسیب پذیری است. بر این مبنا از لحاظ ماهیت جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی است. جامعه آماری آن منطقه 6 شهرداری تهران میباشد که بر مبنای قدمت و مرکزیت به عنوان نمونه انتخاب شده است.روش پژوهش: داده ها به دو صورت میدانی و کتابخانهای با ابزارهایی چون پرسشنامه دیمتل، کتب، مقالات و نقشه های گوناگون، جمع آوری و با استفاده از نرم افزارهای EXCEL, MATLAB, IDRISI  وARC GIS 10.1 ، مورد تحلیل واقع شدهاند.یافته ها: نتایج بیانگر آن است که؛ بخشهای مرکزی، جنوبی و به ویژه جنوب شرقی منطقه به لحاظ بالا بودن عمر و قدمت ساختمان ها، تراکم جمعیت و بعد خانوار بالا و شبکه های ارتباطی پر پیچ و خم با نفوذپذیری کم، دارای پتانسیل آسیب پذیری بالایی هستند.نتیجه گیری: بر این اساس برنامه ریزی کاربریزمین و منطقه بندی به عنوان یکی از مهمترین ابزارها و درعین حال اهداف برنامه ریزی شهری جایگاهی حیاتی در تحقق مخاطره نگری و کاهش خطرپذیری در فرآیند توسعه شهری دارد.

مقدمه و هدف پژوهش: عوامل موثری در جامعه تاثیرگذار بر بهبود کیفیت بافتهای فرسوده شهری است که حکمرانی خوب شهری و مدیریت خوب شهری و همچنین اعتماد اجتماعی در شهر و محلات نیز یکی از همین عوامل تاثیرگذار است.پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران با تعیین رابطه بین شش بعد؛ شفافیت، مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، کارایی و عدالت، مورد ارزیابی شده می باشد.روش پژوهش: روش انجام پژوهش بدین منظور از روش توصیفی– و همبستگی استفاده شده است و جامعه آماری در آن شهروندان منطقه 15 تهران می باشدیافته ها: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی-شهری، بعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تاثیرگذاری در بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری منطقه 15 کلانشهر تهران می باشدنتیجه گیری: در بین ابعاد مربوط به حکمرانی شهری، بعد عدالت با ضریب معناداری 99% و ضریب Beta 0.334 دارای بیشترین سهم و تاثیرگذاری بر روی بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد. که در بین مولفه های مربوط به اعتماد اجتماعی، مولفه احساس امنیت در اماکن خلوت با ضریب Beta 0.943 دارای بیشترین تاثیرگذاری بر بهبود کیفیت بافت های فرسوده شهری می باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل الگوی مدیریتی شهری مناسب در قالب شورایاری ها و ویژگی های این نوع مدل در سطح شهرهای مختلف کشور، به ویژه انتصابی بودن شورایار یا انتخابی بودن آنها، مساله ای است که هنوز به صورت مدون مورد بررسی قرار نگرفته است. از آنجایی که تاکنون الگوی شورایاری در برخی از شهرها مانند شهر یزد هنوز به صورت عینی شکل نگرفته است؛ می توان اذعان نمود که دغدغه ی اصلی مدیران شهری در سطوح مختلف تعیین چارچوب تشکیل در قالب های انتصابی یا انتخابی می باشد. این پژوهش در راستای بررسی چگونگی تشکیل شورایاری در سطح شهر یزد و ارزیابی آن در چارچوب دو روش انتصاب یا انتخاب گام برمی دارد. لذا این پژوهش به دنبال تطبیق الگوهای انتخابی و انتصابی شورایاری و تبیین الگوی بهینه در شهر یزد می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد، جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. جهت تحلیل داده از آزمون آماری تی تست در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: دو الگوی اجرایی شورای محلات در شهرهای تهران و مشهد از نظر هدف یکسان بوده و در راستای جلب مشارکت شهروندان در اداره ی امور شهر گام برمی دارند؛ اما از آنجایی که شرایط هر شهر از نظر ساختار اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی و ... متفاوت می باشد، لذا می بایست از طریق انتخاب معیارهایی بومی و متناسب با هر شهر، الگوی بهینه جهت عضویابی، تشکیل و اجرای شورای محلات را مشخص نمود. بنابراین با توجه یکسان بودن هدف و از سوی دیگر تفاوت در اجرای و تشکیل این نهاد محلی، می توان از تجارب مشابه الگوهای اجرا شده استفاده نمود و همچنین، در جهت تطبیق هر چه بیشتر الگوی مورد نظر با شرایط و ساختار هر شهر می بایست معیارهایی بومی را جهت تعیین الگو بهینه مشخص نمود.نتیجه گیری: نتایج بیانگر این است که با توجه به تحلیل الگوی های انتخابی و انتصابی در تعیین اعضاء شورایاری و نظرسنجی از شهروندان و مدیران شهری در شهر یزد، مناسب ترین الگو در شهر یزد الگوی انتخابی است. به طور کلی در ابعاد اجتماعی با الگوی انتخاب مشارکت بیشتر شهروندان قابل پیش بینی است، از دیدگاه شهروندان حالت انتخابی در تشکیل شورای محله مقبولیت نهادی بیشتری دارد.

مقدمه و هدف پژوهش: طراحی مناسب و به کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخش های باز شهر که به آنها فضاهای شهری می گوییم، امری ضروری در برنامه ریزی شهری محسوب می شود. فضاهایی همچون میادین و پارک ها، پیاده روها و... تاثیر زیادی در کیفیت زندگی شهری بر جای می گذارد. عناصری از مبلمان شهری تاثیری بسیاری در مناسب سازی فضاهای شهری دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رضایتمندی شهروندان محله لاله تهران از مبلمان شهری با تأکید بر عناصر سطل زباله و نیمکت در پارک محله لاله تهران می باشد.روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش توصیفی – تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش تمام کسانی هستند که در طول سه روز به این پارک مراجعه نموده که با استفاده از روش کوکران تعداد 172 نفر از آنها انتخاب شده و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین انها توزیع شده است. از آزمون ناپارمتریک کای اسکوئر جهت بررسی میزان رضایتمندی شهروندان از مبلمان شهری (نیمکت ها و سطل های زباله) در محدوده پارک محله لاله تهران استفاده شده است.یافته ها: در رابطه با مولفه های تعداد سطل های زباله، تعداد نیمکت ها، جانمایی سطل های زباله، راحتی نیمکت-ها، تناسب سطل های زباله و نیمکت ها با محیط و جدید و نو بودن نیمکت ها ضریب معناداری در سطح 1% حاصل شده است و برای مولفه های جانمایی نیمکت ها، شکل و فرم سطل های زباله، رنگ نیمکت ها و سطل-های زباله و جدید و نو بودن سطل های زباله عدم معناداری حاصل شده است.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از آزمون کای اسکوئر نشان دهنده رضایتمندی نسبتا بالای شهروندان محله پارک لاله از مبلمان شهری در پارک لاله تهران در سطح 1% می باشد. همچنین نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن نشان دهنده رابطه بین سن شهروندان و رضایتمندی از مبلمان شهری می باشد به گونه ای که ضریب همبستگی 1% حاصل شده است.

مقدمه و هدف پژوهش: عملکرد، غایت نهایی هر طراحی در برقراری ارتباط بین بهره وران و فضا می باشد. هدف این پژوهش یافتن مهم ترین عامل تاثیرگذار در سرزندگی فضاهای باز شهری می باشد.روش پژوهش: با روش توصیفی _ تحلیلی ابتدا عوامل موجود در عملکرد فضاها با ابزار گردآوری پرسشنامه و مشاهده استخراج شده است سپس فرضیه تحقیق با تحلیل همبستگی Kendall’s tau_ b و Spearman’s rho و با پردازش پرسشنامه ها در نرم افزار Spssبا استفاده از تحلیل عاملی و بارگذاری متغیرها به روش varimaxارتباط دو شاخص عملکرد و سرزندگی در پارک ارم همدان را با روش تحلیل همبستگی مورد آزمون قرار می دهد.یافته ها: میان عوامل موثر بر سرزندگی پارک شهری، عامل کاربردی بیشترین تاثیر و بعداز آن به ترتیب عوامل زیست شناختی، مکانیکی و درنهایت عامل سیستمی کمترین تاثیر را در سرزندگی منطقه موردمطالعه گذاشته است.نتیجه گیری: عملکرد مطلوب پارک ارم همدان تابعی از چهار بعد زیست شناختی، مکانیکی، کاربردی و سیستمی است که موثرترین بعد، بعد کاربردی و متغیرهای آن ( تنوع، دسترسی، حمل و نقل، خرید و گردشگری و امنیت) است. بنابراین با توجه به میزان ضریب همبستگی، با تقویت این بعد، می توان میزان تاثیر ابعاد دیگر را نیز افزایش داد.

مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش جمعیت در شهرهای ایران و به تبع آن رشد جمعیت دانش آموزی، احداث و احیای فضاهای آموزشی به عنوان یکی از کاربری اصلی باید مد نظر قرار گیرد. لذا اهمیت بررسی همه جانبه در خصوص چگونگی توزیع و توسعه فضاهای آموزشی و میزان تحقق پذیری آن ها بیش از بیش ضروری است، این مطالعه به بررسی ارزیابی مکان گزینی فضاهای آموزشی ابتدایی با استفادهGIS  و AHP می پردازد.روش پژوهش: در این پژوهش مدارس ابتدایی دخترانه وپسرانه منطقه شهرستان کارون با ماتریس همجوار (سازگار، نیمه سازگار، ناسازگار، کاملاناسازگار) ، ظرفیت (سرانه زیر بنا، فضای باز، مسقف، تراکم دانش آموزان در کلاس، تعداد دفعات استفاده از واحدهای آموزشی، وضعیت مالکیت مدارس، وضعیت عمر مفید ساختمان، وضعیت نوع سازه ساختمان مدارس) ومطلوبیت مورد ارزیابی قرار گرفته است.یافته ها: نتایج نشان داده است که ارزیابی فضاهای آموزشی محدوده مورد مطالعه، نشان از ناسازگاری زیاد با کاربری های اطراف خود، عدم وجود مدارس در برخی محلات که با توجه به جمعیت، نیاز به این کاربری هالازم است. همچنین مصالح بکار گرفته شده در ساختمان مدارس به علت قدمت از کارایی زیادی برخوردار نمی باشند.نتیجه گیری: لذا ایجاد مکان های بهینه برای برنامه ریزی جهت مکانیابی آینده مراکز آموزشی و بررسی راهکارهایی جهت شناسایی کمبودها و محدودیتهایی در محدوده مورد مطالعه ضروری است.

مقدمه و هدف پژوهش: حمل و نقل پایدار مجموعه ای از سیاست ها و دستورالعمل های یکپارچه، پویا، پیوسته و دربردارنده اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است که توزیع عادلانه و استفاده موثر از منابع جهت رفع نیازهای حمل و نقل جامعه و نسل های آتی را به همراه دارد. اثرات این بخش ها، چگونگی جهت گیری و سوق به سمت این هدف را مشخص می کنند. هر چند تاکنون تعریف مشترکی از پایداری ارائه نشده است ولی توسعه پایدار به طور عام و حمل ونقل پایدار به طور خاص در جست وجوی یافتن توازنی میان کیفیت های محیطی، اجتماعی و اقتصادی در عرضه ی تسهیلات حمل ونقل است. بر همین اساس رویکرد حمل ونقل پایدار به رویکردی گفته می شود که «بازتاب ها هزینه های محیطی-اجتماعی را انعکاس می دهد.روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی –تحلیلی ومبتنی بر مطالعات اسنادی-کتابخانه ای است برای تحلیل داده ها در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از شیوه فرایند تحلیل شبکه ای تمامی جوانب و رابط درونی و بیرونی عناصر تشکیل دهنده شبکه تصمیم، شامل معیارها و زیر معیارها و گزینه ها در نظر گرفته پس از طبقه بندی داده ها نسبت به تهیه مدل مفهومی ANP اقدام گردید.یافته ها: مدل ANP شامل خوشه ها و گزینه های متعدد با استفاده از نرم افزار Super Decisions تولید و نتیجه بررسی های صورت گرفته در نرم افزار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت به دلیل حجم وسیع خروجی ها به تعدادی از آنان در این مقاله اشاره گردیده است.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که ارزیابی پایداری شبکه حمل و نقل شهری مطالعه موردی منطقه 21 شهر تهران، / ناحیه دو 251371.0 اهمیت در اولویت اول، ناحیه یک/616064 درصد رتبه دوم ناحیه سه 132565.0 رتبه سوم قرار می گیرند.